Galblaaskanker: symptomen, oorzaken, behandeling en prognose
Galblaaskanker symptomen in een later stadium zijn pijn rechts onder de ribben, geelzucht, jeuk over het hele lichaam, licht gekleurde ontlasting, donker gekleurde urine, gewichtsverlies, verminderde eetlust en vermoeidheid. Galblaaskanker of galblaascarcinoom is een zeldzame aandoening. Galblaaskanker komt meer bij vrouwen dan bij mannen voor. 1 op de 2.000 mannen en 1 op de 800 vrouwen krijgt galblaaskanker. Vaak wordt het ontdekt tussen de leeftijd van 60-70 jaar. In veel gevallen wordt de ziekte pas in een ver gevorderd stadium ontdekt. De prognose is dan vaak infaust. De behandeling bestaat meestal uit een combinatie van chirurgie, radiotherapie en chemotherapie. Doordat galblaaskanker vaak in een laat stadium wordt ontdekt, gaat het vaak om palliatieve therapie. Een palliatieve behandeling is niet gericht op genezing, maar op het remmen van de ziekte, het verminderen of voorkomen van klachten. Risicofactoren voor het ontstaan van galblaaskanker zijn galstenen.- Wat is galblaaskanker?
- Kanker die begint in de galblaas
- Zeldzame aandoening
- Moeilijk te diagnosticeren
- Anatomie en fysiologie van de galblaas
- Hoe vaak komt galblaaskanker voor?
- Ontstaansmechanisme
- Galblaaskanker symptomen
- Oorzaken en risicofactoren glasblaaskanker
- Onderzoek en diagnose
- Allerlei soorten onderzoek
- Differentiële diagnose
- Stadiering van galblaaskanker
- Behandeling van galblaaskanker
- Chirurgie: de hoeksteen van de behandeling
- Radiotherapie: precisie in bestraling
- Chemotherapie: moderne combinatietherapieën
- Doelgerichte therapieën: het blokkeren van kankerbevorderende signalen
- Immuuntherapie: het lichaam leren vechten tegen kanker
- Palliatieve zorg en kwaliteitsbevordering
- De weg vooruit: gepersonaliseerde geneeskunde
- Prognose en overleving
- Complicaties
- Galwegblokkade
- Verteringsproblemen
- Gewichtsverlies en verminderde eetlust
- Uitzaaiingen naar andere organen
- Leverfalen
- Ascites (vochtophoping in de buik)
- Bloedingen
- Verhoogde infectierisico's
- Preventie
- Gezond eten, een stevige basis
- Houd je gewicht in de gaten
- Niet roken
- Let op je galblaasgezondheid
- Voorkom chronische galwegontstekingen
- Alcohol met mate
- Genetica: ken je familiegeschiedenis
- Preventie is een dagelijkse keuze
Wat is galblaaskanker?
De diagnose kwam voor Herman als een donderslag bij heldere hemel. Een routinecontrole om wat buikpijn te onderzoeken, draaide uit op iets wat hij nooit had verwacht: galblaaskanker. Hij was altijd gezond geweest, een man die het liefst lange wandelingen maakte en genoot van zijn werk. Maar plotseling stond alles op zijn kop. "Hoe kan dit nu?" dacht hij, terwijl de woorden van de arts door zijn hoofd bleven galmen. Voor zijn familie hield hij de moed erin, maar elke keer dat hij alleen was, voelde hij de angst als een knoop in zijn maag. De weg die hij nog moest gaan, werd ineens onzeker, en zijn vertrouwde leven leek verder weg dan ooit.
