Galblaaspoliep: symptomen, oorzaak, behandeling en prognose

Galblaaspoliep is een verzamelnaam voor een aantal verschillende polypeuze (poliepachtige) afwijkingen. Een poliep is een gezwel met een steeltje. Cholesterolpoliepen komen het meest vaak voor in de galblaas. Dit zijn goedaardige letsels of afwijkingen. Een kleine poliep in de galblaas wordt vaak toevallig ontdekt tijdens een routine-echografie of na het operatief verwijderen van de galblaas (galblaasresectie). Bij kleinere galblaaspoliepen is regelmatige echografische controle voldoende. Een poliep in de galblaas die groeit wordt dan tijdens de follow-up opgemerkt. Bij grotere poliepen zal men overgaan tot verwijdering van de galblaas. Meer vrouwen dan mannen krijgen te maken met een galblaaspoliep. De meeste mensen zijn tussen de veertig en zestig jaar oud, wanneer de diagnose bij ze gesteld wordt.

• Wat is een galblaaspoliep?
• Hoe vaak komen galblaaspoliepen voor?
• Kwaadaardige poliepen
• Maligniteit
• Risicofactoren voor ontaarding
• Oorzaak van een poliep in de galblaas
• Galblaaspoliep symptomen
• Onderzoek en diagnose
• Behandeling galblaaspoliep
• Afwachtend beleid
• Verwijderen van de galblaas
• Prognose
• Preventie

Wat is een galblaaspoliep?

De galblaas is een peervormig zakje welke dient als tijdelijke opslagplaats van galvloeistof, wat aangemaakt wordt in de lever. In de dunne darm is galvloeistof nodig voor een goede vertering van vetten. Galblaaspoliep is een verzamelnaam voor een aantal verschillende poliepachtige afwijkingen. Vaak gaat het om cholesterolpoliepen. Daarnaast zijn er adenomen, inflammatoire poliepen en hyperplastische poliepen. Cholesterolpoliepen zijn benigne (goedaardige) poliepen van onbekende oorsprong, waarin cholesterol opgehoopt is. Bij een galblaaspoliep < 10 mm voert men een afwachtend beleid en is regelmatige echografische controle voldoende. Bij een galblaaspoliep van ≥10 mm, is een cholecystectomie het beleid. Cholecystectomie is een operatie waarbij de galblaas wordt weggenomen.

Hoe vaak komen galblaaspoliepen voor?

Uit onderzoek blijkt dat galblaaspoliepen voorkomen bij 3 tot 7% van de algemene populatie. Bij grofweg 4% van alle personen die een scan van de lever en galblaas krijgen, wordt een of meerdere galblaaspoliepen vastgesteld. De meeste mensen krijgen de diagnose wanneer ze tussen de veertig en zestig jaar oud zijn. Vrouwen krijgen vaker dan mannen een galblaaspoliep.

Kwaadaardige poliepen

Maligniteit

De meerderheid van de galblaaspoliepen zijn onschadelijk en zijn samengesteld uit cholesterol en niet uit kankercellen. Grofweg 3 tot 8% van de poliepen is kwaadaardig (maligne). De kans dat een cholesterolpoliep kwaadaardig is, is zeer klein. De kans op maligniteit wordt het sterkst geassocieerd met de afmeting van de poliep. Het blijkt dat bij een afmeting ≥10 mm de kans dat de poliep maligne is, tussen de 38 en 88% is.

Risicofactoren voor ontaarding

In de volgende gevallen bestaat het risico op ontaarding:

• Bij een letsel groter dan 10 mm.
• Leeftijd: boven 50 jaar.
• Eerder een poliep in de galblaas hebben gehad.

Hoe groter de poliep, hoe groter het risico op galblaaskanker. Poliepen die groter zijn dan 1 centimeter, hebben een grote kans kwaadaardig te zijn.

Oorzaak van een poliep in de galblaas

De precieze oorzaak van een galblaaspoliep is onbekend. In de galblaas kan stagnerend gal achterblijven of er zijn galstenen aanwezig. Hierdoor kunnen de weefsels van de galblaas geïrriteerd en ontstoken taken. Deze factoren dragen mogelijk bij aan de vorming van poliepen in de galblaas.

