Fluoroscopie: Onderzoek van bewegende lichaamsstructuren

Een fluoroscopie, ook gekend als een röntgenfilm, is een methode waarbij de arts de bewegende lichaamsstructuren in beeld brengt. Hiervoor maakt hij gebruik van een speciaal apparaat dat een continue röntgenbundel door het te onderzoeken lichaamsdeel stuurt in combinatie met contraststof. De resultaten van maximaal 25-30 beelden per seconden verschijnen op een beeldscherm zodat de arts in staat is om het lichaamsdeel in beweging en in detail te bekijken. Bij tal van diagnostische onderzoeken en behandelingen is een fluoroscopie nuttig.

• Onderzoek van lichaamsdelen
• Indicatie fluoroscopie: Diagnostische onderzoeken en behandelingen
• Diagnose
• Behandeling
• Voor en tijdens het onderzoek
• Na het onderzoek van bewegende lichaamsstructuren
• Risico’s en bijwerkingen

Onderzoek van lichaamsdelen

Dankzij een fluoroscopie zijn diverse lichaamssystemen te onderzoeken zoals het skelet, de spijsvertering, de urinewegen, de luchtwegen, en de geslachtsorganen. De arts zet een fluoroscopie in om specifieke lichaamsgebieden te bekijken, zoals de botten, de spieren en de gewrichten, en vaste organen zoals het hart, de longen of de nieren.

Indicatie fluoroscopie: Diagnostische onderzoeken en behandelingen

Een fluoroscopie is bij veel diagnostische onderzoeken en behandelingen inzetbaar.

Diagnose

Dankzij een fluoroscopie is een arts in staat om volgende diagnostische onderzoeken uit te voeren:

• de visualisatie van de plaats van vreemde voorwerpen
• een artrografie (visualisatie van één of meer gewrichten)
• een fistulografie (voor de evaluatie van fistels)
• een hysterosalpingografie (hiermee evalueert de arts de baarmoederholte en de eileiders)
• een intraveneuze pyelografie (dit is een onderzoek dat de arts inzet om afwijkingen in de urinewegen op te sporen)
• een lumbale punctie (ruggenprik: onderzoek van hersenvocht)
• een radiografie met bariumcontrast (om de beweging van de darmen te zien wanneer barium hier doorheen beweegt)

Behandeling

Volgende behandelingen zijn mogelijk dankzij een fluoroscopie:

• de plaatsing van een intraveneuze katheter (het geleiden van de katheter in een specifieke lichaamslocatie)
• een beeldgeleide verdovende injectie in gewrichten of de wervelkolom
• een biopsie
• een goede plaatsing van de patiënt alvorens hij een statische röntgenfoto te nemen
• een hartkatheterisatie om de bloedstroom door de kransslagaders te zien en de eventuele aanwezigheid van verstoppingen van de slagaders te evalueren
• een viscosupplementatie injectie (de arts injecteert in het gewricht een vloeistof die als kraakbeensupplement fungeert)
• het inbrengen van een pacemaker of een ander implantaat
• vertebroplastiek (een minimaal invasieve behandeling waarbij de arts wervelfracturen behandelt door de gebroken botten te manipuleren)

Voor en tijdens het onderzoek

Een fluoroscopie maakt deel uit van een onderzoek of behandeling. Het hangt af van dit ander onderzoek of deze andere behandeling of een voorbereiding nodig is. Veelal krijgt de patiënt eerst een intraveneuze lijn in de hand of de arm. Daarna gaat de patiënt op een röntgentafel liggen. Soms plaatst de arts nog een andere lijn, en dit vooral bij hartkatheterisatie of het inbrengen van een katheter. Deze lijn plaatst hij in de lies, in de elleboog of in nog een andere plaats. Vervolgens injecteert de arts in de lijn of katheter een kleurstof of contraststof om de te onderzoeken lichaamsstructuur beter te visualiseren. De arts gebruikt dan een speciaal röntgenapparaat om de fluoroscopische beelden van de lichaamsstructuur te bekijken tijdens het onderzoek of de behandeling. De beelden verschijnen op een beeldscherm dat in de behandelruimte aanwezig is. De tijdsduur voor een fluoroscopie is afhankelijk van het te onderzoeken lichaamsdeel want bij sommige lichaamsstructuren loopt het contrast minder snel door het lichaam. Een gemiddelde onderzoeksduur bedraagt 45 minuten.

Na het onderzoek van bewegende lichaamsstructuren

Omdat een fluoroscopie in tal van situaties in te zetten valt, is het herstelproces variabel. Dit hangt af van het type behandeling of onderzoek. Bij sommige behandelingen zoals een hartkatheterisatie, is een herstelperiode van enkele uren met immobilisatie van het been of de arm nodig. Bij andere behandelingen is minder hersteltijd nodig. Meestal krijgt de patiënt via de arts de onderzoeksresultaten te horen, en dit veelal na 24 tot 48u na het onderzoek.

Risico’s en bijwerkingen

Een fluoroscopie is een vorm van radiografie waardoor de patiënt blootgesteld is aan een kleine hoeveelheid ioniserende straling. De exacte hoeveelheid is afhankelijk van het onderzoek of de behandeling, maar meestal is het risico voor de patiënt slechts laag. Niettemin krijgen (mogelijk) zwangere vrouwen en vrouwen die borstvoeding geven een tegenindicatie voor dit onderzoek, omdat de straling mogelijk doorgegeven wordt aan het kind. Een MRI-scan of echografie zijn wel veilige onderzoeken die de arts dan mogelijk inzet. Verder zijn complicaties mogelijk door de gebruikte procedure, zoals bijvoorbeeld bloedingen na een hysterosalpingografie of ongemak na een hartkatheterisatie. Af en toe ontstaat een overgevoeligheidsreactie naar aanleiding van het gebruikte contrastmiddel.

Lees verder

• Endoscopie: Inwendig kijkonderzoek van binnenkant lichaam