Een gameboyrug door urenlang de smartphone te gebruiken

De smartphone vormt een nieuwe bedreiging voor de jeugd. Na nomofobie, de gsm-arm, de iPad-schouder, slaapgebrek door smartphonegebruik, de whatsApp-vinger, de sms-nek is er de gameboyrug. Steeds meer kinderen en adolescenten krijgen een bult bovenin de wervelkolom doordat ze urenlang over hun mobieltje, spelcomputer of tablet gebogen zitten. Met als gevolg een gameboyrug.

• De kyfose en de lordose
• De wervelkolom
• Ontstaan kyfose
• Onderzoek
• Heeft mijn kind een gameboyrug
• Wat zelf te doen

De kyfose en de lordose

De wervelkolom heeft natuurlijke S-vormige krommingen: de kyfose en de lordose. Deze natuurlijke kyfose en lordose kunnen verergeren en dan is een natuurlijke houding niet meer mogelijk. Deze verergeringen heten:

• kyfose of bochel. Dit is een afwijking van de wervelkolom, waarbij op de rug, onder de nek, een bult verschijnt.
• lordose of holle rug. Dit is een afwijking waarbij de wervelkolom een extreme knik heeft ter hoogte van de billen.

De kyfose

In het geval van een bochel is dit ontstaan door een verkeerde houding en wordt als een nieuwe bedreiging voor de jeugd genoemd in de 21ste eeuw. Veroorzaakt door het urenlang spellen spelen op de spelcomputer, smartphone- of tablet met een verkeerde houding. Met als gevolg de gameboyrug. Kyfose kan ook ontstaan door andere oorzaken, bijvoorbeeld:

• Ouderdom;
• Infecties;
• Tumoren;
• Ziektes, zoals de ziekte van Paget, reumatoïde artritis en de ziekte van Bechterew.

De wervelkolom

Onze wervelkolom of ruggengraat staat niet recht, maar loopt in kronkels, het is een S met een beetje fantasie. De wervelkolom bestaat uit 33 of 34 wervels, met tussen elke twee wervels een tussenwervelschijf, behalve bij de bovenste twee wervels, de atlas en de draaier (C1 en C2). Ter hoogte van de 12 borstwervels (T1 tot T12) begint de eerste kronkel van de S en deze kromming van de ruggenwervels is normaal gesproken 35 tot 40 procent.

Hyperkyfose (of dubbeltjes zoeken)

Wanneer de borstwervels 45 procent gekromd zijn, maken ze een hoek van wel 45 graden of meer. We praten dan van een hyperkyfose of een bochel. Het hoofd lijkt dan altijd naar de grond te kijken (dubbeltjes te zoeken).

Ontstaan kyfose

Als een kind in de groei vaak voorovergebogen zit met een hoofd dat ongeveer 10% van het hele lichaamsgewicht is, ontstaat er veel druk op de rug. Het hoofd van een 1-jarig kind is 25% van het totale lichaamsgewicht, het hoofd van een 25-jarige zo‘n 8%.

Onderzoek

Fysiotherapeut Martin Poortinga ziet in zijn Haarlemse praktijk jaarlijks zo'n vierhonderd patiënten met schouderklachten en nekklachten. Het gaat om zo'n 60 procent van zijn patiënten. Hij zegt hierover: “Wanneer je voortdurend in een ‘kromme houding’ zit, krijg je verkeerde spierspanning. De spieren in je rug worden slapper en je nekspieren zijn voortdurend aangespannen, terwijl die in je borst verkorten. Dat wordt in het vak ook wel het "bovenste kruissyndroom" genoemd". Door die voortdurende gespannenheid van de nekspieren worden de halswervels belast, waardoor dit gedeelte naar voren gaat staan. De twaalf borstwervels die eronder zitten, zijn door de natuurlijke kyfose van voren veel dunner dan de achterzijde en de tussenwervelschijven kunnen zich niet ontwikkelen door de druk en drogen uit. Het resultaat is een onnatuurlijke hyperkyfose, een bochel. Op jonge leeftijd begint dan al een degeneratie- of slijtageproces.

Onderzoek

In 2013 bleek uit MRI-scans al dat veel jongeren tussen 8 en 18 jaar een rug hadden van een 50-jarige. Uit Amerikaans onderzoek blijkt de oorzaak te maken te hebben met gebruik van smartphone of tablet. Jongeren kunnen vooral niet meer zonder smartphone of tablet en zien dit als het ware als een verlengstuk van het dagelijks leven. Een smartphone wordt meestal gebruikt door met gebogen hoofd over het scherm te 'hangen', met een bovenrug die bol is en met de schouders naar voren. Wanneer je lang zo voorovergebogen zit wordt je hoofd extra zwaar. Een hoofd dat gemiddeld 8 tot 10 kilo van het totale lichaamsgewicht weegt. Er is zo al snel een behoorlijk gewicht aan de ruggengraat aldus het hoofd van de afdeling rug-chirurgie van een New Yorkse kliniek. Iets naar voren met je hoofd is al gauw 12 kilo, nog meer naar voren al gauw 18 kilo en ver naar voren zelfs 27 kilo. En dat uren achter elkaar.

Ook bij het NIVEL (Nederlands instituut voor onderzoek van de gezondheidszorg) laten de cijfers zien dat nek- en rugklachten in de top 5 van lichamelijke klachten voorkomt.

Heeft mijn kind een gameboyrug

Laat het kind bukken en doe de ‘buktest’. Laat het kind staan en vraag om voorover te bukken en de voeten aan te raken. Heeft het kind een mooie ‘n’-vorm dan heeft het geen gameboyrug. Maar kan het kind de voeten niet aanraken, blijven de onderrug en de bovenrug bol, dan heeft het kind een gameboyrug of het begin ervan. De vorm is die van een gootsteenkraan bij de gameboyrug.

Wat zelf te doen

Tot het 18de en 20ste jaar groeien botten door. Het is ondenkbaar om smartphones en tablets uit het leven weg te halen. Maar er is wat te doen aan de houding.

• Wissel ongeveer elk kwartier van houding en zet eventueel de wekker aan, als herinnering. Ga eens liggen met de spelcomputer of tablet, dan maak je geen holle rug. Probeer eens in kleermakerszit te zitten wanneer je dit lang kunt volhouden. Je spreidt dan de heupen en de rug gaat dan gemakkelijker recht en zo voorkom je een spanning op de borstwervels. Of wanneer op school de tablet en smartphone als lesmateriaal wordt gebruikt: zitten op de stoel, de benen onder de stoel, rug niet tegen de leuning van de stoel en de schouders recht naar achteren;
• Houd de smartphone of tablet hoger;
• Minder het smartphone- of tabletgebruik. Ga thuis gedraad achter de laptop of pc zitten, die op het bureau of tafel staat.

Wanneer de rug eenmaal vergroeid is en er zichtbaar een bochel is valt het tijdens de groei nog enigszins te corrigeren met oefeningen en braces. Eenmaal uit de groei (na het 20ste jaar) is dat een stuk lastiger.