Dauwworm bij baby of kind: symptomen, oorzaken & behandeling

Dauwworm bij baby of kind: wat is dauwworm, wat zijn dauwworm symptomen en hoe wordt het behandeld? Dauwworm is een vorm van atopisch eczeem bij een baby. Bij een baby is het eczeem vochtig. Daar komt de term 'dauw' vandaan. De symptomen ontstaan bij de meeste baby's ergens tussen de eerste en vierde maand. Een baby met dauwworm krijgt dan last van rode, vochtige en jeukende huiduitslag met blaasjes op het gezicht en tussen de hoofdharen. De mate van de klachten kan variëren per kind en per periode. Dauwworm is niet besmettelijk. Ook heeft dauwworm niets te maken met een slechte hygiëne of huidverzorging. Dauwworm kan niet genezen worden, maar je kunt de klachten wel onder controle krijgen.

• Wat is dauwworm?
• Huidaandoening
• Naamgeving
• Oorzaken van dauwworm
• Wisselwerking tussen factoren
• Erfelijke aanleg
• Symptomen van dauwworm
• Onderzoek en diagnose
• behandeling van dauwworm
• Zalf of crème
• Dauwworm bij baby of kind verminderen
• Prognose

Wat is dauwworm?

Huidaandoening

Dauwworm is een huidaandoening die bij ongeveer 3-5% van de zuigelingen tussen de leeftijd van 4 weken tot 1 jaar voorkomt. De aandoening kan veel last veroorzaken, maar is goed behandelbaar.

Naamgeving

Dauwworm staat ook bekend onder de namen atopisch eczeem en constitutioneel eczeem. In tegenstelling tot bij wat oudere kinderen en volwassenen, is het eczeem bij baby's vochtig. Vandaar de naam 'dauw', wat aangeeft dat de huiduitslag vochtig is. 'Worm' verwijst naar het gegeven dat de uitslag vaak ringvormig is. Dauwworm is daarmee een beschrijvende term.

Oorzaken van dauwworm

Wisselwerking tussen factoren

De precieze oorzaak van dauwworm is anno 2022 onbekend. Kinderen die dauwworm ontwikkelen hebben een aangeboren gevoeligheid. Het gaat bij het ontstaan van dauwworm om een wisselwerking tussen factoren in het lichaam en allergene en niet-allergene prikkels vanuit de omgeving, waar de huid van het kind op reageert. De kleine bloedvaten in de huid laten vocht door, wat zorgt voor roodheid, zwelling en jeuk. Vaak gaat het om kinderen die ook een allergie (bijvoorbeeld voedselallergie of huisstofmijtallergie), astma of hooikoorts hebben. Daarnaast zijn er prikkels waardoor dauwworm kan verergeren, zoals bepaalde voedingsmiddelen, zeep, emotionele gebeurtenissen of temperatuurwisselingen en temperatuursinvloeden. Vooral in het najaar en in de winter worden de klachten heviger, maar ook vochtige warmte of een te warme slaapkamer of te warm aankleden, kunnen prikkelend werken.

Erfelijke aanleg

Erfelijke aanleg bepaald of een kindje last krijg van dauwworm. De aanleg om allergisch te reageren op bepaalde externe prikkels speelt ook een rol bij het ontstaan van bijvoorbeeld astma en hooikoorts. Deze aandoeningen komen vaak in combinatie of afwisselend voor met dauwworm. Bij ruim de helft van de kinderen is dauwworm na circa 2 jaar over. Als het niet is weggetrokken of als het eczeem terugkomt, manifesteert het zich vaak ook op andere plaatsen dan alleen het gezicht en tussen de hoofdharen. Bekende plekken zijn in de knieholten, de binnenkant van de ellebogen, op de polsen, de wreven, de enkels en in de nek. Het eczeem is niet meer vochtig en wordt atopisch eczeem eczeem genoemd.