Ligging van de galblaas in het lichaam / Bron: Decade3d - anatomy online/Shutterstock.comKanker die begint in de galblaas
Galblaaskanker is kanker die begint in de galblaas. De galblaas is een klein, peervormig orgaan rechtsboven in de buikholte, net onder de lever. De lever produceert galvloeistof, die in de galblaas tijdelijk wordt opgeslagen en aldaar iets ingedikt. Gal is een digestief product ten behoeve van een goede vertering van vetten. De galblaas is in feite een opslagorgaan.Zeldzame aandoening
Galblaascarcinoom is een zeldzame aandoening. Als galblaaskanker wordt ontdekt in een vroeg stadium, is de kans op genezing zeer goed. Vaak wordt galblaaskanker echter ontdekt in een laat stadium, wanneer de prognose vaak ongunstig is.Moeilijk te diagnosticeren
Galblaascarcinoom is moeilijk te diagnosticeren, omdat een groot deel van de patiënten geen klachten of geen specifieke klachten heeft. Daardoor blijft galblaaskanker vaak gedurende langere tijd onopgemerkt.Anatomie en fysiologie van de galblaas
De galblaas is een klein, peervormig orgaan dat zich aan de onderkant van de lever bevindt en een belangrijke rol speelt in het verteringsproces. De anatomie en werking van de galblaas zijn essentieel om te begrijpen hoe galblaaskanker kan ontstaan, omdat veranderingen in galstroom en galblaasweefsel van invloed kunnen zijn op de vorming van kwaadaardige cellen.Structuur van de galblaas
De galblaas heeft een doorsnee lengte van 7 tot 10 centimeter en een capaciteit van ongeveer 30 tot 50 milliliter. Ze bestaat uit drie hoofdlagen: een slijmvlieslaag (mucosa) aan de binnenkant, een laag gladde spieren in het midden, en een buitenste laag bindweefsel. De mucosa is een vochtig, slijmerig membraan dat de galblaas beschermt tegen beschadiging door galzuren en bacteriën. De gladde spierlaag helpt de galblaas te samentrekken, waardoor gal vrijkomt wanneer voedsel in de dunne darm terechtkomt.
Functie van de galblaas: opslag en afgifte van gal
De primaire functie van de galblaas is het opslaan en concentreren van gal, een vloeistof die in de lever wordt aangemaakt en die helpt bij de vertering van vetten. Gal bestaat uit galzouten, cholesterol, bilirubine en andere stoffen. Zodra voedsel, met name vet voedsel, de dunne darm bereikt, wordt een hormoon genaamd cholecystokinine vrijgemaakt, dat de galblaas signaleert om samen te trekken en gal af te geven in de galwegen. Via de galwegen stroomt de gal naar de dunne darm, waar het vetten emulgeert en de opname van voedingsstoffen bevordert.
Risicofactoren voor galblaaskanker: invloed van galstroom en ontsteking
De galstroom en concentratie van galzuren in de galblaas kunnen van invloed zijn op het risico op galblaaskanker. Wanneer de galblaas om wat voor reden dan ook niet goed functioneert – bijvoorbeeld door galstenen of chronische ontsteking (cholecystitis) – kan er beschadiging van het slijmvlies optreden. Dit verhoogt de kans op celveranderingen en abnormale celdeling. De galzuren en andere stoffen die zich ophopen kunnen op den duur leiden tot een verstoorde celdeling, wat de vorming van kwaadaardige cellen bevordert.
Van links naar rechts: cholesterolsteen, gemengde steen, pigmentsteen / Bron: Manu5, Wikimedia Commons (CC BY-SA-4.0)Galstenen, die voornamelijk uit cholesterol of bilirubine bestaan, kunnen de galstroom blokkeren, wat resulteert in cholestase – een ophoping van gal in de galblaas. Wanneer de gal niet goed kan doorstromen, kunnen ontstekingen en infecties ontstaan, die het slijmvlies irriteren en beschadigen. Deze voortdurende irritatie kan leiden tot dysplasie, een voorstadium van kanker waarbij cellen in de galblaaswand abnormaal gaan groeien.
Gevolgen van slijmvliesbeschadiging en celdeling
Het slijmvlies van de galblaas heeft een hoge celdelingssnelheid om beschadigd weefsel te vervangen. Bij chronische ontsteking of irritatie wordt dit proces versneld, wat de kans op fouten in de celdeling vergroot. Deze fouten kunnen uiteindelijk leiden tot mutaties, waardoor de normale cellen in kwaadaardige cellen veranderen. De aanwezigheid van galstenen en langdurige cholestase verhogen de kans op dit proces, waardoor het risico op galblaaskanker stijgt.
