Meningokokken infectie: symptomen, diagnose, behandeling

Een meningokokken infectie is een bacteriële infectie, waarbij vroege diagnose en behandeling cruciaal zijn. Behalve de aanwezige overlijdenskans door meningokokken, kan deze infectie ook langetermijncomplicaties veroorzaken. Wat is de meningokokkeninfectie, wat zijn de symptomen en wanneer ga je naar het ziekenhuis?

Snel medische hulp zoeken

Onder meningokokken valt een wijde ranch van potentiële fatale infecties. Deze infecties ontwikkelen zich snel, vroege diagnose en behandeling zijn dus belangrijk.

Een meningokokken infectie kan meningitis veroorzaken en andere ernstige condities. Dus als je vermoed dat iemand symptomen van een meningokokken infectie heeft, zoek dan zo snel mogelijk medische hulp. Zo'n 9 van de 10 mensen waarbij de diagnose vroeg gesteld wordt, en behandeling dus ook vroeg gegeven wordt, komt meestal goed door de infectie heen. Maar een derde hiervan ervaart lange termijn complicaties. Gelukkig is er sinds 10 jaar een afname van het aantal meningokokkengevallen.

Meningokokken infectie

De infectie wordt veroorzaakt door de bacterie Neisseria meningitidis. Gedurende de winterperiode kan de infectie meer voorkomen. Er zijn 13 verschillende meningokokken-strengen, maar meningokokken A, B en C veroorzaken wereldwijd de meeste infecties.
Meningokokken veroorzaken met name meningitis (ontsteking van de membranen rond hersenen en ruggengraat), maar ook veroorzaakt door de infectie worden:

• Bloedinfectie (septicaemia)
  

Longontsteking
Ontsteking aan pezen (septic artritis)
Ooginfectie (conjunctivitis) Leeftijd

De leeftijdsgroepen die meestal getroffen worden door de infectie zijn baby's, kinderen onder de 4 jaar en jongvolwassenen van 15 tot 25 jaar. Hoewel het op elke leeftijd kan voorkomen. De infectie wordt van persoon tot persoon overgebracht, via vocht uit neus, mond en keel. Het kan 1 tot 10 dagen duren voordat de symptomen verschijnen. Elk jaar wordt het aantal getroffen mensen minder.

Tekenen en symptomen bij oudere kinderen en volwassenen

• Koorts
• Hoofdpijn
• Verwarring, coma
• Stijfheid van nek
• Uitslag met roodpaarse plekken
• Fotofobie (kijken naar licht is pijnlijk)
• Overgeven

Symptomen bij baby's

• Koorts
• Moeilijk wakker worden
• Bleke gevlekte huid
• Uitslag met roodpaarse plekken
• Onrust
• Hoog jammerig gehuil
• Niet willen eten en/of overgeven

Vroege onderkenning is lastig

Niet alle symptomen hoeven gelijktijdig aanwezig te zijn, en niet iedereen krijgt alle symptomen. De uitslag komt bijvoorbeeld niet bij alle kinderen voor. De symptomen in de eerste 12 uren van de ziekte kunnen non-specifiek zijn en lijken op die van een andere ziekte zoals griep. Klassieke symptomen zoals uitslag, nekstijfheid, verminderd bewustzijn beginnen meestal pas 24 uur na start van de ziekte. Dit betekent dat het lastig is om de ziekte in een vroeg stadium te onderkennen.

Het is belangrijk om te weten dat wanneer iemand goed reageert op bijvoorbeeld paracetamol, dit niet een voorspelbare factor is bij het inschatten van de ernst van de bacteriële ziekte.

Wanneer ga je naar het ziekenhuis

• Als er sprake is van roodpaarse uitslag
• Afname van bewustzijn
• Verwarring
• Extreme hoofdpijn
• Nekpijn of stijfheid van nek
• Wanneer het pijn doet om naar licht te kijken
• Extreme pijn in benen
• Wanneer je contact hebt gehad met iemand met meningokokken

• En wanneer je bezorgd bent

Diagnose

Wanneer de symptomen wijzen op meningokokken infectie, worden een aantal testen gedaan

• Bloedtesten om infectieuze organismen in het bloed te vinden
• Bloedtesten om andere tekenen van infectie op te sporen zoals antilichamen
• Lumbale punctie om hersenvocht te onderzoeken op infectieuze organismen
• Huidmonsters van uitslag

Behandeling

Een meningokokken infectie wordt behandeld met antibiotica, meestal wordt penicilline in de ader geïnjecteerd. Alternatieve antibiotica is ook beschikbaar, wanneer men allergisch voor penicilline is. Antibiotica kan zelfs al toegediend worden wanneer niet alle testen gedaan zijn. Ook de mensen die contact hebben gehad met iemand die geïnfecteerd is, moeten antibiotica hebben en eventueel geïnjecteerd worden.

Complicaties

De infectie kan fataal zijn, waardoor onmiddellijke toegang tot medische zorg en vroeg gebruik van antibiotica kritisch is. Ook bij behandeling met antibiotica blijft er een overlijdenskans (5% tot 10%). Van de mensen die meningokokken overleefd hebben heeft 10% tot 30% lange termijn complicaties, waaronder:

• Vermoeidheid en hoofdpijn. Dit kan maanden duren, maar gaat over.
• Doofheid. Deze complicatie komt vaker voor bij kinderen.
• Beschadiging van weefsel.
• Vervorming van armen en benen.
• Toevallen.
• Hersenbeschadiging.