Leveraandoeningen: symptomen, oorzaken en behandeling

Leveraandoeningen symptomen variëren en zijn afhankelijk van de specifieke leveraandoening. De lever is één van de belangrijkste organen: het vervult zeer veel vitale functies, zoals het neutraliseren van allerlei afvalstoffen en giftige stoffen in het bloed. Ook maakt de lever allerlei stoffen die nodig zijn voor een goed functioneren van het lichaam. Allerlei ziekten en aandoeningen kunnen de lever treffen, zoals: geelzucht, chronische en acute hepatitis A, B, C, D en E, leververvetting, levercirrose, slokdarmvarices, leverkanker en leverfalen. Leveraandoeningen kunnen gepaard gaan met allerlei klachten en symptomen, zoals onder meer vermoeidheid, geelzucht, opzwellen van de buik en buikpijn.

"Het zal wel de stress zijn"
Lever: functie en beschrijving
Leverfuncties
Vasculaire functie
Secretoire functie
Metabole functie
Waar ligt de lever?
Leveraandoeningen: wie, waar en waarom?
Leveraandoeningen symptomen
Oorzaken van leveraandoeningen
Infectie
Afwijking van het immuunsysteem
Genetische factoren
Kanker en tumoren
Andere oorzaken
Geelzucht (icterus)
Acute hepatitis A, B, C, D en E
Wat is hepatitis?
Acute hepatitis symptomen
Chronische hepatitis
Aan alcohol gerelateerde leverziekte
Leververvetting / vervette lever / vetlever / vette lever
Niet-alcoholische leververvetting
Leververvetting en het metabool syndroom
Alcoholische hepatitis
Cirrose/levercirrose
Slokdarmvarices
Leverkanker
Leverfalen
Leveraandoeningen diagnose en onderzoek
Anamnese en lichamelijk onderzoek
Bloedonderzoek om leverschade aan te tonen
Beeldvormend onderzoek
Weefselanalyse
Behandeling van een leveraandoening
Detox en de lever

"Het zal wel de stress zijn"

Henk, een goedlachse vijftiger met een zwak voor een stevige barbecue en een borrel op z’n tijd, dacht dat de vermoeidheid en de doffe huid simpelweg bij het ouder worden hoorden. “Ach joh, zal de stress wel zijn,” mompelde hij tegen zijn vrouw, terwijl hij nog een biertje opentrok. Maar toen zijn broekriem losser ging zitten terwijl zijn buik juist opzwol en zijn ochtendkoffie hem misselijk maakte, begon er toch iets te knagen.

Henk heeft een zwak voor een stevige barbecue, minder gezond dan dat je op de afbeelding ziet / Bron: Martin Sulman

Zijn vrouw, die hem beter kende dan hij zichzelf, sleurde hem naar de huisarts. Een bloedtest en een echo later viel het kwartje: leververvetting. Niet zomaar een beetje, maar het type dat op de rand van cirrose balanceerde. “Meneer, uw lever is niet blij met u,” zei de arts droogjes. Henk lachte nog even, maar dat lachen verging hem toen hij hoorde dat hij in de gevarenzone zat.

Zijn eerste reactie? “Nou, dan maar geen bier meer.” Maar het bleek meer dan dat. Zijn hele levensstijl moest op de schop. Geen vette happen, minder koolhydraten, meer beweging. De eerste weken voelde hij zich een monnik in een wereld vol Bourgondiërs. Maar na een paar maanden merkte hij dat hij zich fitter voelde, zijn huid minder grauw werd en zijn buik niet meer opgeblazen aanvoelde.

Toen hij een jaar later op controle kwam, zei de arts: “Uw lever herstelt zich. Gaat u zo door.” Henk knikte, trots en opgelucht. “Mooi. Want ik wil nog heel wat barbecues meemaken. Mét een alcoholvrij biertje dan.”

Lever: functie en beschrijving

De lever (hepar) is de grootste klier of inwendige orgaan van het lichaam, en het filtert bloed door middel van honderdduizend minuscule leverlobjes - die tezamen de twee leverkwabben vormen. De lever is een bloedrijk orgaan; de lever bevat ongeveer een kwart van het totale bloedvolume. Doordat de lever een soort sponswerking heeft, heeft het invloed op de hoeveelheid bloed die in het lichaam circuleert.

De lever / Bron: Tvanbr, Wikimedia Commons (Publiek domein)

Leverfuncties

De leverfuncties worden in drie hoofdgroepen onderverdeeld:

Vasculaire functie

Vasculair betekent 'met betrekking tot de bloedvaten'. De lever bevat een groot bloeddepot, het draagt bij aan op het peil houden van het circulerend bloedvolume. Ook draagt de lever bij aan de aanmaak en ontwikkeling van rode bloedcellen.

Secretoire functie

De lever produceert gal. Gal speelt een rol in de energievoorziening van het lichaam.

Metabole functie

Dit is zeer uitgebreid, we noemen er enkele. Zo speelt de lever een rol in diverse stofwisselingsprocessen, de lever zuivert het bloed door afvalstoffen uit het bloed te verwijderen, de lever haalt diverse schadelijke en giftige stoffen uit het bloed (detoxicatie), de levert zorgt voor hormoonafbraak en de lever geeft aminozuren af aan het bloed of bewerkt deze.

Waar ligt de lever?

De lever ligt onmiddellijk onder het middenrif en boven de maag, aan de rechterkant van de buik. Een (huis)arts kan soms de lever voelen door zijn hand van onder net achter de ribbenboog te duwen. Als je dan diep ademhaalt, wordt de lever naar beneden verplaatst waardoor de rand net voelbaar wordt.

Leveraandoeningen: wie, waar en waarom?

Laten we even eerlijk zijn: de lever is zo’n orgaan waar je pas aan denkt als er iets mis is. Je hart, je longen – die voel je nog werken. Maar je lever? Die ploetert in stilte door, dag in dag uit. Tot ‘ie het zat is. En dan? Dan krijg je een waarschuwing, of erger. Maar wie lopen nou echt risico op leverproblemen? Waar komen ze het meest voor? En welke rol spelen dingen zoals geslacht, leeftijd, genetica en zelfs het klimaat? Tijd om erin te duiken, met een mix van harde cijfers en een paar sappige voorbeelden.

Vrouwen ontwikkelen vaak sneller leverschade bij een lagere alcoholconsumptie / Bron: Clker Free Vector Images, Pixabay

Mannen vs. vrouwen: een kwestie van vet en alcohol?
Bij leveraandoeningen zie je meteen een opvallend verschil tussen mannen en vrouwen. Wereldwijd krijgen mannen vaker te maken met leverziekten, vooral als gevolg van overmatig alcoholgebruik en vetleverziekte. In Europa, inclusief Nederland en België, ligt het percentage mannen met levercirrose gemiddeld rond de 60-70%, terwijl vrouwen 30-40% uitmaken. Maar onderschat de dames niet. Vrouwen ontwikkelen vaak sneller leverschade bij een lagere alcoholconsumptie – dat heeft alles te maken met een lagere alcoholdehydrogenase-activiteit (kort door de bocht: hun lichaam breekt alcohol trager af).

Een goed voorbeeld? Jan en Anja, allebei eind veertig, allebei al twintig jaar gezelligheidsdrinkers. Jan dronk steevast een paar biertjes per dag, Anja hield het bij een glas wijn ‘s avonds. Toch had zij bij een routinecontrole al duidelijke tekenen van leververvetting, terwijl Jan er nog redelijk vanaf kwam. Kortom: de hoeveelheid zegt niet alles, vooral niet als je vrouw bent.

