BERA-test: Onderzoek voor opsporen zenuw- of gehoorschade

BERA staat voor “brainstem evoked response audiometry”. Hierbij meet de arts - meestal een audioloog (oorarts) - de hersenactiviteit die optreedt als gevolg van een gehoorprikkel. Met andere woorden, dankzij de test weet de arts hoe de hersenen geluiden verwerken. Dit onderzoek wordt ingezet om neurologische en gehoorafwijkingen op te sporen bij pasgeborenen. Ook bij bepaalde operaties speelt BERA een belangrijke rol. Het onderzoek is snel, eenvoudig, veilig en niet-invasief.

• Synoniemen BERA
• BERA-test: Toepassingen in de medische praktijk
• Diagnose van gehoorstoornissen bij pasgeborenen
• Toepassing bij neurologische onderzoeken
• Gebruik in chirurgische omgevingen
• Indicatie: opsporen zenuw- of gehoorschade
• BERA-test: Voorbereiding en patiëntbegeleiding
• Voorbereiding voor de BERA-test
• Emotionele en psychologische voorbereiding
• BERA-test: De procedure van het onderzoek
• Techniek en uitvoering van de BERA-test
• Gebruik van elektroden en meting van hersenactiviteit
• De rol van geluidsstimulatie
• Resultaten brainstem evoked response audiometry
• BERA-test: Risico’s en bijwerkingen
• Risico op ongemak of bijwerkingen
• Psychologische effecten van de testresultaten
• Na het onderzoek
• Beperking test
• Praktische tips voor de BERA-test
• Wat is de BERA-test?
• Voorbereiding op de BERA-test
• De procedure van de BERA-test
• Wat te verwachten na de BERA-test
• Wat als de BERA-test een probleem aantoont?
• Regelmatige controles bij gehoorproblemen
• Misvattingen rond de BERA-test
• De BERA-test is pijnlijk en ingrijpend
• De BERA-test vereist actieve medewerking van de patiënt
• Een normaal resultaat sluit alle gehoorproblemen uit
• De BERA-test is alleen bedoeld voor baby's
• De test geeft onmiddellijk een volledige diagnose
• Als de BERA-test afwijkend is, betekent dit dat er blijvend gehoorverlies is

Synoniemen BERA

BERA is eveneens bekend onder deze afkortingen en synoniemen:

• ABEP
• ABR
• AEP
• Auditieve hersenstam respons
• Auditory brainstem evoked potentials
• BAEP
• BAER
• Brainstem auditory evoked response(s)
• Hersenstamaudiometrie
• Uitgelokte respons audiometrie (gehooronderzoek)

BERA-test: Toepassingen in de medische praktijk

Diagnose van gehoorstoornissen bij pasgeborenen

De BERA-test wordt veelvuldig gebruikt bij pasgeborenen om gehoorstoornissen vroegtijdig op te sporen. Het is een van de meest betrouwbare tests voor het evalueren van gehoorcapaciteiten bij baby’s, vooral in gevallen waarin andere gehoortests mogelijk niet voldoende informatie geven. Het vroege opsporen van gehoorproblemen kan helpen bij het bieden van tijdige interventies, zoals het starten van logopedie of het gebruik van gehoorapparaten, wat de ontwikkeling van het kind aanzienlijk kan verbeteren.

Toepassing bij neurologische onderzoeken

De BERA-test wordt ook toegepast in neurologische onderzoeken om te beoordelen of er afwijkingen zijn in de hersenstam of de gehoorzenuw. Dit kan helpen bij het diagnosticeren van aandoeningen zoals multiple sclerose, hersenstamstoornissen of andere neurologische problemen die de hersenactiviteit beïnvloeden. In deze gevallen kan de BERA-test informatie verschaffen die aanvullende diagnostische tests mogelijk maken.

Gebruik in chirurgische omgevingen

In sommige gevallen wordt de BERA-test gebruikt bij chirurgische ingrepen om de integriteit van het gehoorsysteem en de hersenstam te monitoren. Dit is vooral van belang bij operaties die de hersenen, de hersenstam of de gehoorzenuwen kunnen beïnvloeden, zoals bij tumoren in het hoofd of de nek. Door de BERA-test tijdens de operatie uit te voeren, kan de chirurg direct zien of er schade is aan de zenuwen die verantwoordelijk zijn voor het gehoor, waardoor de patiënt direct na de operatie beter kan worden behandeld en begeleid.

