Galstenen, galaanval en galblaasoperatie

Galstenen kunnen een galaanval veroorzaken en de bron zijn van ontstekingen aan de galwegen. Een remedie is de verwijdering van de galblaas. Is er dan te leven zonder dit lichaamsdeel? Jazeker wel! Zodra we merken dat we galstenen hebben – meestal weten we dat niet eens – doordat ze op gaan spelen en de galwegen verstoppen, dan is het zaak om zo snel mogelijk naar een dokter te gaan en de diagnose te laten stellen en een behandeling af te spreken. ‘Wandelende’ galstenen kunnen erg veel schade aanrichten en zelfs levensgevaarlijk zijn. Een operatie, waarbij alleen de stenen of de hele galblaas met de stenen worden weggehaald, is dan een verstandige remedie.

Galblaas met galstenen operatief verwijderen

• Galblaas en vet
• Galstenen
• Galaanval
• Geelzucht
• Grotere problemen - ontstekingen
• Galblaasoperatie
• Voorkomen van galstenen

Galblaas en vet

Een galblaas is een reservoir van gal dat in de lever wordt gemaakt en dat wordt afgegeven als we een vette maaltijd hebben gebruikt. De lever kan ook gal afscheiden zonder dat het in de galblaas terechtkomt. De galvloeistof is een spijsverteringssap dat een belangrijke functie heeft bij de vertering van vetten. Dat voorraadje gal had de mens vroeger nodig toen het eens in de zoveel dagen in één keer grote hoeveelheden vet voedsel tot zich nam: er was een groot beest geschoten en dat werd geprepareerd en gegeten. De tegenwoordige mens eet vaker en regelmatiger dan de oermens toen en kan volstaan met minder gal, dan wat de lever afscheidt. Het reservoir is eigenlijk niet echt meer nodig. Dat we zonder galblaas kunnen komt goed van pas op het moment dat de galstenen op gaan spelen.

Galstenen

Het vervelende van gal is dat het in kan dikken en galstenen kan produceren. Onnutte obstakels in de galblaas, die zich soms buiten die blaas begeven en in de galwegen terechtkomen. Daar kunnen ze verstoppingen veroorzaken die zeer pijnlijk kunnen zijn en ook de bron kunnen zijn van gevaarlijke ontstekingen aan organen. Lang niet iedereen die met galstenen rondloopt – bijna alle mensen hebben ze – merkt er iets van.

Galaanval

De aanwezigheid van galstenen laat zich bij een vijfde van de mensen die ze hebben voelen door pijn, soms hevige koliekpijnen, met uitstraling naar de rug en schouders. Een galaanval is een extreme pijn die wel meer dan twee uur aan kan houden. Er zijn drie stadia te constateren van hinder en pijn door galstenen.

1. Galstenen in het reservoir;
2. Pijn na eten van vet voedsel;
3. Koliekpijn.

Galstenen in de galblaas

Galstenen die zich in de galblaas hebben gevormd leveren doorgaans geen pijn of gevaar op. Ze kunnen blijven zitten in de verwachting dat ze geen problemen veroorzaken.

Pijn na eten van vet voedsel

De volgende fase is dat er van tijd tot tijd pijn wordt gevoeld, vooral na het eten van vet voedsel. Deze pijn houdt meestal minder dan een uur aan. Bij zo'n aanval kun je maagpijn voelen, oprispingen hebben, misselijk zijn, indigestie hebben en diarree.

Koliekpijn

De derde fase van de galaanval is een medische noodsituatie. Een galsteen blokkeert een galweg en die blokkade is pijnlijk. De pijn is intens met maag- en rugpijn, koude rillingen en klam zweet. Is de pijn hevig en kortdurend, dan spreekt men van koliekpijn. De pijn kan in aanvallen komen en gaan en de patiënt weet vaak niet hoe hij moet zitten of liggen. Het is de heftige samentrekking van de galblaas die de pijn veroorzaakt. De galblaas wil de versperring van de galweg opheffen en probeert dat te bewerkstelligen door heftig samen te trekken. De pijn kan vergezeld gaan door geelzucht.

Geelzucht

Wanneer er een galsteen in de galweg klem zit, kan er geen gal meer stromen naar de twaalfvingerigedarm. De gal kan dan nergens meer heen en er ontstaat een stuwing in de lever, waarna er galkleurstof in het bloed terechtkomt. Dit kleurt het oogwit en de huid geel en maakt de urine donkerder. Is dat het geval dan wordt er gesproken van geelzucht.

Grotere problemen - ontstekingen

De problemen worden groter wanneer de samentrekkingen van de galblaas niet werken en de steen in de galweg klem blijft zitten. Zo’n verstopping – met geelzucht als waarschuwing – kan ernstige en levensgevaarlijke complicaties opleveren:

• De galwegen kunnen gaan ontsteken;
• de galblaas kan gaan ontsteken;
• de alvleesklier kan ontstoken raken.

Galblaasoperatie

Galstenen die dergelijke problemen geven moeten uit het lichaam worden verwijderd. Dat kan met een endoscopische ingreep, waarbij de endoscoop via de mond naar binnen gaat en de galstenen uit de kanalen verwijderd worden. Kan deze methode niet ingezet worden, dan rest een operatieve ingreep. De gebruikelijke behandeling is de galblaasoperatie, waarbij de galblaas wordt verwijderd en daarmee tegelijk de stenen worden meegenomen. Er zijn in dit verband twee verschillende soorten operaties:

• Laparoscopische cholecystectomie – kijkoperatie met vier kleine sneetjes in de buik;
• Open cholecystectomie – buikoperatie met een grote snee in de buik.

Voorkomen van galstenen

Helemaal voorkomen dat je galstenen produceert kun je niet, maar met een gezonde levensstijl is het risico te reduceren. Eet goed en gevarieerd, drink elke dag voldoende water en sla geen maaltijden over. Wil je afvallen, doe het dan kalmpjes aan. Een dieet om galstenen te voorkomen bestaat er niet.

Lees verder

• Gezondheid: Gezondheid en ziekte (special)
• Galstenen in de galblaas - cholesterol en pigment
• Biliaire pancreatitis – alveesklierontsteking door galstenen
• Laparoscopische galblaasoperatie – kijkoperatie
• Gal - bitter spijsverteringssap uit de lever