Hemangioom: Goedaardig gezwel van bloedvaten op huid & lever

Hemangiomen zijn goedaardige tumoren die ontstaan door een abnormale ophoping van bloedvaten. Ze komen vaak voor op de huid of in interne organen zoals de lever. Hemangiomen ontwikkelen zich meestal in de baarmoeder en zijn vaak al bij de geboorte aanwezig. Ze veroorzaken zelden symptomen, behalve wanneer ze groot zijn of zich in gevoelige gebieden bevinden. Diverse behandelmethoden zijn beschikbaar, en de vooruitzichten voor patiënten met een hemangioom zijn doorgaans uitstekend.

• Synoniemen
• Epidemiologie
• Oorzaken van het goedaardige bloedvatgezwel
• Symptomen op huid en in de lever
• Diagnose en onderzoeken
• Behandeling hemangioom
• Prognose hemangiomen
• Complicaties
• Preventie en zelfzorg

Synoniemen

Een hemangioom staat ook bekend onder de volgende synoniemen:

• aardbeihemangioom
• aardbeivlek
• haemangioma
• strawberry nevus

Epidemiologie

Ongeveer 1 tot 10% van de pasgeborenen heeft één of meerdere hemangiomen. Meisjes zijn drie keer vaker dan jongens getroffen door hemangiomen. Premature baby's hebben een verhoogd risico, evenals blanke baby’s.

Oorzaken van het goedaardige bloedvatgezwel

Huid

Huidhemangiomen ontstaan door een abnormale ophoping van bloedvaten. Volgens recente studies is de oorzaak vaak een defect in de regulatie van angiogenese (de vorming van nieuwe bloedvaten) tijdens de zwangerschap. Hemangiomen op de huid ontwikkelen zich meestal in de bovenste huidlagen of in de onderhuidse vetlaag.

Lever

Leverhemangiomen bevinden zich op het oppervlak van de lever. Deze hemangiomen kunnen gevoelig zijn voor oestrogeen. Tijdens de menopauze kan oestrogeenvervangingstherapie soms leiden tot de ontwikkeling of groei van leverhemangiomen.

Symptomen op huid en in de lever

Ongeveer een derde van de hemangiomen is bij de geboorte al aanwezig. De overige hemangiomen verschijnen meestal binnen de eerste maanden van het leven. De ernst en uitgebreidheid van de hemangiomen variëren per patiënt.

Huid

Een huidhemangioom bij een baby verschijnt vaak als één of meerdere kleine knobbeltjes. Deze knobbeltjes kunnen groeien en ontwikkelen zich tot rubberachtige, helder rode tot bordeauxkleurige moedervlekken. Na verloop van tijd kan de vlek sponsachtig worden en uit de huid steken. Gewoonlijk verschijnen huidhemangiomen op de nek, het gezicht, de hoofdhuid, de borst of de rug. Kleine hemangiomen veroorzaken meestal geen symptomen. Echter, grotere hemangiomen of die in kwetsbare gebieden kunnen ongemak veroorzaken. De meeste huidhemangiomen verdwijnen voor de leeftijd van tien jaar, hoewel ze soms blijvende huidverkleuringen kunnen veroorzaken.

Lever

Hemangiomen in de lever veroorzaken meestal geen symptomen en worden vaak bij toeval ontdekt tijdens beeldvormend onderzoek voor andere aandoeningen. Grote of meerdere leverhemangiomen kunnen echter symptomen veroorzaken zoals:

• braken
• buikpijn
• verlies van eetlust
• een vol gevoel in de buik
• misselijkheid
• onverklaarbaar gewichtsverlies

Diagnose en onderzoeken

Lichamelijk en diagnostisch onderzoek

Tijdens een lichamelijk onderzoek kan een arts hemangiomen vaak visueel identificeren. Voor huidhemangiomen zijn meestal geen aanvullende onderzoeken nodig. Hemangiomen in organen worden gediagnosticeerd met behulp van beeldvormende technieken zoals echografie, MRI-scan of CT-scan, vaak uitgevoerd in het kader van een ander medisch onderzoek.

