Gezondheid: Opgezette voeten

Veel mensen hebben er zo nu en dan, en dan met name bij warmer weer, last van … opgezette voeten. Op zich is het hebben van dikke voeten een onschuldige kwaal. Blijf je er echter last van houden, dan kan dit een signaal zijn van gezondheidsproblemen. Hoe kom je er achter of een bezoek aan de huisarts goed is of kan je proberen van je dikke voeten af te komen?

Wat gebeurt er als er lichaamsdelen opzwellen?

Als het bloed in je benen niet goed afgevoerd wordt richting het hart, krijg je last van oedeem. Oedeem is de officiële naam voor vocht wat op plaatsen zit, waar het niet hoort (oedeem noemen we ook vochtophoping). Behalve de bloedvaten die het bloed niet goed terug pompen, kan ook het hart- of lever- en nieraandoeningen als oorzaak hebben. Oedeem is te herkennen aan het gegeven dat wanneer je er een vinger of nagel is zet, dit even vasthoudt en het bij het wegtrekken niet meteen terugveert. Feitelijk is het gewoon het overtollige vocht wat “last” heeft van de zwaartekracht en dus naar voeten en enkels zakt.

Last van …

Los van wat je ziet of denkt te zien, merk je het meestal aan schoenen die gaan knellen en je enkels die opzwellen en waar de vorm van je onderbeen, welke over gaat in een smallere enkel, uit de pas loopt. Het kan zo dik worden dat je onderbeen zonder smallere enkel zo overgaat in je dikkere voet.

Behalve je voeten, kan je er ook bij je handen last van krijgen. Met name de vingers kunnen aardig opzwellen en ringen passen plots niet meer of de beweeglijkheid van de vingers neemt af.

Oorzaak

De dikke voeten en enkels kunnen, bij warm weer, als oorzaak hebben dat je lichaam de warmte niet goed kwijt kan. Je lichaam gaat dan vocht vasthouden, maar ook bij lange vluchten is dan de lange zit slecht voor de doorstroming van het bloed. Tel daar bij op dat steeds meer mensen last hebben van overgewicht, wat ook het risico op opgezette voeten nog eens vergroot, hebben zwangere vrouwen er nogal eens last van en tenslotte hebben vrouwen die de anticonceptiepil gebruiken ook meer kans op opgezette voeten.

Wat te doen?

Vooropgesteld dat het in zeer veel gevallen om het warmteverhaal gaat en het vanzelf weer wegtrekt, kan het geen kwaad om te kijken wat je er aan kunt doen. Het begint al met zo nu en dan je voeten net iets hoger te leggen. Dat ligt ontspannen en is goed om het vocht in de voeten af te doen laten nemen. Verder kan je ook altijd je voeten goed laten masseren door bijvoorbeeld een voetreflextherapeut.

Drinken
Het begint bij voldoende water drinken en hoewel dat mogelijk vreemd klinkt, is dat belangrijk voor de doorbloeding en worden de beenspieren gestimuleerd. De kans op afname van vocht neemt op deze wijze toe.
Staan en kleine stukjes lopen, bijvoorbeeld in het vliegtuig, is van belang bij een lange vlucht. Maar dit geldt ook als je veel zittend werk doet.

Zout

We weten allemaal dat zout vocht vasthoudt en teveel zout niet goed is voor het lichaam. Matig dus je zout inname en besef dat je zelden zout toe hoeft te voegen om het zout binnen te krijgen wat je lichaam nodig heeft. De producten waar al zout in zit, is enorm.

Geblesseerd

Als een blessure pijn doet, weet je waar het vandaan komt. Dit is echter niet altijd het geval, maar een verstuikte enkel bijvoorbeeld gaat vaak gepaard met vocht in de enkel. Echter, ook een kleine verstapping kan dit al tot gevolg hebben. Een ice pack kan in dat geval al soelaas bieden, net zoals het hoger leggen van de enkel.

Zwangere enkels

Als je de zogenaamde “zwangere enkels” hebt, dan is dat bij een zwangerschap nog wel te verklaren en niet ernstig. Als je er echter andere klachten bij hebt, is het wel goed om de arts te raadplegen. Denk hierbij aan misselijkheid, hoofdpijn of pijn in de maagstreek. Je kunt dan bijvoorbeeld een vorm van zwangerschapsvergiftiging hebben en dus belangrijk om snel in gesprek te geraken met de arts.

Aderen niet optimaal

Als je aderen niet optimaal werken kunnen ze gaan “lekken”. Er komt dan vocht door de aderwand. Dit kan vocht in de benen en met name de enkels tot gevolg hebben. Er is geen remedie voor, maar je moet de benen vooral ophoog leggen en veel bewegen. Als het blijft kunnen steunkousen helpen.

Aandoeningen

Als de organen niet optimaal functioneren (hart, lever of nieren) dan kan je ook last krijgen van dikke voeten en enkels, maar dit moet dan al langere tijd zijn en niet slechts een aanpassing op het warme weer of een van de ander aangehaald zaken. Ga in overleg met je huisarts.

Tenslotte kan trombose, wat een bloedpropje in een ader betreft en wat het laten terugstromen van het bloed kan stagneren, ook tot dikke voeten en enkels leiden. Meestal gaat het dan om één been (waar het bloedpropje zit) en kan heel snel in dikte toe- of afnemen. Het is dan ook belangrijk om snel een arts te raadplegen, want dit kan een gevaarlijke situatie opleveren.

Tot slot

Hoewel het meestal onschuldig is, kan het geen kwaad je lichaam “te volgen” en te zien wat er gebeurt. Gaat het als vanzelf of met wat hulp over, dan is er niets aan de hand en moet je lichaam waarschijnlijk acclimatiseren. Echter, als dat het niet is, dan moet er gehandeld worden richting een arts. Aarzel niet en stem af, al is het maar om jezelf gerust te stellen.