Rillingen zonder koorts: Oorzaken en symptomen

Bij rillingen gaat het lichaam rillen of trillen. De spieren trekken samen en ontspannen zich. Het lichaam probeert namelijk om warmte te produceren om de interne temperatuur te verhogen. Rillingen gaan gepaard met symptomen zoals onder andere kippenvel, klappertanden, trillen en zweten. Patiënten met koorts hebben een hoge lichaamstemperatuur. In de meeste gevallen verschijnen rillingen in combinatie met koorts. In een aantal gevallen komen echter enkel rillingen tot stand. Diverse milde tot ernstige aandoeningen en ook omgevingsfactoren veroorzaken rillingen zonder de aanwezigheid van koorts. Zeker wanneer andere ernstige, terugkerende of aanhoudende symptomen optreden in combinatie met de rillingen is medisch advies aanbevolen.

• Angststoornissen of stress
• Bijwerkingen van medicijnen
• Bloedarmoede
• Galstenen
• Infecties
• Acute bronchitis
• Blaasontsteking
• Griep en verkoudheid
• Sepsis
• Toxoplasmose
• Hypoglykemie (verlaagde bloedsuikerspiegel)
• Hypothyreoïdie (verminderde werking van schildklier)
• Koud weer
• Slaapgebrek
• Spinnenbeten
• Uitdroging
• Voeding en rillingen zonder koorts
• Voedingstekorten
• Voedselvergiftiging

Angststoornissen of stress

Een paniekaanval of een angststoornis leidt tot hartkloppingen, rillingen, doodsangst, trillingen, pijn op de borst, misselijkheid en duizeligheid. Stress en angst verminderen zijn nodig. Soms is professionele ondersteuning vereist in de vorm van psychotherapie en medicatie.

Bijwerkingen van medicijnen

Rillingen treden vaak op als bijwerking van medicatiegebruik. ibuprofen, Effexor, Voltaren en Ondansetron zijn enkele voorbeelden van geneesmiddelen die leiden tot koude rillingen zonder dat koorts optreedt. Het is belangrijk om de bijwerkingen te bespreken met de arts.

Bloedarmoede

Bij bloedarmoede (anemie) heeft het lichaam een tekort aan voldoende gezonde rode bloedcellen en lage hemoglobinewaarden. De symptomen van anemie bestaan uit zwakte, een gevoeligheid voor verkoudheid, vermoeidheid, een bleke huid (pallor), weinig energie (asthenie), verwardheid, onoplettendheid en een verlies van eetlust. Dit ontstaat vaak door een tekort aan voedingsstoffen zoals onder andere ijzer (ferriprieve anemie), foliumzuur (foliumzuurdeficiëntie) en een vitamine B12-tekort (vitamine B-deficiëntie). Deze voedingsstoffen zijn nodig voor de productie van hemoglobine bij rode bloedcellen. Ook is het mogelijk dat een patiënt door onder andere een onderliggende ziekte bloedverlies ervaart waardoor de rode bloedcellen vernietigd worden. Lage hemoglobineconcentraties veroorzaken soms onderbroken rillingen zonder koorts, evenals koude voeten en handen. De behandeling van bloedarmoede bestaat uit het nemen van ijzersupplementen en het eten van een gezonde en gevarieerde voeding die rijk is aan vitamine C, ijzer en andere essentiële voedingsstoffen.

Galstenen

Door een ophoping van harde afzettingen van cholesterol in de galblaas ontstaan galstenen. Ook deze aandoening leidt mogelijk tot rillingen over het hele lichaam zonder de aanwezigheid van koorts. Andere symptomen van galstenen zijn pijn in de onderbuik, misselijkheid, overgeven en koude rillingen. Kleine galstenen vormen geen reden tot paniek, maar bij middelgrote tot grote galstenen die vast komen te zitten in het galkanaal, ontstaat een geleidelijke verergering van de klachten. De arts schrijft medicatie voor. Daarnaast moet de patiënt veel vocht innemen en veel groenten en fruit consumeren (vooral appels).