Klein maar cruciaal: het belang van galblaasgezondheid
Ondanks zijn kleine omvang heeft de galblaas een grote impact op het verteringsproces en de gezondheid van het spijsverteringskanaal. Door gezonde galblaasfuncties te behouden, zoals het reguleren van galstroom en het voorkomen van galstenen, kan het risico op galblaaskanker mogelijk worden verlaagd.
Hoe vaak komt galblaaskanker voor?
Galblaaskanker is een relatief zeldzame vorm van kanker die wereldwijd aanzienlijke variaties kent in incidentie, risicofactoren en overlevingskansen. Hoewel de galblaas een klein orgaan is, zijn de risicofactoren en epidemiologische verschillen van deze kanker complex en veelomvattend, beïnvloed door genetica, levensstijl, en zelfs geografische factoren.
Meer vrouwen dan mannen krijgen galblaaskanker / Bron: Clker Free Vector Images, PixabayWereldwijd komt galblaaskanker relatief weinig voor, maar in bepaalde landen en bevolkingsgroepen is het risico beduidend hoger. In Nederland worden jaarlijks naar schatting zo’n 300 nieuwe gevallen van galblaaskanker gediagnosticeerd. Vrouwen lopen meer risico dan mannen: zij maken ongeveer 65% van de gevallen uit, wat mogelijk wordt verklaard door hormonale factoren die invloed hebben op de samenstelling van gal en cholesterol.
Leeftijd en levensfasen
Galblaaskanker komt voornamelijk voor bij volwassenen boven de 60 jaar, en het risico neemt toe met de leeftijd. Mensen in de leeftijdsgroep van 70 tot 80 jaar worden het vaakst getroffen. Bij jongeren en kinderen is galblaaskanker extreem zeldzaam. In België zijn de statistieken vergelijkbaar met die van Nederland, waarbij een toename wordt gezien bij ouderen en een hoger aantal gevallen bij vrouwen dan bij mannen.
Geografische en klimatologische verschillen
De incidentie van galblaaskanker varieert wereldwijd sterk. In Zuid-Amerika, en met name in landen zoals Chili en Bolivia, komt galblaaskanker significant vaker voor, terwijl het in West-Europese landen zeldzaam blijft. Ook in sommige delen van India en Oost-Azië worden relatief hoge cijfers waargenomen. Men vermoedt dat genetische aanleg in combinatie met specifieke omgevingsfactoren, zoals voeding en levensstijl, in deze gebieden de incidentie verhoogt. Klimaatfactoren, zoals het gebruik van meer zout in warme klimaten of de inname van voedsel met minder vezels en gezonde vetten, lijken bij te dragen aan het hogere risico in deze gebieden.
Levensstijl en dieet: de rol van voeding
Levensstijl- en dieetfactoren zijn ook belangrijke risicofactoren voor galblaaskanker. Een voedingspatroon dat rijk is aan vetten en geraffineerde koolhydraten en arm aan vezels lijkt het risico te verhogen. Mensen met een dieet dat veel rood vlees en gefrituurd voedsel bevat, lopen een groter risico. Daarnaast zijn overgewicht en obesitas geassocieerd met een verhoogde kans op galblaaskanker, waarschijnlijk door de verhoogde cholesterolniveaus die tot galstenen kunnen leiden – een bekende risicofactor voor deze vorm van kanker.
Genetica en erfelijkheid
Genetische aanleg speelt een niet te onderschatten rol bij het risico op galblaaskanker. Er zijn bepaalde genetische mutaties geïdentificeerd die het risico op galblaaskanker vergroten. Mensen die galblaaskanker in hun familie hebben, lopen ook een verhoogd risico, vooral als er sprake is van een erfelijke aanleg voor galstenen of andere galwegafwijkingen. Genetische variaties binnen bevolkingsgroepen kunnen tevens verklaren waarom deze kanker in sommige landen vaker voorkomt dan in andere.
