Syndroom van Sweet: Huidletsels met koorts

Het syndroom van Sweet is een zeldzame ziekte waarbij patiënten, vooral vrouwen, kampen met pijnlijke huidletsels, koorts en gewrichtsklachten. Ook de slijmvliezen en ogen zijn vaak getroffen. Tal van bijkomende symptomen zijn mogelijk. De aandoening ontstaat door een infectie of ziekte, of door medicatiegebruik. De behandeling verloopt doorgaans eenvoudig via medicatie. De symptomen verdwijnen meestal kort na de behandeling, al komt de aandoening soms weer terug. R. Sweet, een Engelse huidarts, beschreef deze ziekte voor het eerst in de medische literatuur in 1964.

Synoniemen syndroom van Sweet
Epidemiologie
Oorzaken: Ziekte, infectie of medicatie
Symptomen: Afwijkingen aan huid, slijmvliezen en ogen
Diagnose en onderzoeken
Behandeling
Levensstijl en ondersteuning
Prognose
Complicaties
Preventie huidletsels
Tips voor het leven / omgaan met syndroom van Sweet: Huidletsels met koorts
Symptoommanagement en medicatie
Regelmatige opvolging
Misvattingen rond syndroom van Sweet
Het syndroom van Sweet is gewoon een huiduitslag
Het syndroom van Sweet wordt veroorzaakt door een allergische reactie
Alleen de huid is aangetast bij het syndroom van Sweet
Het syndroom van Sweet is altijd een op zichzelf staande aandoening
De aandoening verdwijnt vanzelf zonder behandeling
Het syndroom van Sweet komt alleen voor bij vrouwen
Een diagnose kan eenvoudig gesteld worden op basis van het uiterlijk van de huiduitslag

Synoniemen syndroom van Sweet

Het syndroom van Sweet staat ook bekend als Sweet’s syndroom.

Epidemiologie

Sinds de beschrijving van de aandoening zijn enkele honderden patiënten in de medische literatuur vermeld. Vrouwen worden vijftien keer vaker getroffen dan mannen. Zwangere vrouwen lopen een nog hoger risico. De piekincidentie ligt tussen de leeftijd van dertig en vijftig jaar. Bij kinderen komt de ziekte ook voor, maar dit gaat vaak gepaard met infecties. Patiënten met leukemie zijn vaker getroffen. Tot slot komt de ziekte vaker voor bij patiënten die recent hersteld zijn van een bovenste luchtweginfectie, zoals een verkoudheid (milde infectie met symptomen aan neus en keel). Het syndroom vertoont verder geen raciale voorkeur.

Oorzaken: Ziekte, infectie of medicatie

De exacte oorzaak van het syndroom van Sweet is onbekend. Niet altijd gaat een ziekte gepaard met deze aandoening. Soms ontwikkelt een patiënt met bepaalde ziekten of infecties sneller het Sweet’s-syndroom. Dit geldt ook voor sommige medicijnen die de ziekte kunnen uitlokken. Enkele andere risicofactoren worden eveneens in verband gebracht met de aandoening.

Ziekte of infectie
Een infectie of ziekte kan soms de oorzaak zijn van deze aandoening. Enkele voorbeelden zijn:

bovenste luchtweginfectie (bijv. infectie op de borst, streptokokken-keelontsteking)
inflammatoire darmziekten, zoals colitis ulcerosa (chronische darmziekte met diarree, buikpijn en pijnlijke stoelgangsdrang) of de ziekte van Crohn (aandoening met buikpijn, diarree en gewichtsverlies)
kanker: borstkanker, darmkanker of leukemie
lupus erythematosus
maagdarminfectie (bijv. Campylobacter)
recidiverende polychondritis (ontsteking en vernietiging van kraakbeen)
reumatologische artritis (chronische auto-immuunaandoening met ontsteking van gewrichten en andere organen)

Gebruik van medicatie

Ook het gebruik van bepaalde medicijnen kan de aandoening uitlokken. Dit geldt voor sommige antibiotica of corticosteroïden, of voor geneesmiddelen die de productie van witte bloedcellen stimuleren.

Andere risicofactoren

Andere risicofactoren zijn langdurige blootstelling aan schadelijke UV-stralen van zonlicht en een zwak immuunsysteem.

Symptomen: Afwijkingen aan huid, slijmvliezen en ogen

Huid

De patiënt vertoont acuut ontstane kleine rode bultjes op de armen, de benen, de nek, de dijen, de romp of het gezicht. De pijnlijke huidletsels groeien snel, en soms klonteren ze samen in clusters. Ze zijn in grootte maximaal ongeveer 2,5 centimeter in diameter. Deze huidletsels kunnen dagen tot weken aanhouden. Daarnaast treedt koorts op bij de patiënt.

Slijmvliezen

Ook veroorzaakt het syndroom vaak erosies of zweren in de mond of op de tong.