Indicatie: opsporen zenuw- of gehoorschade

De arts voert dit onderzoek uit om het gehoorvermogen te controleren bij patiënten waarbij een ander gehooronderzoek niet mogelijk is, bijvoorbeeld bij baby's en erg jonge kinderen. Daarnaast is dit onderzoek belangrijk om te kijken hoe goed het zenuwstelsel werkt, alsook of bepaalde neurologische problemen en gehoorverlies aanwezig zijn bij pasgeborenen en kinderen. De BERA-test is tot slot nuttig bij een operatie aan de gehoorzenuw en hersenen. Dankzij dit onderzoek treden namelijk minder complicaties op.

BERA-test: Voorbereiding en patiëntbegeleiding

Voorbereiding voor de BERA-test

De voorbereiding voor de BERA-test is relatief eenvoudig en niet ingrijpend. De patiënt hoeft geen speciale voorbereidingen te treffen, hoewel het soms wenselijk kan zijn om de patiënt te informeren over het doel en het verloop van het onderzoek. Bij pasgeborenen of jonge kinderen kan het nodig zijn om de ouders voor te bereiden op de test, zodat ze begrijpen wat er precies gaat gebeuren. Dit helpt om eventuele ongerustheid of angst te verminderen. Bij volwassenen kan het advies om kalm te blijven tijdens de test soms van belang zijn, aangezien de BERA-test vereist dat de patiënt gedurende een bepaalde tijd stil ligt.

Emotionele en psychologische voorbereiding

De BERA-test is over het algemeen niet pijnlijk of belastend, maar het kan een uitdaging zijn voor jonge kinderen of patiënten die moeite hebben met stilzitten. In dit geval kan een rustige en geduldige benadering van de zorgverlener helpen om de patiënt te kalmeren. Bij volwassenen kunnen zorgen over de testresultaten bestaan, vooral als er al eerdere klachten zijn geweest van gehoor- of neurologische problemen. Het is belangrijk om een open gesprek te voeren over de voordelen van de test en om vertrouwen te wekken in het proces, zodat de patiënt zich op zijn gemak voelt.

BERA-test: De procedure van het onderzoek

Techniek en uitvoering van de BERA-test

De BERA-test meet de hersenactiviteit die optreedt als reactie op geluiden die via een koptelefoon worden gepresenteerd. De patiënt krijgt elektroden op de hoofdhuid en achter de oren geplaatst, die de elektrische signalen van de hersenen registreren. Deze signalen worden vervolgens geanalyseerd om de snelheid en efficiëntie van de gehoorverwerking in de hersenstam te beoordelen. Het geluid dat wordt gepresenteerd kan variëren, maar het wordt meestal in de vorm van korte klikken of toonpieken gepresenteerd. De test is niet pijnlijk en vereist geen lichamelijke inspanning van de patiënt, maar het is wel belangrijk dat de patiënt stil blijft liggen tijdens het onderzoek.

Gebruik van elektroden en meting van hersenactiviteit

De elektroden die op het hoofd van de patiënt worden geplaatst, zijn essentieel voor het meten van de hersenactiviteit. Deze elektroden registreren de elektrische signalen die gegenereerd worden door de hersenstam als reactie op de geluidprikkels. De test kan bepaalde afwijkingen in de zenuwgeleiding of gehoorverwerking in de hersenen aantonen, zoals bijvoorbeeld bij gehoorverlies door neurologische schade. De test duurt meestal tussen de 30 en 60 minuten, afhankelijk van de patiënt en de complexiteit van de testresultaten.

De rol van geluidsstimulatie

De geluidsprikkels die worden gebruikt in de BERA-test zijn ontworpen om de hersenen te stimuleren en de snelheid van geluidsoverdracht van de gehoorzenuw naar de hersenstam te meten. De geluiden worden vaak als korte klikjes gepresenteerd via een koptelefoon. De hersenactiviteit die uit deze prikkels voortkomt wordt vastgelegd door de elektroden. Dit geeft de arts belangrijke informatie over hoe de hersenen geluiden verwerken en of er eventuele blokkades of afwijkingen in het zenuw- of gehoorsysteem aanwezig zijn.