Galblaaskanker in Nederland en de overzeese gebiedsdelen
In Nederland is galblaaskanker zeldzaam, en dit geldt ook voor de overzeese gebiedsdelen, ofschoon de levensstijl en het voedingspatroon in sommige van deze gebieden verschillen. Een dieet rijk aan verse vis en groenten, zoals gebruikelijk is in het Caribisch gebied, lijkt een beschermende factor te zijn. Toch kunnen ook in deze gebieden mensen met overgewicht en een hoge vetconsumptie een verhoogd risico lopen.
Internationale verschillen: het voorbeeld van Japan
Interessant is dat Japan relatief lage incidentiecijfers heeft voor galblaaskanker, wat mogelijk verband houdt met een dieet dat rijk is aan omega-3-vetzuren en vezels, zoals vis en zeewier. In combinatie met een traditioneel laag vetgehalte in de voeding en een gezonde levensstijl met veel beweging, lijkt dit bij te dragen aan een lager risico.
Ontstaansmechanisme
Galblaaskanker is een zeldzame en agressieve vorm van kanker die vaak pas in een vergevorderd stadium wordt ontdekt. Het ontstaansmechanisme van galblaaskanker wordt beïnvloed door een combinatie van factoren, waaronder ontsteking, verstoring van galstroom en genetische mutaties. Begrijpen hoe deze factoren bijdragen aan het ontstaan van kwaadaardige cellen in de galblaas kan inzicht geven in zowel de preventie als de behandeling van deze ziekte.Chronische ontsteking en galstenen
Een van de meest voorkomende oorzaken van galblaaskanker is chronische ontsteking in de galblaas, vaak veroorzaakt door de aanwezigheid van galstenen. Galstenen kunnen de galstroom belemmeren, wat leidt tot een opeenhoping van galzuren en andere irriterende stoffen in de galblaas. Deze voortdurende blootstelling aan irriterende stoffen kan de cellen in het slijmvlies van de galblaas beschadigen, wat kan leiden tot ontstekingen en veranderingen in het weefsel, bekend als metaplasie. Naarmate deze ontsteking voortduurt, neemt de kans toe dat cellen abnormaal gaan groeien, wat kan leiden tot dysplasie en uiteindelijk kwaadaardige cellen.
Celveranderingen door cholestase
Cholestase, oftewel de ophoping van gal in de galblaas door een belemmerde galstroom, speelt een belangrijke rol in het ontstaan van galblaaskanker. Wanneer de gal niet goed kan doorstromen, worden de cellen in de galblaas aan hogere concentraties van galzuren blootgesteld. Deze galzuren kunnen het slijmvlies van de galblaas irriteren, wat leidt tot beschadiging en afbraak van cellen. Als deze cellen zich blijven vernieuwen en herstellen onder invloed van de irriterende galzuren, kunnen er genetische fouten ontstaan in het celdelingsproces. Deze fouten kunnen mutaties veroorzaken die de basis vormen voor het ontstaan van kwaadaardige cellen.
Genetische mutaties en erfelijke aanleg
Genetische mutaties spelen een cruciale rol in het ontstaan van galblaaskanker. Mensen met een familiegeschiedenis van galblaaskanker of galblaasaandoeningen hebben een verhoogd risico op het ontwikkelen van de ziekte. Bepaalde genmutaties, zoals mutaties in het TP53-gen en KRAS-gen, worden vaker aangetroffen bij mensen met galblaaskanker. Deze genen zijn betrokken bij de controle van de celdeling en celdood. Mutaties in deze genen kunnen leiden tot ongecontroleerde celgroei, wat kan leiden tot tumoren in de galblaas.
Invloed van infecties en bacteriën
Sommige infecties, zoals die met de bacterie Salmonella typhi, zijn ook geassocieerd met een verhoogd risico op galblaaskanker. Langdurige blootstelling aan deze bacterie kan chronische ontstekingen in de galblaas veroorzaken. De bacteriën kunnen galzouten omzetten in stoffen die de galblaaswand irriteren, wat de kans op kwaadaardige veranderingen in het weefsel vergroot.
