Leverhemangioom: Goedaardig gezwel in de lever met buikpijn

Een leverhemangioom is een goedaardige tumor in de lever die bestaat uit een kluwen van bloedvaten. Meestal is een leverhemangioom klein en asymptomatisch, wat betekent dat het geen symptomen vertoont en vaak geen medische behandeling vereist. Echter, in sommige gevallen kunnen grotere of meerdere hemangiomen wel symptomen of complicaties veroorzaken. Symptomen zoals buikpijn, misselijkheid en verlies van eetlust komen voor bij symptomatische leverhemangiomen. Diverse behandelingen en operatietechnieken zijn beschikbaar om leverhemangiomen te verwijderen. De prognose is meestal zeer goed, hoewel complicaties sporadisch kunnen optreden.

Synoniemen
Epidemiologie van leverhemangiomen
Oorzaken van leverhemangiomen
Risicofactoren voor leverhemangiomen
Corticosteroïden
Menopauze
Syndromen
Symptomen
Diagnose en onderzoeken
Behandeling van leverhemangiomen
Prognose van leverhemangiomen
Complicaties
Preventie van leverhemangiomen
Praktische tips voor het omgaan met leverhemangioom
Begrijpen van de aandoening
Leefstijl en comfort
Misvattingen rond leverhemangioom
Leverhemangioom is altijd gevaarlijk
Leverhemangiomen veroorzaken altijd pijn
Leverhemangioom komt alleen voor bij mensen die alcohol drinken
Leverhemangioom kan veranderen in leverkanker
Leverhemangiomen vereisen altijd een operatie
Leverhemangiomen kunnen worden genezen met medicijnen
Alleen oudere mensen krijgen leverhemangiomen

Synoniemen

Een leverhemangioom wordt ook wel aangeduid als een 'hepatisch hemangioom' of een 'caverneus hemangioom'.

Epidemiologie van leverhemangiomen

Leverhemangiomen zijn de meest voorkomende goedaardige levertumoren. Ongeveer 1-5% van de volwassenen heeft kleine asymptomatische hemangiomen in de lever. De aandoening komt het vaakst voor bij personen tussen de 30 en 50 jaar. Vrouwen worden vier tot zes keer vaker getroffen dan mannen.

Oorzaken van leverhemangiomen

Een leverhemangioom is een goedaardig gezwel bestaande uit een kluwen van bloedvaten. Hoewel het exacte ontstaan van leverhemangiomen niet volledig begrepen is, wordt aangenomen dat sommige hemangiomen al vanaf de geboorte aanwezig kunnen zijn, terwijl andere zich later in het leven ontwikkelen. Anno augustus 2024 zijn de precieze oorzaken van leverhemangiomen nog niet volledig bekend.

Risicofactoren voor leverhemangiomen

Corticosteroïden

Langdurig gebruik van corticosteroïden kan mogelijk de groei van leverhemangiomen versnellen.

Menopauze

Veel vrouwen ondergaan tijdens de menopauze oestrogeentherapie om de symptomen van hormonale veranderingen te verlichten. Het gebruik van oestrogeen kan echter bijdragen aan de ontwikkeling van hemangiomen in de lever.

Syndromen

Leverhemangiomen komen ook voor bij verschillende syndromen, waaronder:

Het Kasabach-Merritt-syndroom
Het Osler-Rendu-Weber-syndroom (bloedvataandoening)
Het syndroom van von Hippel-Lindau
Het Klippel-Trenaunay-Weber-syndroom
Systemische lupus erythematosus

Symptomen

De meeste leverhemangiomen zijn kleiner dan vijf centimeter in diameter. Vaak heeft een patiënt slechts één hemangioom, hoewel meerdere gezwellen mogelijk zijn. Deze goedaardige tumoren veroorzaken doorgaans geen symptomen. Bij grotere hemangiomen (meer dan vier centimeter) kunnen de volgende symptomen optreden:

Braken
Een gevoel van volheid na het eten van een kleine maaltijd
Opgeblazen gevoel
Verlies van eetlust
Misselijkheid
Onverklaarbaar gewichtsverlies
Pijn in het rechterbovenkwadrant van de buik (waar de lever zich bevindt) / Buikpijn

Diagnose en onderzoeken

Diagnostisch onderzoek
Wanneer een patiënt symptomen vertoont die mogelijk gerelateerd zijn aan een groot leverhemangioom, worden beeldvormende onderzoeken ingezet om afwijkingen in de lever te identificeren. Dit kan onder andere een echografie, een CT-scan en/of een MRI-scan omvatten. Vaak wordt een leverhemangioom echter toevallig ontdekt tijdens een onderzoek voor een ander medisch probleem of tijdens een operatie in de buikregio.