Resultaten brainstem evoked response audiometry

Normale resultaten
De testresultaten verschijnen in een soort grafiek. Telkens wanneer er een hersenrespons optreedt op een prikkel die de patiënt hoorde, verschijnt er een piek. De lijn is horizontaal wanneer de patiënt lijdt aan gehoorverlies.

Afwijkende resultaten
Abnormale testresultaten wijzen mogelijk op:

• centrale pontiene myelinolyse (een aandoening waarbij schade ontstaat aan de myelineschede die als bescherming rond de zenuwcellen ligt)
• een akoestisch neuroom (een goedaardige tumor in hersenzenuw veroorzaakt asymmetrisch perceptief gehoorverlies)
• een beroerte (onvoldoende bloedtoevoer naar de hersenen met mentale en lichamelijke symptomen)
• een hersenletsel
• een hersentumor
• een spraakstoornis
• een structurele afwijking in de hersenen
• gehoorverlies
• multiple sclerose (een chronische auto-immuunaandoening waarbij schade ontstaat aan de beschermende bekleding van zenuwcellen)
• tinnitus aurium (oorsuizen) (lichte afwijkingen te zien)

BERA-test: Risico’s en bijwerkingen

Risico op ongemak of bijwerkingen

De BERA-test is over het algemeen zeer veilig en niet-invasief. Er zijn geen grote risico's verbonden aan het onderzoek zelf, aangezien het gebruik van elektroden pijnloos is en de geluidsstimulatie geen schade aan de gehoorzenuw of hersenstam veroorzaakt. In sommige gevallen kan de patiënt tijdelijk ongemak ervaren door de elektroden op de hoofdhuid of door de geluiden die gedurende langere tijd worden gepresenteerd. Dit ongemak is echter meestal minimaal en tijdelijk.

Psychologische effecten van de testresultaten

Een van de mogelijke psychologische risico’s van de BERA-test is de bezorgdheid over de uitslag, vooral als er een vermoeden van gehoorverlies of neurologische schade bestaat. Dit kan leiden tot angst of stress bij de patiënt, vooral als er onduidelijkheid is over de uiteindelijke diagnose. Het is essentieel dat zorgverleners de patiënt ondersteunen bij het begrijpen van de resultaten en eventuele vervolgonderzoeken.

Na het onderzoek

Wanneer de patiënt afwijkende resultaten vertoont, voert de arts vaak nog bijkomende onderzoeken uit.

Beperking test

Voor de BERA-test moet de patiënt redelijk hoge frequenties kunnen horen. Dit betekent dat dit onderzoek vaak niet de moeite waard is bij patiënten ouder dan zeventig jaar.

Praktische tips voor de BERA-test

De BERA-test (Brainstem Evoked Response Audiometry) is een diagnostische test die wordt gebruikt om gehoorproblemen te evalueren, specifiek in verband met de gehoorzenuw en hersenstam. Deze test kan helpen bij het opsporen van aandoeningen zoals gehoorverlies en hersenstamaandoeningen. Het is belangrijk om te weten hoe je je moet voorbereiden en wat je kunt verwachten tijdens de procedure.

Wat is de BERA-test?

De BERA-test meet de elektrische activiteit in de hersenstam als reactie op geluid. Deze test is vooral nuttig voor het identificeren van gehoorproblemen bij pasgeborenen en jonge kinderen, maar kan ook worden gebruikt bij volwassenen om gezichtsproblemen of andere neurologische aandoeningen te detecteren.

Voorbereiding op de BERA-test

Voor de BERA-test is er meestal weinig voorbereiding nodig, maar het is belangrijk om ervoor te zorgen dat je oren schoon zijn en dat je geen gehoorapparaten draagt. Het kan ook nuttig zijn om een oorprobleem of een recent ooronderzoek te melden aan de arts voor een nauwkeuriger resultaat.

De procedure van de BERA-test

Tijdens de BERA-test worden elektroden op de hoofdhuid geplaatst om de hersenactiviteit te meten, terwijl geluiden via koptelefoons worden gepresenteerd. De test is pijnloos, maar kan enige tijd duren, afhankelijk van de reacties die worden geregistreerd. De test is niet invasief en vereist geen anesthesie.