Hormonen en geslachtsverschillen
Vrouwen hebben een hoger risico op galblaaskanker dan mannen, waarschijnlijk door hormonale invloeden. Oestrogeen, een belangrijk vrouwelijk hormoon, kan de samenstelling van gal en cholesterol beïnvloeden. Verhoogde niveaus van cholesterol in de gal kunnen de kans op galstenen vergroten, wat op zijn beurt weer het risico op chronische ontsteking en galblaaskanker verhoogt.
Samenspel van factoren in tumorvorming
Het ontstaan van galblaaskanker is vaak het resultaat van een samenspel van deze factoren. Galstenen of cholestase kunnen een prikkel geven voor chronische ontsteking, wat leidt tot celbeschadiging en genetische mutaties. Wanneer deze mutaties blijven toenemen, kan de cel niet langer normaal functioneren, waardoor het risico op het ontstaan van kwaadaardige cellen toeneemt en uiteindelijk een tumor in de galblaas kan ontstaan.
Galblaaskanker symptomen
Vaak veroorzaakt galblaaskanker in een vroeg stadium geen duidelijke klachten. Als de patiënt al symptomen heeft, dan zijn dit vaak geen specifieke klachten. in een alter stadium kunnen de volgende symptomen ontstaan:- Pijn in de rechterbuikhelft (rechts in de bovenbuik);
- Misselijkheid en braken;
- Opgeblazen gevoel;
- Jeuk over het hele lichaam;
- Koorts;
- Verlies van eetlust en (ongewild) gewichtsverlies;
- Licht gekleurde ontlasting;
- Donker gekleurde urine;
- Vermoeidheid;
- Gele verkleuring van de huid en het wit van de ogen (geelzucht).
Roken is een risicofactor voor galblaaskanker / Bron: WerbeFabrik, PixabayOorzaken en risicofactoren glasblaaskanker
Het is niet precies duidelijk waar galblaaskanker door wordt veroorzaakt; de ontstaanswijze is onduidelijk. Waarschijnlijk hangt galblaaskanker samen met de aanwezigheid van galstenen. Andere risicofactoren zijn hoge leeftijd, poliepen in de galblaas en chronische cholecystitis (galblaasontsteking), die meestal verband houdt met de aanwezigheid van galstenen. Voorts laat wetenschappelijk onderzoek een verband zien tussen overmatig lichaamsvet - vaak gelinkt aan overgewicht - en het risico op galblaaskanker. Bovendien ontstaan galstenen sneller bij overgewicht en galstenen worden weer geassocieerd met galblaaskanker. Bij het ontstaan spelen vrouwelijke hormonen mogelijk ook een rol. Meer vrouwen dan mannen krijgen galblaaskanker. Roken en ongezonde voeding, zijn ook gelinkt aan galblaaskanker.Onderzoek en diagnose
Allerlei soorten onderzoek
Naast bloedonderzoek, kan allerlei beeldvormend onderzoek worden uitgevoerd, zoals echografie, computertomografie (CT) en Magnetic Resonance Imaging (MRI). Zo nodig kan de arts een ERCP (Endoscopische Retrograde Cholangio- en Pancreatografie) uitvoeren, waarbij de arts met een endoscoop via de mond, slokdarm en maag in de galwegen kan kijken. Tijdens dit onderzoek kan de arts ook biopt nemen van een gezwel of een verdachte plek. Dit kleine stukje weefsel kan daarna worden onderzocht op de aanwezigheid van kwaadaardige cellen.Differentiële diagnose
De symptomen van galblaaskanker kunnen veel gelijkenis vertonen met de volgende aandoeningen:- acalculeuze cholecystitis of galblaasontsteking (acute cholecystitis bij iemand die geen galstenen heeft);
- acalculeuze cholecystopathie;
- alvleesklierkanker;
- ampullair carcinoom;
- carcinoom van de papil van Vater;
- cholangitis of galwegontsteking;
- cholecystitis of galblaasontsteking;
- choledochale cysten of galwegcysten;
- cholangiocarcinoom (galwegkanker);
- galwegziekte;
- leverabces;
- emfysemateuze cholecystitis;
- galblaas mucocele (een aandoening waarbij in de galblaas een slijmprop ontstaat);
- galblaas volvulus (steeldraai van de galblaas);
- galkoliek;
- galstenen (cholelithiasis)
- galwegobstructie;
- galwegstricturen;
- galwegtumoren;
- nieuwvormingen van de endocriene pancreas (hormoonvormende alvleesklier);
- pericholangitis;
- primair hepatisch carcinoom;
- primair scleroserende cholangitis; en
- primaire biliaire cholangitis.