Rode ogen bij conjunctivitis / Bron: Marco Mayer, Wikimedia Commons (CC BY-SA-4.0)

Ogen

Het syndroom van Sweet kan de ogen aantasten. De patiënt presenteert zich dan mogelijk met een pijnlijk, rood en kleverig oog. Dit kan leiden tot zweren en verlies van het gezichtsvermogen als gevolg van conjunctivitis (oogbindvliesontsteking), dacryoadenitis (traanklierontsteking), keratitis (hoornvliesontsteking), episcleritis, scleritis, iritis, uveïtis, glaucoom (verhoogde oogboldruk) en choroïditis.

Bijkomende symptomen

Andere mogelijke geassocieerde symptomen zijn:

acute nierinsufficiëntie, leverinsufficiëntie en pancreasinsufficiëntie (spijsverteringsaandoening waarbij de alvleesklier onvoldoende enzymen produceert)
aseptische meningitis (hersenvliesontsteking met hoofdpijn, koorts en een stijve nek)
een algemeen ziek gevoel (malaise)
gastro-intestinale verschijnselen
gewrichtsontsteking
gewrichtspijn (artralgie)
hoofdpijn (cefalalgie)
pulmonaire alveolitis (longaandoening die optreedt na herhaalde inademing van stof van dierlijke of plantaardige oorsprong)
spierpijn (myalgie)
vermoeidheid

Diagnose en onderzoeken

Lichamelijk onderzoek

Een dermatoloog (huidarts) onderzoekt de huid van de patiënt grondig. De diagnose wordt meestal gesteld op basis van de zichtbare kenmerken van de huidletsels.

Diagnostisch onderzoek

Een bloedonderzoek of huidbiopsie zijn nodig om andere aandoeningen met vergelijkbare symptomen uit te sluiten.

Differentiële diagnose

Volgende aandoeningen en syndromen vertonen symptomen die lijken op die van het Sweet’s syndroom:

acraal erytheem
acute hemorragische oedeem in de kindertijd
allergische contactdermatitis (huiduitslag met roodheid en jeuk)
cellulitis (huidinfectie met pijnlijke, rode en gezwollen huid)
darm geassocieerde dermatitis-artritis-syndroom
de ziekte van Behçet
erythema multiforme (reactie op medicatie of infectie met algemene symptomen en problemen met huid, slijmvliezen en ogen)
erythema nodosum (acuut ontstane pijnlijke rode onderhuidse zwelling met pijnlijke knobbeltjes)
halogenoderma
herpes simplex
leukemia cutis
leukocytoclastische vasculitis
neutrofiele reumatoïde dermatitis
pyoderma gangrenosum (huidaandoening met diepe, pijnlijke huidzweren)
rosacea fulminans

Behandeling

Bescherming tegen de zon is nodig / Bron: Dimitrisvetsikas1969, Pixabay

Zelfzorg

Patiënten met het syndroom van Sweet moeten voorzichtig zijn met hun huid. Ze dienen voldoende zonnebrandcrème te gebruiken en beschermende kleding te dragen wanneer ze zich blootstellen aan de zon.

Professionele medische zorg

In sommige gevallen verdwijnt de aandoening spontaan. Indien dit niet gebeurt, schrijft de arts corticosteroïden voor (bijv. prednison) in de vorm van crème, zalf, injectie of tablet. Door de behandeling verdwijnen de symptomen meestal binnen enkele dagen. Soms keren de symptomen echter terug na de behandeling. Indien nodig kan de arts andere medicatie voorschrijven omdat corticosteroïden veel bijwerkingen hebben.

Levensstijl en ondersteuning

Patiënten met het syndroom van Sweet kunnen baat hebben bij ondersteuning door een multidisciplinair team, waaronder dermatologen, reumatologen en diëtisten. Het ontwikkelen van een persoonlijk zorgplan kan helpen om de symptomen beter te beheersen en de kwaliteit van leven te verbeteren.

Prognose

Onbehandeld verdwijnen de symptomen niet, maar dankzij de behandeling is de patiënt vaak snel verlost van de huidletsels.

Complicaties

De aandoening komt in ongeveer de helft van de gevallen na de behandeling weer terug.

Preventie huidletsels

De patiënt kan het beste de huid beschermen tegen langdurige blootstelling aan de zon om terugkeer van de symptomen te voorkomen. Het gebruik van zonnebrandcrème met een hoge zonbeschermingsfactor is aanbevolen. Daarnaast moet de patiënt beschermende kleding dragen, zoals breedgerande hoeden, t-shirts met lange mouwen en zonnebrillen. Activiteiten in de volle zon moeten zoveel mogelijk vermeden worden. Tot slot is het nuttig om voldoende tijd door te brengen in schaduwrijke gebieden wanneer men buiten is.

Tips voor het leven / omgaan met syndroom van Sweet: Huidletsels met koorts

Het syndroom van Sweet is een aandoening die zich uit in pijnlijke huiduitslag, vaak gepaard met koorts. Het is belangrijk om symptomen vroegtijdig te herkennen en medische hulp in te schakelen.

