Exfoliatieve dermatitis: Ontsteking met verlies van huid

Exfoliatieve dermatitis: Ontsteking met verlies van huid Exfoliatieve dermatitis is een ernstige ontsteking met roodheid van de huid en met verlies van grote stukken huid over grote delen van het lichaam. Deze huidaandoening treedt op bij reeds bestaande medische aandoeningen of door het gebruik van medicijnen bij sommige patiënten, al is niet bij iedereen de oorzaak bekend. Naast de huidafwijkingen treden ook nog griepachtige symptomen op, al zijn ook andere afwijkingen mogelijk. Deze aandoening vereist een ziekenhuisopname. De prognose is sterk variabel en afhankelijk van de oorzaak van de huidaandoening.

Synoniemen exfoliatieve dermatitis

Exfoliatieve dermatitis is eveneens gekend onder deze synoniemen:
  • dermatitis exfoliativa
  • erytrodermie

Epidemiologie

De incidentie en prevalentie zijn niet gevonden in de geraadpleegde literatuur. Vrouwen zijn dubbel zo vaak dan mannen aangetast. De gemiddelde leeftijd bij aanvang is 52 jaar. Verder kent de aandoening geen raciale voorliefde.

Oorzaken

Aandoeningen

Bij sommige aandoeningen komt exfoliaitieve dermatitis sneller tot stand met name bij patiënten met chronische huidaandoeningen, zoals auto-immuunziekten, psoriasis (chronische huidziekte met droge huid en schilfers), seborreïsche dermatitis (huidziekte met hoofdroos en een rode huid) en eczeem (chronische huidziekte met droge huid en jeukende huid).

Bijwerkingen van medicatie

Haast elk geneesmiddel geeft mogelijk bijwerkingen die leiden tot exfoliatieve dermatitis. De meest voorkomende medicijnen die deze aandoening veroorzaken zijn onder andere:
  • barbituraten (oudere klasse van geneesmiddelen die het centrale zenuwstelsel onderdrukken)
  • bloeddrukmedicatie
  • calciumantagonisten
  • fenytoïne (Dilantin) en andere anti-epileptica
  • isoniazide
  • medicatie voor de huid
  • penicilline
  • sulfonamiden

Andere factoren

Bepaalde soorten kanker, zoals leukemie en een lymfoom, veroorzaken ook deze huidaandoening. Daarnaast is de oorzaak van de ziekte bij ongeveer één op de vier patiënten onbekend.

Symptomen: Ontsteking met verlies van huid

Exfoliatieve dermatitis heeft een snel of langzaam begin.

Huid en nagels

Exfoliatieve dermatitis begint bij de meeste patiënten met extreme roodheid, die zich verspreidt over grote delen van het lichaam. Deze verandering in de huidskleur is in medische termen bekend als erytrodermie. Na de uitgebreide vervelling van de huid en de roodheid volgt de ontsteking. De huid voelt hierdoor ruw en schilferig aan. De droogte en vervelling van de huid leiden vervolgens tot jeuk en pijn. De nagels zijn tot slot dikker en geribbeld.

Griepachtige symptomen

Griepachtige symptomen treden eveneens op bij patiënten met exfoliatieve dermatitis. Koorts, rillingen en gezwollen lymfeklieren (lymfadenopathie) gaan hierbij met andere woorden vaak gepaard. Hoewel veel patiënten met de wijdverspreide huidvervelling verschijnen met koorts, voelen ze zich koud en hebben ze koude rillingen. Dit resulteert uit een groot verlies van warmte door de beschadigde huid. Grote hoeveelheden vocht en elektrolyten (zoals natrium, kalium en calcium), ijzer en eiwit sijpelen dan door deze huid. De beschadigde huid is een slechte barrière tegen een infectie, zodat de huid snel geïnfecteerd is door bacteriën.

Diagnose en onderzoeken

De arts voert een huidbiopsie uit om kanker uit te sluiten. De diagnose is gebaseerd op de geschiedenis van de patiënt en de resultaten van een lichamelijk onderzoek.

Behandeling

De patiënt krijgt in het ziekenhuis intraveneus vocht en voedingsstoffen toegediend. De ondersteunende zorg omvat warme baden, rust en orale antihistaminica. De jeukende en droge huid bevochtigen is mogelijk met medicinale crèmes. Steroïde medicijnen behandelen de ernstige of chronische ontsteking en afschilfering van de huid. Sommige patiënten hebben baat bij lichttherapie en behandelingen met psoraleen. Immunosuppressiva, geneesmiddelen die het immuunsysteem onderdrukken, vertragen het vervellingsproces, wat vooral nuttig is bij patiënten met chronische klachten. Antibiotica bestrijden eventuele infecties. Daarnaast gebeurt een correcte wondbehandeling om infecties te voorkomen. Tot slot behandelt de arts alle onderliggende aandoeningen. Hij stopt bijvoorbeeld met medicatie die de allergische reacties opwekken.

