Gezondheid: Een droge mond

We hebben allemaal wel eens een droge mond, al was het maar de ochtend nadat we een avondje aan de alcohol hebben gezeten. Je drinkt de ochtend erna flink wat water en je vult het tekort relatief eenvoudig weer aan. Op zich lijkt een droge mond nog niet zo erg, maar er kan ook meer aan de hand zijn dan een situatie waarbij de oplossing “even” wat extra vocht tot je nemen is.

Vochthuishouding lichaam

Voor allerlei processen in het lichaam is de vochthuishouding essentieel en het is dus van belang niet te argeloos om te gaan met het tot je nemen van vocht. De minimale 1,5 liter per dag is geen fabel. Het hebben van een droge mond kan het gevolg zijn van een niet-optimaal functionerende vochthuishouding. Echter, er kunnen nog meerdere redenen aan ten grondslag liggen. Behalve het vocht dat je je lichaam mogelijk ontzegt, kan een tekort aan vocht in de mond ook tot gebits- en mondslijmvliesproblemen leiden. Het spreekt voor zich dat het niet om een eenmalige “droge ochtend na een alcoholische avond” moet gaan.

Speeksel

De vochthuishouding in de mond wordt gereguleerd door de speekselklieren en deze kunnen niet optimaal functioneren. Voor niet goed functionerende speekselklieren kunnen verschillende redenen te grondslag liggen.

Klachten

Veel voorkomende klachten bij een tekort aan speeksel in de mond is dat het een vervelend gevoel in de mond geeft en problemen geeft bij het spreken*. Verder beschermt speeksel ook tegen bacteriële infecties en chemische stoffen in de lucht. Langdurige klachten kunnen dus op dit gebied allerlei klachten opleveren. Ook legt speeksel een laagje om het gebit en als dit laagje langdurig niet aanwezig is kan dit gebitsproblemen geven. Tenslotte kan een droge mond ook lastig zijn als je iets droogs, bijvoorbeeld een beschuitje of cracker, weg wilt slikken.

* Als je in het openbaar spreekt kan ook het zenuwachtig zijn een rol spelen. Zorg in dit geval dat je altijd een glas water klaar hebt staan.

Oorzaak

Omgeving

Als je in de ochtend altijd met een droge mond wakker wordt, kan het ook de omgeving zijn. Als je met open mond slaapt, kan een droge omgeving – zeker in de winter met de centrale verwarming aan – een droge mond geven. Zorg dat je de slaapkamer goed ventileert en slaap bij voorkeur zonder centrale verwarming aan en desgewenst met de raam een klein stukje open. Een koele slaapkamer slaapt sowieso beter.

Ouderdom en medicijnen

Als je ouder wordt is de kans altijd groter dat de speekselhoeveelheid afneemt en dus is er meer kans op een droge mond, wat los staat van het gegeven of je je eigen gebit hebt of een kunstgebit hebt. Verder zijn er ook medicijnen die een droge mond tot gevolg kunnen hebben. Medicijnen tegen hoge bloeddruk, hartritmestoornissen, antidepressiva, slaap- en plasmiddelen, staan er om bekend een droge mond tot gevolg te kunnen hebben. Ze kunnen de afgifte van speeksel aanzienlijk remmen en het is dus van belang alert te zijn.

Ziekte

Als je last van uitdroging hebt, als gevolg van koorts of diarree, dan kan dit ook een droge mond geven. Vaak merk je het als eerste aan die droge mond. Veel water drinken is dan om meerdere redenen goed en ga standaard van de eerdergenoemde 1,5 liter per dag uit. Ook niet-gereguleerde suikerziekte kan een droge mond geven. Verder kan radioactieve bestraling als voortvloeisel van bijvoorbeeld kanker je ook een droge mond geven. Je moet er rekening mee houden dat de speekselklieren onherstelbaar beschadigd worden. Je zult in het vervolg je vochthuishouding veelal handmatig aan moeten passen.

Oplossing

Het is afhankelijk van het probleem om te kijken wat de beste oplossing is. Als het van voorbijgaande aard is, dan is het met extra vochtinname vaak nog wel op te lossen. Echter, het kan geen kwaad het met de tandarts te bespreken, alvorens een van de vele middelen in de apotheek toe te passen. Denk hierbij aan Biotene Oral Balance of de verstuiver van Glandosane.

Onderdeel van de oplossing is ook je tanden regelmatig poetsen met een zachte tandenborstel en fluoridetandpasta. Stem met de tandarts af of in hoeverre extra fluoride toepassen, zinvol is.

Tot slot

Meer dan eens een droge mond hebben kan elders in het lichaam een oorzaak hebben. Als je alle mogelijke factoren hebt uitgesloten, stem dan met huisarts en/of tandarts af wat het kan zijn en handel. Vaak is het zonder al te veel problemen op te lossen.