Differentiële diagnose
Het is belangrijk om leverhemangiomen te onderscheiden van andere aandoeningen. Mogelijke alternatieve diagnoses zijn:

Cholangiocarcinoom (galwegkanker)
Hemangioendothelioom
Hepatisch angiosarcoom (kwaadaardig bloedvatgezwel in de lever)
Leveradenoom (goedaardige tumor in de lever, vooral bij vrouwen)
Levercyste
Primair hepatocellulair carcinoom (kanker in de lever)
Focale nodulaire hyperplasie
Kwaadaardige levertumoren (leverkanker)
Levermetastasen (uitzaaiingen van kanker in de lever)

Behandeling van leverhemangiomen

Leverhemangiomen die geen symptomen veroorzaken, vereisen doorgaans geen behandeling. Wanneer symptomen optreden of als de tumoren problemen veroorzaken, kunnen de volgende behandelingen overwogen worden:

Selectieve embolisatie: Een procedure waarbij de bloedtoevoer naar het hemangioom wordt afgesloten.
Levertransplantatie: Deze is zelden nodig, behalve bij grote of meervoudige hemangiomen die niet op andere manieren kunnen worden behandeld.
Chirurgie: Verwijdering van het hemangioom, soms samen met een deel van de lever.

Prognose van leverhemangiomen

Leverhemangiomen zijn goedaardig en hebben geen risico om te ontaarden in leverkanker.

Zwangere vrouwen lopen mogelijk meer risico op complicaties. / Bron: PublicDomainPictures, Pixabay

Complicaties

In de meeste gevallen veroorzaken leverhemangiomen geen complicaties. Zwangere vrouwen of patiënten die oestrogeenbevattende medicatie gebruiken (zoals anticonceptiepillen) hebben echter een verhoogd risico op complicaties. Oestrogeen kan de groei van leverhemangiomen bevorderen. Tijdens de zwangerschap stijgt het oestrogeengehalte, wat kan bijdragen aan problemen bij vrouwen met leverhemangiomen. Het is raadzaam om met een arts te overleggen over zwangerschap en leverhemangiomen.

Samendrukking van de maag
Grote leverhemangiomen kunnen druk uitoefenen op de maag, wat kan leiden tot vroege verzadiging, misselijkheid en braken.

Scheur van hemangioom
In zeldzame, ernstige gevallen kan een groot hemangioom scheuren, wat kan leiden tot ernstige complicaties zoals buikbloedingen of verspreide intravasculaire coagulatie, een ernstige bloedstollingsstoornis. Dit kan in sommige gevallen leiden tot hartfalen of zelfs overlijden.

Preventie van leverhemangiomen

Er zijn geen specifieke maatregelen die bewezen effectief zijn in het voorkomen van leverhemangiomen, aangezien de exacte oorzaak van deze goedaardige tumoren nog niet volledig begrepen is. Desondanks kunnen algemene gezonde levensstijlkeuzes bijdragen aan een goede levergezondheid en mogelijk indirect de ontwikkeling van leverafwijkingen beïnvloeden. Enkele preventieve maatregelen zijn:

Gezonde voeding: Een evenwichtig voedingspatroon rijk aan groenten, fruit en volle granen kan bijdragen aan een gezonde leverfunctie.
Regelmatige lichaamsbeweging: Fysieke activiteit kan helpen bij het handhaven van een gezond gewicht en ondersteunen in het bevorderen van een goede levergezondheid.
Beperk alcoholconsumptie: Overmatig alcoholgebruik kan de lever beschadigen en bijdragen aan leverproblemen. Het beperken van alcohol kan de algehele levergezondheid bevorderen.
Vermijd onveilige medicatiegebruik: Het verantwoord gebruiken van medicatie en het vermijden van ongecontroleerde inname van medicijnen kan helpen bij het beschermen van de lever.
Regelmatige medische controles: Vroege opsporing van leverafwijkingen door regelmatige medische controles kan helpen bij tijdige interventie en behandeling.

Hoewel deze maatregelen geen garantie bieden tegen het ontstaan van leverhemangiomen, kunnen ze bijdragen aan een gezonde lever en een betere algehele gezondheid.

