Help ik heb een blaar: behandeling volgens blaartype

De meeste mensen krijgen wel eens te maken met een blaar. Vooral in de zomer komen ze veel voor. Een blaar kan zeer vervelend en pijnlijk zijn. Daarom willen we er zo snel mogelijk vanaf. Eerst is het belangrijk om te weten welke soort blaar je hebt. Er zijn drie verschillende types van blaren, namelijk de bloedblaar, de drukblaar en de brandblaar. Elk type van een blaar ontstaat op een andere manier en heeft ook een andere verzorging nodig om te genezen. In geval van infectie moet je op consult bij de huisarts.

Wat is een blaar?

Een blaar is een wond die ontstaat door druk. Hierbij kan het zijn dat de wond onder de huid nog gesloten is of dat de huid al open gescheurd is. Er zijn drie categorieën blaren, namelijk de bloedblaar, de drukblaar en de brandblaar.

Bloedblaar

Wat is een bloedblaar?

Bij een bloedblaar is er op een plaats heel veel druk ontstaan. Deze druk kan door verschillende factoren komen. Wanneer er onder onze huid zich een bloedvat bevindt wordt er ook op dit bloedvat druk gezet. Wanneer de druk te groot wordt kan de huid scheuren. Als er dan nog wrijvingsdruk ontstaat door bijvoorbeeld te wandelen in te kleine schoenen kan ook dit bloedvat scheuren. Het gevolg is een blaar die bloed en heel pijnlijk is.

Oorzaken van een bloedblaar

Een bloedblaar ontstaat voornamelijk door druk en wrijvingskracht. Denk hierbij aan alles wat schuurt zoals een rand van een sandaal of een schoen, een te kleine armband, … Je krijgt makkelijker een blaar wanneer spullen te klein zijn, maar je toch probeert om ze nog te dragen.

Verder kan een bloedblaar ook door een ongeluk ontstaan. Zo kan je een bloedblaar krijgen als je gereedschap laat vallen op je huid zoals een hamer. Dergelijke ongelukken kunnen moeilijk vermeden worden, maar helpen mee tot het ontstaan van een blaar.

Drukblaar

Wat is een drukblaar?

Als men spreekt over een blaar, bedoelen de meeste mensen een drukblaar. Een drukblaar kan je heel makkelijk oplopen. Deze blaar ziet er uit als een gevuld blaasje op je huid. In dit blaasje zit wondvocht. Wanneer je een grote blaar hebt kunnen er enkele centiliters vocht tussen je weefsel en de huid zitten. Ook de huid wordt enorm uitgezet door de hoeveelheid vocht en krijgt het een witte kleur. Deze blaar is ook heel pijnlijk. Verder komt een drukblaar voornamelijk op de handen en voeten voor.

Oorzaken van een drukblaar

Een drukblaar ontstaat door druk en wrijvingskracht op de huid. Denk hierbij aan sokken of andere kledingstukken die tegen de huid drukken. Ook gereedschap kan hier een rol spelen. Door tijdens het werk vaak eenzelfde handeling uit te voeren kan er na een tijd druk ontstaan op de huid. Denk aan bladeren vegen, timmeren, houthakken, … Door het gereedschap goed vast te nemen en kracht te zetten om de taak te kunnen uitvoeren zal je ongemerkt meer druk zetten op de huid zelf.

Brandblaar

Wat is een brandblaar?

Een brandblaar is een blaar die je kan krijgen door hitte. Bij verbranding is het een natuurlijke reactie van de huid om op te zwellen en rood te worden. Bij een tweedegraads brandwond zal er vocht ontstaan tussen de huidlagen. De huid rekt uit en wordt wit. Deze blaar is enorm pijnlijk. Het lijkt alsof de warmte helemaal door je weefsel gaat.

Oorzaken van een brandblaar

Een brandblaar komt door een ongeluk bij hitte. Zo kan je aan het koken zijn en per ongeluk een te warme vloeistof morsen of tijdens het strijken per ongeluk in contact komen met de huid. Een andere mogelijkheid is dat je door lang in de zon te liggen brandblaren hebt ontwikkeld.