Kinderen en volwassenen: een groeiend probleem
Leverziekten waren lange tijd een volwassen probleem. Kinderen met leverproblemen? Dat kwam amper voor. Maar de tijden veranderen. Niet-alcoholische leververvetting (NAFLD) – vaak gekoppeld aan obesitas – komt steeds vaker voor bij kinderen en jongeren. Wereldwijd heeft zo’n 10-15% van de kinderen al een vorm van leververvetting. In Nederland ligt dit percentage rond de 7%, maar in de VS en Zuid-Amerika kan het oplopen tot 25%!

Bij volwassenen is NAFLD inmiddels de grootste boosdoener. In Nederland en België heeft ongeveer 25-30% van de bevolking leververvetting, en in landen als Mexico of de Golfstaten loopt dat op tot 40% of meer. De link met voeding en levensstijl is overduidelijk: fastfood, suikerrijke dranken en te weinig beweging zorgen ervoor dat de lever letterlijk dichtslibt.

Nederland vs. de overzeese gebieden: klimaat en levensstijl
Als je kijkt naar de verschillen tussen Nederland en de overzeese gebiedsdelen (Curaçao, Aruba, Sint-Maarten en de BES-eilanden), zie je een duidelijke trend. In de Cariben zijn metabole leverziekten (zoals NAFLD) een veel groter probleem dan in Nederland. In Curaçao heeft bijvoorbeeld meer dan 30% van de volwassenen leververvetting. Waarom? Een combinatie van genetische aanleg, een hoger percentage overgewicht, en een dieet dat rijk is aan vetten en suikers. Tegelijkertijd zie je minder gevallen van alcoholgerelateerde leverziekten, simpelweg omdat er gemiddeld minder wordt gedronken dan in Nederland of België.

België en Nederland: kleine buren, grote verschillen
Nederland en België lijken op elkaar, maar als je goed kijkt, zijn er verschillen in levergezondheid. In België wordt gemiddeld meer alcohol per persoon gedronken dan in Nederland (11,4 liter pure alcohol per jaar vs. 9,9 liter in Nederland). Dat zie je terug in de cijfers: levercirrose komt net iets vaker voor in België. Aan de andere kant heeft Nederland weer een grotere groep met metabool gerelateerde leverziekten, vooral omdat obesitas en diabetes type 2 iets vaker voorkomen.

Een praktijkvoorbeeld? Een doorsnee Belgische vijftiger met leverproblemen heeft vaak een geschiedenis van zware alcoholconsumptie, terwijl een Nederlandse vijftiger eerder kampt met NAFLD door overgewicht en een zittende levensstijl. Twee landen, twee verschillende patronen.

Genetica: speelt erfelijkheid een rol?
Het korte antwoord? Ja. Het lange antwoord? Het hangt er vanaf. Sommige mensen hebben simpelweg een lever die minder goed tegen vet of alcohol kan. Een bekend voorbeeld is de PNPLA3-genmutatie, die het risico op leververvetting en fibrose sterk verhoogt. Deze mutatie komt vaker voor bij mensen van Zuid-Europese, Latijns-Amerikaanse en Aziatische afkomst. In Nederland en België heeft ongeveer 20% van de bevolking deze genetische variant, terwijl in Mexico dat percentage boven de 50% ligt. Dat verklaart ook waarom in sommige landen NAFLD zo’n groot probleem is, terwijl in andere regio’s alcohol een grotere boosdoener blijft.

Een praktijkvoorbeeld: Tom en Javier, allebei even zwaar, allebei even ongezond etend. Toch heeft Javier op zijn 35e al beginnende fibrose, terwijl Tom er met een relatief gezonde lever vanaf komt. De reden? Javier heeft die beruchte PNPLA3-mutatie en Tom niet. Pech hebben heet dat.

Klimaat: kan het weer invloed hebben op je lever?
Misschien een verrassende factor, maar het klimaat kan wél een rol spelen. In warmere landen zie je vaak meer infectieuze leverziekten zoals hepatitis A en E, vooral in regio’s waar de hygiëne en watervoorziening minder optimaal zijn. In koudere klimaten zijn metabole leveraandoeningen zoals NAFLD en alcoholgerelateerde leverschade vaker een probleem. Dit heeft deels te maken met voedingspatronen en levensstijl: in landen met koude winters wordt vaak meer alcohol gedronken en minder bewogen.

Een voorbeeld? In Scandinavië komt alcoholische leverziekte veel vaker voor dan in tropische gebieden zoals Zuidoost-Azië, waar hepatitis-gerelateerde leverziekten juist dominant zijn. En in het Midden-Oosten zie je weer veel NAFLD, mede door de hoge consumptie van suikerhoudende dranken en het gebrek aan lichaamsbeweging in extreme hitte.

Conclusie: de lever liegt niet
Of je nou man of vrouw bent, jong of oud, in Nederland of aan de andere kant van de wereld woont – je lever vertelt het eerlijke verhaal van je levensstijl en genetische loterij. In westerse landen zoals Nederland en België zijn leververvetting en alcohol de grootste boosdoeners, terwijl in andere regio’s infecties en genetische factoren een grotere rol spelen. En ja, klimaat en cultuur doen ook een duit in het zakje. Eén ding is zeker: je lever verdient wat meer liefde. Dus een keer wat minder drank en wat meer beweging? Je lever zal je dankbaar zijn.

Buikpijn / Bron: Andrey Popov/Shutterstock.com

Leveraandoeningen symptomen

Symptomen die kunnen wijzen op een leveraandoening zijn onder meer:

Huid en ogen die geelachtig zijn (geelzucht);
Buikpijn en zwelling;
Zwelling in de benen en enkels;
Jeukende huid;
Donkere urinekleur;
Bleke ontlastingskleur, of bloedige of teergekleurde ontlasting;
Chronische vermoeidheid;
Misselijkheid of overgeven;
Verlies van eetlust;
Gemakkelijk blauwe plekken krijgen.

Oorzaken van leveraandoeningen

Er zijn veel mogelijke oorzaken van leveraandoeningen.

Infectie

Parasieten en virussen kunnen de lever infecteren en ontstekingen veroorzaken die de leverfunctie verminderen. De virussen die leverschade veroorzaken, kunnen worden verspreid via bloed of sperma, besmet voedsel of water, of nauw contact met een persoon die is geïnfecteerd. De meest voorkomende vormen van leverinfectie zijn hepatitis-virussen, waaronder:

Afwijking van het immuunsysteem

Auto-immuunziekten) kunnen je lever aantasten. Voorbeelden van auto-immuunziekten bij de lever zijn auto-immuun hepatitis, primaire biliaire cirrose en primaire scleroserende cholangitis.

Genetische factoren

Een abnormaal gen dat wordt geërfd van één of van beide ouders kan ervoor zorgen dat verschillende stoffen zich ophopen in je lever, wat leidt tot schade aan de lever.

Kanker en tumoren

De lever kan getroffen worden door (kwaadaardige) tumoren zoals leverkanker, galwegkanker of galkanaalkanker, en
leveradenoom.

Andere oorzaken

Bijkomende, veel voorkomende oorzaken van leverziekte zijn onder meer chronisch alcoholmisbruik en vetophoping in de lever als gevolg van niet-alcoholische leververvetting.

Ligging van de galblaas in het lichaam / Bron: Decade3d - anatomy online/Shutterstock.com

Geelzucht (icterus)

Geelzucht of icterus is gele verkleuring van het oogwit en tandvlees (slijmvliezen) en de huid. Het is geen ziekte of aandoening, doch een verschijnsel bij verschillende aandoeningen van de lever en galblaas/galwegen. Andere symptomen die gepaard kunnen gaan met geelzucht is de urine die donkerbruin gekleurd is en een bleke of licht gekleurde ontlasting. Geelzucht ontstaat doordat er te veel bilirubine in het bloed aanwezig is - dat is een afbraakproduct van rode bloedcellen. Deze stof wordt normaal gesproken verwerkt door de lever en daarna als onderdeel van het spijsverteringssap gal afgescheiden.

