Wat te doen bij pijn op de borst?

Hoewel menigeen bij verschillende pijntjes eerst gewoon door blijft lopen, ligt dat anders bij pijn op de borst. Pijn op de borst, zeker in het midden of iets meer naar de linkerkant van het lichaam, wordt al snel in verband gebracht met iets wat met het hart te maken heeft. Op zich niet zo vreemd, want natuurlijk kan het wijzen op problemen met het hart. Wat in de praktijk niet wegneemt, dat het ook heel vaak te maken heeft met andere (lichamelijke) zaken. Hoe om te gaan met pijn op de borst?

Herkennen we problemen met het hart?

We herkennen over het algemeen niet direct of pijn op de borst te maken heeft met het hart, maar dat is wel waar we vaak het eerst aan denken. Vandaar ook de angst die niet zelden ongegrond is. Pijn op de borst, is pijn in het bovenste gedeelte van de romp. Omdat er nogal wat in het bovenste gedeelte van de romp plaatsvindt, kan de oorzaak dus ook divers zijn. Enerzijds kan je allerlei andere oorzaken boven tafel proberen te halen en anderzijds kan je er ook voor kiezen, na uitsluiting van enkele zaken, dat je de huisarts toch te beste optie vindt bij aanhoudende pijn op de borst.

Waar kan de pijn mee te maken hebben?

Pijn op de borst kan met het hart te maken hebben én met een aantal andere zaken. Enkele van de meer voorkomende oorzaken opgesomd.

Slokdarm
De slokdarm gebruiken we veel en spasmen van de slokdarm komt nogal eens voor. In feite is het een tijdelijke storing van de peristaltiek van de slokdarm. De slokdarm maakt pijnlijke samentrekkingen (niet meer gecoördineerd) die meer in de avonduren dan overdag voorkomen. Ook kan je er meer last van hebben bij lichamelijke inspanning. De voortstuwing van voedsel gaat vervolgens ook niet even goed en soms werkt de slokdarmspier (tussen slokdarm en maag) ook niet optimaal. Met spierontspanners krijg je het vaak onder controle en in ernstiger gevallen wordt de slokdarm operatief als het ware breder gemaakt.

De slokdarm of het slijmvlies kan echter ook ontstoken zijn en leiden tot de pijn. Langdurige blootstelling aan maagzuur kan dit tot gevolg hebben. Een ontsteking kan aangepakt worden door medicijnen en het vermijden van bepaalde stoffen, bijvoorbeeld alcohol en koolzuurhoudende dranken, maar ook scherpe stoffen en specerijen. Maagzuur komt ook nogal eens voor, meestal binnen enkele uren na de maaltijd. De klachten zijn te remmen met speciale maagzuurremmers.

Stress

Gek genoeg kan heftige stress ook tot pijn op de borst leiden. Het uit zich vaak als een drukkende pijn op de borst. Door de angst kan dit weer leiden tot hyperventilatie. Feitelijk geeft het lichaam alleen een signaal af, dat je rustiger aan moet doen.

Als je stress hebt, ga je meestal ’hoger’ ademhalen. Met ‘hoger’ ademhalen bedoelen we een borstademhaling en dat wil zeggen dat als je longen gevuld worden met zuurstof, je borst vooruit komt en je schouders ietwat omhoog. Bovendien volgen de ademhalingen elkaar sneller op en adem je minde goed uit. Er kan zo een koolstofdioxide tekort in het bloed ontstaan. Zowel om hyperventilatie als ook het stressniveau omlaag te krijgen, helpt het om een rustige lage buikademhaling toe te passen. Je middenrif plat af en je buik komt naar voren. Hoe lager en rustiger je buikademhaling wordt, hoe sneller je van je hyperventilatie af bent (het is belangrijk dat je je er ook direct goed op concentreert). Het helpt ook bij stress, want je swingt jezelf om actief met die buikademhaling bezig te zijn en daarmee niet met andere dingen die anders in je hoofd ronddolen.

Aanhoudende stress haal je niet alleen met buikademhaling weg, vaak wil het ook een andere levensstijl zeggen en mogelijk zelfs gesprekken met een professional.

Longen

Er van veel met de longen misgaan, maar beginnende klachten rond de longen voelen niet zelden als druk op de borst. Dus klachten die ook naar het hart kunnen leiden. Vaak speelt het weer (in de winter) een rol, maar ben je je er niet direct bewust van. Vaak komt er al snel kortademigheid bij kijken en dan is het zinvol om een arts in te schakelen. De meeste problemen met de longen gaan niet vanzelf over.

Ribben
De ziekte van Tietze kan veroorzaker zijn van een stekende pijn op de borst. Het vrij zeldzame syndroom van Tietze behelst dat er een kraakbeenverbinding tussen het borstbeen en de ribben erg pijnlijk is. Meestal heb je er maar aan één kant last van. De pijn gaat in principe vanzelf weer over en het syndroom is vrij onschuldig van aard. Als de pijn op het moment zelf heftig is, kan je desgewenst tegen de pijn een pijnstiller zoals paracetamol innemen.

Aderen

Als je van alles kunt uitsluiten en je blijft die druk op d borst houden, dan kan je ook nog last hebben van hartkramp. Officieel heet het angina pectoris. Je krijgt er met name last van bij bewegingen, maar ook heftige emoties en/of stress. In de meeste gevallen is een vernauwing van de kransslagader (door verkalking) de oorzaak. Als je hier last van hebt, dan neemt de pijn overigens per keer binnen enkele minuten af. Als dit niet het geval is, dan is het raadzaam je arts in te schakelen.

Toch het hart?

Soms kan je allerlei uitsluitingen voor zijn, als je denkt dat het met je hart te maken heeft. Daar komt nog één aspect bij kijken, want als het hart echt het probleem is dan straalt de pijn vaak uit naar de armen, hals en ook de kaak. Als klachten in de rusthouding langer dan vijf minuten aanhouden, is het zinvol direct te handelen in de richting van de eerste hulp.

Dit neemt niet weg dat als dit niet het geval is en je nog steeds bang bent dat je hart niet optimaal functioneert, je dit met je huisarts kunt gaan bespreken. Door er alleen maar mee in je hoofd te blijven lopen, kan immers stress geven en dat levert mogelijk dan ook weer problemen op die lijken op problemen met het hart.

Tot slot

Niet alle pijn op de borst betreft dus problemen aan het hart. Toch is het niet onverstandig om zaken uit te sluiten en bij aanhoudende angst en onduidelijkheid, de huisarts te bezoeken. Deze kan je of direct uitsluitsel geven of de huisarts stuurt je door voor verder onderzoek. Ook dit wil lang niet altijd zeggen dat je problemen met je hart hebt. Hoe dan ook, dat je iets doet met je angst is zeker niet verkeerd.