Stadiering van galblaaskanker
De verschillende fasen van galblaaskanker zijn:| Stadium | Omschrijving |
|---|---|
| Fase I | In dit stadium is galblaascarcinoom beperkt tot de binnenste lagen van de galblaas. |
| Fase II | In dit stadium is de kanker uitgegroeid tot de buitenste laag van de galblaas en kan er sprake zijn van infiltratie van de nabijgelegen organen, zoals de lever, maag, darmen en alvleesklier. In dit stadium kunnen ook minder uitgebreide tumoren zich hebben verspreid naar nabijgelegen lymfeklieren. |
| Fase III | In dit stadium is er sprake van een invasie van meer dan één van de nabijgelegen organen, of van de poortader of leverslagader. |
| Fase IV | De laatste fase van galblaaskanker omvat tumoren van elk formaat die zich hebben verspreid naar verder gelegen gebieden in het lichaam. Galblaaskanker zaait meestal als eerste uit naar de lever, de longen en het buikvlies. |
Behandeling van galblaaskanker
De behandeling van galblaaskanker kent uitdagingen, omdat deze kanker vaak pas in een gevorderd stadium wordt ontdekt. Galblaaskanker reageert doorgaans minder goed op standaardbehandelingen, wat de zoektocht naar nieuwe behandelmethoden stimuleert. Van chirurgische ingrepen tot innovatieve immuuntherapieën en gepersonaliseerde benaderingen: elke techniek probeert een stap dichter bij genezing te komen en het leven van patiënten te verbeteren.Chirurgie: de hoeksteen van de behandeling
Wanneer galblaaskanker in een vroeg stadium wordt ontdekt en de tumor beperkt is tot de galblaas, biedt chirurgie de beste kans op genezing. Bij deze operaties wordt de galblaas verwijderd, wat bekendstaat als een cholecystectomie. Als de kanker zich verder heeft uitgebreid, kan een uitgebreide resectie nodig zijn, waarbij naast de galblaas ook aangrenzende weefsels en soms delen van de lever worden verwijderd. Dit wordt vaak gecombineerd met het weghalen van de lymfeklieren rondom de galwegen om de kans op uitzaaiingen te minimaliseren.Voor gevorderde stadia blijft chirurgie echter een uitdaging, omdat galblaaskanker vaak agressief is en snel groeit. Toch zijn er nieuwe chirurgische technieken in ontwikkeling, zoals laparoscopische chirurgie – een minimaal invasieve techniek waarbij via kleine incisies wordt gewerkt – die herstel versnelt en de kans op complicaties vermindert.
Radiotherapie (bestraling) / Bron: Adriaticfoto/Shutterstock.comRadiotherapie: precisie in bestraling
Ofschoon radiotherapie minder gebruikelijk is voor galblaaskanker, kan het bij geselecteerde gevallen uitkomst bieden, vooral in combinatie met andere behandelingen. Nieuwe technieken zoals stereotactische radiotherapie (SRT) maken het mogelijk om met hoge precisie kankercellen in de galblaas te bestralen. Door het gebruik van beeldgestuurde bestralingstechnieken kan men richten op de tumor, terwijl omliggende gezonde weefsels worden gespaard.Bij gevorderde tumoren kan radiotherapie palliatief worden ingezet om symptomen te verminderen, zoals pijn en obstructie van de galwegen. Deze therapieën zijn vaak ondersteunend en gericht op levenskwaliteit.