Geelzucht kan veroorzaakt worden door onder andere de volgende aandoeningen en specifieke situaties:

Een verstopping of blokkade in het galafvoerkanaal, waardoor de afvoer van bilirubine verstoort raakt.

Een verhoogde afbraak van rode bloedcellen als gevolg van bijvoorbeeld een interne bloeding, waardoor de hoeveelheid bilirubine in het bloed toeneemt en de lever de verwerking niet langer aankan.

Hemolytische geelzucht: een te snelle afbraak van rode bloedcellen, waardoor de lever de toegenomen hoeveelheid bilirubine in het bloed niet meer goed kan verwerken. Hemolytische geelzucht kan onder meer het gevolg zijn van hemolytische anemie: een aandoening waarbij de rode bloedlichaampjes versneld worden afgebroken. Normaal gesproken hebben rode bloedlichaampjes een levensduur van 120 dagen. Naast geelzucht zijn de symptomen van hemolytische anemie: vermoeidheid, slapte; kortademigheid; onderlichaam zwelt op door vergroting van de milt, het orgaan die beschadigde rode bloedlichaampjes uit het bloed filtert.

Een leverbeschadiging of stoornis in het functioneren van de lever: in geval de lever beschadigd is, dan kan het orgaan minder bilirubine verwerken. Beschadiging van de lever kan verschillende oorzaken hebben: 1) een virusinfectie (zie acute hepatitis); 2) excessief alcoholgebruik (zie aan alcohol gerelateerde leverziekte); 3) een allergische reactie op bepaalde geneesmiddelen. Voorbeeld daarvan is de antibiotica Norfloxacine ratiopharm. Als geelzucht het gevolg is van een leverbeschadiging, dan treden soms de volgende symptomen op: misselijkheid, buikpijn, overgeven en een opgezwollen buik.

Bijna driekwart van alle pasgeboren baby's heeft een gelige kleur tussen de 3e en 5e dag na de geboorte. Het overtollige bilirubine zal in de meeste gevallen na een aantal weken afgebroken zijn.

Acute hepatitis A, B, C, D en E

Wat is hepatitis?

Hepatitis is een kortdurende, plotseling optredende ontsteking van de lever door een willekeurige oorzaak. Hepatitis wordt meestal veroorzaakt door een hepatitisvirus. Er zijn vijf hepatitisvirussen: A, B, C, D en E en er zullen in de toekomst wel meer worden ontdekt. De aandoening kan ook worden veroorzaakt door bepaalde bacteriën of door niet-virale oorzaken zoals toxische stoffen (alcohol, medicijnen). De meeste mensen zijn binnen een half jaar weer genezen. Soms houdt de ontsteking jaren aan en is er sprake van chronische hepatitis.

Acute hepatitis symptomen

De plaats van de lever in het lichaam / Bron: Henry Vandyke Carter, Wikimedia Commons (Publiek domein)

De symptomen van hepatitis kunnen erg variëren per geval. Sommige mensen hebben nauwelijks tot geen klachten en bij weer anderen is er sprake van een levensbedreigende situatie. Het Hepatitis A-virus veroorzaakt dikwijls geen symptomen of de symptomen zijn zeer gering. Hepatitis B geeft vaak meer klachten. Bij klachten zien we vaak de volgende symptomen:

moeheid/vermoeidheid;
soms koorts;
gebrek aan eetlust en gewichtsverlies;
geelzucht;
de lever kan vergroot raken;
opzwellen van de buik en buikpijn.

Chronische hepatitis

Bij chronische hepatitis is er sprake van een ontsteking van de lever, die langer dan zes maanden duurt en verschillende oorzaken kan hebben, zoals overmatig drankgebruik of een virusinfectie. Het kan leiden tot cirrose en leveruitval.

In sommige gevallen geeft chronische hepatitis geen klachten en ziekteverschijnselen. De klachten, indien aanwezig, kunnen variëren van licht tot zwaar. De symptomen die kunnen optreden, zijn hetzelfde als bij acute hepatitis.

Aan alcohol gerelateerde leverziekte

Alcohol kan drie soorten of typen leverziekten of leveraandoeningen veroorzaken:
[OLIST]leververvetting;
alcoholische hepatitis;
cirrose (is niet in alle gevallen alcoholgerelateerd).[/OLIST]

We zullen deze leverziekten achtereenvolgens uitwerken.

Normale lever en vervette lever / Bron: Alila Medical Media/Shutterstock.com

Leververvetting / vervette lever / vetlever / vette lever

De toxische stof alcohol wordt door de lever afgebroken. Overmatig alcoholgebruik leidt tot een opeenhoping van vet in de lever; er ontwikkelen zich vetbolletjes in de lever. Hierdoor kan de levercel (onherstelbaar) beschadigd raken. Bij een vervette lever zijn er nauwelijks klachten en blijft vaak onopgemerkt. Soms komen de volgende symptomen voor:

een vergrote lever;
een zwaar gevoel in de buik; en
(hevige) pijn rechtsboven in de buik, een pijnlijke en gevoelige lever.

Een vetlever kan al ontstaan na een paar dagen exorbitant veel drinken. De lever zal zich bij abstinentie na enkele weken herstellen. Gaat men door met drinken, dan kan cirrose ontstaan (zie hieronder), hetgeen wel tot onherstelbare schade van de lever leidt.

Niet-alcoholische leververvetting

Naast overmatig alcoholgebruik, kunnen er ook andere oorzaken zijn die ervoor zorgen dat zich vet in de levercellen kan ophopen:

insulineresistentie (een aandoening waarbij het lichaam minder gevoelig is geworden voor insuline): al in een vroeg stadium van insulineresistentie kan leververvetting plaatsvinden;
obesitas/overgewicht: vooral de mensen die veel vet in de buik hebben zijn kwetsbaar enovergewicht kan tot insulineresistentie leiden;
uit een Israëlische studie (2009) is gebleken dat het dagelijks consumeren van twee blikjes frisdrank of twee glazen fruitsap, op de lange termijn kan leiden tot leververvetting.
erfelijke factoren spelen hoogstwaarschijnlijk een rol;
medicijngebruik.

In al deze gevallen spreekt men van niet-alcoholische leververvetting (Non Alcoholic Fatty Liver Disease of NAFLD). Bij zo'n 20-30% van de patiënten leidt deze vervetting tot een leverontsteking, ofwel Niet Alcoholische Steatose Hepatitis (NASH). Op den duur kan dit overgaan in levercirrose.

Leververvetting en het metabool syndroom

Leververvetting wordt in verband gebracht met het metabool syndroom. Dit syndroom is een combinatie van vier aandoeningen:

hoge bloeddruk (hypertensie);
verhoogd cholesterol
verhoogde bloedsuikerwaarden (hyperglycemie); en
obesitas/overgewicht.

De gevolgen van dit syndroom zijn een verhoogd risico op hart- en vaatziekten en suikerziekte (diabetes). Het metabool syndroom wordt tevens in verband gebracht met niet-alcoholische leververvetting.

Gevolgen alcoholgebruik voor de lever / Bron: Istock.com/Csaba Deli

Alcoholische hepatitis

Door overmatig alcoholgebruik kunnen cellen in de lever afsterven waardoor er een ontsteking ontstaat: alcoholische hepatitis. De symptomen die kunnen optreden zijn:

misselijkheid, braken;
buikpijn, pijnlijke buik - vaak rechtsboven in de buik (opgezwollen buik);
gebrek aan eetlust en gewichtsverlies
koorts;
geelzucht.