Symptomen van dauwworm

Dauwworm steekt zo'n 1 tot 4 maanden na de geboorte de kop op. Op het gezicht en tussen de hoofdharen ontstaat een rode, jeukende, vaak vochtige huiduitslag met blaasjes. Het kind zal proberen de jeuk te verdrijven door wrijven, schuren en krabben, wat het eczeem verergert. Ook is het kind onrustiger en huilt het veel, ook 's nachts. Dauwworm heeft niets te maken met berg, een aandoening bij zuigelingen waarbij er een verhoogde afscheiding van talg tussen de hoofdharen optreedt. Het verloop van dauwworm is wisselend. Perioden met veel klachten worden afgewisseld door perioden met relatief weinig of zelfs geen klachten. Rond het derde levensjaar heeft grofweg de helft van de kinderen met dauwworm geen klachten meer. Wel blijft de aanleg om allergisch te reageren bestaan. Na het eerste jaar zal de uitslag vooral in de elleboog- en knieholten, aan de polsen, op de wreven en in de nek aanwezig zijn.

Onderzoek en diagnose

De diagnose kan door de arts vrij gemakkelijk met het blote oog gesteld worden. Bij kleine kinderen met alleen eczeem, is een allergietest in de vorm van een bloedonderzoek (nog) niet zinvol, tenzij er andere aanwijzingen zijn voor allergie. In dat geval kan een allergie-bloedtest wat duidelijkheid geven over het soort prikkel dat de allergie veroorzaakt.

behandeling van dauwworm

Zalf of crème

Dauwworm is niet te genezen, aangezien de aangeboren aanleg blijft bestaan. Wel kunnen medicijnen helpen om de roodheid en jeuk zo veel mogelijk tegen te gaan. Er kan gekozen worden voor zalven of crèmes met teer en (bij ernstiger eczeem) zalven of crèmes met corticosteroïden, wat de ontstekingen remt en de huid rustiger maakt. Corticosteroïden mogen niet te lang gebruikt worden, aangezien de huid er dunner door wordt. De arts kan ook zalf of crème met antibiotica voorschrijft, wanneer de huid van van het kind door veel krabben ontstoken is geraakt.

Dauwworm bij baby of kind verminderen

Je kunt zelf ook een aantal maatregelen nemen om dauwworm te verminderen:

• Vermijd dat je kind in contact komt met mogelijke prikkels door het huis stofvrij te houden en geen huisdieren te nemen.
• Gebruik bij voorkeur ongeparfumeerde producten (lotions, zeep, wasmiddel).
• Het kindje moet je niet te vaak en te lang in bad doen, want daar droogt de huid van uit.
• Aan het badwater kun je desgewenst een scheutje badolie toevoegen. Dit houd de huid van je kindje vettiger.
• Houd de huid van je kindje vet en voorkom een droge huid. Gebruik bijvoorbeeld uierzalf of vaseline.
• Knip de nagels kort, zodat het kind bij jeuk en irritatie niet zijn huid kapot kan krabben.
• Kleed het kindje niet te warm aan en kies voor katoenen kleding.
• Zorg in huis voor een goede ventilatie middels roosters en vergeet daarbij de slaapkamer van het kind niet.
• Zorg voor een relatief koele omgeving, want broeierigheid verergert het eczeem.
• Huidcontact is essentieel voor de ontwikkeling van een kind. Raak je kindje zo veel mogelijk aan, ook al voelt de huid als gevolg van dauwworm minder prettig aan.

Prognose

Dauwworm verloopt in golven. Perioden met relatief veel klachten worden afgewisseld door perioden met relatief weinig of zelfs helemaal geen klachten. Meer dan de helft van de kinderen heeft rond het derde levensjaar geen klachten meer. De aanleg om allergisch te reageren blijft echter bestaan. Een allergie zelf is niet erfelijk, maar wel de aanleg om een allergie te ontwikkelen.

Lees verder

• Atopisch eczeem: symptomen, oorzaken, behandeling, prognose
• Jeukende huid of jeuk: oorzaken van jeuk en soorten jeuk
• Jeukende hoofdhuid met wondjes, korstjes, bultjes, schilfers
• Berg op de hoofdhuid: symptomen, oorzaak en behandeling
• Luieruitslag: symptomen, oorzaak en behandeling bij een baby