Het ontstaan en behandelen van galstenen

Ongeveer tien procent van de Westerse bevolking heeft galstenen. Dit kan er eentje zijn, maar ook meerdere. De meeste mensen weten niet dat ze galstenen hebben. Van galstenen zelf heb je namelijk geen tot weinig last, waardoor ze bij de meeste mensen niet ontdekt worden. Galstenen die geen klachten veroorzaken worden ook wel stille galstenen genoemd. Je krijgt pas last van galstenen als de galvloeistof niet meer goed kan doorstromen. Je kunt bijvoorbeeld pijnaanvallen krijgen of een infectie. Twintig procent van de mensen met galstenen krijgt uiteindelijk te maken met deze of andere klachten. Deze klachten kunnen erg vervelend en pijnlijk zijn. Wat zijn galstenen precies? Hoe kom je er aan en hoe kun je ze behandelen?

Wat zijn galstenen?

Je lever produceert galvloeistof, wat nodig is om vet eten te laten verteren. Galvloeistof ziet er vrij dik en geelgroen uit. Deze galvloeistof komt via de galwegen in de galblaas. Dit is een klein zakje waar deze vloeistof als het ware in wordt opgeslagen voor gebruik. Het kan gebeuren dat deze vloeistof teveel indikt. Wanneer dit gebeurt, kan er een galsteen ontstaan.

Wie kunnen het krijgen?

Ongeveer tien procent van de Westerse bevolking krijgt één of meerdere galstenen. Maar sommige mensen hebben meer kans om galstenen te krijgen dan anderen. Zo komen ze vaker voor bij vrouwen dan bij mannen. Vaak zit het krijgen van galstenen in de familie. Ook overgewicht speelt een rol bij het krijgen van galstenen. Deze groep mensen heeft de grootste kans om galstenen te krijgen:

• Vrouwen
• Overgewicht
• Middelbare leeftijd
• Vrouwen die nog vruchtbaar zijn
• Erfelijkheid

Welke soorten galstenen zijn er?

Er zijn drie soorten galstenen. Deze soorten hebben allemaal hun eigen oorzaak waardoor ze ontstaan.

Cholesterol galstenen.

Deze soort galsteen komt het meeste voor. Ongeveer 80 procent van de mensen met galstenen hebben galstenen die voornamelijk bestaan uit cholesterol.

Bilirubine galstenen.

Dit soort galstenen kun je krijgen bij een ernstige vorm van bloedarmoede.

Infecties.

Ook door infecties kunnen galstenen ontstaan.

Welke klachten kun je krijgen?

De meeste mensen hebben geen last van hun galstenen. Ongeveer 20 procent krijgt echter wel klachten. Dit kunnen uiteenlopende klachten zijn:

• Pijn. Je krijgt last van je galstenen als de doorgang van het galvloeistof wordt tegengehouden. Galstenen verstoppen de boel als het ware. Je lichaam zal dit probleem zelf proberen op te lossen door de galblaas samen te laten trekken. Dit is zeer pijnlijk. Andere klachten hierbij kunnen zijn overgeven en misselijkheid.
• Winderigheid en boeren kunnen ook aanwijzingen zijn van galstenen.
• Ontsteking. Wanneer een galsteen de doorgang belemmert, dan kan er een infectie ontstaan.
• Opgeblazen gevoel. Zeker na het eten van vet voedsel, kan je buik vol en opgeblazen aanvoelen.
• Grijze ontlasting en/of donkere urine. Er zit in galvloeistof een stof die er voor zorgt dat je ontlasting bruin wordt. Wanneer galstenen de doorgang tegenhouden, kan deze stof de ontlasting niet bereiken waardoor deze niet bruin wordt. Deze stof kan dan via de lever in het bloed en urine terecht komen, waardoor de urine kan verkleuren en je een gelige huid kan krijgen.

Behandeling van galstenen

Wanneer je het vermoeden bestaat dat je galstenen hebt, zal er een echo worden gemaakt om te kijken of je galstenen hebt en waar deze zich bevinden. Het is afhankelijk van de klachten die je hebt wat er tegen galstenen gedaan kan worden. Heb je bijvoorbeeld weinig klachten, dan kun je medicatie krijgen om de kleine galstenen te laten oplossen. Ook zal je tips krijgen over je eetgedrag. Bij zware klachten zijn er andere oplossingen:

• Bij een pijnaanval kunnen pijnstillers en spierverslappers worden voorgeschreven.
• De galstenen verwijderen. In sommige gevallen is het noodzakelijk om de galstenen te verwijderen. Dit is het geval wanneer er een grote kans is op een infectie of perforatie.
• Het verwijderen van de galblaas. Galstenen ontstaan voornamelijk in de galblaas. Door deze te verwijderen kunnen er geen galstenen meer ontstaan. Je lichaam kan prima zonder de galblaas, omdat het in principe alleen een tijdelijke opslagplaats is. Na een operatie zijn er misschien lichte klachten zoals diarree, maar het lichaam went meestal snel aan de nieuwe situatie.

Conclusie

In principe is het hebben van galstenen een onschuldige aandoening. De meeste mensen weten niet dat ze galstenen hebben. 20 procent van de mensen met galstenen krijgt er echter wel last van. Er kan niet echt worden benoemd waardoor galstenen ontstaan. Vaak speelt erfelijkheid, leeftijd en overgewicht een rol. Door middel van een echo kan worden uitgezocht of iemand galstenen heeft. Bij lichte klachten zal je medicatie krijgen en advies over je eetpatroon. Bij zware klachten zoals pijnaanvallen en infecties is in de meeste gevallen een operatie noodzakelijk. De galblaas zal worden verwijderd zodat de galstenen niet meer kunnen ontstaan.