Cirrose/levercirrose

Bij levercirrose zijn levercellen vernietigd en vervangen door bindweefsel. De lever kan zijn bloedzuiverende werking niet meer vervullen - de goede werking van de lever is onherstelbaar beschadigd. Mensen met levercirrose kunnen zich jarenlang gezond voelen. Bij klachten hebben mensen last van:

verminderde eetlust en gewichtsverlies;
vermoeidheid;
Levercirrose / Bron: Alila Medical Media/Shutterstock.com
misselijkheid en braken;
opgeblazen gevoel, buikpijn;
geelzucht (in een vergevorderd stadium);
rode kleurverandering van de handpalm (erythema palmare).

Cirrose wordt vaak veroorzaakt door hepatitis of door overmatige alcoholconsumptie. Het is een leverziekte die beschouwd kan worden als een voorstadium van kanker (zie hieronder). In ernstige gevallen kan het ook leiden tot leveruitval (zie hieronder).

Slokdarmvarices

Slokdarmvarices is een verhoogde druk op de ader die het bloed naar de lever voert, met als gevolg 'variceuze' of gezwollen spataderen in de wanden van de slokdarm (oesofagus). Slokdarmvarices, ook wel slokdarmspataderen genoemd, houden verband met bepaalde leveraandoeningen: een lever die door ziekte is aangetast kan verstorend werken op de normale doorstroming van het bloed, waardoor de druk in de aderen hoger is dan normaal. Acht van de tien mensen met slokdarmvarices hebben deze aandoening als gevolg van cirrose. Schistosomiasis (een parasitaire infectie door in het bloed levende trematoden of zuigwormen), een stolsel dat de poortader blokkeert of een aangeboren leverstoornis kunnen ook de oorzaak zijn.

Vochtophoping in de buik (ascites) / Bron: James Heilman, MD, Wikimedia Commons (CC BY-SA-3.0)

De symptomen van slokdarmvarices zijn:

ascites (een vochtophoping in de buikholte - opgezwollen buik);
aderen in de huid van de buik zwellen zichtbaar op.

Leverkanker

In 90% van de gevallen ontwikkelt leverkanker zich vanuit een levercirrose. Leverkanker kan zich net als levercirrose lange tijd zonder symptomen ontwikkelen. Mogelijke symptomen van leverkanker zijn:

buikpijn (rechtsboven in de buik) of een naar, raar of drukkend gevoel rechtsboven in de buik;
koorts;
vermoeidheid;
braken;
verminderde eetlust en vermagering;
ascites (een vochtophoping in de buikholte - opgezwollen buik);
geelzucht.

Leverfalen

Bij leverfalen zijn levercellen beschadigd, waardoor de lever niet meer naar behoren kan functioneren - het kan dan niet meer allerlei giftige stoffen in het bloed afbreken. Hierdoor zal het aantal giftige stoffen in het lichaam ophopen met als gevolg dat de hersenen en andere organen worden aangetast. Leverfalen kan zowel acuut (plotselinge leveruitval) als chronisch zijn (een steeds slechter functionerende lever).

Paracetamol / Bron: Martin Sulman

Oorzaken van leverfalen zijn onder andere:

het hepatitisvirus A, B, C, D of E;
door medicijnen als paracetamol, aspirine en sommige antibiotica;
door giftige stoffen als amanita phalloides (een paddenstoel), of industriële chemicaliën (zoals tetrachloormethaan);
bij al bestaande chronische leverziekten, zoals de ziekte van Wilson en het syndroom van Budd-Chiari;
bij hartfalen;
bij leverkanker;
tijdens de zwangerschap.

In bijna de helft van de gevallen van acuut leverfalen is de oorzaak niet meer te achterhalen. Acuut leverfalen heeft vaak zeer ernstige gevolgen en kan een dodelijke afloop hebben. Symptomen van acuut leverfalen kunnen zich binnen enkele uren of dagen voordoen en zijn onder andere:

geheugenstoornis;
sufheid/slaperigheid;
verminderd concentratievermogen;
verwardheid;
apathie/lethargie;
onduidelijk spreken,
soms agressief gedrag;
desoriëntatie;
geen reactie op spraak- en pijnprikkels;
prikkelbaarheid.

Grote organen kunnen langzaamaan uitvallen en de aandoening kan uiteindelijk leiden tot een coma en de dood tot gevolg hebben.

Chronische leverfalen kan jarenlang geen klachten opleveren. Symptomen die zich op den duur kunnen voordoen zijn onder andere:

geelzucht;
jeuk;
snel bloedingen krijgen (al bij kleine verwondingen) en gemakkelijk blauwe plekken oplopen;
ascites (buikwaterzucht, een vochtophoping in de buikholte - opgezwollen buik);
afwijkend gevormde vingernagels;
oedeem (vochtophoping in bijvoorbeeld ledematen en gezicht);
een groot aantal kleine, spinnenwebachtige bloedvaten in de huid en dan vooral op de borst;
rode handpalmen;
bij mannen vergroten van de borsten en het krimpen, kleiner worden van de teelballen;
soms bloed in de ontlasting hetgeen wordt veroorzaakt door opgezette aders in de slokdarm.

Chronisch leverfalen kan plotseling verergeren en omslaan in acuut leverfalen met de daarbij behorende symptomen. Bij acute leveruitval of een plotseling verergerende chronische leveruitval is een ziekenhuisopname noodzakelijk.

Leveraandoeningen diagnose en onderzoek

Anamnese en lichamelijk onderzoek

Het vinden van de oorzaak en het vaststellen van de mate van leverbeschadiging is belangrijk bij het bepalen welke behandeling nodig is. De arts zal waarschijnlijk beginnen met een anamnese (uitgebreid vraaggesprek over je klachten) en lichamelijk onderzoek. Ook zal de arts je medische voorgeschiedenis in ogenschouw nemen.

Bloedafname / Bron: Istock.com/anna1311

Bloedonderzoek om leverschade aan te tonen

Het meten van de leverenzymen aspartaataminotransferase (ASAT) en alanineaminotransferase (ALAT) zijn belangrijke onderzoeken om mogelijke leverschade aan te tonen. De verhouding tussen ASAT/ALAT kan worden gebruikt om onderscheid te maken in de stadia van leverbeschadiging en het geeft tevens een indicatie van het type beschadiging. Normaal gesproken is de hoeveelheid ALAT in het bloed laag. Er lekt echter ALAT vanuit de lever in het bloed indien levercellen beschadigd zijn, als gevlg waarvan de hoeveelheid ALAT in het bloed stijgt. Dit kan reeds gebeuren vóórdat er klachten of symptomen zijn (zoals geelzucht) optreden die wijzen op leverschade. Ook voor ASAT geldt dat normaliter de hoeveelheid ASAT in het bloed laag is. Bij beschadiging van de levercellen of spiercellen komt ASAT vrij in het bloed. De (huis)arts vraagt ALAT/ASAT onderzoek aan als hij/zij denkt aan een beschadiging van de lever, of wanneer hij/zij dit juist wil uitsluiten. De uitslag van deze testen wordt dan vergeleken met de uitslagen van andere levertesten, zoals alkalisch fosfatase (AF) en Gamma-GT. Bij gezonde mensen zonder leverproblemen en spierschade, is de hoeveelheid ASAT minder dan 25 U/l en bij mensen die geen leverziekten hebben is de ALAT-activiteit bij mannen kleiner dan 45 U/l en bij vrouwen kleiner dan 35 U/l. Bij verhoogde leverwaarden (of te hoge leverwaarden), is verder onderzoek naar de oorzaak gewenst.

Beeldvormend onderzoek

Beeldvormend onderzoek van de lever kan bestaan uit een CT-scan, MRI-scan en echografie.