Chemotherapie: moderne combinatietherapieën
Chemotherapie kan worden toegepast bij patiënten met galblaaskanker die niet geopereerd kunnen worden of waarbij de kanker is uitgezaaid. In de afgelopen jaren zijn combinatiechemotherapieën ontwikkeld, zoals het combineren van gemcitabine met cisplatine, wat hoopgevende resultaten heeft laten zien bij sommige patiënten. Deze combinaties hebben vaak een groter effect dan enkelvoudige chemotherapie.Recente studies richten zich op de introductie van hyperthermische intraperitoneale chemotherapie (HIPEC) voor bepaalde gevallen van galblaaskanker. Bij HIPEC wordt verwarmde chemotherapie rechtstreeks in de buikholte toegediend na een operatie, waardoor hogere concentraties chemotherapeutica de tumorcellen kunnen bereiken.
Doelgerichte therapieën: het blokkeren van kankerbevorderende signalen
Doelgerichte therapieën, zoals tyrosinekinaseremmers, richten zich specifiek op moleculen die betrokken zijn bij de groei en overleving van kankercellen. Deze medicijnen werken door de signalen te blokkeren die de tumorgroei bevorderen. Voor galblaaskanker wordt onderzoek gedaan naar verschillende doelgerichte therapieën, zoals ibrutinib en bevacizumab. Dit zijn geneesmiddelen die de vorming van bloedvaten naar de tumor afremmen, waardoor de groei van kankercellen beperkt wordt.Ondanks dat doelgerichte therapieën nog in de onderzoeksfase zijn voor galblaaskanker, bieden deze nieuwe behandelopties hoop op een langere overleving en minder bijwerkingen in vergelijking met traditionele chemotherapie.
Immuuntherapie: het lichaam leren vechten tegen kanker
Immuuntherapieën zijn in de afgelopen jaren naar voren gekomen als veelbelovende behandelingen voor moeilijk te behandelen kankers, waaronder galblaaskanker. Immuuntherapie stimuleert het eigen immuunsysteem van het lichaam om kankercellen te herkennen en aan te vallen. Een van de nieuwste benaderingen is het gebruik van checkpointremmers, zoals pembrolizumab, die de remmende signalen van kankercellen opheffen zodat het immuunsysteem ze effectiever kan aanvallen.De eerste resultaten zijn veelbelovend, vooral bij patiënten met specifieke genetische kenmerken die hen gevoeliger maken voor deze behandeling. Aangezien galblaaskanker vaak resistent is tegen traditionele therapieën, biedt immuuntherapie een potentieel alternatief dat vooral in klinische onderzoeken verder onderzocht wordt.
Palliatieve zorg en kwaliteitsbevordering
Voor veel patiënten in gevorderde stadia van galblaaskanker is genezing niet langer haalbaar, en richt de behandeling zich op het verbeteren van de kwaliteit van leven en het verminderen van symptomen. Palliatieve zorg biedt ondersteuning bij pijnbeheersing, voedingsadvies, psychologische ondersteuning en hulp bij het omgaan met de emotionele impact van de diagnose.Naast medische zorg werken artsen ook nauw samen met voedingsdeskundigen en fysiotherapeuten om de algehele gezondheid en levenskwaliteit van de patiënt te ondersteunen. Bij sommige patiënten kunnen nieuwe technieken, zoals pijnbestrijding via radiofrequente ablatie (RFA), worden ingezet om zenuwpijn te verlichten.
De weg vooruit: gepersonaliseerde geneeskunde
In de toekomst ligt de focus op gepersonaliseerde geneeskunde: behandelingen die zijn afgestemd op de genetische kenmerken van elke individuele patiënt en zijn of haar tumor. Door gebruik te maken van genetische profiling kunnen artsen beter inschatten welke therapieën de meeste kans van slagen hebben voor een specifieke patiënt. In klinische studies worden steeds meer behandelingen onderzocht die specifiek gericht zijn op de genetische en moleculaire kenmerken van galblaaskanker.De behandeling van galblaaskanker blijft complex en vereist een breed scala aan benaderingen. Met de opkomst van nieuwe technieken en een multidisciplinaire aanpak komen we steeds dichter bij het verlengen van de levensduur en het verbeteren van de levenskwaliteit voor patiënten met deze zeldzame maar agressieve vorm van kanker.
