Jeuk door de lever en leverziekten: symptomen en oorzaken
Jeuk is een vervelende klacht. Jeuk kent ontzettend veel mogelijke oorzaken. Onder meer ziekte aan de lever kan leiden tot jeuk, vaak over je hele lichaam. Je lever is na de huid het grootste orgaan; het weegt zo'n 1,5 kilo. Het is ook één van de belangrijkste organen, omdat zij een essentiële rol speelt in het omzetten van voedsel in energie, en het verwijderen van giftige stoffen uit het bloed. Een leverziekte kan deze processen verstoren en voor klachten zorgen. Eén van die klachten is een jeukende huid over je hele lichaam. Het blijft vaak niet bij alleen jeukklachten. Andere veel voorkomende klachten zijn geelzucht, donkergekleurde urine en lichtgekleurde ontlasting. Naast deze symptomen kan een leveraandoening ook leiden tot vermoeidheid en een verminderde eetlust. Bovendien kan het invloed hebben op de stolling van het bloed, wat kan resulteren in onverklaarbare bloedingen en blauwe plekken. Schakel bij aanhoudende jeuk en andere onverklaarde symptomen je huisarts in.
Jeuk door een leverziekte
Kijk uit voor paracetamolvergiftiging /
Bron: Martin SulmanJeuk en geelzucht door paracetamolvergiftiging
Paracetamol is op zich een uiterst veilig geneesmiddel (tegen pijn), maar je moet er geen overdosis van binnenkrijgen. Dan is het zo onschuldig niet meer. Je moet minstens een aantal keren de aanbevolen dosis paracetamol innemen voordat er sprake is van een paracetamolvergiftiging. Symptomen hiervan zijn onder meer een
jeukende huid,
geelzucht,
donkere urine,
pijn rechtsboven in de buik en onverklaarbare griepachtige symptomen met
misselijkheid en
braken. Dit kan uiteindelijk leiden tot ofwel herstel ofwel
leverinsufficiëntie, hetgeen een dodelijke afloop kan hebben. Als het nog maar een paar uur is geleden dat je de paracetamol hebt ingenomen, kan er geactiveerde kool toegediend worden in voldoende hoge doseringen. Hierdoor worden de actieve bestanddelen uit de darm geabsorbeerd.
Geelzucht en buikpijn door leverkanker
Wat is leverkanker?
Kanker die in de
lever begint, ofwel primaire
leverkanker, blijft over het algemeen langere tijd onopgemerkt totdat het een vergevorderd stadium heeft bereikt. Door jezelf te beschermen tegen cirrose en
hepatitis, de twee belangrijkste oorzaken van leverkanker, verminder je het risico op het ontwikkelen van leverkanker.
Symptomen leverkanker
Symptomen die kunnen optreden bij leverkanker zijn onder meer:
Levercirrose /
Bron: Alila Medical Media/Shutterstock.comLevercirrose: ernstige ziekte aan de lever
Wat is levercirrose?
Levercirrose treedt in het laatste stadium van veel
leverziekten op. Het betreft een progressieve aandoening waarbij afstervend leverweefsel vervangen wordt door littekenweefsel (fibrose). De meest voorkomende oorzaak van levercirrose is chronisch
alcoholisme. Andere mogelijke oorzaken zijn
hepatitis B en
C,
auto-immuun hepatitis, primaire biliaire cirrose, primaire scleroserende cholangitis, chronische hepatitis als gevolg van vetstapeling in de lever en
hemochromatose (een aandoening waarbij het lichaam te veel
ijzer opslaat). Bij levercirrose treedt verharding van de lever op (littekenverharding), wat interfereert met de doorbloeding van de lever. Uiteindelijk leid het tot onherstelbare
leverschade en een volledig verlies van de
leverfunctie.
Symptomen levercirrose
Er kunnen allerlei symptomen optreden bij levercirrose, zoals misselijkheid en braken, een verminderde eetlust en gewichtsverlies, algehele zwakte en vermoeidheid, buikpijn (rechtsboven), geelzucht en jeuk. Ook kun je last krijgen van zogeheten '
spider naevi', dat zijn kleine 'spinvormige' bloedvaatjes op vooral de borst en bovenarmen. Rode handpalmen en donkere plekken in het gelaat komen ook voor. Bij vrouwen kan de menstruatie uitblijven en bij mannen kan
borstvorming en impotentie optreden.
Normale lever en vervette lever /
Bron: Alila Medical Media/Shutterstock.comJeukklachten door leververvetting
Wat is een vervette lever?
Een
vervette lever is een vetstapeling in de levercellen, hetgeen omkeerbaar is. Zodra de oorzaak wordt weggenomen, houdt de vetstapeling op en kan de lever zich herstellen. Leververvetting kan op een gegeven ogenblik leiden tot een
leverontsteking (hepatitis). Chronisch alcoholgebruik kan de oorzaak zijn van een vervette lever, maar het kan ook worden veroorzaakt door
overgewicht, insulineresistentie (niet zelden een aanloopje tot
diabetes type 2) en het
metabool syndroom. Dit laatste is een combinatie van vijf risicofactoren:
- een te grote tailleomvang (bij mannen >102 cm en bij vrouwen >88 cm);
- verhoogde bloeddruk;
- verhoogt triglyceridengehalte (een soort van vet in je bloedbaan);
- een laag HDL-cholesterol, ook wel het 'goede' cholesterol genoemd; en
- een verhoogd glucosegehalte.
Symptomen leververvetting
Een vervette lever kan onder meer misselijkheid, een vergrote lever,
algehele malaise en jeukklachten veroorzaken.
Jeuk en andere symptomen door primair scleroserende cholangitis (PSC)
Primair scleroserende cholangitis is een ontsteking van de galwegen van de lever. De ziekte wordt gekarakteriseerd door ontsteking, verstopping en fibrose van de galwegen in en buiten de lever. Een belemmerde galafvloed kan het gevolg zijn, met ernstige geelzucht, intense jeuk en/of
koorts en
koude rillingen. Andere mogelijke klachten zijn:
- vermoeidheid;
- malabsorptie (vooral vet) wat leidt tot een tekort aan vetoplosbare vitaminen A, D, E en K; en
- vetdiarree (ook wel 'steatorroe' genoemd).
Lees verder