Prognose is erg verschillend

De vooruitzichten voor exfoliatieve dermatitis variëren sterk en zijn ook afhankelijk van een eventueel onderliggende aandoening. Is de huidaandoening het gevolg van het gebruik van medicatie, dan is dit doorgaans makkelijker te behandelen dan andere oorzaken. Na een effectieve behandeling herstelt de huid zich meestal binnen twee tot zes weken na het stoppen van de medicatie. Het behandelen van onderliggende aandoeningen zoals kanker en psoriasis versnelt het genezingsproces. Patiënten zonder bekende oorzaak van de ziekte hebben tijdens het hele leven opflakkeringen. Daarnaast treden langdurige veranderingen in de kleur van de aangetaste huid op. Bovendien ontstaat mogelijk haarverlies of presenteert de patiënt zich met nagelafwijkingen. De meest voorkomende doodsoorzaken bij patiënten met exfoliatieve dermatitis zijn een longontsteking (pneumonie: ontsteking onderste luchtwegen), bloedvergiftiging en hartfalen (slecht rondpompen van bloed door het hart).

Complicaties

Complicaties omvatten infecties, verlies van voedingsstoffen, uitdroging, ondervoeding en hartfalen. Zelden leidt exfoliatieve dermatitis tot de dood. Patiënten met deze aandoening hebben ook een laag bloedvolume.

Lees verder

© 2016 - 2024 Miske, het auteursrecht van dit artikel ligt bij de infoteur. Zonder toestemming is vermenigvuldiging verboden. Deze informatie is van informatieve aard en geen vervanging voor professioneel medisch advies. Per 2021 gaat InfoNu verder als archief, artikelen worden nog maar beperkt geactualiseerd.
Gerelateerde artikelen
Periorale dermatitis of clownseczeemPeriorale dermatitis ook wel clownseczeem genaamd, komt nogal eens voor in meer of minder drastische vorm. Deze vorm van…
Rode kleine bultjes mond, kin en ogen: periorale dermatitisRode kleine bultjes mond, kin en ogen: periorale dermatitisMerk je rode uitslag rond de mond op? Periorale dermatitis wordt ook wel 'clownseczeem' genoemd, omdat het een dermatose…
Periorale dermatitis: Huidziekte met huiduitslag rond mondPeriorale dermatitis: Huidziekte met huiduitslag rond mondPeriorale dermatitis wil letterlijk zeggen: ‘huiduitslag rond de mond’. Bij de huidaandoening ontstaan diverse rode, sch…
Eczeem 'dermatitis'Eczeem 'dermatitis'Eczeem is een ontstekingsreactie van de huid. Jonge kinderen hebben het vaak. Het kan vanaf de geboorte al ontstaan of o…

Onverklaarbare zenuwpijn: oorzaken, symptomen en behandelingOnverklaarbare zenuwpijn: oorzaken, symptomen en behandelingAls je zenuwpijn of zenuwschade hebt of hebt gehad weet je dat het verschillende pijnklachten kan geven: brandende pijn,…
Een hitteberoerte tijdens sporten op warme dagen voorkomenEen hitteberoerte tijdens sporten op warme dagen voorkomenTijdens intensief bewegen op warme dagen kan zich het vervelende verschijnsel van oververhitting of een hitteberoerte vo…
Bronnen en referenties
  • Coëlho, Medisch Zakwoordenboek, digitale editie, versie 2010, geraadpleegd op 11 juli 2016
  • Exfoliative Dermatitis, http://healthtools.aarp.org/health/exfoliative-dermatitis, geraadpleegd op 11 juli 2016
  • Exfoliative Dermatitis, http://www.merckmanuals.com/home/skin-disorders/itching-and-dermatitis/exfoliative-dermatitis, geraadpleegd op 11 juli 2016
  • Exfoliative Dermatitis, https://www.nlm.nih.gov/medlineplus/ency/article/001610.htm, geraadpleegd op 11 juli 2016
  • Overview, http://emedicine.medscape.com/article/762236-overview#showall, geraadpleegd op 11 juli 2016
Miske (4.039 artikelen)
Laatste update: 03-06-2019
Rubriek: Mens en Gezondheid
Subrubriek: Aandoeningen
Bronnen en referenties: 5
Per 2021 gaat InfoNu verder als archief. Het grote aanbod van artikelen blijft beschikbaar maar er worden geen nieuwe artikelen meer gepubliceerd en nog maar beperkt geactualiseerd, daardoor kunnen artikelen op bepaalde punten verouderd zijn. Reacties plaatsen bij artikelen is niet meer mogelijk.
Medische informatie…
Deze informatie is van informatieve aard en geen vervanging voor professioneel medisch advies. Raadpleeg bij medische problemen en/of vragen altijd een arts.