Hoe een blaar voorkomen

Voor alle blaren zijn er ongeveer dezelfde tips om deze te voorkomen. Draag schoenen en kledij die niet te strak om je huid zit. Schoenen en hakken die een maat te klein zijn kan je echt beter niet aandoen. Ook al zijn ze nog zo mooi of denk je niet ver te wandelen. Als je vaak blaren hebt met open schoenen kan je altijd een tweede paar schoenen of slippers meenemen om te wisselen wanneer je voelt dat je een blaar zal krijgen. Ook bij nieuwe schoenen is het beter om deze eerst in te lopen voor je een grote wandeling zal maken. Dit verkleint de kans op een blaar.

Wanneer je sokken draagt, let er dan op dat je geen rimpels in je sokken hebt voor je je schoenen aan doet. Deze rimpel kan tijdens het lopen drukken op de huid. Heb je veel last van zweetvoeten? Ook natte sokken kunnen voor blaren zorgen. De sok schuift niet goed en je huid is kwetsbaarder als ze vochtig is. Neem daarom altijd een paar droge sokken mee.

Verder kan talgpoeder je helpen een blaar te voorkomen. Talgpoeder houdt de voeten goed droog waardoor je minder kans hebt op zweetvoeten.

Wanneer je in de tuin werkt of gevaarlijk werk gaat doen kun je beter beschermende kledij dragen. Handschoenen kunnen heel handig zijn bij het timmeren en tuinieren. Het beschermt je tegen ongelukjes als je een tuingereedschap laat vallen en beschermt ook de huid tegen de wrijvingskracht en druk als je de gereedschappen gebruikt. Schoenen met een harde tip aan de tenen kunnen ook handig zijn en voorkomen letsels aan de tenen.

Een blaar behandelen

Wat mag je niet doen?

Doorprikken
Een heel belangrijke les: doorprik nooit zomaar een blaar. Een blaar kan heel vervelend zijn en zeker als de blaar erg gezwollen is kan de druk van de blaar verwijderen goed aanvoelen. Toch maak je het op lange termijn enkel erger. Een blaar doorprikken zorgt vaak voor infectie. Zeker bij een bloedblaar stuur je de infectie gewoon de bloedbaan in. Bovendien verlengt het doorprikken van de blaar vaak het wondgenezingsproces.

Bij een drukblaar wordt door de leek al snel de blaar geopend. Toch wordt dit in de medische wereld en op de verpleegkundige opleidingen afgeraden. Er zit in een drukblaar geen bloed, maar je doorprikt wel de huid. Hierdoor kan je nog altijd een infectie krijgen onder de huid. Bovendien zal je het vocht in eerste instantie uit de blaar lopen, maar na een douche of na een wandeling zal je merken dat de blaar terug gevuld is met vocht. Ook al heb je ze doorgeprikt. Als je ze meerdere malen doorprikt om telkens het vocht te verwijderen, krijg je enkel meer openingen voor bacteriën om binnen te dringen in het lichaam.

Een brandblaar mag je nooit doorprikken. Niet enkel is er risico op infectie, maar ook heeft het onderliggend weefsel schade opgelopen. Daardoor is het meer kwetsbaar voor factoren van buitenaf.

Wat mag je wel doen?

Voor elke soort blaar geldt een verschillende aanpak om deze blaar te laten genezen. Als je blaar erg ontstoken is, steeds terug keert of in geval van twijfel ga je het beste een keer langs de huisarts. Deze zal de blaar inspecteren en aan de hand van zijn observaties een behandeling starten.

Bloedblaar
Je kan een bloedblaar ook zelf behandelen. Dit kan je doen door de wond die ontstaan is goed te verzorgen. Bij een bloedblaar is de huid al open. Wat je kan doen is een proper, liefst steriel, kompres nemen. Verder neem je natriumchloride of een ander gesloten verpakking van water. Je dept het kompres in het water. Dan ga je met het natte gedeelte van het kompres in een deppende beweging over je blaar. Probeer om niet te hard te wrijven omdat dit ervoor kan zorgen dat de blaar harder zal beginnen te bloeden. Op deze manier kan je de wond spoelen en het overtollige bloed weghalen. Gebruik geen ontsmettingsmiddel. Het kan heel verleidelijk zijn om nog een extra met ontsmetting over je wond te gaan. Toch is dit niet nodig. Het zal enkel het wondgenezingsproces vertragen. Na het natte kompres neem je een nieuw droog kompres en dep je op dezelfde manier de wond een beetje droog. Hierna plak je de wond af met een pleister of verband. Probeer dit verband twee dagen te laten zitten. Na twee dagen maak je het verband los en herhaal je de wondverzorging. Zorg ervoor dat de wond bedekt is zolang ze niet bedekt is met huid. Anders zal er zich een korst vormen op de wond. Dit vertraagt ook het wondgenezingsproces en zorgt bovendien voor een litteken.