Weefselanalyse

Het verwijderen van een weefselmonster (biopsie) uit je lever kan helpen bij de diagnose van de leverziekte. Een leverbiopsie wordt meestal gedaan met behulp van een lange naald die door de huid wordt ingebracht om een weefselmonster te verkrijgen. Het wordt dan geanalyseerd in een laboratorium.

Behandeling van een leveraandoening

Behandeling van de leveraandoening hangt af van de diagnose. Sommige leverproblemen kunnen worden behandeld met veranderingen in levensstijl, zoals het stoppen met alcoholgebruik of gewichtsverlies, meestal als onderdeel van een medisch programma dat zorgvuldig je leverfunctie controleert. Andere leverproblemen kunnen worden behandeld met medicijnen en soms kan een operatie nodig zijn. In sommige gevallen kan een levertransplantatie noodzakelijk zijn.

Detox en de lever

Een aantal feiten over detoxen:

Detoxen na ongezond eten heeft geen effect op de opslag van suikers en vetten.
Niets helpt de lever sneller of beter afvalstoffen te verwerken.
De lever kan E-nummers en bestrijdingsmiddelen goed afbreken.
Schadelijke stoffen uit voeding worden meestal onschadelijk door de strenge productnormen.
Sommige detoxproducten kunnen giftige stoffen bevatten, zoals lood.
De lever is het beste en enige detoxmechanisme van het lichaam en werkt continu om schadelijke stoffen te verwijderen.

Lees verder

© 2009 - 2025 Tartuffel, het auteursrecht van dit artikel ligt bij de infoteur. Zonder toestemming is vermenigvuldiging verboden. Deze informatie is van informatieve aard en geen vervanging voor professioneel medisch advies. Vanaf 2021 is InfoNu gestopt met het publiceren van nieuwe artikelen. Het bestaande artikelbestand blijft beschikbaar, maar wordt niet meer geactualiseerd.

Bronnen en referenties

Gezondheidsplein. Lever. https://www.gezondheidsplein.nl/menselijk-lichaam/lever/item45056 (ingezien op 17-5-2024)
Hepatitis: http://www.gezondheidsplein.nl/aandoeningen/130/Hepatitis.html (voor de laatste keer geraadpleegd op 2 juni 2009)
Acute virale hepatitis: http://www.maagendarmrumst.be/Acute+virale+hepatitis.html (voor de laatste keer geraadpleegd op 2 juni 2009)
Leverfalen: http://www.medicinfo.nl/%7Bd75a599c-42f6-4f0d-9e66-409f10012a9b%7D (voor de laatste keer geraadpleegd op 2 juni 2009)
Leverfuncties: http://www.stichtingiton.nl/boeken/text_61.pdf (voor de laatste keer geraadpleegd op 1 juni 2009)
Leverfuncties - welke functies heeft de lever? http://medisch-woordenboek.maranje.nl/artikel/27/leverfuncties/ (voor de laatste keer geraadpleegd op 1 juni 2009)
Welke leverziekten kun je krijgen door alcohol: http://www.jellinek.nl/vraagenantwoord/full-story.php?q=448&id=1 (voor de laatste keer geraadpleegd op 2 juni 2009)
Dr. Jannes J.E. van Everdingen (hoofdredactie): Het medisch handboek; Kosmos-Z&K Uitgevers, Utrecht/Antwerpen, vijfde volledig herziene druk 2006.
J.A.M. Baar, C.A. Bastiaansen, A.A.F. Jochems: Anatomie & fysiologie. Bohn Stafleu van Loghum, tweede druk, 2007
Martin Sulman. Mens & Gezondheid. https://mens-en-gezondheid.nl/ (ingezien op 31-1-2025)
Mayo Clinic. Liver disease: Tests and diagnosis. http://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/liver-problems/basics/tests-diagnosis/con-20025300 (ingezien op 1-5-2017)
Mayo Clinic. Liver disease: Symptoms. http://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/liver-problems/basics/symptoms/con-20025300 (ingezien op 1-5-2017)
www.uwbloedserieus.nl/aanvraagformulier.php?id=132 (voor de laatste keer geraadpleegd op 26 september 2014)
www.uwbloedserieus.nl/aanvraagformulier.php?id=329 (voor de laatste keer geraadpleegd op 26 september 2014)
Afbeelding bron 1: Martin Sulman
Afbeelding bron 1: Tvanbr, Wikimedia Commons (Publiek domein)
Afbeelding bron 1: Clker Free Vector Images, Pixabay
Afbeelding bron 1: Andrey Popov/Shutterstock.com
Afbeelding bron 1: Decade3d - anatomy online/Shutterstock.com
Afbeelding bron 1: Henry Vandyke Carter, Wikimedia Commons (Publiek domein)
Afbeelding bron 1: Alila Medical Media/Shutterstock.com
Afbeelding bron 1: Istock.com/Csaba Deli
Afbeelding bron 1: Alila Medical Media/Shutterstock.com
Afbeelding bron 1: James Heilman, MD, Wikimedia Commons (CC BY-SA-3.0)
Afbeelding bron 1: Martin Sulman
Afbeelding bron 1: Istock.com/anna1311

Reacties

Frank Polak, 07-08-2017
Een vraag: kunnen schrompelnieren (laat onderkend en niet altijd consistent dieet gehouden) een leveraandoening veroorzaken?Reactie infoteur, 02-09-2017
Schade aan de nieren die een doorbloedingsstoornis oplevert, heeft invloed op verschillende andere organen waaronder de lever.

Walther, 19-09-2016
Met welke natuurproduckten, kan men de lever weer gezond maken? Bij voorbaat dankReactie infoteur, 20-09-2016
Naar aanleiding van uw vraag heb ik een apart artikel geschreven over gezonde voeding voor de lever: https://goo.gl/Q8hK0Y.

Joke, 21-08-2013
Ik heb een aantal jaren een flinke borrel gedronken en nu heb ik het aan mijn lever.
Volgens de dokter in het ziekenhuis is het vrij ernstig en ik heb ook een gelig gezicht. Ik heb van de arts vitaminepillen gekregen voor de lever. Na het besluit niet meer te drinken is mijn vraag. Gaat een lever zichzelf herstellen of is het voor mij al te laat? Gaarne een reaktie uwerzijds. Heel hartelijk bedankt en wat zou ik nog verder kunnen en moeten doen?
Bedankt voor Uw reaktie.Reactie infoteur, 21-08-2013
In het algemeen geldt dat wanneer er klachten zijn als gevolg van overmatig alcoholgebruik, dat volledig en definitief stoppen met alcohol de belangrijkste en meest effectieve behandeling is. Uw (huis)arts kan ingaan op uw specifieke gezondheidssituatie.

De Maag Lever Darm Stichting heeft een duidelijk leesbare folder geschreven waarin u meer informatie krijgt over leveraandoeningen door alcoholgebruik. U kunt lezen wat de klachten zijn, welke aandoeningen kunnen ontstaan en wat u kunt doen om ziekteverergering en complicaties te voorkomen. Langdurig of overmatig alcoholgebruik heeft effect op het functioneren van uw hele lichaam. In deze brochure wordt alleen het effect van alcohol op de lever besproken: http://alturl.com/q3fyg

Andy, 09-10-2011
Goedendag,

ik ben een jongen van 18 jaar en ik heb een redelijk ruige lifestyle. het extreme drinken lijkt zijn tol te eisen, ik heb zeer extreme katers na het drinken ( de dag erna) kan niks eten want dan word alles eruit gegooid, ik ben licht en draaierig in me hoofd en heb een raar tintelend gevoel in me handen en vingers. ik ben bang dat dit leverschade is, ik heb deze katers al ongeveer een jaar en dacht dat dit normaal was maar ik ben serieus bang dat ik blijvende leverschade heb lijkt dit erop?Reactie infoteur, 13-10-2011
Overmatige alcoholconsumptie kan onder meer tintelende handen, vingers en vingertoppen tot gevolg hebben. Binge drinken kent de nodige risico's, zie: http://www.jellinek.nl/informatie_en_advies/vraag_en_antwoord/vraag/226/Wat-is-binge-drinken-en-wat-zijn-de-risico-s. Vraag uw huisarts om advies.

