De meidenknie: een pijnlijk probleem

Ouders met opgroeiende kinderen en dan met name meisjes die in de puberteit zitten, hebben vast te maken gehad met kniepijn bij hun kind. Het kan zelfs zo erg zijn dat ze bijna niet meer kunnen lopen. Dit is een erg pijnlijke aandoening, maar het is gelukkig niet ernstig. Deze aandoening heeft een naam: de meidenknie. Zoals het woord suggereert, zou het alleen bij meisjes voorkomen. Dit is echter niet het geval. Ook jongens kunnen hiervan last krijgen/hebben.

Inhoud

• De anatomie van de knie
• Kniebanden
• Spieren
• Meidenknie (Patello-femorale pijnsyndroom)
• Pijnklachten
• Komt het alleen bij meisjes voor
• Wanneer ontstaat het
• Wanneer is de pijn aanwezig
• Wat kun je aan deze pijn doen
• Fysiotherapie
• Podotherapeut
• Ten slotte

De anatomie van de knie

De knie zit tussen het onder - en bovenbeen. Het fungeert als het ware als een schakel tussen beiden. Een knie is opgebouwd uit banden, spieren, pezen, gewrichten, botten, slijmbeurzen en menisci. Een kniegewricht bestaat uit het gewricht tussen het bovenbeen en het scheenbeen en het gewricht tussen de knieschijf en het bovenbeen.

Kniebanden

Om de knie stevigheid te geven, zijn er kniebanden. Dit zijn de binnenste- en buitenste knieband en de gekruiste kniebanden. De binnenste- en buitenste knieband zorgen ervoor dat de knie stabiel blijft bij bewegingen opzij. De kruisbanden zorgen ervoor dat het onderbeen niet naar voren of naar achter kan schuiven.

Spieren

Verder zorgen spieren ervoor dat het kniegewricht kan buigen en strekken. Aan de bovenzijde van de knieschijf zit een spier die vastzit aan het bovenbeen. Verder is de knieschijf door middel van een stevige band verbonden met de bovenkant van het scheenbeen.

Meidenknie (Patello-femorale pijnsyndroom)

Deze pijnlijke aandoening wordt in de medische wereld met verschillende benamingen aangeduid. Zo kan er gesproken worden van het patello-femorale pijnsyndroom of het retropatellaire chondropathie (RPCP). Patello-femorale is afgeleid van twee Latijnse woorden. Patella betekent knieschijf en femur betekent dijbeen. De benaming theaterknie en meidenknie komen ook dikwijls voor.

Pijnklachten

Bij deze aandoening is er sprake van pijnklachten aan de voorkant van de knie, vandaar dat het in het buitenland ook wel voorste kniepijn wordt genoemd. De pijn zit op of rond de knieschijf. De knieschijf ligt op het kniegewicht. Zodra een been wordt gestrekt of gebogen, schuift de knieschijf over het kniegewricht heen. Hierdoor kan er irritatie aan het kraakbeen tussen het kniegewricht en de knieschijf ontstaan. Deze irritatie veroorzaakt dan pijn. Met als gevolg dat een kind bijna niet meer kan lopen. Het kan zowel in één knie als in beide knieën ontstaan. Eén geluk: deze aandoening gaat (bij de meesten) vanzelf weer over. Toch zijn er helaas meiden die er altijd last van blijven houden.

Op de site Meidenknie kun je precies zien wat een meidenknie inhoudt.

Komt het alleen bij meisjes voor

Zoals de naam suggereert - meidenknie - zou men denken dat alleen jonge meiden hiervan last hebben, maar dat is eigenlijk niet waar. Het komt namelijk ook bij jongens voor. Maar het aandeel meisjes met deze aandoening is hoger.

Wanneer ontstaat het

Deze typische pijnklachten aan de knieën ontstaan in de puberteit. Ook kunnen jongvolwassenen er last van hebben. Vaak is er sprake van overbelasting of verkeerd gebruik van de knie. Het kan ook ontstaan doordat het kraakbeen in de knie bijna geheel weg is. Wees gerust, dit groeit vanzelf weer aan! Of als de strekspieren of strekpezen te kort of geïrriteerd zijn. Sommige kinderen hebben de neiging om tijdens het lopen hun enkel naar binnen te laten knikken. Hierdoor draait hun knie te ver naar binnen. Als dit gebeurd, trekken de pezen en spieren juist te veel aan de knieschijf en glijdt deze niet goed door de groeve. Met pijnklachten als gevolg.

Wanneer is de pijn aanwezig

Deze pijn wordt gevoeld bij:

• traplopen
• hurken
• knielen
• tegen de wind in fietsen

De pijn kan erger worden als een kind lang met gebogen knieën zit. De klachten kunnen trouwens erg wisselend zijn. Het ene moment is er totaal geen sprake van pijn, terwijl een kind op een ander moment ontzettend veel pijn heeft.

Hoe herken je het
Naast pijn is het te herkennen aan een stijve knie die dik kan zijn. Ook kan het zijn dat je kind onstabiel loopt. Hieraan zou je als ouders dus kunnen constateren dat er iets aan de hand is.

Wat kun je aan deze pijn doen

Wordt de pijn het meeste gevoeld tijdens het zitten, waarbij de knieën gebogen zijn, of bij het fietsen? Zorg er dan voor om de knie te strekken. De pijn neemt hierdoor namelijk af. Een goede hoogte van het fietszadel is hiervoor van belang. Zo kan de knie zich tijdens het fietsen goed strekken. Rust kan ook absoluut geen kwaad. Voelt een kind de pijn juist bij het beoefenen van een bepaalde sport, dan wordt als advies gegeven om die sport 1 tot 2 maanden niet te beoefenen. Ook kunnen paracetamol en een ijskompres bij pijn en eventuele zwelling verlichting geven. Een bezoek aan een fysiotherapeut of eventueel een podotherapeut kunnen een uitkomst bieden. Soms kan er worden overgegaan tot een kijkoperatie om het kraakbeen weer glad te maken, maar dit is een oplossing van tijdelijke duur.

Fysiotherapie

Onder begeleiding van een fysiotherapeut kan er specifiek gerichte krachttraining worden gevolgd. Doel van deze krachttraining is om de grote dijspier - die zit aan de voorkant van het bovenbeen - sterker te maken.

Podotherapeut

Men zou ook bij een podotherapeut terecht kunnen, die dan naar de stand van de voeten en de voetafwikkeling kijkt. Mocht het nodig zijn, dan kunnen er podotherapeutische zolen worden aangemeten. Ook een schoenadvies kan tot de mogelijkheden behoren.
Vaak werken een podotherapeut en fysiotherapeut samen om de klachten zoveel mogelijk te verminderen.

Ten slotte

Het is erg lastig en pijnlijk voor de kinderen die een meidenknie hebben. Onthou één ding: het gaat (bij de meeste meiden) weer over!

Lees verder

• Niet traumatische knie- en hielpijn bij kinderen