Dauwworm bij baby of kind, oorzaak en behandeling

Dauwworm, het klinkt als een ziekte waarbij een worm een rol speelt. Niets is minder waar: dauwworm wordt ook wel atopisch eczeem genoemd. Het is een huidziekte waarbij erfelijkheid een grote rol speelt. Prikkels van buitenaf (de allergenen) kunnen ervoor zorgen dat de baby dauwworm ontwikkelt. Vaak verdwijnt dit weer wanneer de peuter twee jaar is, soms blijft het langer aanhouden. Op latere leeftijd ontstaan vaak nieuwe klachten van eczeem, van hooikoorts of van astma. Symptomen van dauwworm zijn een rode uitslag en jeuk. Omdat het niet te genezen is, richt de behandeling zich op het verminderen van de klachten.

Wat is dauwworm?

Dauwworm, heeft dat met een wormeninfectie te maken? Je zou het wel denken bij deze benaming, maar gelukkig komen er bij deze ziekte geen wormen aan te pas. De benaming dauwworm komt enerzijds van het feit dat er een ringvormige huiduitslag ontstaat. En dauw kennen we van het vocht dat 's morgens op het gras te vinden is: de ochtenddauw. In het geval van dauwworm spreken we van een natte/ vochtige huiduitslag.

Een andere benaming voor dauwworm is atopisch eczeem. Dat klinkt al een stuk minder eng, de meeste mensen weten immers wel wat eczeem is. Er zijn veel verschillende vormen van eczeem waaronder seborroisch eczeem, contacteczeem of zwemmerseczeem. Dauwworm is ook een vorm van eczeem. Bij eczeem gaat het om een ontstekingsreactie van de huid.

Bij wie komt het voor?

Het ontstaat vaak al bij baby's vanaf een maand of drie tot vier, soms zelfs nog eerder. Vaak hebben peuters er ook nog last van. Na het tweede jaar kunnen de klachten afnemen, maar kunnen ze net zo goed aanwezig blijven. In deze gevallen krijgt het jonge kind wel op andere plekken last van huiduitslag.

Oorzaken

Dauwworm of atopisch eczeem valt onder constitutioneel eczeem. Dit is eczeem waarbij de oorzaak is te vinden in de erfelijke aanleg. Vaak heeft een van de ouders ook aanleg of last van eczeem. maar ook astma of hooikoorts komen vaker binnen de familie voor. Dit zijn allemaal ziekten die gepaard gaan met een allergische reactie. Prikkels van buitenaf bepalen vaak of de baby dauwworm krijgt, mits daar de aanleg voor is. Het is niet zo dat het besmettelijk is. Iemand met dauwworm kan de baby of het kind dus niet besmetten.

Bij veel kinderen zien we dat de buitentemperatuur een rol speelt. In het najaar en de winter kan het verergeren, maar bij andere kinderen zien we dit juist in het voorjaar en de zomer gebeuren. Luchtvochtigheid en warmte spelen dus een duidelijke rol. Andere prikkels in bijvoorbeeld huisdieren: vooral katten hebben de neiging om allergieën te veroorzaken. Maar ook honden, konijnen, vogels en andere dieren kunnen de oorzaak zijn. Het gaat voornamelijk om de huidschilfers en/of de haren/ veren van het dier. Ook dierlijke producten zoals veren kussens of een wollen trui speelt hierin mee. Ook het gebruik van bepaalde wasmiddelen, zepen of parfums kan dauwworm uitlokken.

Dauwworm gaat nogal eens gepaard met hooikoorts: dit is een allergie voor grassen en pollen. Wanneer pollen zich in de lucht bevinden ontstaan er klachten als huiduitslag, rode en jeukende ogen en neusuitvloeiing. Binnen hebben we ook vaak planten of snijbloemen staan: ook deze kunnen voor allergische reacties zorgen. Bovendien is een gedeelte van de kinderen allergisch voor huisstofmijt. Dit bevind zich altijd in ons huis.

De allergenen, dit zijn de stoffen waarop het kind allergisch reageert, kan zowel geïnhaleerd worden (via de luchtwegen binnen komen) als via de voeding (voedselallergie). Daarnaast kan de huid ook in contact komen met allergenen (contactallergie). I(n geval van dauwworm reageert de huid erg gevoelig op (meerdere) allergenen en zal contact met de huid leiden tot verergering van de klachten.

Symptomen en klachten

Het valt niet mee om een jonge baby met dauwworm te zien: het kind huilt veel, krabt zich tot bloedens toe en is erg onrustig. In het gezicht en tussen de haartjes ontstaan rode jeukende plekken die soms gepaard gaan met blaasjes. Soms menen de ouders dat het hier om berg (seborroisch eczeem) gaat, maar dauwworm ziet er anders uit. De rode plekken kunnen samenvloeien en zijn gezwollen. Soms schilferen de plekken, soms ontstaan er gele korsten. De huid is snel geïrriteerd bij aanraking met prikkelende stoffen zoals zeep, wasmiddelen, wol etc. Wassen met zeep droogt de huid nog verder uit, waardoor de klachten verergeren. Een emotionele gebeurtenis kan ertoe leiden dat de eczeem erger wordt. Er zijn ook perioden dat het kind geen klachten heeft.

Gaat het vanzelf over?

Bij verreweg de meeste patiëntjes zien we de klachten afnemen wanneer het kind twee tot drie jaar oud is. Maar omdat de erfelijke aanleg niet verdwijnt, kan eczeem op latere leeftijd weer ontstaan. Vaak zien we dit wel in andere gebieden: de liezen, de knieholtes, de polsen of de elleboogholtes. Ook in de nek komt het dan vaker voor. Een aantal kinderen ontwikkelt later hooikoorts, bronchitis of astma. Van te voren is niet te voorspellen of het kind dit gaat krijgen.

Behandeling

Niet altijd hoeft dauwworm behandeld te worden. Dit hangt af van de ernst en of het kind er veel last van heeft. Bij een erg droge huid helpt het om vette zalven te gebruiken. Deze zalven zoals vaseline verbeteren de huidbarrière. Hierdoor droogt de huid minder uit. bij ernstige roodheid en jeuk kan een hormoonzalf worden voorgeschreven. Deze zal bevat corticosteroïden. Dit gaat de ontstekingsreactie van de huid tegen. Het nadeel van deze zalf is dat het bij langdurig gebruik een dunnere huid veroorzaakt., Deze dunnere huid verbetert later niet meer. Daarom moet er dun gesmeerd worden en wordt er een schema gegeven: bijvoorbeeld drie dagen wel smeren, vier dagen niet.

Een andere behandeling is teerzalf. Deze zalf bevat teer en zorgt ervoor dat de huid minder ontstekingen vertoont. Dauwworm kan hierdoor afnemen. De kans op een kwaadaardige tumor neemt bij het gebruik van teerzalf wel toe. Daarom is dit geen eerste keus van artsen.

Knip de nagels van het kind kort, dit verminderd de kans op open krabben van de huid. Zorg eventueel voor speciale handschoentjes. Daarnaast moet het kind niet afgewezen worden vanwege zij eczeem: het kan vervelend of anders aanvoelen maar ook deze kinderen verdienen aanraking en liefde.