Ouderdomsslechthorendheid of ouderdomsdoofheid, wat te doen?

Bij iedereen gaat het gehoor langzaam achteruit tijdens het ouder worden. Dit heeft te maken met slijtage van de trilhaartjes in het binnenoor die de geluidstrillingen overbrengen. Bij ouderdomsslechthorendheid vallen als eerste de hoge tonen weg. Er wordt wel beweerd dat ouderdomsdoofheid een vorm van lawaaidoofheid is. Twijfelt u aan uw gehoor, maak dan gebruik van een gratis hoortest. Per jaar krijgen ongeveer 120.000 mensen een hoorapparaat.

Het gehoor gaat achteruit

De eerste tekenen van achteruitgang van het gehoor zijn al aanwezig rond de leeftijd van dertig jaar. Dan al is er verlies meetbaar en iedere tien jaar komt hier gemiddeld een verlies bij van ongeveer 7 decibel in de lage frequenties en ongeveer 18 decibel in de hoge frequenties. Dit verlies is meetbaar, maar over het algemeen in het dagelijks leven niet merkbaar aanwezig. Vanaf een jaar of vijftig merken de meeste mensen wel dat het gehoor achteruitgaat. Ze kunnen hoge tonen zoals het geluid van fluitende vogeltjes minder goed horen. Wanneer u twijfelt aan het gehoor, kunt u kosteloos en vrijblijvend uw gehoor laten testen bij de audicien. Iets minder goed horen is niet erg, maar wanneer u steeds vaker gesprekken niet meer kunt volgen, kunt u in een sociaal isolement belanden. Dat is iets wat u moet zien te voorkomen.

Lawaaidoofheid

Ouderdomsdoofheid (ook wel presbyacusis genoemd) en lawaaidoofheid lijken op elkaar. De hoge tonen vallen bij beide vormen van slechthorendheid het eerste weg. In beide gevallen brengen de trilhaartjes de waargenomen geluiden minder goed over. Geluiden worden hierdoor vervormd. Sommige geluiden worden niet goed meer waargenomen, maar andere geluiden klinken juist duidelijker. Hierdoor wordt het voor slechthorenden moeilijker om omgevingslawaai weg te filteren. Ouderdomsdoofheid is bij mannen vaak erger dan bij vrouwen, ook is er een erfelijk component aanwezig. Heeft u aan één of aan beide oren een gehoorverlies van meer dan 35 decibel, dan komt u voor vergoeding van hoortoestellen en andere (aanvullende) hoorhulpmiddelen in aanmerking.

Aldosteron

Volgens onderzoek verricht aan de Universiteit van het Rochester Medical Cente speelt het hormoon aldosteron een grote rol in de vorming van ouderdomsdoofheid. Hoe lager het niveau aldosteron in het bloed, hoe slechter het gehoor. Aldosteron speelt ook een rol in de bloeddrukregulatie.

Hoortoestellen

Een hoortoestel is een hulpmiddel waarmee iemand die slechthorend is toch nog aan sociaal verkeer kan deelnemen. Wanneer u een hoortoestel aangepast hebt gekregen is het verstandig om dit toestel in allerlei verschillende situaties uit te proberen. Hoe bevalt het toestel u wanneer u televisie kijkt, tijdens een één-op-één-gesprek, in een groot gezelschap of tijdens een concert?

Tijdens de standaard proeftijd van acht weken is het verstandig om dit allemaal uit te proberen en direct terug te gaan wanneer het hoortoestel of de afstelling hiervan u niet bevalt. Een hoortoestel is pas goed wanneer je er optimaal mee kan verstaan en het geluid comfortabel is. Het gaat om uw gehoor en wat u prettig vindt. Neem dus geen genoegen met een toestel wat niet voldoet aan uw verwachtingen. Vraag ook altijd bij uw verzekeraar na hoeveel deze vergoedt en of deze een contract heeft met de door u gecontracteerde audicien.

Intake audicien

Tijdens het eerste gesprek met de audicien is het belangrijk om uw vraag helder te hebben. Wat wilt u van een hoortoestel? Waarmee heeft u het meeste moeite? Is dat met het onderscheiden van stemmen uit omgevingslawaai, of verstaat u uw kleinkinderen niet meer. Wilt u uw hoorapparaat hoofdzakelijk gebruiken voor de televisie omdat de buren klagen over het geluid? Maak van tevoren duidelijk dat u minstens twee toestellen wilt proberen, omdat u een vergelijking wilt kunnen maken.

Hoortoestel uitproberen

Waar moet u allemaal op letten tijdens de proefperiode van het hoortoestel?

• Is het hoortoestel gebruiksvriendelijk? Kunt u het makkelijk bedienen en zelf de batterijen vervangen?
• Heeft u het onder alle omstandigheden uitgeprobeerd? Zowel binnen als buiten, zowel tijdens een één-op-één-gesprek als in gezelschap. Met en zonder omgevingsgeluid.
• Geef uzelf de mogelijkheid om te wennen. Op het begin klinken de geluiden door een hoortoestel vaak schel. Hier moet u aan wennen, maar wanneer de geluiden te schel zijn en dit ook blijven, moet het toestel worden bijgesteld.
• Vraag altijd na bij de audicien hoe lang de proefperiode is, acht weken is minimaal.
• Hoofdpijn, duizelingen, oorsuizen, drukpijn, fluittonen en pijn aan de oren horen niet aanwezig te zijn tijdens de proefperiode. Ga in dit geval onmiddellijk terug naar de audicien. Er is dan waarschijnlijk iets mis met de afstelling of eventueel met de pasvorm van het toestel.

Wanneer het hoorapparaat niet bevalt, gaat u er niet mee akkoord en vraagt u een ander toestel om uit te proberen. Vraag dan wel om opnieuw de volle proefperiode. U moet immers de kans krijgen om ook dit toestel onder alle omstandigheden te testen. Besluit u uiteindelijk geen hoortoestel te kopen? De op maat gemaakte oorstukjes zult u dan wel moeten betalen. Het is verstandig om deze mee te nemen. Mocht u besluiten om later toch nog een hoorapparaat aan te schaffen, dan heeft u in ieder geval de oorstukjes al.

Natuurlijk hangt aan dit alles ook een prijskaartje. U moet zich wel realiseren dat hoortoestellen uit een hoge prijscategorie meer mogelijkheden bieden dan budgethoortoestellen. Dat wil niet zeggen dat ze beter zijn. De keuze voor een hoorapparaat is een persoonlijke keuze en wanneer u weinig heeft met techniek en zelf niets wilt kunnen afstellen is een een goedkoper apparaat een veiligere keuze.

Lukt het niet om een hoortoestel naar uw zin te vinden, ondanks diverse pogingen? Misschien is het dan verstandig om een KNO-arts of een audiologisch centrum te bezoeken, maar bedenk wel dat een hoorapparaat slechts een hulpmiddel is en alleen maar de capaciteiten van uw restgehoor zo optimaal mogelijk kan benutten. Van veel mensen is de verwachting van een hoorapparaat te hoog gespannen en daarnaast maken ze te weinig gebruik van de mogelijkheden van de proefperiode. Zodoende belanden veel hoorapparaten in het nachtkastje, waar ze nooit meer uitkomen.