Synechie: Verklevingen tussen oogstructuren

Bij synechie ontstaan er vergroeiingen of verklevingen tussen aangrenzende oogstructuren. Deze verklevingen komen vaak voor bij ontstekingen en cellulaire proliferatie (woekering van cellen), wat kan leiden tot glaucoom. Synechie treedt op bij verschillende aangeboren oogafwijkingen, na een operatie of door het gebruik van bepaalde medicatie. Patiënten ervaren vaak hoofdpijn en een verminderd gezichtsvermogen. De oogarts behandelt zowel de onderliggende oorzaak van de synechie als de verklevingen zelf. Een mogelijke complicatie van synechie is glaucoom, een oogaandoening waarbij de oogboldruk vaak verhoogd is.

• Synoniemen synechie
• Epidemiologie oogaandoening
• Anatomie van het oog
• Soorten verklevingen tussen oogstructuren
• Oorzaken: Oogaandoeningen, medicatie en operaties
• Symptomen
• Diagnose en onderzoeken
• Behandeling met medicatie
• Prognose van de oogziekte
• Complicatie is glaucoom
• Preventie van synechie

Synoniemen synechie

Synechie staat ook bekend onder de volgende synoniemen:

• Synechia (enkelvoud)
• Synechiae (meervoud)

Epidemiologie oogaandoening

Synechiae kunnen op elke leeftijd ontstaan, maar de kans op deze oogaandoening neemt toe met de leeftijd. Dit komt doordat de diepte van de voorste oogkamer afneemt naarmate men ouder wordt. Vrouwen hebben vaker last van synechiae dan mannen.

Anatomie van het oog

De iris (regenboogvlies) is het gekleurde deel van het oog. De pupil is het cirkelvormige zwarte gebied in het midden van de iris, waardoor licht het oog binnenkomt. Achter de iris bevindt zich een lens die het licht scherpstelt voor een goed gezichtsvermogen. De ruimte voor de lens bevat een heldere vloeistof, bekend als kamerwater, dat voeding verschaft aan de inwendige oogstructuren. Dit kamerwater verlaat het oog via een netwerk van kanalen, het trabekelsysteem, dat zich aan de basis van de iris bevindt.

Soorten verklevingen tussen oogstructuren

Wanneer zich verklevingen vormen tussen de iris en het hoornvlies of het trabekelsysteem aan de voorkant van het oog, spreekt men van "synechia iridis anterior" of "anterieure synechie". Verklevingen tussen de iris en de lens aan de achterzijde worden "synechia iridis posterior" of "posterieure synechie" genoemd.

Oorzaken: Oogaandoeningen, medicatie en operaties

Synechie ontstaat meestal door een onderliggend ontstekingsproces.

Posterieure synechie kan worden veroorzaakt door:

Keratitis (ontsteking van het hoornvlies)
Uveïtis (ontsteking van de uvea)
Glaucoom (verhoogde oogdruk)
Cataract (troebele ooglens)
Anterieure synechie en posterieure synechie kunnen ook het gevolg zijn van:

Oogtrauma
Complicaties van een oogoperatie
Tijdens een ontsteking vindt er een afzetting van fibrine en eiwitten plaats, wat de vorming van verklevingen stimuleert. Wanneer de iris gedurende langere tijd in nauw contact blijft met het hoornvlies of de lens, vormt zich synechie.

Aangeboren afwijkingen

Patiënten met aangeboren oogafwijkingen hebben vaak een lagere diepte van de voorste kamer of een abnormaal gevormde iris, zoals bij neurofibromatose (een neurologische afwijking) of irisatrofie (het afsterven van de iris). Abnormale bloedvaten in de ogen, zoals bij premature retinopathie, kunnen ook leiden tot synechiae.

Iritis

Iritis is een ontsteking van de iris. Door de zwelling van de iris tijdens iritis komt deze dichter bij het hoornvlies of lenskapsel, wat leidt tot synechie. Iritis kan worden veroorzaakt door auto-immuunziekten, zoals reumatoïde artritis, de ziekte van Bechterew of systemische lupus erythematosus, bacteriële infecties, zoals syfilis, toxoplasmose, tuberculose, of virale infecties. Verwondingen aan het oog kunnen leiden tot hyfemie, wat iritis kan veroorzaken.