Symptoommanagement en medicatie

Behandeling bestaat meestal uit corticosteroïden om de ontsteking te verminderen en pijn te verlichten. Het kan ook nuttig zijn om pijnstillers te nemen, afhankelijk van de ernst van de symptomen.

Regelmatige opvolging

Aangezien het syndroom van Sweet vaak terugkeert, is het belangrijk om regelmatig de voortgang van de aandoening te volgen en medicatie-instellingen aan te passen wanneer dat nodig is.

Misvattingen rond syndroom van Sweet

Het syndroom van Sweet is een zeldzame huidaandoening die wordt gekenmerkt door plotselinge uitbraken van pijnlijke, rode huidletsels, vaak gepaard met koorts en een verhoogd aantal witte bloedcellen. Hoewel het niet altijd ernstig is, kan de aandoening in sommige gevallen een teken zijn van een onderliggende ziekte, zoals een auto-immuunstoornis of kanker. Er bestaan veel misvattingen over deze aandoening, wat kan leiden tot verwarring over de oorzaken, diagnose en behandeling.

Het syndroom van Sweet is gewoon een huiduitslag

Hoewel de zichtbare symptomen zich uiten in de vorm van rode, gezwollen plekken op de huid, is het syndroom van Sweet meer dan alleen een huiduitslag. Het is een systemische ontstekingsziekte waarbij het immuunsysteem overactief reageert, vaak als gevolg van een onderliggende infectie, auto-immuunziekte of zelfs bepaalde vormen van kanker. De ontstekingsreactie treft niet alleen de huid, maar kan ook andere organen beïnvloeden.

Het syndroom van Sweet wordt veroorzaakt door een allergische reactie

Hoewel de precieze oorzaak van het syndroom van Sweet niet volledig bekend is, wordt het niet beschouwd als een klassieke allergieën. De aandoening lijkt eerder een overreactie van het immuunsysteem te zijn, mogelijk uitgelokt door infecties, auto-immuunziekten, zwangerschap of bepaalde geneesmiddelen. Allergische reacties betrekken meestal een ander mechanisme van het immuunsysteem en vereisen een andere behandeling.

Alleen de huid is aangetast bij het syndroom van Sweet

Hoewel de huidsymptomen het meest kenmerkend zijn, kan het syndroom van Sweet ook andere delen van het lichaam aantasten. Sommige patiënten ervaren gewrichtspijn, koorts, oogontstekingen of zelfs aantasting van inwendige organen zoals de longen en de nieren. In ernstige gevallen kan de ontsteking leiden tot complicaties die een bredere medische aanpak vereisen.

Het syndroom van Sweet is altijd een op zichzelf staande aandoening

In sommige gevallen kan het syndroom van Sweet inderdaad een op zichzelf staande aandoening zijn, maar het kan ook secundair optreden bij een andere ziekte. Zo wordt het regelmatig geassocieerd met auto-immuunziekten zoals reumatoïde artritis of inflammatoire darmziekten. Daarnaast kan het een paraneoplastisch syndroom zijn, wat betekent dat het een symptoom is van een onderliggende kanker, zoals leukemie. Een grondige medische evaluatie is daarom essentieel.

De aandoening verdwijnt vanzelf zonder behandeling

Hoewel sommige milde gevallen spontaan kunnen verbeteren, is behandeling in de meeste gevallen noodzakelijk om de symptomen onder controle te krijgen. De standaardbehandeling bestaat uit corticosteroïden, die de ontstekingsreactie snel onderdrukken. Zonder behandeling kunnen de symptomen aanhouden of verergeren, wat het risico op complicaties vergroot. Snelle diagnose en therapie kunnen bijdragen aan een sneller herstel.

Het syndroom van Sweet komt alleen voor bij vrouwen

Hoewel de aandoening vaker wordt gezien bij vrouwen, kunnen mannen ook getroffen worden. De precieze reden voor de geslachtsverschillen is niet volledig bekend, maar hormonale factoren kunnen een rol spelen. Ook mannen die bepaalde medische aandoeningen hebben of specifieke medicatie gebruiken, lopen een verhoogd risico op het ontwikkelen van het syndroom van Sweet.

Een diagnose kan eenvoudig gesteld worden op basis van het uiterlijk van de huiduitslag

Hoewel de karakteristieke huidafwijkingen een belangrijk diagnostisch kenmerk zijn, is aanvullend onderzoek nodig om een definitieve diagnose te stellen. Een huidbiopsie wordt vaak uitgevoerd om de typische ontstekingspatronen in de huid te bevestigen. Daarnaast kunnen bloedonderzoeken helpen om onderliggende oorzaken op te sporen, zoals infecties of bloedziekten. Een juiste diagnose is cruciaal, omdat de behandeling en prognose kunnen verschillen afhankelijk van de oorzaak.