Galblaas, galstenen en het verwijderen van de galblaas

Het verwijderen van de galblaas door middel van een kijkoperatie is volgens een rapport uit 2014 van Zorgverzekeraars Nederland een van de meest voorkomende operaties, maar wat is een galblaas nu precies? Hoe vormen galstenen zich en waarom is een operatie soms noodzakelijk? En kun je wel goed leven zonder de galblaas?

Wat is een galblaas?

De galblaas is een klein, peervormig orgaan aan de onderkant van de lever, rechts bovenin de buik. Het is verbonden door een gang (ductus choledochus) naar de lever en het eerste deel van de dunne darm, de twaalfvingerige darm.

Wat is gal?

Gal is een dikke, gele vloeistof die in de lever wordt geproduceerd en is belangrijk voor de vertering van vetten. Gal wordt opgeslagen in de galblaas en wanneer je vet voedsel eet dat uiteindelijk in de darmen komt, dan knijpt de galblaas zich leeg en gaat de gal via de galgang naar de dunne darm, waarbij de gele vloeistof de spijsvertering ondersteunt.

Wat zijn galstenen?

Vorming van galstenen

De meest voorkomende aandoening van de galblaas is de vorming van galstenen. Deze stenen ontstaan doordat bepaalde stoffen, waaronder calciumcarbonaat, zich verharden. Iedereen kan galstenen krijgen, maar mensen met overgewicht en met name vrouwen tussen 35 en 55 jaar lopen meer risico.

Klachten door galstenen

Galstenen veroorzaken niet altijd klachten. Alleen wanneer mensen klachten hebben, is het verwijderen van de galblaas noodzakelijk, dit wordt ook wel cholecystectomie genoemd. Het verwijderen van de galblaas is meestal noodzakelijk omdat het zeer waarschijnlijk is, dat er nieuwe stenen gevormd worden. Daarnaast kunnen galstenen vast komen te zitten, waarbij de ingang naar de galgang of dunne darm wordt geblokkeerd. Bij deze situaties is een spoedige ingreep ook noodzakelijk.

Galstenen kunnen zeer pijnlijke klachten veroorzaken. Deze stenen kunnen door de galwegen richting de twaalfvingerige darm reizen en de beweging van de galstenen, de galsteenkoliek, veroorzaakt een heftige pijn in het boven- of middengedeelte van de buik.

De steen of steentjes in de galblaas kunnen ook een ontsteking veroorzaken aan de galblaas. De symptomen van een galblaasontsteking zijn onder andere pijn aan de rechterzijde van je lichaam, pijn in je rechterschouder of rug, transpiratie en misselijkheid. Deze klachten treden over het algemeen op na het eten van vet voedsel en veroorzaken heftige pijn door middel van pijnscheuten, maar een constante langdurige intensieve pijn komt ook voor.

Galblaasoperatie

Er zijn twee methoden om de galblaas te verwijderen, de laparoscopische cholecystectomie en de gewone (conventionele) cholecystectomie. De behandelend arts zal met de patiënt bespreken wat de beste optie is voor de specifieke situatie van de patiënt.

De galblaas wordt bij de gewone cholecystectomie door middel van een incisie in de buikwand verwijderd. Tegenwoordig wordt de galblaas bij de meeste patiënten echter via een zogenaamde kijkoperatie (laparoscopie) verwijderd, waarbij er enige sneden in de buik worden gemaakt. Door een van de sneden wordt een dunne buis, de laparoscoop, ingebracht waarmee de chirurg op een scherm de galblaas kan zien. Via een van de andere sneden wordt de galblaas dan verwijderd.

Het is geen enkel probleem om zonder een galblaas te leven. De lever en de galgang nemen de functie van de galblaas over en na de operatie zal de gal rechtstreeks vanuit de lever naar de darmen gaan.

Mogelijke complicaties bij galblaasoperatie

Net als met elke andere operatie, kunnen er complicaties bij een galblaasoperatie optreden. Deze complicaties zijn echter zeldzaam, de overgrote meerderheid van de galblaasoperaties verloopt zonder problemen. Mogelijke complicaties zijn onder andere ontstekingen of wondinfecties. Een ernstige complicatie, zoals schade aan de galgang, is zeer zeldzaam.

Na de galblaasoperatie

De eerste dag na de galblaasoperatie is de wond nog steeds gevoelig. Lichaamsbeweging, ademhaling en hoesten zijn dan ook pijnlijk. Afhankelijk van de operatie die je hebt ondergaan, wordt de patiënt na twee tot zeven dagen na de operatie uit het ziekenhuis ontslagen. Bij laparoscopische cholecystectomie kun je een paar uur na de operatie al enkele slokken water drinken. Patiënten zullen de eerste dag na de operatie vloeibaar voedsel toegediend krijgen.

Na thuiskomst voelt de patiënt zich de eerste dagen vermoeid, maar de wond heeft geen speciale zorg nodig en er is geen beperking bij het wassen van je lichaam of douchen. Het verdient de aanbeveling om deze eerste dagen ondersteuning van gezin, familie, vrienden of kennissen te hebben.

Als de operatiewond is genezen, kunnen de normale dagelijkse activiteiten weer hervat worden. Het herstel na conventionele chirurgie duurt soms langer dan na laparoscopische cholecystectomie.

Een persoon die zonder galblaas door het leven gaat hoeft geen dieet te volgen, maar enige voorzichtigheid met vetrijke maaltijden is wel gewenst. Het lichaam zal zeker een waarschuwing geven als je iets eet dat het niet kan verdragen.