Prognose en overleving
Vanaf eind jaren 90 van de vorige eeuw is het aantal nieuwe patiënten met galblaaskanker sterk gedaald. Ook vertonen de sterftecijfers voor galblaaskanker al jaren een dalende tendens. Overleving na 5 jaar is 10%. Dit komt doordat galblaaskanker vaak in een laat stadium wordt vastgesteld.Complicaties
Galblaaskanker is een zeldzame maar verraderlijke vorm van kanker die een reeks serieuze complicaties met zich mee kan brengen. Hoewel de galblaas een klein orgaan is, kan de impact groot zijn wanneer galblaaskanker toeslaat. Hier zijn de meest voorkomende complicaties waar je op moet letten:Galwegblokkade
Een van de eerste complicaties die galblaaskanker veroorzaakt, is een blokkade in de galwegen. De tumor kan de galstroom blokkeren, wat ervoor zorgt dat gal zich ophoopt in de lever. Dit leidt tot geelzucht (een gele verkleuring van de huid en ogen), een van de meest herkenbare symptomen. Dit zorgt niet alleen voor ongemak, maar kan ook leverproblemen veroorzaken als het niet wordt aangepakt.Verteringsproblemen
Doordat de galblaas een belangrijke rol speelt bij het afbreken van vetten, kan galblaaskanker het verteringsproces flink verstoren. Dit leidt tot klachten zoals misselijkheid, braken, een opgeblazen gevoel en buikpijn na het eten van vette maaltijden. Dit maakt het eten van zelfs de meest eenvoudige gerechten een uitdaging.Gewichtsverlies en verminderde eetlust
Met al die spijsverteringsproblemen en misselijkheid verlies je vaak je eetlust. Gevolg? Ongewenst gewichtsverlies en een verzwakt lichaam, dat het nog moeilijker maakt om tegen de kanker te vechten. Ondervoeding kan hierdoor een serieuze complicatie worden.Uitzaaiingen naar andere organen
Galblaaskanker kan zich, vooral in latere stadia, verspreiden naar omliggende organen zoals de lever, maag, darmen en zelfs de longen. Dit leidt tot nog complexere symptomen, zoals buikpijn, leverproblemen, of ademhalingsmoeilijkheden. De kanker kan hierdoor lastiger te behandelen worden.Leverfalen
Door de nabijheid van de galblaas aan de lever, kan galblaaskanker uiteindelijk leverfalen veroorzaken als de kanker zich uitbreidt naar dit cruciale orgaan. Leverfalen komt met symptomen zoals extreme vermoeidheid, verwarring, zwelling van de buik en benen, en een ophoping van toxines in het lichaam.Ascites (vochtophoping in de buik)
Als galblaaskanker zich verspreidt naar de buikholte of de lever, kan er vochtophoping ontstaan in de buik, wat bekend staat als ascites. Dit zorgt voor een gezwollen buik en kan ademhalingsproblemen veroorzaken omdat het vocht op je organen drukt.Bloedingen
Tumoren in de galblaas kunnen soms kleine bloedingen veroorzaken in het spijsverteringskanaal. Dit merk je vaak pas als je bloed opmerkt in je ontlasting of als je bloedarmoede ontwikkelt. Hierdoor voel je je vermoeid, duizelig en verzwakt.Verhoogde infectierisico's
Doordat galblaaskanker je immuunsysteem verzwakt en galwegen kwetsbaarder maakt, loop je een hoger risico op infecties. Denk aan galwegontstekingen, die je algehele gezondheid verder onder druk zetten en snelle medische interventie vereisen.Preventie
Gezonde voeding / Bron: Oleksandra Naumenko/Shutterstock
