Aardbeivlek baby: symptomen en behandeling hemangioom
Een aardbeivlek komt bij ongeveer 7-10% van alle pasgeboren baby's voor. Het ziet er vaak uit als kleine rode, wat bobbelige plekjes. De medische benaming is infantiele hemangioom, vaak kortweg hemangioom genoemd. Een hemangioom is een abnormale ophoping van kleine bloedvaatjes, de zogenoemde capillairen. De oorzaak is onbekend. Het is een goedaardige afwijking, die in principe geen behandeling behoeft. De meeste hemangiomen verschijnen binnen enkele weken na de geboorte, maar soms kunnen ze ook al bij de geboorte zichtbaar zijn. De meeste aardbeivlekken verdwijnen spontaan, soms met achterlating van een huidafwijking. Omdat ze dus vanzelf weggaan hoeven hemangiomen niet te worden behandeld, tenzij er complicaties kunnen ontstaan of het hemangioom zich bevindt in cosmetisch belangrijke zones zoals het gelaat. Dit laatste vanwege het risico op restafwijkingen.- Wat is een aardbeivlek of hemangioom?
- Milan en zijn aardbeivlek
- Wat is het eigenlijk?
- Oorzaak van een aardbeivlek bij een baby
- Risicofactoren
- Hoe vaak komt het voor?
- Symptomen van een hemangioom?
- Verschijnselen
- Verloop
- Mogelijke complicaties
- Onderzoek en diagnose
- Klinisch onderzoek
- Differentiële diagnose
- Behandeling van hemangiomen verwijderen of behandelen?
- Afwachtend beleid
- Bèta-blokkers
- Lokale behandeling
- Aardbeivlek verwijderen middels chirurgie
- Laserbehandeling
Wat is een aardbeivlek of hemangioom?
Milan en zijn aardbeivlek
Milan, een vrolijke peuter van anderhalf uit Leeuwarden, werd geboren met een felrode, bobbelige vlek op zijn voorhoofd – precies in het midden. “Het leek wel een aardbei,” zei zijn moeder meteen, en de naam bleef hangen: de aardbeivlek. De kinderarts stelde hen gerust: het was een hemangioom, meestal onschuldig en vaak verdwijnt het vanzelf. Toch merkte zijn moeder hoe mensen er soms ongemakkelijk naar keken, of ongevraagd vroegen of hij was gevallen. “Alsof dat vlekje belangrijker was dan zijn stralende lach,” dacht ze weleens.Naarmate Milan ouder werd, begon de vlek langzaam te vervagen. Zijn ouders maakten er nooit een probleem van – sterker nog, ze schreven een verhaaltje voor hem: Milan en de toveraardbei. “Die vlek maakte hem alleen maar bijzonder,” zegt zijn moeder. En nu, met drie jaar, wijst Milan er zelf trots naar in de spiegel: “Mijn toverplek!” Want soms is het juist dát kleine, opvallende dingetje dat iemand zijn grootste charme maakt.
Een wegtrekkend hemangioom of aardbeivlek / Bron: Gstk, Wikimedia Commons (CC BY-SA-4.0)Wat is het eigenlijk?
Een hemangioom is een goedaardige vaattumor, welke ontstaat door vermeerdering van kleine bloedvaatjes die een kluwen vormen waar het bloed vrij traag doorheen stroomt. Het is niet bekend waardoor dit proces wordt veroorzaakt. Een hemangioom manifesteert zich als één of meerdere kleine rode vlekjes, met een snelle groei in de eerste levensmaanden. Ongeveer 30% van alle hemangiomen is reeds aanwezig bij de geboorte. De rest verschijnt in de eerste levensmaanden. Een hemangioom wordt ook wel een aardbeivlek, frambozenvlek of caverneus haemangioom genoemd.Oorzaak van een aardbeivlek bij een baby
Men weet anno 2025 niet precies waardoor een hemangioom of aardbeivlek bij een baby wordt veroorzaakt. Men vermoedt dat het samenhangt met hormonen die ontbreken en die na de geboorte nog niet door de pasgeborene zelf worden aangemaakt.Risicofactoren
Een risicofactor is een kenmerk, toestand of gedraging die de kans op een ziekte verhoogt. Risicofactoren voor het krijgen van een aardbeivlek zijn:- geslacht: een aardbeivlek komt vaker voor bij meisjes dan bij jongens
- vroeggeboorte
- laag geboortegewicht
- meerlingzwangerschap
- hogere leeftijd van de moeder
- stuitligging
- pre-eclampsie
Hoe vaak komt het voor?
