Laxeermiddel, werking en afvallen

Laxeermiddelen worden gebruikt bij verstopping of obstipatie. De oorzaak voor verstopping van de darmen is voedsel dat te weinig onverteerbare vezels bevat. Hierdoor gaat de darm trager werken en raakt deze verstopt. De ontlasting wordt hard en dikt in. De stoelgang wordt pijnlijk en moeilijk. Door gebruik van een laxeermiddel is dit probleem te verhelpen. We onderscheiden de fysisch werkende en de chemisch werkende laxeermiddelen. Sommigen grijpen naar dit middel om af te vallen.

Wat is een laxeermiddel?

Een laxeermiddel wordt ook wel purgeermiddel of laxans genoemd. Het wordt gebruikt tegen obstipatie. Een obstipatie wordt in de volksmond ook wel een verstopping of een verstopte darm genoemd. Door het gebruik van een laxeermiddel wordt de obstipatie opgeheven. Er zijn verschillende soorten laxeermiddelen die onderverdeeld worden onder de fysisch en de chemisch werkende laxeermiddelen.

Oorzaak voor verstopping

Voordat er naar een laxeermiddel gegrepen wordt moet eerst bekeken worden wat de oorzaak van de verstopping is. Vaak ligt de oorzaak in te weinig vezelrijke voeding en te weinig vocht drinken. Ook te weinig lichaamsbeweging speelt een rol. Daarnaast kan het ontstaan onder invloed van hormonen (zwangerschap), gebruik van medicijnen, spanning en stress en niet naar het toilet gaan bij aandrang. Deze laatste zien we veel bij kinderen.

Fysisch werkende laxeermiddelen

Met een fysisch werkende laxeermiddel wordt bedoeld een middel dat inwerkt op het natuurlijke proces van de darmen. Zo is van zemelen en psylliumzaad bekend dat ze water vasthouden in de darmen waardoor de ontlasting opzwelt en zachter wordt. Van lactitol (suikeralcohol) is bekend dat het water vast houdt in de darmen, Het wordt dan ook als laxeermiddel verkocht onder de naam Importal. Dit noemen we ook wel de volumevergrotende laxeermiddelen. Door deze middelen wordt de darm gestimuleerd om harder te gaan werken. Bij het gebruik van zemelen is het belangrijk om minstens 1.5 liter water per dag te drinken. Dit voorkomt klonteren in de darmen met nog meer problemen als gevolg.

Daarnaast hebben we het glijmiddel. Deze maken de ontlasting zachter. Een bekend voorbeeld is paraffine. Soms worden glijmiddelen in de vorm van een klysma toegediend. Ze zorgen ervoor dat de ontlasting zacht genoeg wordt om uit te poepen. Voorbeelden van glijmiddelen in een klysma zijn natriumfosfaat en natriumdocusaat. De arts zal deze voorschrijven indien hij dit nodig acht.

Chemisch werkende middelen

De laxeermiddelen die chemisch werken zorgen voor prikkeling van de darmwand. Hierdoor zullen de darmen harder gaan werken. De darmbeweging wordt versneld waardoor er minder vocht aan de ontlasting ontrokken wordt. De ontlasting komt makkelijker en eerder naar buiten. Vaak wordt gebruik gemaakt van wonderolie, een huismiddel dat bij vrijwel elke drogist verkrijgbaar is. Ook sennapeulen prikkelen de darmwand. Middelen die het darmslijmvlies prikkelen noemen we ook wel
contactlaxantia. Voorbeelden zijn picozwaverlzuur en sennosiden.

Luie darm

Overmatig gebruik van laxeermiddelen zorgt voor een luie darm. De darmen zijn niet meer in staat om voldoende ontlastring te produceren. Als gevolg hiervan gaan mensen steeds vaker een laxeermiddel gebruiken om de werking van de darmen te stimuleren. Uiteindelijk ontstaat er blijvende schade aan de darmwand. Het risico op darmkanker wordt vergoot door gebruik van laxeermiddelen. Daarnaast zorgt overmatig gebruik van laxeermiddelen er vaak voor dat sluimerende darmziekten niet direct herkenbaar zijn.

Laxeermiddel om af te vallen

Vaak wordt een laxeermiddel gebruikt om af te vallen. Vaak zijn het jonge mensen die naar de laxeermiddelen grijpen of gewicht te verliezen. Laxeermiddelen onttrekken vocht aan het lichaam waardoor het lijkt alsof je afvalt. In principe verlies je geen vet, wat het gewenste resultaat is van afvallen, maar slechts vocht. Afvallen met behulp van laxeermiddelen is dus niet zinvol. Daarnaast zorgt het gebruik van laxeermiddelen ervoor dat de darmen geen belangrijke voedingsstoffen opnemen. De opname van deze voedingsstoffen vindt juist in de darmen plaats. Bij een te snelle darmwerking wordt dit proces grotendeels overgeslagen.

Het gevolg is dan ook allerhande klachten als misselijkheid, braken, algemene zwakte, diarree, uitdroging, maagkrampen en inwendige bloedingen. In ernstige gevallen kan de patiënt zo verzwakt raken dat opnamen in het ziekenhuis noodzakelijk is. Soms kan de dood intreden. Het gebruik van laxeermiddelen ten behoeve van het afvallen wordt dan ook sterk afgeraden. Wie toch wil afvallen doe dit beter op een verantwoorden manier. Gezonde en verantwoorde voeding in combinatie met voldoende lichaamsbeweging is vaak afdoende. Een diëtiste kan hierbij helpen.