Galblaaspoliep symptomen

Galblaaspoliepen hoeven geen symptomen of klachten te veroorzaken. Soms veroorzaken ze galkoliek (buikpijn afkomstig uit de galblaas), veroorzaakt door krachtig samenknijpen van galblaas en galgang. Dit soort pijn wordt vaak veroorzaakt door galstenen, maar als er bij onderzoek geen galstenen worden aangetroffen, kan men er gevoegelijk vanuit gaan dat een galblaaspoliep de boosdoener is.

Onderzoek en diagnose

Om de galblaas goed te kunnen onderzoeken, wordt meestal een echo uitgevoerd. Galblaaspoliepen zijn meestal te zien op een echo en middels dit kijkonderzoek kan de grootte (en hoe gevaarlijk ze kunnen zijn) bepaald worden. Positronemissietomografie (PET) of computertomografie (CT) kan ook uitgevoerd worden om het risico van kwaadaardigheid vast te stellen bij grotere galblaaspoliepen. Deze onderzoeken kunnen ook worden gebruikt om na een tijdje de galblaaspoliepen te controleren om te kijken of ze in omvang zijn toegenomen.

Behandeling galblaaspoliep

Er zijn in principe twee behandelmogelijkheden:

• een expectatief (afwachtend) beleid bij galblaaspoliepen met een screeningsinterval van 12 maanden;
• het verwijderen van de galblaas (cholecystectomie).

Afwachtend beleid

Bij kleine poliepen, dat wil zeggen poliepen die kleiner zijn dan 1 centimeter, hoeft de galblaas niet verwijderd te worden. In plaats daarvan kan regelmatig worden gecontroleerd middels beeldvormend onderzoek, waarbij gelet wordt op verdachte veranderingen die zouden kunnen wijzen op galblaaskanker. Vaak vindt jaarlijks controle plaats.

Verwijderen van de galblaas

Bij een galblaaspoliep die groter is dan 15 mm, zal normaal gesproken een open cholecystectomie verricht worden. Hierbij wordt door de chirurg een incisie (een snede) van ongeveer tien tot vijftien cm gemaakt, midden in de bovenbuik of ter rechterzijde onder de ribbenboog. Langs deze weg zal de galblaas verwijderd worden.

Bij een galblaaspoliep die kleiner is dan 15 mm zonder enige aanwijzing op kwaadaardigheid, kan door de chirurg laparoscopische cholecystectomie overwogen worden. Hierbij wordt gebruik gemaakt van een videocamera en speciale instrumenten om de galblaas te verwijderen. Het voordeel van deze behandelmethode is dat er geen grote snee in de buik gemaakt hoeft te worden. Enkele kleine sneetjes volstaan. Via deze sneetjes zal de behandelend arts een laparoscoop (een lange dunne kijkbuis) en andere benodigde instrumenten in de buikholte brengen, waarmee de ingreep wordt uitgevoerd.

Prognose

Galblaaspoliepen komen vaak voor en 95 procent is niet kwaadaardig. De meeste galblaaspoliepen worden gediagnosticeerd tijdens een onderzoek dat wordt uitgevoerd voor een niet-gerelateerde ziekte. Als je galblaaspoliepen hebt, dan zal je waarschijnlijk geen symptomen vertonen.

Preventie

Naast het proberen van huismiddeltjes pleiten sommige mensen voor natuurlijke preventieve maatregelen om de kans op galblaaspoliepen te verminderen, waaronder:

• het vermijden van gefrituurd of vet voedsel
• het vermijden van voedingsmiddelen met een hoog cholesterolgehalte en kant-en-klaar voedsel
• vermijden van volle melkproducten
• vermijd koolzuurhoudende dranken
• meer groenten en fruit eten (bij voorkeur een plantaardig dieet volgen)
• verhoging van de inname van omega-3-vetzuren
• inname verhogen van gember en kurkuma

Lees verder

• Galblaasaandoeningen: oorzaken aandoeningen aan de galblaas
• Galblaaskanker: symptomen, oorzaken, behandeling en prognose
• Galblaasontsteking: symptomen, oorzaken en behandeling
• Galstenen verwijderen: voeding, ERCP en operatie
• Galstenen: symptomen, oorzaken, behandeling en verwijderen