Niet zwanger, geen menstruatie, wel PCOS

Soms lukt het gewoon niet om zwanger te worden, al wil men het nog zo graag. Dit kan een lichamelijke oorzaak hebben, maar dat hoeft niet eens altijd het geval te zijn. Er te veel mee bezig zijn kan al van invloed zijn op wel of geen zwangerschap. Of iemand wel of niet menstrueert kan verschillende oorzaken hebben. Bij iemand die heel erg veel is afgevallen blijft de menstruatie vaak uit. Ook kan de menstruatie uitblijven door een lichamelijk probleem. Bijvoorbeeld door PCOS, waarbij er cystes aanwezig zijn in de eierstokken. PCOS is echter niet alleen maar vervelend voor vrouwen die graag zwanger willen worden.

Inhoud

• Geen zwangerschap
• Geen menstruatie
• Oorzaken uitblijven menstruatie
• Wat is PCOS
• Hoe wordt PCOS vastgesteld
• Hormonaal disbalans
• FSH
• LH
• Testosteron
• Oestrogeen
• Progesteron
• Oorzaken
• Symptomen
• Wie krijgen PCOS
• PCOS zonder kinderwens
• Voeding
• Overige "oplossingen"

Geen zwangerschap

Soms lukt het gewoon niet om zwanger te raken, terwijl er bij beide partners geen lichamelijke afwijking te vinden is. Iemand die graag zwanger wil worden is er vaak erg door geobsedeerd. Het lijkt dan net of iedereen in de omgeving wel zwanger is, maar jij zelf niet. Hoe meer je er mee bezig bent, hoe moeilijker het vaak is om toch zwanger te worden. Als advies wordt er gegeven om er niet te veel mee bezig te zijn. Een zwangerschap komt dan soms juist ineens vanzelf. Zo zijn er gevallen bekend waarbij het maar niet lukte om zwanger te worden. Uiteindelijk zijn deze mensen tot adoptie overgegaan en ineens - er wordt niet meer aan een zwangerschap gedacht - is de vrouw zwanger!

Mogelijk lichamelijke oorzaken
Maar het kan ook voorkomen dat er wel een lichamelijke oorzaak te vinden is. De man is bijvoorbeeld verminderd vruchtbaar door "lui" zaad. Ook kan er bij de vrouw een lichamelijk probleem aanwezig zijn, waardoor een zwangerschap wordt bemoeilijkt. Dat kan namelijk komen door het Poly Cysteus Ovarium Syndroom, kortweg afgekort met PCOS.

Geen menstruatie

Het uitblijven of niet op gang komen van een menstruatie kan door verschillende oorzaken komen. Vaak komt de menstruatie op gang als deze lichamelijke oorzaken worden aangepakt. Er zijn echter ook vrouwen die nooit zullen menstrueren, omdat ze niet in de puberteit komen. Er wordt dan van primaire amenorroe gesproken. Als de menstruatie ineens uitblijft, zonder dat er sprake is van een zwangerschap of de overgang, spreekt men van secundaire amenorroe.

Oorzaken uitblijven menstruatie

De menstruatie kan ineens uitblijven. Dit kan onder andere komen door:

• te veel sporten
• te snel afvallen
• ondergewicht
• overgewicht
• stress
• gebruik van medicijnen, zoals de anticonceptiepil of antidepressiva
• overgang
• een verstoring in het dag- en nachtritme
• ziektes met hoge koorts
• hormonaal disbalans - PCOS

Wat is PCOS

PCOS is de afkorting van Poly Cysteus Ovarium Syndroom en komt bij ongeveer 5 tot 10% van de vrouwen voor. Vrouwen die hieraan lijden hebben een verstoorde menstruatie, bijna of helemaal geen menstruatie en kunnen moeilijk zwanger worden. Bij een normaal verlopende cyclus zijn er drie tot acht eiblaasjes (follikels) in iedere eierstok aanwezig, waarbij vaak eentje maar voor de eisprong (ovulatie) zorgt. Bij vrouwen die PCOS hebben, is dit aantal hoger. Er kunnen dan wel tien tot twaalf eiblaasjes in een eierstok aanwezig zijn. Deze eiblaasjes groeien erg moeilijk en daardoor zal er niet gemakkelijk een eisprong komen.
Uit de naam blijkt al dat dit een syndroom is en geen ziekte. Er kunnen meerdere symptomen aanwezig zijn, die lang niet bij iedere vrouw naar voren komen. Het verschilt dus per persoon. Zo zal de één wel last hebben van bijvoorbeeld overgewicht en de ander juist weer niet. Dit syndroom is al sinds 1935 bekend. De twee Amerikaanse artsen Irving F. Stein (1887–1976) en Michael Leventhal (1901–1971) schreven hier toen al over. Het heeft ook jaren de benaming syndroom van Stein en Leventhal gehad.

