Wat is een bloeduitstorting en wat kan je eraan doen?

Als we ergens op het lichaam een bloeduitstorting hebben, dan kijken we er eigenlijk niet meer van op. Misschien nog even een moment proberen te herinneren waar je jezelf bijvoorbeeld stevig gestoten hebt en als dat niet boven komt drijven, dan gaan we gewoon door. Die plek gaat immers vanzelf weer weg. Wat is een bloeduitstorting eigenlijk, is deze echt zo ongevaarlijk en kan je er nog iets aan doen?

Wat is een bloeduitstorting precies?

Een bloeduitstorting, ook wel hematoom genoemd, is een inwendige opeenhoping van bloed. Bloed dat zich tussen omliggende weefsels bevindt. Als dit vlak onder de huid is, dan wordt de bekende ‘blauwe plek’ zichtbaar. Daarmee ook gezegd dat een bloeduitstorting dus niet altijd alleen direct onder de huid plaatsvindt. Een bloeduitstorting kan zich in het hele lichaam voordoen. Afhankelijk van waar de bloeduitstorting zit, is het geheel ongevaarlijk tot zeer gevaarlijk.

Zodra de bloedvaatjes kapot zijn, gaat er een soort signaal naar de bloedplaatjes. Deze vormen een soort ‘kurk’ en repareren op deze wijze de gaatjes in de haarvaten. Het bloed dat uit de haarvaten is gelopen stolt en vormt de donkerrode, paarsblauwe plek. Dit komt door de afbraak van de ijzerbevattende hemoglobine in het bloed. Doordat het lichaam er chemicaliën aan toevoegt, ontstaan na verloop van tijd de andere bekende kleuren van bruin tot beige of geel, waarna de bloeduitstorting uiteindelijk in zijn geheel oplost.

Oudere mensen

Oudere mensen hebben meer last van bloeduitstortingen. Dit heeft te maken met het gegeven dat de huid en het onderliggende weefsel meer kwetsbaar is.

Hoe herken je een bloeduitstorting?

De zichtbare bloeduitstorting vlak onder de huid is veelal een plek waar het bloed zich verzameld heeft. Het betreft bloed dat uit vaatjes gelopen is en in hoeveelheid te overzien is. Vaak varieert de plek qua diameter van twee centimeter tot pakweg acht centimeter. Bij meer uit de vaten gelopen bloed kan het ook een pijnlijke zwelling veroorzaken en het kan zelfs een bloedige blaar worden.

Pijnlijker zijn vaak de zwellingen die onder een harder oppervlak zitten, want dit oppervlak geeft niet mee terwijl het bloed wel ergens naar toe moet. Denk hierbij aan een zwelling onder de nagel. Maar ook een vaatje in het oog dat gesprongen is, kan erg pijnlijk zijn en soms kan je ook nog last hebben van iets beperkt zicht. Dit gaat met het wegtrekken van de zwelling ook vanzelf weer over.

Een andere zeer bekende bloeduitstorting is de bloeduitstorting in de hersenen. We noemen het ook wel CVA*, wat staat voor cerebro vasculair accident. Deze bloeduitstorting kan door plaatselijke druk hersenweefsel ‘verdringen’. Afhankelijk van de grootte kan je wat verward en misselijk zijn, hoofdpijn in meer of mindere mate hebben en je kunt flauwvallen of uitvalverschijnselen krijgen.

* = CVA is de genoemde hersenbloeding, het herseninfarct of een TIA, wat staat voor Transient Ischaemic Attack.

Wat veroorzaakt een bloeduitstorting?

Stomp trauma

We noemen een bloeduitstorting officieel ook daadwerkelijk een bloeduitstorting of hematoom als het bloed uit beschadigde vaatjes loopt. Beschadigde vaatjes die ontstaan zijn door een kneuzing van een of meerdere vaatjes. De kneuzing wordt veelal veroorzaakt door een zogenaamd ‘stomp trauma’. Denk hierbij aan vallen of stoten of een kneuzing ten gevolge van een operatie. De bloeduitstorting komt veruit in de meeste gevallen hieruit voort.

Medicijnen en aandoeningen

Minder bekend is dat een bloeduitstorting ook kan ontstaan door medicijnen. Bepaalde medicijnen kunnen de vaatwanden namelijk erg kwetsbaar maken. De meeste bekende zijn bloedverdunners, maar ook slaapmiddelen kunnen dit veroorzaken. Daarnaast zijn er ook nog pijnstillers die de stolling van het bloed beïnvloeden en tenslotte kunnen chronische aandoeningen ook een rol spelen. Denk hierbij aan aandoeningen zoals hemofilie, reuma, bloedvergiftiging, bloedstollingsafwijkingen en bloedarmoede.

Wat kan je er zelf tegen doen?

Blauwe plek

De bekende ‘blauwe plek’ onder de huid trekt over het algemeen vanzelf weg (eerst zal de plek verkleuren en deze lost daarna als het ware op). Een concrete behandeling is veelal niet nodig, hooguit wat koelen met een koud kompres of koude ijszak als de plek pijnlijk aanvoelt. Op deze wijze trekken de bloedvaatjes samen en lekt er minder bloed in het weefsel, met als gevolg minder zwelling en pijn die verzacht wordt. Verder zijn er ook, zonder recept, zalfjes te koop die het genezingsproces versnellen. Deze mogen overigens alleen toegepast worden als de huid nog volledig intact is.

Wil je het meer ‘puur natuur’ houden, dan kan olie van de kerrieplant de pijn verzachten. Ook hiervoor geldt wel dat je geen wondjes in het gebied van de bloeduitstorting mag hebben. Tenslotte kunnen valkruidtabletten of crème ook helpen bij het helingsproces.

Hersenbloeding
Bij een hersenbloeding dient altijd een arts geraadpleegd te worden en bij voorkeur zo snel als mogelijk. Er kan een passieve of actieve behandeling plaatsvinden.

De behandeling is afhankelijk van het soort bloeduitstorting (de zwaarte) en de oorzaak. In lichte gevallen zullen medicijnen aangepast worden, moet er veel rust genomen worden en zal de arts regelmatig controleren. We noemen dit de passieve behandeling. Is het ernstiger, dan kan een chirurg (in principe de neurochirurg) de hematoom weghalen tijdens een operatie. Dit is de actieve behandeling.

Tot slot

In veruit de meeste gevallen is de bloeduitstorting niet gevaarlijk. Kan je het gewoon vanzelf beter laten worden of leg je er ‘een doekje voor het bloeden’ op. Bij de hersenen is het raadzaam altijd een arts te raadplegen en dit geldt ook voor plaatsen waar bloeduitstortingen ontstaan terwijl je nauwelijks kans op stoten hebt. Medicijnen of bepaalde aandoeningen kunnen door een arts uitgesloten worden.