Chronisch vermoeidheidssyndroom, altijd moe

Vermoeid zijn we allemaal wel eens of misschien wel vaker, maar zodanig dat je uiteindelijk nauwelijks tot meer kunt functioneren in de maatschappij gaat verder. Als je aanhoudend moe bent en niet meer tot ontspanning en opladen kunt komen, kan het je leven gaan beheersen. Het heeft even geduurd voordat men accepteerde dat het geen “aanstellerij” is. Hoe zit deze sluipende aandoening in elkaar en wat is er aan te doen?

Echt of nep?

Het heeft even geduurd voordat het Chronisch Vermoeidheidssyndroom (CVS) of Myalgische Encephalomyelitis (ME) ook als zodanig gezien werd door de medici. Er werd over psychische problemen van een andere aard gesproken of gewoon aanstellerij, maar inmiddels weten we dat dit niet het geval is. CVS bestaat echt en kan het leven behoorlijk beheersen.

Wat is het en hoe kom je er achter?

Het chronisch vermoeidheidssyndroom (voor het eerste gediagnosticeerd in 1956 en in 1969 opgenomen in de ziekteclassificatie van de Wereld Gezondheidsorganisatie) wil kortweg zeggen dat het ernstige vermoeidheidsklachten zijn. Niet enkele dagen of weken, maar er wordt pas als zodanig over gesproken als je er zeker zo’n zes maanden aaneengesloten last van hebt. Het is dan in een dusdanige vorm dat het je dagelijks leven behoorlijk kan beïnvloeden.

Oorzaak

Men is niet helemaal zeker van de oorzaak, maar gaat uit van het gegeven dat degene die het heeft moe zijn en pijn heftiger ervaart. De hersenen maken het groter dan het is, dit is een automatisch proces. Waar het door komt dat de hersenen “een loopje met je nemen” is nog niet bekend.

Wel is het zo dat er wordt aangegeven dat je er aanleg voor kunt hebben en een heftige gebeurtenis een trigger kan zijn. Bovendien ben je bevattelijker voor prikkels van buitenaf. Goed bedoelde vragen over hoe moe je nog bent, maken dat je er mee bezig blijft. Maar ook een verstoorde nachtrust komt harder aan dat bij de gemiddelde mens en stress kan het proces verergeren.
Verder zijn er aanwijzingen dat er een relatie bestaat met bepaalde virussen, zoals sommige herpes-, entero- en poliovirussen.

Symptomen
De symptomen zijn niet van voorbijgaande aard en spelen regelmatig of zelfs aanhoudend. Zaken als:

• Spierpijn (kan overal zijn, maar met name het hoofd en halsgebied is vaak hardnekkig).
• Pijnlijke gewrichten (zonder zwelling of andere aanleiding).
• Geheugen- of concentratieproblemen.
• Na een inspanning niet snel herstellen.
• Pijnlijke keel.
• Bij het opstaan het gevoel hebben alsof je een gebroken nacht hebt gehad.
• Hoofdpijn.
• Overgevoelige lymfeklieren in hals en oksels.

Wat is er aan te doen?

Medicijnen worden in ieder geval afgeraden en gezonde voeding aangeraden, maar dat geldt voor iedereen. Er worden geen speciale diëten voorgeschreven.

Omdat het een enorme impact op je functioneren kan hebben, helpt een professionele gesprekspartner nogal eens. Deze kan je helpen je leven zo in te richten dat je toch wat beter kunt functioneren. Verder kan hij/zij je helpen met je gedachtegang, om op deze wijze vorm te geven aan je klachten. Hoe verloopt het proces, hoe is het vol te houden, ben je aan het veranderen door de klachten etc. Dit heet cognitieve gedragstherapie (CGT).

Verder wordt er nogal eens oefentherapie (Graded Excecise Therapy-GET) aangeraden. Met een professional maak je een soort plan van wat je allemaal kunt en dit ga je geleidelijk proberen op te voeren.

Tot slot

Het is veelal een kwestie van mee leren leven, maar daar kan je wel bij geholpen worden door professionals. Bovendien is onder begeleiding je grens proberen te verleggen om weer meer te gaan doen, zinvol en kan stimulerend werken. Iedereen wil immers bij voorkeur vol in de maatschappij staan.