Wat te verwachten na de BERA-test

Na de test kun je gewoon doorgaan met je dagelijkse activiteiten, omdat de BERA-test geen herstelperiode vereist. De resultaten van de test worden meestal binnen enkele dagen besproken met een arts, die je kan helpen met een diagnose en de mogelijke behandelingsopties.

Wat als de BERA-test een probleem aantoont?

Als de BERA-test een gehoorprobleem of een andere aandoening in de hersenstam aan het licht brengt, kan verdere diagnostiek nodig zijn, zoals hersenaandoeningen onderzoeken. In sommige gevallen kan een behandeling, zoals gehoorapparaten of oogbehandelingen voor andere symptomen, worden aanbevolen.

Regelmatige controles bij gehoorproblemen

Als je gehoorproblemen hebt, is het belangrijk om regelmatig medische controles te ondergaan. Dit kan helpen om oorproblemen tijdig te identificeren en te behandelen, wat essentieel is voor het behoud van je gehoorfunctie.

Misvattingen rond de BERA-test

De BERA-test (Brainstem Evoked Response Audiometry) is een gehoortest die de elektrische activiteit in de hersenstam meet als reactie op geluid. Deze test wordt vaak gebruikt om gehoorproblemen bij baby's en jonge kinderen op te sporen, maar ook bij volwassenen wanneer er vermoeden is van gehoorverlies of neurologische problemen. Rond deze test bestaan echter veel misvattingen, wat kan leiden tot onnodige zorgen of verkeerde verwachtingen.

De BERA-test is pijnlijk en ingrijpend

Een veelvoorkomende misvatting is dat de BERA-test pijnlijk zou zijn. In werkelijkheid is het een volledig pijnloze procedure. De test wordt uitgevoerd door elektroden op het hoofd en achter de oren te plaatsen om de hersenactiviteit te meten terwijl de patiënt geluiden hoort via een koptelefoon. Er worden geen naalden of invasieve ingrepen gebruikt.

De BERA-test vereist actieve medewerking van de patiënt

Omdat sommige gehoortests een actieve reactie vereisen, denken mensen soms dat de BERA-test ook alleen werkt als de patiënt bewust reageert op geluiden. Dit is niet het geval. De BERA-test meet automatisch de hersenstamreacties op geluiden, wat betekent dat zelfs slapende baby's of sedatiegebruikte patiënten een nauwkeurige test kunnen ondergaan.

Een normaal resultaat sluit alle gehoorproblemen uit

Hoewel de BERA-test een waardevol hulpmiddel is om gehoorverlies op te sporen, kan het niet alle soorten gehoorproblemen detecteren. De test meet voornamelijk hoe goed de gehoorzenuw en de hersenstam reageren op geluiden, maar het kan niet altijd subtiele gehoorverwerkingsproblemen opsporen. Andere gehoortests kunnen aanvullend nodig zijn om een volledig beeld te krijgen.

De BERA-test is alleen bedoeld voor baby's

Hoewel de test vaak wordt gebruikt voor pasgeboren gehoorscreening, wordt hij ook toegepast bij oudere kinderen en volwassenen. Bijvoorbeeld bij vermoeden van gehoorzenuwaandoeningen of asymmetrisch gehoorverlies kan de BERA-test helpen om neurologische oorzaken op te sporen.

De test geeft onmiddellijk een volledige diagnose

De BERA-test is een diagnostisch hulpmiddel, maar op zichzelf geeft het niet altijd een volledige diagnose van gehoorproblemen. De resultaten moeten worden geïnterpreteerd door een specialist en kunnen, afhankelijk van de uitkomst, verdere onderzoeken vereisen zoals beeldvormende onderzoeken of aanvullende gehoortests.

Als de BERA-test afwijkend is, betekent dit dat er blijvend gehoorverlies is

Een afwijkend resultaat betekent niet automatisch dat iemand permanent doof of slechthorend is. Soms kunnen tijdelijke factoren zoals vocht achter het trommelvlies, neurologische afwijkingen of meetfouten een invloed hebben op de testresultaten. Daarom is het belangrijk om bij afwijkende uitslagen verdere controleonderzoeken te laten doen om de juiste oorzaak te achterhalen.

Lees verder

• Audiometrie (gehooronderzoek): Soorten testen aan oor/oren
• Tympanometrie: Onderzoek van het middenoor
• Otoscopie: Inwendig gehooronderzoek van het oor of de oren