Drukblaar
Een drukblaar dient op een andere manier te worden behandelt dan een bloedblaar. Bij een drukblaar gaan we proberen om de blaar dicht te laten. Dit bevordert het wondgenezingsproces. Verder is het belangrijk om het vocht uit de blaar te krijgen. Het is de bedoeling dat het lichaam dit vocht terug opneemt. Als je blaar erg brandt, kan je er een kalmerende zalf op smeren. Een voorbeeld hiervan is Flamynal hydro of Flamazine. Daarna wordt de blaar goed afgeplakt. Het is het best om een verband te kiezen dat doorzichtig is omdat we op die manier de blaar in de gaten kunnen houden. Enkele voorbeelden hiervan zijn Compeet of Tegaderm. Plak de blaar af en zorg dat de randen mooi glad zijn. Door de blaar stevig af te plakken, zal het vocht dat zich in de blaar bevindt terug in het weefsel geduwd worden. Je lichaam kiest zelf het tempo waarop het vocht terug opgenomen wordt. Dit verband hou je zo lang mogelijk op de blaar zonder het te verwijderen. Dit verband mag tot tien dagen blijven zitten. Een voorwaarde is wel dat je van buitenaf de blaar kan zien. Als na een paar dagen de randjes oprollen van je verband moet je deze bijknippen zodat ze niet zelf voor een blaar zorgen. Wanneer je de blaar in de gaten houdt zal je merken dat na een paar dagen het vocht helemaal uit de blaar is getrokken. Ook zal de huid minder wit worden. In sommige gevallen zal de huid weer krimpen en genezen zodat je huid weer is zoals ervoor. In andere gevallen zal je huid na een paar dagen uitdrogen en loslaten van de blaar. Onder deze droge huid is dan een nieuwe huidlaag gevormd.

Brandblaar
Een brandblaar is moeilijker te behandelen. Ook omdat ze zo pijnlijk is voor de patiënt. Wanneer je blaar groter is dan een twee-eurostuk wordt aangeraden om naar de huisarts of het ziekenhuis te rijden. Deze blaren zijn te groot om nog zelf te verzorgen. Wanneer de blaar kleiner is kan je die wel zelf verzorgen. Dit kan je doen door vlak na het ontwikkelen van de brandwond je blaar onder de kraan te houden met lauw water gedurende vijftien minuten. Dit is nodig omdat de blaar en het omliggende weefsel de koude nodig hebben om af te koelen. Anders kan er meer weefsel vanbinnen beschadigd zijn, maar zie je dit niet met het blote oog. Als je snel verkoeling wilt kan je de blaar voorzichtig droogdeppen en er dan Flammazine oversmeren. Daarna dient de blaar afgeplakt te worden, maar moet je het verband los aandoen. Wanneer je het verband te strak plakt, zal dit voor meer pijn zorgen. Doe twee maal per dag zalf op je blaar. Na maximum zeven dagen zou de blaar genezen moeten zijn.

Wat als mijn blaar ontstoken is?

Een blaar kan ook ontsteken. Dit kan je zien aan vier verschijnselen namelijk warmte, zwelling, roodheid en pijn. Als deze vier verschijnselen aanwezig zijn, spreken we van een ontsteking. Als je een ontstoken wond wil behandelen, moet je eerst handschoenen aandoen. De wond is al kwetsbaar, dus je wil niet nog meer bacteriën per ongeluk bij in de wond brengen. Bij een ontsteking moet je eerst de blaar reinigen met een kompres en natriumchloride met een deppende beweging. Daarna moet de wond ontsmet worden. Dit kan je doen door een ontsmettingsspray te gebruiken of ook weer te deppen met een kompres. Zorg ervoor dat je in elk klein hoekje van de wond geweest bent. Door te ontsmetten kan je de ontsteking zelf terugdringen. Het ontsmettingsmiddel zal de bacteriën die zich rechtstreeks op het wondoppervlak bevinden vernietigen. Omdat een bacterie ook in het weefsel zelf kan zitten, ga je het beste ook langs bij de huisarts. Deze kan een antibioticakuur voorschrijven zodat de bacteriën die zich in het weefsel bevinden ook bestreden worden. Eventueel kan je nog Flammazine op de blaar smeren. Dit kan verkoelend werken en is heeft ook een antibacteriële werking.