Differentiële diagnose

De symptomen van hemangiomen kunnen lijken op die van andere aandoeningen en syndromen, zoals:

• dermatofibrosarcoma protuberans (vorm van huidkanker)
• diffuse neonatale hemangiomatose
• een angiosarcoom (kwaadaardig bloedvatgezwel)
• een arterioveneuze malformatie (misvorming)
• een capillaire malformatie
• een Dabska-tumor
• een infantiel fibrosarcoom (kanker in vezelig weefsel met pijn en zwelling)
• kaposiform hemangioendothelioom
• kershemangioom
• een lipoblastoom
• lipoom (goedaardig vetgezwel tussen huid en spierlaag)
• een lymfatische misvorming
• oraal lymfangioom (goedaardig gezwel in de mond)
• rhabdomyosarcoom
• een teratoom of andere kiemceltumor
• een veneuze misvorming
• granuloma teleangiectaticum (goedaardige huidaandoening met rode, bloedende bultjes op de huid) (lobulair capillair hemangioom)
• het Cobb-syndroom
• het Gorham-syndroom
• het Riley-Smith-syndroom
• infantiele myofibromatose

Behandeling hemangioom

In veel gevallen is behandeling niet nodig als het hemangioom klein is en geen symptomen veroorzaakt. Behandeling kan noodzakelijk zijn als het hemangioom problemen zoals letsels of huidzweren veroorzaakt. Mogelijke behandelingsopties zijn onder andere:

• medicijnen zoals corticosteroïden
• laserbehandeling
• medicinale gels
• chirurgische verwijdering

Prognose hemangiomen

Hemangiomen veroorzaken meestal geen ernstige medische problemen en zijn vaak voornamelijk cosmetisch van aard. De vooruitzichten zijn doorgaans zeer goed. Ongeveer de helft van de hemangiomen verdwijnt vóór de leeftijd van vijf jaar, en bij de meeste patiënten zijn de symptomen volledig verdwenen vóór de leeftijd van tien jaar. In sommige gevallen kan er echter blijvende huidverkleuring optreden.

Complicaties

Hoewel complicaties zeldzaam zijn, kunnen hemangiomen in sommige gevallen leiden tot:

• ademhalings- en voedingsproblemen, vooral als het hemangioom in de mond of keel zit
• bloedingen, vooral bij hemangiomen op de huid die verwond worden
• problemen met het gezichtsvermogen, zoals bij een oculair hemangioom (bloedgezwel rond het oog)
• psychologische problemen door de zichtbare huidafwijkingen
• secundaire infecties en zweren, vooral bij beschadigde huidhemangiomen
• veranderingen in de huidstructuur en -kleur

Preventie en zelfzorg

Hoewel het niet altijd mogelijk is om hemangiomen volledig te voorkomen, kunnen bepaalde maatregelen helpen om het risico op complicaties te minimaliseren en de gezondheid van de huid te bevorderen:

• Vermijd trauma aan de huid: Bescherm hemangiomen op de huid tegen verwondingen en irritatie door voorzichtig te zijn met kleding en activiteiten die druk of schuring kunnen veroorzaken.
• Regelmatige controle: Voor mensen met hemangiomen, vooral de grotere of die op gevoelige plaatsen zitten, is regelmatige medische controle belangrijk om veranderingen op te merken en indien nodig tijdig te behandelen.
• Educatie en bewustzijn: Informeer uzelf en anderen over de symptomen en mogelijke complicaties van hemangiomen om een snelle reactie bij problemen te waarborgen.
• Ondersteuning en begeleiding: Zoek medische en psychologische ondersteuning indien nodig om om te gaan met de visuele en emotionele impact van hemangiomen.