Soms steken in de zij, oorzaak en behandeling

Steken in de zij kunnen continu aanwezig zijn of soms optreden. Het vaakst zien we dat dit af en toe optreedt. Dit kan ontstaan tijdens het sporten, vooral het hardlopen. We hebben dan te maken met een zuurstoftekort in de spieren. Soms wordt er gezegd dat het de milt is die protesteert. Een vergrote milt of een gescheurde milt geeft overigens ook pijn in de zij. Nierstenen en galstenen kunnen koliekaanvallen veroorzaken. Ook deze worden in de flanken gevoeld. Bij steken in de zij die soms optreden is de oorzaak vaak niet heel ernstig. Toch bespreken we ook de steken of pijn in de zij die heviger is. Het is namelijk belangrijk om het verschil te weten.

Wat zijn steken in de zij?

De zij, wat is dat? We onderscheiden de linker- en de rechterzij. Met de zij bedoelen we de flanken of de zijkant van de ribbenkast. Hier bevindt zich ook het middenrif. Het middenrif scheidt de borstholte van de buikholte. Dit is een spierplaat.

Bij steken in de zij voelen we voornamelijk een stekende pijn links of rechts van de ribbenkast. Het kan gaan om aanvallen van pijn, maar ook om 'af en toe' een steek in de zij. De meeste mensen hebben soms een steek in de zij en niet continu.

Oorzaken

Er zijn verschillende oorzaken te vinden voor steken in de zij. Zoals eerder gezegd onderscheiden we het af en toe optreden van een steek in de zij of het continu aanwezig zijn. Wanneer steken continu aanwezig zijn dan kan er iets mis zijn dat direct medische hulp nodig heeft. Ga in dit geval naar de arts. Bij steken die soms voorkomen zijn er meerdere oorzaken te vinden.

Sporten en steken voelen

De meest voorkomende oorzaken voor steken in de zij: tijdens het sporten treden deze op. Vooral wie gaat hardlopen zal dit eerder merken. Daarbij maakt het verschil of iemand getraind (geoefend) is of beginner. Beginners krijgen er namelijke eerder mee te maken. De oorzaak is een zuurstoftekort van de spieren. Tijdens zware inspanning vragen de spieren om meer zuurstof. Logisch, want ze moeten harder werken. Een ongetraind lichaam kan hier moeite mee hebben: het hart werkt nog niet efficiënt genoeg om de extra zuurstofbehoefte aan te kunnen. Hierdoor wordt er onvoldoende bloed aangevoerd en verkrampen de spieren in het middenrif. Het gevolg: steken in de zij. Dit kan zowel links als rechts voorkomen, maar zien we net zo vaak aan beide zijden tegelijkertijd.

Darmgassen

Mensen die veel last hebben van darmgassen kunnen steken in de zij ervaren. De darmgassen hopen zich op in het hoogste punt van de dikke darm, dit bevindt zich in de linkerzij. Het is dan ook dat daar de pijn gevoeld wordt. Het ophopen van darmgassen kan onder andere ontstaan door het eten van bepaald voedsel, waardoor de darmbacteriën zorgen voor gisting. Naast pijn in de linkerzij treedt er ook winderigheid op. Dit verlicht vaak de pijn doordat de druk wat afneemt.

Galstenen en nierstenen

Soms ontstaan er hevige steken in de zij, zelfs wanneer er niet bewogen wordt of wanneer er geen gasvormend voedsel is gegeten. Deze steken komen in aanvallen voor. Ze veroorzaken een hevige pijn. We noemen dit ook wel koliek-aanvallen. Deze pijn kan veroorzaakt worden voor galstenen of nierstenen. Dit zijn stenen (verharde gedeeltes) die ontstaan zijn vanuit onopgeloste afvalstoffen. Deze gaan kristalliseren en vormen steentjes. Ze kunnen steeds groter worden. Wanneer deze stenen vast komen te zitten in een afvoergang (galwegen of urinewegen), veroorzaken ze kolieken (aanvallen van pijn). Soms wordt het steentje doorgeduwd en verdwijnt de pijn weer. Bij problemen met de galblaas of bij galstenen zit de pijn rechts in de zij. Bij nierstenen of bij problemen met de nieten kan de pijn zowel rechts als links zitten.

Problemen met de milt

Wanneer de milt vergroot is of gescheurd is, geeft dit een hevige pijn in de zij. De pijn is aan de linkerzijde voelbaar. Oorzaken voor een vergrote milt zijn vaak levercirrose of een verminderde bloedtoevoer. Een gescheurde milt ontstaat vaak na een ongeval zoals een valpartij of een klap of stoot tegen de milt.

Symptomen

Wat merk je van steken in de zij? Pijnlijke steken links of rechts in de flank. Soms aan beide zijden tegelijk. Deze pijn treedt op bij inspanning, na het eten of in rust. Soms verdwijnt de pijn weer wanneer inspanning gestaakt wordt. Soms verdwijnt deze na een toiletbezoek. Maar soms ook blijft de pijn aanhouden.

Behandeling

Of behandeling nodig is hangt af van de onderliggende oorzaak. Om maar bij het eerste weer te beginnen: pijn in de zij tijdens inspanning hoeft niet behandeld te worden. Het is belangrijk om een goede warming-up te doen. Dit geeft de spieren de kans zich voor te bereiden en voorkomt bovendien blessures. Ook een cooling-down is van belang. Wanneer de pijn te hevig wordt is het raadzaam om de inspanning even te staken of te verminderen. Tijdens het hardlopen helpt het om even te gaan lopen. Zo blijven de spieren toch aan het werk en kan het lichaam even op adem komen.

Darmgassen zijn vervelend en zijn grotendeels te voorkomen door goed op de voeding te letten. Koolsoorten, frisdranken, bier, slagroom en brood veroorzaken meer darmgassen. Zemelen en bepaalde zoetstoffen veroorzaken dit ook. Tevens veroorzaakt veel lucht inslikken ook darmgassen. Denk hierbij aan het kauwen op kauwgom of het zuigen door een rietje. Bovendien zijn bepaalde ziekten de veroorzaker, zoals het prikkelbare darmsyndroom (spastische darm).

Galstenen en nierstenen zijn soms zo klein, dat ze zelf door het lichaam kunnen worden afgevoerd. Wanneer de klachten aan blijven houden kunnen ze opgelost worden met behulp van medicatie. Soms is het nodig om ze te vergruizen. Dit gebeurt operatief. De stenen zijn dan te groot om door het lichaam af te laten voeren. Daarnaast moet er op de voeding/ drank gelet worden. bepaalde voedingsmiddelen werken nierstenen of galstenen in de hand. De arts zal dit altijd met de patiënt bespreken.

Een vergrote of gescheurde milt moet behandeld worden door een arts. De onderliggende oorzaak kan een ziekte zijn zoals malaria, leukemie of tuberculose. Deze moeten behandeld worden. Een gescheurde milt is een ernstig geval en moet ook direct behandeld worden. Dit gaat middels een operatie. Een bloedtransfusie is soms nodig.