Hoe wordt PCOS vastgesteld

Een huisarts verwijst de patiënt door naar een gynaecoloog. De gynaecoloog zal vragen stellen over de menstruatie en of er ook andere klachten aanwezig zijn. Als laatste wordt er op een inwendige echo van de eierstokken overgegaan. Daarop is vaak te zien dat er sprake is van cystes (onderontwikkelde vochtblaasjes) in de eierstokken. Er zal ook bloed worden afgenomen om te zien hoe de waarden van FSH, LH, testosteron, oestrogeen en progesteron zijn. Dit zijn hormonen die een rol bij PCOS spelen.

Hormonaal disbalans

PCOS ontstaat veelal als er sprake is van hormonaal disbalans. Dit wil dus zeggen dat de hormonen niet in balans zijn. Zoals al eerder vermeld, spelen de hormonen FSH, LH, testosteron, oestrogeen en progesteron een rol bij PCOS. Maar wat zijn dit eigenlijk voor hormonen en wat voor rol spelen ze?

FSH

FSH staat voor Follikel Stimulerend Hormoon en wordt door de hypofyse afgegeven. Het woord zegt het eigenlijk al. Onder invloed van dit hormoon worden follikels gestimuleerd. Bij PCOS is er te weinig van dit hormoon aanwezig.[/L]

LH

LH staat voor Luteïniserend Hormoon. Dit hormoon wekt de eisprong op en wordt in de hypofyse aangemaakt. Bij PCOS is er te veel van dit hormoon aanwezig.

Testosteron

Testosteron is een manlijk hormoon (androgeen), maar vrouwen hebben hiervan ook een kleine hoeveelheid. Het speelt een grote rol bij onze libido en zorgt voor de groei van schaamhaar. Dit hormoon wordt in kleine hoeveelheden in de eierstokken aangemaakt. Iemand die PCOS heeft, heeft vaak te veel van dit hormoon. Dit uit zich in acné, overbeharing, haaruitval en een verstoring van de menstruele cyclus.

Oestrogeen

Dit is een vrouwelijk hormoon, maar ook mannen hebben dit in mindere mate in hun lichaam. Bij vrouwen speelt dit een grote rol bij de menstruatie, een zwangerschap en de ontwikkeling van de typisch vrouwelijke kenmerken. Het wordt door de eierstokken afgescheiden. Als een vrouw - of zelfs een man - teveel oestrogeen in zijn lichaam heeft, kan dit een negatief effect op het libido hebben.

Progesteron

Dit is een geslachtshormoon en wordt in kleine mate tijdens de menstruatiecyclus aangemaakt en in grotere mate tijdens een zwangerschap. Dit hormoon zit ook in de anticonceptiepil verwerkt.

Verdere gevolgen
Daarnaast is er teveel insuline aanwezig. Dit regelt de bloedsuikerwaarden en zorgt voor de vetverbranding/-opslag. Als er teveel insuline aanwezig is, wordt vet opgeslagen en juist niet verbrand. Dit kan dan weer zorgen voor overgewicht. Dit hormoon zorgt ook voor eetbuien en de behoefte aan zoet eten. Vaak zijn vrouwen met PCOS resistent voor insuline. Dat betekent dat de cellen in het lichaam niet meer goed op insuline reageren. Er ontstaat dan een lage bloedsuikerspiegel. Men wordt duizelig, begint te zweten en te trillen en krijgt ontzettende honger.
Uit bloedonderzoeken blijkt dat er ongezonde vetten (triglycerides) in het bloed aanwezig zijn. Dit kan gevaar opleveren in het hart- en vaatstelsel. Daarnaast kunnen er op langere termijn Diabetes Mellitus type II en baarmoederhalskanker voorkomen. Vrouwen met PCOS hebben hier namelijk een verhoogde kans op.