Infantiele hemangiomen zijn de meest voorkomende, goedaardige bloedvattumoren bij kinderen. Ongeveer 7-10% van de pasgeborenen heeft een aardbeivlek. Hemangiomen komen vijf keer vaker voor bij meisjes dan bij jongens. Aardbeivlekken komen vaker voor bij te vroeg geboren baby’s en bij blanke kinderen. De vlekken zijn niet erfelijk.Symptomen van een hemangioom?
Verschijnselen
Hemangiomen zijn er in alle soorten en maten. Sommige zijn klein en nauwelijks zichtbaar, terwijl anderen groot en ontsierend zijn. Een hemangioom vlak aan de oppervlakte van de huid, heeft wel wat weg van een aardbei en diep onder de huid, in spier of klier, lijkt het meer op een zwelling, die blauw doorschemert. Vaak wordt een combinatie van een diep- en een oppervlakkig gelegen haemangioom gezien. Ongeveer 83% van de hemangiomen treedt op in het hoofd-hals gebied. Het is niet bekend waarom dit zo is. De overige 17% verschijnt elders op de huid en in zeldzame gevallen zelfs in organen, met name in de lever.Verloop
Een aardbeivlek stopt gemiddeld genomen met groeien rond de zes maanden, ofschoon de groeifase ook kan duren duren tot de 12 maanden en sporadisch tot de 18 maanden. Na de groeifase breekt het hemangioom zichzelf af, waarna deze involueert. Dit proces kan vele jaren bestrijken. Op de leeftijd van 9 jaar, is in 90% van de gevallen spontane, nagenoeg restloze genezing opgetreden. Het resultaat is niet altijd cosmetisch aanvaardbaar; soms blijft er een storende huidafwijking zichtbaar.Mogelijke complicaties
In sommige gevallen kan een hemangioom ernstig problematisch zijn, dat wil zeggen dat deze het eten, ademen, zien, horen of spreken bemoeilijken. Dit kan het geval zijn als het hemangioom dicht in de buurt van ogen of mond ligt. Ook wanneer hemangiomen zich in de organen bevinden, kán dit voor problemen zorgen en zal medisch moeten worden ingegrepen. Wanneer een zuigeling meer dan drie hemangiomen heeft (verspreid over het lichaam), dan bestaat er een verhoogd risico op inwendige hemangiomen en zal er een echografie worden verricht. Hemangiomen kunnen niet alleen op de huid, maar ook in de inwendige organen optreden, zoals longen, blaas en spieren. Soms treden hierbij complicaties op, afhankelijk van de plek waar ze zitten, maar meestal gaan ze onopgemerkt voorbij. Geelzucht kan een teken zijn van een leverhemangioom, bloed in de ontlasting kan een teken zijn van een darmhemangioom en stridor (piepend geluid bij de ademhaling t.g.v. een vernauwing), kan wijzen op een luchtweghemangioom.In ongeveer 15% van de gevallen kan het hemangioom gaan ontsteken. Dit begint vaak als kleine zwarte plekjes.
Onderzoek en diagnose
Klinisch onderzoek
De diagnose wordt meestal gebaseerd op klinisch onderzoek (symptomen en lichamelijk onderzoek). Inwendige hemangiomen op de organen kunnen alleen worden opgemerkt tijdens een beeldvormend onderzoek, zoals:- een echo
- MRI-scan
- CT-scan
Een MRI-scan stelt de arts in staat om de grootte en locatie van het infantiele hemangioom vast te stellen en te controleren op andere mogelijke problemen.
Differentiële diagnose
Een hemagioom moet niet verward worden met vergelijkbare ziektebeelden zoals:- angiokeratoom (uitgezette bloedvaatjes met schilfering); en
- lymfangioom (lymfatische misvorming).