Praktische tips voor het omgaan met leverhemangioom

Begrijpen van de aandoening

Een leverhemangioom is een goedaardig gezwel in de lever dat vaak geen behandeling vereist. Als je symptomen ervaart, zoals buikpijn of een vol gevoel, raadpleeg dan je arts. Periodieke beeldvorming kan nodig zijn om de grootte en groei van het hemangioom te volgen.

Leefstijl en comfort

Probeer zware maaltijden te vermijden die een opgeblazen gevoel kunnen verergeren. Kies voor kleinere, frequente maaltijden. Vermijd alcohol en geneesmiddelen die je lever kunnen belasten, tenzij anders voorgeschreven door je arts.

Misvattingen rond leverhemangioom

Leverhemangioom is een goedaardige aandoening van de lever die vaak wordt ontdekt tijdens een routineonderzoek of beeldvorming. Veel mensen hebben misvattingen over wat het precies is en wat het betekent voor de gezondheid. Het is belangrijk om de feiten over leverhemangiomen te begrijpen, zodat onterecht paniek of verkeerde aannames kunnen worden vermeden.

Leverhemangioom is altijd gevaarlijk

Hoewel een leverhemangioom een afwijking in de lever is, is het meestal goedaardig en veroorzaakt het geen ernstige gezondheidsproblemen. De meeste mensen met een leverhemangioom ervaren geen symptomen, en de aandoening wordt vaak per toeval ontdekt tijdens beeldvormende onderzoeken voor andere redenen. In de meeste gevallen vereist een leverhemangioom geen behandeling, tenzij het problemen veroorzaakt, zoals bloeding of druk op andere organen.

Leverhemangiomen veroorzaken altijd pijn

De meeste mensen met een leverhemangioom ervaren helemaal geen pijn. Deze goedaardige tumoren groeien meestal langzaam en hebben weinig invloed op de leverfunctie. Als er wel symptomen optreden, kunnen deze variëren van een vol gevoel in de buik tot een vage pijn, maar dit is zeldzaam. Het is belangrijk om een arts te raadplegen als er plotseling pijn of andere symptomen optreden die kunnen wijzen op een complicatie van een leveraandoening.

Leverhemangioom komt alleen voor bij mensen die alcohol drinken

Hoewel het waar is dat overmatig alcoholgebruik kan bijdragen aan leverziekten, is er geen bewijs dat het drinken van alcohol direct verband houdt met het ontstaan van leverhemangiomen. Leverhemangiomen zijn meestal aangeboren of ontstaan spontaan zonder duidelijke externe oorzaak. Andere risicofactoren kunnen genetische aanleg of bepaalde medicijnen zijn.

Leverhemangioom kan veranderen in leverkanker

Een leverhemangioom is een goedaardige tumor en zal niet veranderen in leverkanker. Hoewel leverkanker kan ontstaan in de lever, gebeurt dit meestal bij mensen met ernstige leverziekten, zoals cirrose of hepatitis. Een leverhemangioom heeft geen potentiële om te transformeren in een kwaadaardige aandoening. Het is echter wel belangrijk om regelmatig medische controles te ondergaan, vooral als er symptomen optreden.

Leverhemangiomen vereisen altijd een operatie

In de meeste gevallen is een operatie niet nodig voor een leverhemangioom. Als het geen symptomen veroorzaakt en er geen complicaties optreden, kan het veilig worden gemonitord met regelmatige beeldvormende onderzoeken. Een operatie kan echter noodzakelijk zijn als het hemangioom groter wordt, symptomen veroorzaakt, of als er een risico op bloeding bestaat. Dit besluit wordt meestal genomen door een arts na zorgvuldige evaluatie.

Leverhemangiomen kunnen worden genezen met medicijnen

Er is geen medicijn dat een leverhemangioom kan genezen of verminderen. Omdat leverhemangiomen goedaardig zijn, wordt de behandeling meestal beperkt tot het volgen van de situatie door middel van bloedonderzoeken en beeldvorming. In gevallen waar het hemangioom complicaties veroorzaakt, zoals hevige bloeding, kan een chirurgische ingreep noodzakelijk zijn, maar er is geen specifieke medicatie die de tumor zelf kan behandelen.

Alleen oudere mensen krijgen leverhemangiomen

Leverhemangiomen kunnen op elke leeftijd voorkomen, hoewel ze vaker worden gediagnosticeerd bij volwassenen tussen de 30 en 50 jaar. Het komt niet vaak voor dat jonge kinderen leverhemangiomen ontwikkelen, maar het kan wel voorkomen. De aandoening wordt meestal ontdekt bij oudere volwassenen, vaak tijdens routine-onderzoeken of als er andere gezondheidsproblemen zijn.