Sylvia, 22-07-2011
Heb dinsdag een leverbiopsie laten doen, moet nu 3 à 4 weken wachten op de resultaten, mijn gamma-gt is +223 GOT(AST)+43 GFT(63) en alkalische fosfatase +404
ben eigenlijk erg benieuwd of het alarmerend is! of aan wat het zou kunnen liggen! of wat er zal moeten gebeuren?
Mvg,
SylviaReactie infoteur, 22-07-2011
Dit artikel gaat nader in op de test 'alkalische fosfatase' (AF), welke bedoeld is om na te gaan of er sprake is van een leverziekte of botziekte: http://www.kiesbeter.nl/medische-informatie/laboratoriumonderzoek/alkalische-fosfatase/

Gamma-GT's (Gamma glutamyl transpeptidase) zijn enzymen die onder meer voorkomen in de lever. Ze worden bij een leveronderzoek systematisch gemeten omdat elke stijging van het gehalte aan gamma-GT wijst op een leverontsteking of ander probleem met de lever. Dit artikel gaat hier verder op in: http://www.e-gezondheid.be/waarom-worden-de-gamma-gt-s-gemeten/actueel/357

Bespreek de uitkomsten van het onderzoek met de arts die het onderzoek heeft aangevraagd.

Merel, 12-07-2011
Wat wordt er gedaan als bij iemand hepatitis A en B en C tegelijk wordt ontdekt? Maakt dit de situatie nog ongunstiger? En welke stappen worden normaliter genomen? Al een hele tijd geleden (10-11 jaar geleden) is bij een goede vriend van mij A, B en C ondekt. Maar hij is nooit in behandeling geweest of onder toezicht van een internist gebleven. Nu ik dit allemaal lees maak ik mij zorgen.Reactie infoteur, 13-07-2011
Hepatitis A wordt door een virus veroorzaakt. Het virus veroorzaakt een ontsteking van de lever. Twee tot zes weken na besmetting kunnen ziekteverschijnselen optreden. Hepatitis A gaat vrijwel altijd binnen enkele weken tot drie maanden vanzelf over.

Hepatitis B wordt veroorzaakt door het hepatitis B-virus. Meestal verloopt een infectie met hepatitis B zonder symptomen en dus onopgemerkt. Een minderheid van de geïnfecteerden krijgt wél klachten. Veel voorkomende klachten zijn vermoeidheid, verhoging, spier- en gewrichtspijn, lusteloosheid, misselijkheid, pijn in de bovenbuik. De klachten duren van enkele weken tot maximaal zes maanden. Ook als alle andere klachten al zijn verdwenen kan iemand nog maandenlang moe blijven. Bij chronische actieve hepatitis B veroorzaakt het hepatitis B-virus een langdurige (chronische) ontsteking in de lever. Deze chronische infectie kan op den duur ernstige gevolgen hebben.

Een besmetting met hepatitis C geeft slechts zelden aanleiding tot ziekteverschijnselen. Symptomen zoals geelzucht zijn tijdens de acute ontsteking bij minder dan 10% van de mensen aanwezig. Slechts bij hoge uitzondering geeft de acute fase aanleiding tot levensbedreigende complicaties. Hoewel een acute infectie over het algemeen dus geen verschijnselen geeft, leidt zij wel in ruim 80% van de gevallen tot een chronische leverziekte. Deze chronische ontsteking verloopt vaak sluipend met geen of zeer weinig klachten. Het kan 10 tot 30 jaar duren voordat eventuele verschijnselen optreden. Soms uit de ziekte zich alleen door vermoeidheidsklachten; zelden treden er andere klachten op zoals gewrichtspijnen, afwijkingen aan de huid, of in zeldzame gevallen geelzucht.

Meer informatie over hepatitis biedt het Nationaal Hepatitis Centrum: www.hepatitis.nl.
Uw vriend doet er verstandig aan zich te laten onderzoeken door zijn huisarts.

Mariaummels, 06-07-2011
Ik heb allang last van mijn lever eerst gekregen door verkeerde medicijnen. heb wel wat gedronken in die tijd maar ik drink al jaren niets meer en wil dit ook niet mer mijn waardes waren goed gezakt door het dieet wat ik heb gedaan nu mijn vraag ik ben weer gaan te veel eten de waardus waren gestegen van 50 naar 135 nu heeft mij een vriendin gezegd ik heb navraag gedaan aan een arts en nu mailde zei mij dat het dodelijk was. ik ben erg bang is dit de aarheid of kan ik als ik doorga met dieet nog een leven voor mij hebben graag antwoord want ik leef in angst over deze uitspraak van dodelijk alvast bedankt voor reatie terugReactie infoteur, 06-07-2011
Het is belangrijk dat u dit face-to-face bespreekt met uw eigen huisarts. Hij/zij kan u onderzoeken, adviseren en eventueel verwijzen.

Dinnie, 03-07-2011
Mijn man heeft kanker in de lever.
Wat is te verwachten en hoe moet ik er mee omgaan?Reactie infoteur, 04-07-2011
Hier staat een artikel over leverkanker: http://mens-en-gezondheid.infonu.nl/aandoeningen/39851-leverkanker-symptomen-lever-tumoren-hcc-leveraandoening.html

Leonie, 17-05-2011
Mijn zoontje 3 jaar heeft met regelmaat ontkleurde ontlasting en sinds 2 dagen rode ontlasting( bloed?) uit de echo is gebleken dat hij fibrose op de lever heeft? wat houdt dit in en wat zijn evt. de gevolgen?Reactie infoteur, 22-05-2011
Lever fibrose is een chronische ziekte waarbij de leverfunctie steeds verder achteruitgaat door beschadiging van gezonde delen van de lever en de daaropvolgende productie van littekenweefsel (extracellulaire matrix). Veel voorkomende oorzaken van lever fibrose zijn: alcoholisme, infecties met het Hepatitis B of C virus, diabetes, obesitas en autoimmuun ziektes. (Bron: http://dissertations.ub.rug.nl). Vraag de behandelend arts om meer informatie.

Monique, 08-04-2011
Waar te beginnen… Een vriendin wees me op deze site. Ik ben namelijk erg geel onder m'n ogen (de huid, niet het oogwit zelf). Kan dat te maken hebben met de lever? Het lijkt mij sterk, maar toch even vragen. Ben ook al tijden moe, lusteloos, slechte conditie, hijg en heb zware benen alsk alleen de trap nog maar oploop. En wordt je bij een een 'standaard' 'algeheel bloedonderzoek' ook getest op hepatitus b, of moet je dat dan zelf aankaarten?Reactie infoteur, 13-04-2011
U doet er verstandig aan een afspraak te maken met uw huisarts, zodat hij een anamnese kan afnemen en u lichamelijk kan onderzoeken en zonodig kan verwijzen voor verder onderzoek.