Infecties

Acute bronchitis

De bronchiën (luchtpijpvertakkingen) zijn buisvormige doorgangen die de ingeademde luchtstroom naar de longen vergemakkelijken. Bij acute bronchitis zijn de luchtpijpvertakkingen geïnfecteerd als gevolg van bacteriën of virussen. Pijn op de borst, een ontsteking of zwelling van de luchtpijpvertakkingen, frequente hoestepisodes en ademhalingsproblemen zijn enkele kenmerken van de aandoening. Ook ervaart de patiënt mogelijk koude rillingen zonder de aanwezigheid van koorts. Vrij verkrijgbare pijnstillers, hoestdranken en veel water drinken zijn enkele behandelingsopties.

Blaasontsteking

Een blaasontsteking (cystitis) of urineweginfectie verschijnt wanneer bacteriën in de urethra terechtkomen dan een infectie veroorzaken. Dit resulteert in onder andere stinkende urine, troebele urine, pijnlijk urineren (dysurie), bloed in de urine (hematurie), frequent plassen (pollakisurie), krampen in de buik en bekkenpijn. Patiënten met ernstige symptomen ervaren af en toe koude rillingen zonder koorts. Een urineweginfectie die zich verplaatst naar de nieren, veroorzaakt in het begin geïsoleerde rillingen, maar in een latere fase krijgt de patiënt toch te maken met koorts. Blaasontstekingen behandelt de patiënt door veel te drinken om gifstoffen uit het lichaam weg te spoelen, het drinken van veenbessensap, pijnstillers en ook antibiotica. Een snelle behandeling is nodig om de urineweginfectie zich mogelijk verspreidt naar andere lichaamsdelen.

Griep en verkoudheid

Virale infecties zoals de griep en een verkoudheid veroorzaken zowel koorts als koude rillingen, maar niet op hetzelfde moment. Veelal hebben patiënten eerst rillingen zonder koorts. Koorts verschijnt mogelijk na de volledige activatie van de ziekteverwekker. Rust en veel water drinken zijn nuttig. In de meeste gevallen verdwijnen de symptomen dankzij de behandeling binnen zeven tot veertien dagen.

Sepsis

Bloedvergiftiging (sepsis) is een potentieel levensbedreigende bloedinfectie die leidt tot orgaanfalen, bloedstolling en een bloeddrukdaling. Sepsis is het gevolg van bacteriën die in het bloedsysteem terechtkomen. Dit gebeurt bijvoorbeeld door een schaafwonde of een snede, of ook door een ernstige medische aandoening zoals een blindedarmontsteking, meningitis (hersenvliesontsteking met hoofdpijn en een stijve nek) of een longontsteking.

Toxoplasmose

Toxoplasmose is een parasitaire infectie veroorzaakt door de parasiet ‘Toxoplasma gondii’. De verspreiding van de infectie gebeurt vaak door het eten van rauw vlees. Zelden leidt de infectieziekte tot ernstige symptomen bij mensen met een gezond afweersysteem. Bij patiënten met een zwakker immuunsysteem ontstaan klachten zoals spierpijn, vermoeidheid, gezwollen klieren en terugkerende aanvallen van koude rillingen.

Hypoglykemie (verlaagde bloedsuikerspiegel)

Lage bloedglucosewaarden zijn geassocieerd met diabetes mellitus (suikerziekte). Hypoglykemie verschijnt als gevolg van een te hoge dosering van insuline die een snelle verlaging van de bloedglucosespiegels veroorzaakt. Ook het eten van een koolhydraatarm dieet, alcohol drinken, een zoete snack eten en het af en toe overslaan van maaltijden leidt sneller tot lagere bloedsuikerspiegels. Langdurige trainingen leiden mogelijk ook tot hypoglykemie. Hypoglykemie gaat gepaard met sporadische koude rillingen zonder koorts, duizeligheid, honger, overmatig zweten (hyperhidrose), een snelle hartslag (tachycardie) en hoofdpijn. Diabetici die insuline injecteren zijn gevoeliger voor hypoglykemie.

