Taurine kan een hulpmiddel zijn tegen Alzheimer

Er zijn verschillende ziekten, onder de verzamelnaam ‘dementie’ bekend waarbij de informatieverwerking in de hersenen is verstoord. Een van die ziektes is de ziekte van Alzheimer, voor het eerst beschreven door de Duitse psychiater Alois Alzheimer, naar wie de ziekte is genoemd. Naar Alzheimer wordt veel onderzoek gedaan. Wellicht kan taurine een belangrijke rol spelen.

Dokter Alois Alzheimer

In 1901 was de Duitse psychiater Alois Alzheimer de eerste die een aandoening beschreef die later genoemd werd naar de ontdekker: de ziekte van Alzheimer. Bij deze ziekte gingen de patiënten merkbaar mentaal achteruit, konden steeds minder zelf en werden uiteindelijk volledig afhankelijk van anderen. Na Alzheimers beschrijving volgden meer gevallen, en uiteindelijk was het psychiater Emil Kraepelin die in zijn leerboek van de psychiatrie in 1910 de aandoening voor het eerst als ziekte van Alzheimer benoemde.

De ziekte van Alzheimer

Er bestaan verschillende vormen van dementie, waarvan de ziekte van Alzheimer met 70% het grootste part voor zijn rekening heeft. Iemand met de ziekte van Alzheimer heeft te maken met

• een verminderd geheugen voor dingen die net gehoord of gezien zijn
• problemen met het leren van nieuwe informatie
• een verminderd geheugen voor oude kennis
• problemen met oriëntatie, zowel in tijd of plaats
• problemen met het gebruiken en begrijpen van taal
• problemen met het herkennen en begrijpen van voorwerpen en geluiden
• problemen met het uitvoeren van handelingen, vooral in de volgorde van deelstappen
• problemen met het denken
• problemen in het beoordelen van situaties

Bij mensen met de ziekte van Alzheimer kunnen ook veranderingen in het karakter optreden, mensen worden heel achterdochtig, agressief of juist heel lusteloos. Stemmingen kunnen snel omslaan. Het verloop van de ziekte is bij veel mensen erg verschillend. Bij de een verloopt het achteruitgangsproces erg snel, bij de ander kan er nog jaren een betrekkelijk normaal leven worden geleid. Uiteindelijk wordt iemand met Alzheimer volledig afhankelijk van andere mensen.

Hoe ontstaat de ziekte van Alzheimer

In de hersenen van aan Alzheimer-patiënt worden bepaalde eiwitten abnormaal afgebroken. Hierdoor ontstaan ophopingen van het afbraakproduct, het beta-amyloïd. Deze ophopingen, ook wel plaques genoemd, hebben een negatieve invloed op de zenuwcellen en de verbindingen tussen de zenuwcellen. Hierdoor komen de signalen niet meer goed door en kunnen de hersenen steeds minder goed functioneren. Bovendien ontstaan er kluwens van het eiwit Tau. Uiteindelijk sterven hierdoor zenuwcellen af.

Ouderen

De ziekte van Alzheimer komt vooral voor bij oudere mensen met een leeftijd boven de 65 jaar, hoewel het ook bij jongere mensen kan voorkomen. Omdat onze samenleving vergrijst zal een steeds groter deel van de bevolking op de een of andere wijze met een vorm van Alzheimer te maken kunnen gaan krijgen, hetzij direct, hetzij via een familielid, vriend of kennis. Dat uitgebreid onderzoek nodig is om Alzheimer te voorkomen, tot staan te brengen of in ieder geval flink te kunnen vertragen mag duidelijk zijn.

De communicatie verbeteren

Onderzoekers richten zich op allerlei facetten die met de ziekte van Alzheimer te maken kunnen hebben. Eén van die dingen is de opeenhopingen van de plaques in de hersenen. Als zo’n plaque inderdaad verantwoordelijk is voor de verminderde communicatie tussen de hersencellen, dan zou het opruimen van zo’n plaque een positieve uitwerking moeten hebben. Met dit idee zijn Koreaanse onderzoekers van het Korea Institute of Science and Technology, ofwel KIST, onder leiding van Dr. Kim, Young Soo in 2015 aan de slag gegaan.

Experimenten met muizen

De onderzoekers gingen aan de slag met muizen die ook plaques in hun brein hadden. Ze gaven een aantal van deze muizen drinkwater met daarin de stof taurine. Taurine is een antioxidant die onder andere in garnalen en oesters in flinke hoeveelheden voorkomt. Het is overigens vaak ook in energiedrankjes te vinden. Taurine is ook al bekend als geneesmiddel, het wordt ingezet bij de behandeling van hart- en leverproblemen. Het bleek dat bij de muizen die de taurine hadden gekregen de plaques in hun brein afnamen en hun cognitiefunctie verbeterde. Dit werd aangetoond door experimenten in een doolhof, waarbij de muizen mét de taurine in hun drinkwater het er een stuk beter vanaf brachten dan de muizen die het zonder taurine hadden moeten stellen.

Veelbelovend

Natuurlijk is een dergelijk resultaat veelbelovend. De onderzoekers konden concluderen dat taurine een effectieve rol speelt bij het terugdringen van de plaques en dus bij de behandeling van Alzheimer. Bijwerkingen zijn niet gebleken, afgezien van een lichte duizeligheid, en dat is óók positief. Hoewel het onderzoek bij muizen een positief resultaat had is dat natuurlijk geen garantie dat het bij mensen ook positief zal uitwerken. In ieder geval zorgt het onderzoek en het gegeven dat taurine een positief effect kan hebben bij tot een beter begrip van Alzheimer. Uiteindelijk komt hiermee een behandeling, hopelijk uiteindelijk zelfs een genezing, dichterbij. En dat is met een toenemend aantal potentiële Alzheimer-patiënten nodig ook!