Ruud, 01-04-2011
Sinds ruim een maand heb ik last van pijn in de bovenbuik, voel ik me zeer zwak, hoofdpijn (steken in het hoofd) en loop ik te happen naar adem. Er is bloed afgenomen, urine onderzocht, scan van de bovenbuik, longscan (x-ray) en volgens de arts is alles goed en gezond.
Wel zou er sprake zijn van een te vette lever, maar nergens krijg je een gepast advies wat er aan te doen is? Heb gelezen over div. kuurtjes van o.a Weleda (Hepatodoron) en Dr. Vogel, maar zijn er geen andere mogelijkheden?Reactie infoteur, 04-04-2011
U kunt lid worden van de Nederlandse Leverpatiënten Vereniging (NLV). U krijg dan toegang tot het extra ledenmenu waar bijvoorbeeld artikelen staan over richtlijnen die voor elke patiënt met leververvetting gelden. Ook krijgt u de gratis brochure 'Voeding bij leverziekten'. Er zijn verschillende ziektekostenverzekeraars die het lidmaatschap van een patiëntenvereniging vergoeden. Meestal zit deze vergoeding in de aanvullende verzekering.Als u geen vergoeding krijgt, is het lidmaatschap voor de Inkomstenbelasting aftrekbaar onder Buitengewone lasten sub Ziektekosten. U vindt de NLV op deze website: http://www.leverpatientenvereniging.nl.

U kunt ook aankloppen bij een diëtist. Een diëtist kan u persoonlijk advies geven.

Suzanne Martien, 08-12-2010
Ik ben al een tijdje onder controle bij Internist, heb 6 keer bloedtest gedaan en iedere keer zijn de waarde te hoog, zojuist heeft de internist gezegt dat mijn lever het niet goed doet.Maar het precies is heeft hij mij niet verteld. Ik ben bijna 30 jaar en heb reumatische klachten(frigomialgie) en vandaar doorverwezen naar de internist en nu komt dit boven water. Gestop met wijn drinken en overige medicaties om de bloedtest beter resultaat leverd maar nee, Bij bloed test krijg ik een hoge waarde in de 300+ en volgens de internist moet het tussen 34-35 zijn. Nu mag ik de test over 6 maanden doen en anders doorverwezen voor verdere mogelijkheden.

Wat vinden jullie van mijn verhaal, en kan ik zelf doen om mijn lever te beschermen.Weet iemand wat dit voor mij betekend als mijn lever het niet goed doet.Reactie infoteur, 13-12-2010
Hallo,

Op de website www.fibromyalgie.nl staat te lezen dat veel deskundigen veronderstellen dat fibromyalgie (FM) mede ontstaat door \'verzuring\'. Als het lichaam te weinig zuren kan afvoeren via de uitscheidingsorganen (lever, nieren, longen en huid) stoot het bloed het teveel aan zuren af naar de omliggende weefsels zoals spieren, pezen, onderhuids bindweefsel en de gewrichten. Er is dan sprake van weefselverzuring met alle herkenbare gevolgen van dien. De website stelt dat door voor een uitgebalanceerd voedingspatroon te gaan kiezen, je het lichaam minder zal gaan belasten, waardoor het beter gevoede lichaam zich sneller kan herstellen. Op de volgende pagina staan veel voedingsadviezen: http://www.fibromyalgie.nl/?content=63

Voorts adviseer ik u om uw internist om meer duidelijkheid te vragen. Het helpt om van te voren uw vragen op papier te zetten.

Sterkte ermee.

Van den Eynde William, 19-10-2010
Bedankt voor het antwoord op mijn vorige email.
Maar heb nog enkele vragen.
Indien ik haar zo spoedig mogelijk naar Belgie breng, dwz met een toeristenvisum mag ze maar korte tijd hier blijven, ook door mijn werk ben ik veel in het buitenland en hebben we eigenlijk maar maximum 5 weken in Belgie om eventueel iets te ondernemen. Zou dit voldoende kunnen zijn voor een behandeling? Of spreken we meteen over maanden ziekenhuis in dit geval? Ik heb geen enkel gedacht hoe een behandeling verloopt of hoe lang het meestal duurt? Kunnen jullie min of meer richtlijnen geven zodat we min of meer een gedacht hebben? Gaat dit over weken of maanden? Kan het zijn dat er geen langdurige opneming in het ziekenhuis noodzakelijk is en door thuisgebuik van de juiste medicatie te genezen? Of is het onmogelijk om dit te voorspellen? mvg.Reactie infoteur, 19-10-2010
Ik kan hier niets over zeggen. In het algemeen geldt - bij een operatieve ingreep in een ziekenhuis - dat de totale opnameduur afhankelijk is van de operatie die iemand moet ondergaan, de persoonlijke omstandigheden van de patiënt en het herstel (denk aan mogelijke complicaties die optreden). Ik adviseer u en uw vriendin om al deze vragen te bespreken met de behandelend arts. Vragen die bij mij als eerste opkomen zijn: wat mankeert mijn vriendin (diagnose), welke behandeling moet er idealiter komen en is het ziekenhuis (of een ander ziekenhuis elders in het land) ertoe geëquipeerd om deze behandeling uit te voeren? Sterkte!

Van den Eynde William, 15-10-2010
Hallo, mijn vriendin heeft vele symptomen die in de uitleg hierboven duiden op chronisch leverfalen. Zoals misselijkheid, constant hoofdpijn en pijn in de ledematen. Vaak geel gekleurd oogwit, ze heeft over een paar maanden oedeem gehad in haar gezicht volgens de beschrijving hierboven.Altijd een lage bloeddruk waarvoor ze medicijnen neemt. Vermoeidheid.Deze verschijnselen doen zich al enkele jaren voor, zover ik weet.Ze heeft zopas een foto laten nemen van haar lever en deze is volgens de dokter (heel) groot We maken ons nu heel erg zorgen nu we teweten gekomen zijn wat de reden is. Het probleem is dat ze in Madagascar woont en de medische zorg ginder niet te vergelijken is met hier. Het is waarschijnlijk met alle medicijnen die ze in haar leven op doktersvoorschrift heeft genomen dat het zover gekomen is.Wat is jullie eerlijke mening? Moet ik haar zo snel mogelijk in Belgie zien te krijgen voor een deftige behandeling of is er al geen weg terug meer? Is het al te laat? Graag een eerlijk antwoord aub.Ik wil weten waar we voor staan en hoe ik haar moet benaderen. Alvast bedankt.Reactie infoteur, 18-10-2010
Ik vind het heel naar voor u en uw vriendin. Haar behandelend arts zal op grond van de anamnese en het lichamelijk onderzoek met een diagnose komen, op basis waarvan een behandelplan wordt opgesteld, die ofwel causaal is, dat wil zeggen gericht op het wegnemen van de oorzaak van de ziekte of symptomatisch, dat wil zeggen gericht op het symptoom. De arts kan dan ook aangeven wat de prognostische verwachtingen zijn. Vraag aan de arts wat op basis van de gestelde diagnose de gewenste behandeling is en of zij deze behandeling in hun ziekenhuis dan wel in een ziekenhuis elders in het land kunnen bieden. Is het antwoord daarop negatief, dan zou een behandeling in het buitenland (België) overwogen kunnen worden. Doe dit altijd in overleg en samenspraak met de behandelend(e) arts(en). De kosten van een medische behandeling in het buitenland zullen bij uw afweging mogelijk ook een rol (moeten) spelen. Sterkte gewenst!

Michelle, 08-09-2010
Hallo, ik heb een bloedtest ondergaan en mijn waarde zijn 116 (terwijl tussen 5 en 45 normaal zijn) Moet ik me zorgen maken? mijn huisarts maakte zich niet te veel zorgen maar ik wel. Ik kriijg nu een bloed test voor hepatitis B en C. Kunnen de waarde zich nog herstellen, ook als je een tijdje overmatig drank gebruik hebt gebruikt?Reactie infoteur, 15-09-2010
Indien uw leverwaarden ernstig verhoogd zijn, of als u klachten heeft die wijzen op een leveraandoening, zal de huisarts u direct doorverwijzen naar een medisch specialist - een internist. Als de waarden enigszins verhoogd zijn, kan de huisarts besluiten dat halfjaarijkse controle kan volstaan. Raadpleeg uw huisarts als u nog met vragen zit.