Nauwekamerhoekglaucoom

Bij nauwekamerhoekglaucoom kan het kamerwater niet goed afvloeien, wat leidt tot een verhoogde oogdruk. Dit duwt de iris naar voren, waardoor deze in nauw contact komt met de cornea of het trabekelsysteem, wat synechie kan veroorzaken.

Medicatiegebruik

Bepaalde medicijnen, zoals cycloplegica of antihistaminica, kunnen de iris verdikken of naar voren bewegen, wat synechie kan veroorzaken.

Oogoperatie

Oogoperaties verhogen het risico op synechie door de verhoogde kans op infectie en ontsteking van de iris.

Symptomen

Synechiae kunnen één of beide ogen aantasten. Veelvoorkomende symptomen zijn:

Verminderde gezichtsscherpte, vaak ervaren als wazig gezichtsvermogen
Hoofdpijn
Het zien van halo's rond lichtbronnen
Verhoogde oogdruk, wat kan leiden tot verder visusverlies
Soms zijn er geen symptomen aanwezig.

Diagnose en onderzoeken

Oogonderzoek

De diagnose van synechie gebeurt met behulp van een spleetlamponderzoek, oftalmoscopie en gonioscopie van de hoekstructuren bij glaucoom.

Differentiële diagnose

De volgende aandoeningen kunnen verward worden met synechie:

• Choroïdale loslating
• Irismelanoom
• Oogmelanoom
• Glaucoom
• Herpes simplex
• Herpes zoster
• Prikkelbaredarmsyndroom
• HLA-B27-syndromen
• Hyfemie
• Lensdislocatie
• Neurofibromatose type 1
• Oculaire hypotonie
• Oculaire toxoplasmose
• Phacoanaphylaxis
• Premature retinopathie
• Pseudofake pupilblok
• Sarcoïdose
• Scleritis
• Traumatische cataract
• Uveïtis

Behandeling met medicatie

De behandeling van synechie richt zich op de onderliggende oorzaak. De oogarts kan cycloplegica en mydriatica voorschrijven om verklevingen te voorkomen en bestaande synechiae te breken. Anti-inflammatoire middelen worden gebruikt om verdere vorming van synechiae te voorkomen. Ontstekingen worden onderdrukt met corticosteroïden. Daarnaast worden oogdrukverlagende oogdruppels gebruikt volgens de juiste oogdruppelrichtlijnen. In sommige gevallen is chirurgie noodzakelijk.

Prognose van de oogziekte

Als de pupil tijdens de behandeling van iritis volledig kan worden verwijd met medicijnen, is de prognose voor herstel van synechie goed.

Complicatie is glaucoom

Synechia iriris anterior en posterior kunnen beide leiden tot glaucoom, zij het via verschillende mechanismen.

Preventie van synechie

Preventieve maatregelen kunnen helpen om de vorming van synechiae te voorkomen, vooral bij patiënten met een verhoogd risico door onderliggende oogziekten of na een oogoperatie.

Tijdige behandeling van oogontstekingen

Het is belangrijk om oogontstekingen zoals iritis en uveïtis snel en adequaat te behandelen om de kans op verklevingen tussen oogstructuren te minimaliseren.

Regelmatig oogonderzoek

Regelmatige controles bij de oogarts, vooral voor patiënten met bekende risicofactoren zoals glaucoom, kunnen helpen om synechie in een vroeg stadium te identificeren en te behandelen.

Juiste medicatiegebruik

Patiënten die oogmedicatie gebruiken, zoals oogdrukverlagende druppels of ontstekingsremmers, moeten deze strikt volgens voorschrift gebruiken om complicaties zoals synechie te voorkomen.

Voorzichtigheid na oogoperaties

Na een oogoperatie is het cruciaal om de postoperatieve zorginstructies nauwkeurig op te volgen om infecties en ontstekingen te voorkomen die kunnen leiden tot synechie.

Vermijden van oogtrauma

Bescherming van de ogen tijdens activiteiten die oogletsel kunnen veroorzaken, zoals sporten of werken met gevaarlijke materialen, is essentieel om het risico op synechie door oogtrauma te verminderen.

Gezonde levensstijl

Een gezonde levensstijl, inclusief het beheer van onderliggende chronische aandoeningen zoals diabetes en auto-immuunziekten, kan bijdragen aan het behoud van de ooggezondheid en het voorkomen van complicaties zoals synechie.

Lees verder

• Verklevingen (adhesies): Locaties van intern littekenweefsel