Inademingsletsels: Inademing van giftige stoffen

Wanneer mensen toxische stoffen zoals chemicaliën of rook (bijvoorbeeld van een brand) inademen, krijgen ze te maken met inademingsletsel. Dit is een acuut letsel dat de luchtwegen en longen aantast. Het kenmerkt zich vaak door symptomen zoals kortademigheid, hoesten en brandwonden. De arts zal zo snel mogelijk zuurstoftherapie toedienen en vervolgens de letsels ondersteunend behandelen met medicatie. De vooruitzichten zijn variabel en hangen af van de ernst van het letsel en de duur van de blootstelling. Preventieve maatregelen kunnen helpen om inademingsletsel zoveel mogelijk te voorkomen.

• Oorzaken van inademingsletsels
• Symptomen
• Diagnose en onderzoeken
• Behandeling van inademingsletsel
• Prognose van inademingsletsel
• Complicaties aan longen en luchtwegen
• Preventie van inademingsletsel

Oorzaken van inademingsletsels

Inademingsletsel ontstaat door het inademen van toxische (giftige) stoffen zoals:

• chemicaliën
• gassen (die kunnen verstikking veroorzaken)
• rook (van branden): Meer dan de helft van de sterfgevallen door branden is te wijten aan rookinademing.
• vervuilde luchtdeeltjes (luchtvervuiling)

Ook extreme hitte kan leiden tot inademingsletsels door thermisch letsel.

Symptomen

De symptomen van inademingsletsel variëren afhankelijk van het type stof dat is ingeademd en kunnen onmiddellijk na blootstelling optreden of later pas zichtbaar worden. De symptomen kunnen zich overal langs de luchtwegen manifesteren, van de neus tot de longblaasjes.

Veelvoorkomende symptomen zijn:

• brandwonden
• een krassende keel
• een loopneus
• geïrriteerde sinussen
• geschroeide neusharen
• hoesten en slijm ophoesten
• hoofdpijn
• kortademigheid
• pijn op de borst of benauwdheid
• prikkende ogen
• schade aan het gezicht

Bij patiënten die al lijden aan chronische hartziekten of longaandoeningen, kunnen de symptomen van inademingsletsel verergeren.

Diagnose en onderzoeken

De diagnose van inademingsletsel is vaak gebaseerd op de anamnese van de patiënt. Lichamelijke bevindingen zoals schade aan het gezicht, geschroeide neusharen, roet in de proximale luchtwegen, koolstofhoudende sputumproductie en stemveranderingen kunnen de diagnose ondersteunen. De bevestiging van de diagnose wordt meestal gedaan met een bronchoscoop, waarmee de arts de luchtwegen onderzoekt en de schade beoordeelt. Daarnaast kan de arts aanvullende beeldvormende onderzoeken van de longen, een bloedonderzoek en longfunctietests uitvoeren.

Behandeling van inademingsletsel

Het is cruciaal dat de luchtwegen van de patiënt niet worden geblokkeerd door het inademingsletsel. De arts zal onmiddellijk zuurstoftherapie toedienen en indien nodig medicatie voorschrijven. Sommige patiënten hebben mogelijk een beademingsapparaat nodig om te helpen bij het ademhalen. Bovendien behandelt de arts bijkomende symptomen zoals brandwonden. Ernstig verbrand huidweefsel kan worden verwijderd en vervangen door huidtransplantaten. Beschadigd longweefsel wordt beschermd met medicatie om secundaire letsels als gevolg van reanimatie, mechanische ventilatie en infecties te voorkomen.

Prognose van inademingsletsel

Bij de meeste patiënten met milde symptomen zullen de symptomen verbeteren, maar sommige patiënten kunnen blijvende long- of ademhalingsproblemen ervaren. Rokers en patiënten met ernstig letsel lopen een groter risico op blijvende problemen. Grotere longletsels door het inademen van rook of chemische verbrandingsproducten zijn vaak geassocieerd met aanzienlijke morbiditeit en mortaliteit. Wanneer inademingsletsel gepaard gaat met huidverbrandingen, heeft de patiënt vaak intensievere zorg nodig en is de kans op longcomplicaties en overlijden verhoogd.

Complicaties aan longen en luchtwegen

De meest voorkomende complicaties van inademingsletsel zijn:

• astma (chronische ontsteking van de luchtwegen)
• atelectase (instorting van de long door ineenkrimping van de longblaasjes)
• bronchiëctasieën (verwijde en geïrriteerde luchtwegen)
• bronchospasmen (spierkrampen aan de luchtwegen met ademnood)
• longontsteking
• longoedeem (vocht in de longen door linkerhartfalen)
• sublottitische stenose

In ernstige gevallen kan inademingsletsel leiden tot overlijden.

Preventie van inademingsletsel

Er zijn verschillende maatregelen die het risico op inademingsletsel kunnen verminderen. Het is belangrijk om thuis een brandveilige omgeving te creëren door het installeren van rookmelders en het hebben van een brandplan. Bij een bosbrand is het raadzaam om buitenshuis activiteiten te beperken, aangezien vervuilde stofdeeltjes in de lucht terechtkomen. Voor een gezonde binnenlucht is het aan te raden om de ramen gesloten te houden en een luchtfilter te gebruiken. Personen met astma of andere longaandoeningen of hartziekten moeten hun voorgeschreven medicijnen regelmatig gebruiken en de gebruiksrichtlijnen volgen. Bij het werken met chemicaliën of gassen is het dragen van beschermende kleding essentieel om inademingsletsel te voorkomen.