De Schrijver Nadine, 02-07-2010
Ik ben een vrouw van 44 jaar, en moeder van 3 kinderen. Sinds een 2 tal jaren heb ik last van een gezwollen buik, vermoeidheid en soms steken tussen maag en buik. Ik lijk 5 maand zwanger en iedereen wenst me proficiat met de zwangerschap, zo erg is het. Verder heb ik niet echt klachten, maar ben toch bezorgd over mijn buik, maag. Ik ben een gelegenheidsdrinker, drink enkel alkohol op restaurant. Met roken ben ik gestopt. Ik maak me ernstige zorgen en durf de stap naar de dokter niet te zetten.Reactie infoteur, 06-07-2010
Hallo,

Ik raad u aan de stap naar de huisarts wel te zetten. Ik begrijp dat u zich zorgen maakt, maar niet naar de dokter gaan neemt de zorgen én de klachten niet weg. U reageert op een artikel over leveraandoeningen, maar de klachten kunnen bijvoorbeeld ook samenhangen met het prikkelbare darm syndroom (PDS), waarbij zeurende, krampende of stekende buikpijn en een opgeblazen gevoel / een opgezette buik de belangrijkste symptomen zijn. Maar het kan ook een hele andere oorzaak hebben. Hoe dan ook, ik raad u ten zeerste aan om een afspraak te maken met de huisarts voor onderzoek. Gewoon doen!

Mvg, Martin

J. Griffioen, 11-06-2010
Door een ontsteking aan de prostaat en een zware antibiotica kuur heeft mijn vader hepatitis A opgelopen

is dit altijd besmettelijk?Reactie infoteur, 14-06-2010
Hallo,

Het RIVM schrijft: \"Mensen met hepatitis A zijn besmettelijk voor anderen vanaf één week voordat de ziekteverschijnselen ontstaan tot een week na het begin van de verschijnselen. Zelfs wanneer er geen ziekteverschijnselen optreden is iemand met het virus besmettelijk voor anderen.\"

Het virus wordt overgedragen via de fecaal-orale route. Lees verder op: http://www.rivm.nl/cib/infectieziekten-A-Z/infectieziekten/HepatitisA/hepatitis_A_ISI.jsp

Mvg, Martin

Johanna de Haan van Wendel de Joode, 23-01-2010
Voorheen onderzoek last van gal vernauwde gal lijder, maar lees wel over de lever de symptomen nu heb ik al een jaar soms geel oogwit, en huid, niet heel erg.
verder zijn de lymphe klieren in hals verdikt ook af en toe wat pijnlijk.
bloed wees eerst ontsteking uit maar later niets te zien, daar ik al 91 ben zou ik toch gtaag weten wat de oorzaak kan zijnmijn eetlust is goed ik drink soms een jenever glaasje bloedwijn en verder een zelfstandige vrouw met al jaren aan neurophatie aan benen misschien kunt u mij iets wijzer maken
vr gr
joReactie infoteur, 24-01-2010
Geachte mevrouw,

Ik raad u aan deze vraag voor te leggen aan uw huisarts.

Mvg, Tartuffel

Sara, 30-12-2009
Hallo, heb sinds n jaar leververvetting terwijl ik niet drink, nooit gedaan. Nu is mijn LDH totaalwaarde 597, ALAT 66, Asat 41, Is wel hoger geweest. De ferritine is gelukkig gedaald, maar voel me niet goed hierbij. Moet ik me nu zorgen maken?Reactie infoteur, 04-01-2010
Hallo Sara,

Dat kunt u het beste aan uw behandelend arts vragen.

Mvg, Tartuffel

Chantal, 18-12-2009
Hallo,
Ik ben sinds 3,5 maand voor een jaar woonachtig in Ayacucho, Peru. Ik heb nadat ik hier 2 maanden woondde ontzettende last van buik gekregen, of in ieder geval het hele gebied net onder de borst, (maag, lever etc). Verschillende testen gedaan en nu blijkt dat ik last heb van 2 parasieten en uit de echo blijkt dat ik een vervette lever heb. Ik eet gezond, dus weinig gefrituurde dingen en/of frisdrank, wok en bak met plantaardige of olijfolie, eet veel vis en kip, rook niet, drink alleen wijn en in het weekend en gebruik geen medicatie. Hoe kan het dan dat er toch een leververvetting gezien is en is dit erg gevaarlijk voor me. Aangezien ik al mijn best doe om gezond te leven, is er nog iets wat ik kan doen?
Ik moet van de arts over 6 maanden nog een echo laten maken en ik ben van plan om het ook nog te doen als ik weer in Nederland ben.

Groetjes ChantalReactie infoteur, 20-12-2009
Hallo Chantal,

Dat is heel vervelend voor u. Leververvetting wordt geassocieerd met het metabool syndroom: een combinatie van aandoeningen waardoor de stofwisseling ernstig verstoord raakt. Het metabool syndroom is een combinatie van vier veel voorkomende aandoeningen, te weten: hoge bloeddruk (hypertensie); verhoogd cholesterol; verhoogde bloedsuikerwaarden; en obesitas/overgewicht. Het metabool syndroom wordt wel insulineresistentiesyndroom of syndroom X genoemd. Lees http://mens-en-gezondheid.infonu.nl/aandoeningen/40296-metabool-syndroom-insulineresistentiesyndroom-of-syndroom-x.html

Mvg, Tartuffel

Bob, 26-11-2009
Bloedtest gedaan voor de verzekering en er kwam 71 uit als GPT waarde terwijl 41 als \"normaal\" wordt beschouwd. Tweede bloedtest gedaan, met waarde 65. Wat nu: naar huisarts? naar ziekenhuis? acuut?

Wat is typisch de reden voor deze hoge waarden? Let wel, ik drink zelden en mijn GOT waarde is \"normaal\".Reactie infoteur, 27-11-2009
Hallo Bob,

Vragen m.b.t. GPT (glutamaat pyruvaat transferase) en GOT (glutamaat oxaalacetaat transaminase), kunt u het beste aan uw arts of huisarts stellen.

Mvg, Tartuffel

Yvonne, 05-11-2009
Mijn vader heeft ook een zeer grote buik die vrij laag hangt, maar zijn gezicht is magerder geworden. Hij drinkt al jaren lang, en is eraan verslaafd. Hoe kan het dat zijn gezicht dan magerder geworden is? En heeft een grauwe tint in zijn gezicht.Reactie infoteur, 06-11-2009
Hallo Yvonne,

Als de lever niet goed functioneert, heeft dat voor het hele lichaam grote gevolgen:

- vaak moe.
- verminderde eetlust en vermagering.
- in de huid kunnen stervormige bloedvaatjes zichtbaar worden en kunnen vetbobbeltjes ontstaan.
- soms komen rode vlekken op de handen voor en bij vrouwen pigmentvlekken in het gezicht.
- bij mannen kan vergroting van de borsten optreden.
- de persoon kan geelzucht krijgen (aangezien galkleurstoffen onvoldoende worden verwijderd)
- pijn in de bovenbuik en een opgezette buik, hetgeen wordt veroorzaakt door waterzucht in de buikholte (doordat het bloed niet goed kan wegstromen door de veranderde leverstructuur)
- bloedingen (de aanmaak van verschillende stollingsfactoren waarbij de lever een rol speelt schiet dan tekort). (Bron: http://www.alcoholinfo.nl).

Iemand kan dus door het jarenlang excessief drinken van alcohol een opgezette buik krijgen en tegelijk vermageren. Een ongezonde levensstijl heeft tot gevolg dat iemand een grauwe huid krijgt. Ook roken draagt daar aan bij.

Ik hoop hiermee uw vraag voldoende te hebben beantwoord. Sterkte ermee!

mvg, Tartuffel