Bochel: bolling aan de rug

Een bochel is een uitstulping in de bovenrug of ondernek, en ontstaat door verschillende oorzaken. Een verkeerde werkhouding kan ook een bochel veroorzaken. De borstwervelkolom is te sterk gekromd waardoor er aan de rugzijde een bolling ontstaat, die soms zichtbaar is voor buitenstaanders.

Wat is een bochel?

De wervelkolom staat niet recht, maar loopt gekromd. Ter hoogte van de borstwervels bedraagt deze kromming 35 tot 40 procent. Wanneer de borstwervelkolom te sterk gekromd is, dit wil zeggen een hoek maakt van meer dan 45 graden, dan is er sprake van hyperkyfose, ook wel kyfose genoemd. Dit verschijnsel kennen we beter onder de benaming bochel.

Een te sterk gekromde borstwervelkolom veroorzaakt dus een bolling in de rug. Deze bolling is zichtbaar van buitenaf. Er ontstaat een bult oftewel bochel ter hoogte van de schouderbladen, wat lager of hoger kan ook.

Oorzaken voor een bochel

Een bochel kan aangeboren zijn, maar dit komt zelden voor. Door een stoornis in de ontwikkeling kan er wel een bochel ontstaan. Ook een afwijking in de tussenwervelschijven kan de oorzaak zijn. Ook osteoporose veroorzaakt soms een bochel. Dit treedt voornamelijk bij ouderen op.

De ziekte van Scheuermann komt bij tieners voor tijdens de groeispurt, waarbij enkele wervels een wigvorm krijgen en rugpijn veroorzaken. Eenmaal op volwassen leeftijd neemt de pijn en de vergroeiing af. Hoewel de bochel blijft bestaan, zal deze niet erger worden.

Bij ernstige rachitis kan ook een zijdelings afwijking met draaiing van de wervels ontstaan. Hierdoor gaan de ribben en wervels en het borstbeen een abnormale stand aannemen. Ook reumatische ontstekingen kunnen zorgen voor een wigvormige inzakking van de wervels, vooral bij jonge mannen komt deze veel voor in de vorm van de ziekte van Bechterew.

Kanker of tuberculose kan ervoor zorgen dat twee of meer wervellichamen afsterven, waardoor er een spitse bochel kan ontstaan. Een wervelbreuk heeft dit ook als gevolg. Verder kan een verstoring van de hormoonhuishouding zorgen voor een vergroeiing, alsmede een verkeerde lichaamshouding.

Een verkeerde houding komt veel voor bij mensen die achter de pc werken of ander zittend werk doen, of vaak voorover gebogen staan. Maar ook jongeren lopen steeds vaker voorover gebogen, met de schouders naar voren en een kromme rug. Hierdoor kan er een vergroeiing ontstaan.

Behandeling

Allereerst moet worden vastgesteld of het daadwerkelijk om een bochel gaat. wanneer de patiënt voorover buigt waarbij de rug gekromd is, en er is geen bochel te ontdekken, dan is de oorzaak een verkeerde houding. Deze verkeerde houding kan aangepakt worden middels onder andere fysiotherapie. Een bochel is duidelijk te herkennen met het blote oog, maar ook de patiënt zelf voelt rugpijn. Wanneer er op de bochel gedrukt wordt, doet dit pijn. De wervelkolom kan verder stijf aanvoelen.

Wanneer in gebogen houding een bochel s waar te nemen, is dit een teken dat de kromming van de wervelkolom te sterk is. Bij kinderen kan de bochel hersteld worden door het dragen van een korset en het uitvoeren van oefeningen. Vaak gaat dit nog tot een leeftijd van 18 jaar. Daarna is het lichaam uitgegroeid en wordt een correctie op deze manier vaak onmogelijk of lastiger.

Bij ouderen zal vaak via chirurgisch ingrijpen de bochel verholpen worden. In sommige gevallen is het beter om de oorzaak aan te pakken of te voorkomen. Een verkeerde houding kan voorkomen worden, alsmede bepaalde ziekten en aandoeningen zoals osteoporose. Ook is het belangrijk dat onderliggende aandoeningen en ziekten worden behandeld.

In sommige gevallen worden medicijnen voorgeschreven om de pijn te onderdrukken. Wanneer ingrijpen niet mogelijk is, zal men trachten de klachten zoveel mogelijk te verlichten. Een bochel kan bij iedere leeftijdsgroep voorkomen, maar komt het meest voor bij ouderen en dan is ingrijpen niet altijd meer mogelijk.

Gebochelde van de notre dame

Een bekende met een bochel: in het verhaal de klokkenluider van de notre dame valt de lelijke klokkenluider Quasimodo, met een bochel, voor de bloedmooie zigeunerin Esmeralda. Dit liefdesverhaal werd geschreven door Victor Hugo.