Oorzaken

PCOS kan door verschillende oorzaken ontstaan.

• te veel stress
• erfelijkheid
• te weinig beweging
• gebruik van bepaalde medicatie anticonceptiepil, medicijnen ter behandeling van diabetes en antidepressiva
• verkeerde voeding
• in sommige gevallen kan een traag werkende schildklier de oorzaak zijn

Symptomen

Er kunnen verschillende symptomen aanwezig zijn bij een vrouw die het Poly Cysteus Ovarium Syndroom heeft. Niet iedereen heeft dezelfde symptomen. Er kan sprake zijn van:

• onregelmatige of helemaal geen menstruatie
• haargroei volgens een mannelijk patroon
• minder vruchtbaar of geheel onvruchtbaar
• angsten
• depressies
• bekkenpijn
• hoog cholesterol
• hoge bloeddruk
• acné
• vette huid

Wie krijgen PCOS

Gelukkig krijgt niet iedere vrouw PCOS. Vaak komt het voor bij vrouwen met overgewicht, maar ook vrouwen met een normaal gewicht, of zelfs ondergewicht kunnen PCOS hebben. In sommige families komt het vaker voor dan in andere families, het kan namelijk erfelijk zijn.

PCOS zonder kinderwens

Veelal wordt er bij PCOS vaak alleen maar aan de vrouwen gedacht die graag zwanger willen worden, maar waarbij het vaak niet lukt. Voor deze vrouwen is PCOS natuurlijk erg vervelend, maar dat is het ook voor vrouwen die geen kinderwens hebben, maar wel aan dit syndroom lijden. Je zult iedere dag maar te maken hebben met een zeurderige buikpijn, een menstruatie die vaker niet dan wel komt en haargroei op ongewenste plekken.

Voeding

Het is belangrijk om regelmaat in het eten te krijgen, dus op vaste momenten eten. Er wordt geadviseerd om op de voeding te letten. Dit zou een gunstig effect op het syndroom kunnen hebben. Hierbij zou men kunnen letten op:

• innemen van alleen natuurlijke suikers
• letten op de hoeveelheid koolhydrateneenheden per dag. Het beste is om maximaal 7 eenheden per dag te eten. Een boterham staat gelijk met één eenheid. Stel dat je iedere ochtend 20 gram muesli in je yoghurt neemt, dan staat deze 20 gram gelijk aan twee eenheden (10 gram is één eenheid.)
• twee tot drie keer per dag lijnzaad nemen. Dit is namelijk goed voor de vetverbranding

• voldoende drinken
• het eten van eiwitten
• minimaal 2 keer per week eten van vette vis

Overige "oplossingen"

Als men er in het reguliere circuit er niet meer uitkomt, zou men het in de alternatieve geneeswijze kunnen zoeken. Een homeopaat of fytotherapeut kunnen homeopatische of natuurlijke geneesmiddelen voorschrijven die kunnen helpen om de menstruatie weer op gang te laten komen. Sommige mensen kunnen baat hebben bij de kruiden wild yam of maretak. Het kruid vrouwenmantel helpt juist weer om de hevige menstruatie terug te dringen.

Haargroei volgens een mannelijk patroon is erg vervelend. Soms durven vrouwen zich niet meer in een bikini of badpak te vertonen. Het drinken van (verse) muntthee zou een oplossing kunnen zijn. Hierdoor kan de haargroei minder worden. Maar dat hoeft helaas niet bij iedereen het geval te zijn. Munt kan namelijk ook haargroei tot eigenschap hebben. Naast het drinken van muntthee kan het smeren van pepermuntolie op de lichaamsdelen waar niet-gewenste haargroei aanwezig is, ook helpen. Ook hiervoor kan gelden dat het juist meer haargroei tot gevolg heeft. Dit is per persoon verschillend. Tegen het hongergevoel en de behoefte aan zoet zou men chroom kunnen slikken.