Hypothyreoïdie (verminderde werking van schildklier)

Door een verminderde werking van de schildklier (hypothyreoïdie) is de normale afscheiding van hormonen aangetast. Extreme vermoeidheid, neerslachtigheid, een zware menstruatie (menorragie), breekbaar of dun haar, broze nagels of dunne nagels, een droge huid, constipatie, vermoeidheid, koude rillingen zonder koorts zijn enkele symptomen van deze toestand. Synthetische schildklierhormonen behandelen hypothyreoïdie. Meestal moet de patiënt deze medicijnen levenslang innemen.

Koud weer

De blootstelling van het lichaam aan een lage temperatuur veroorzaakt (koude) rillingen zonder dat dit gepaard gaat met koorts. Hypothermie (onderkoeling) verschijnt vooral bij ouderen maar ook het nemen van bepaalde medicijnen verhoogt het risico op het ontwikkelen van hypothermie. Geschikte kledij dragen voorkomt dit probleem.

Slaapgebrek

Door een slaapgebrek krijgt een patiënt te maken met slaperigheid, prikkelbaarheid, een gewichtstoename, overmatig geeuwen, gezwollen ogen, donkere kringen rond de ogen, een depressie, humeurigheid en ook soms rillingen. Voldoende nachtrust is nodig.

Spinnenbeten

Door een bijtwonde door spinnen zoals de bruine kluizenaar of zwarte weduwe komt gif in het lichaam terecht. Dit veroorzaakt en allergische reactie die niet beperkt is rond het bijtgebied. De pijnlijke symptomen van giftige spinnenbeten houden veelal langer dan een dag aan en bestaan uit bijvoorbeeld misselijkheid, braken en bevingen zonder koorts. Een onmiddellijke behandeling is nodig via intraveneuze (via een ader) medicatie.

Uitdroging

Een uitgedroogd lichaam is niet goed in staat om de temperatuur te reguleren. Hierdoor is het lichaam gevoeliger voor de omgeving, wat resulteert in plotselinge koude rillingen zonder koorts. Uitdroging (dehydratie) verschijnt in combinatie met spierkrampen, hoofdpijn, donkere urine en misselijkheid. Veel water drinken om het vochtverlies te herstellen is nodig. Ook elektrolytoplossingen zijn nuttig om elektrolytenstoornissen te herstellen.

Voeding en rillingen zonder koorts

Voedingstekorten

Een slecht voedingspatroon zonder vitamine B12, vitamine B en andere vitale voedingsstoffen leidt tot rillingen, onverwachte koude, uitputting, duizeligheid en gewichtsverlies. Een goede en gevarieerde voeding met veel (groene) groenten en fruit zijn nodig voor het behandelen van ondervoeding. Ook vlees, zuivelproducten, eieren, zalm en kabeljauw zijn goede voedingsbronnen voor het herstellen van het vitamine B12-gehalte.

Voedselvergiftiging

Slecht verwerkt of slecht gekookt of gebakken voedsel leidt sneller tot voedselvergiftiging. (Oncontroleerbare) rillingen zonder koorts komen hierbij voor. Soms zijn de rillingen dermate ernstig dat patiënten stotteren in plaats van normaal te spreken. Andere symptomen zijn braken, diarree en buikkrampen. De aandoening verdwijnt vanzelf binnen ongeveer een week. Veel water drinken en elektrolytoplossingen nemen zijn nodig om het verlies van elektrolyten en vocht door de diarree te compenseren.

Lees verder

• Rillingen na blootstelling aan koude of gepaard met koorts