Zweethanden (klamme handen): behandeling en stoppen
Zweethanden of klamme handen is iets wat vaak optreedt in stressvolle situaties, wanneer je nerveus of opgewonden bent. Dit komt omdat er veel eccriene zweetklieren aanwezig zijn in de handen, voorhoofd en voeten. Deze zijn verbonden met de sympathische zenuwstelsel, dat geactiveerd raakt als je gestrest bent en bij nervositeit beginnen de eccriene zweetklieren meer transpiratie uit te scheiden. Sommige mensen die hyperhidrose hebben, of overmatig zweten, merken dat ze alleen maar zwaar zweten op de palmen van hun handen. Deze aandoening wordt palmaire hyperhidrose genoemd. Het kan aanwezig zijn bij de geboorte, maar meestal begint het in de adolescentie. Bij sommige mensen verdwijnt het probleem, terwijl anderen er hun hele leven lang mee blijven kampen.
Zweethanden of klamme handen
Onder meer via zweten regelt het lichaam een constante temperatuur. Als het zweet op de huid verdampt, geeft dit een verkoelend effect en dit draagt bij aan het verlagen van de lichaamstemperatuur. Ondanks het feit dat iedereen transpireert, zweten sommige mensen meer dan anderen. Afhankelijk van je dagelijkse bezigheden kan het begroeten van anderen met een handdruk een alledaagse handeling zijn. Mensen die geen zweethanden hebben, hebben hier geen probleem mee. Maar als je handen voortdurend klam en nat zijn, kan iets dat zo simpel is als het schudden van handen, gêne en
angst opwekken.
Als je vaak zweterige handen hebt of overmatig zweet in andere delen van je lichaam wat niet wordt veroorzaakt door hogere temperaturen, dan heb je mogelijk
hyperhidrose. Dit is een aandoening die wordt gekenmerkt door veel zweten zonder aanwijsbare reden. Zweet kan door je kleren zichtbaar zijn in de vorm van zweetplekken en je sociale leven danig verstoren. Het kan een frustrerend probleem zijn, maar er zijn manieren om zweten onder controle te krijgen, middels zelfzorg of een medische behandeling.
Oorzaken van zweethanden
Bij hyperhidrose veroorzaken overactieve zweetklieren dat je overmatig zweet. Deze reactie heeft niets te maken met de binnen- of buitentemperatuur of de mate van lichamelijke inspanning. Het maakt niet uit of de temperatuur comfortabel is of dat je niet beweegt; je handen kunnen toch overmatig zweten.
Sommige mensen hebben in milde mate zweethanden en kunnen er redelijk goed mee leven. Hoewel deze zweethanden of klamme handen niet altijd op een ernstig probleem duidt en meer voorkomt in bepaalde families, is overmatig zweten soms een symptoom van een onderliggende aandoening, zoals:
Symptomen
Wanneer zweten wordt veroorzaakt door een onderliggend probleem, dan kan dit gepaard gaan met andere symptomen. Ga naar je huisarts als zweten gepaard gaat met
koude rillingen,
pijn op de borst,
misselijkheid, duizeligheid of
koorts. Maak ook een afspraak met een arts als het zweten verergert of als het je hindert in je dagelijkse leven.
Veel voorkomende oorzaken van zweethanden
Genetische aanleg
Als je constant last hebt van zweterige handpalmen of plakkerige handen, dan kan dit komen door genetische aanleg. Veel gevallen van palmaire hyperhidrose blijken het gevolg te zijn van 'defecte' genen die van generatie op generatie worden doorgegeven. Dit benadrukt het feit dat je klachten niet noodzakelijkerwijs het gevolg zijn van stress of emotionele problemen, hoewel deze factoren zeker van invloed kunnen zijn op de ernst van de klachten. Denk echter niet dat genezing van zweethanden niet mogelijk is bij genetische aanleg. Er zijn nog steeds veel behandelingen die de klachten kunnen verbeteren en de kwaliteit van je leven kunnen vergroten.
Stress en angst
De meeste mensen hebben meegemaakt dat ze last hadden van zweethanden wanneer er iets stressvols of spannends gebeurt, zoals een ziekenhuisonderzoek, een tentamen, een proefwerk, een huwelijksaanzoek of spreken in het openbaar. Dit komt omdat stress je vecht-of-vluchtreactie heeft geactiveerd en de stresshormonen epinefrine en cortisol heeft vrijgemaakt. Deze hormonen helpen je omgaan met de stress, maar verhogen ook je lichaamstemperatuur. Uiteraard probeert je lichaam deze temperatuursverhoging weer te verminderen op de gebruikelijke manier: door de zweetklieren te activeren.
Als je onder aanhoudende
chronische stress verkeert, is je lichaam constant alert en blijf je de hele dag door zweten..
Sociale fobie
Als het gaat om overmatig zweten en sociale-angststoornis (sociale fobie), is het vaak moeilijk te zeggen wat als eerste kwam. Maar er bestaat geen twijfel over dat de twee een vicieuze cirkel in stand houden. Het scenario is bekend: je voelt je vreselijk beschaamd over je zweethanden en denkt dat andere mensen je met afkeer aankijken en je negatief beoordelen. Je bent erg bang voor de reactie of de kritiek van anderen op je klamme handen. Dit triggert je vecht-of-vluchtreactie, je stresshormonen komen in actie, je handen raken bezweet en het voelt alsof al je ergste nachtmerries werkelijkheid worden. Dit versterkt alleen maar je sociale fobie en het vergroot de kans dat je bepaalde sociale situaties in de toekomst gaat vermijden.
Te lage bloedsuikerspiegel
Veel mensen met
diabetes zullen last hebben van momenten waarop ze te veel, te weinig of op ongelegen momenten zweten. Diabetesgerelateerde schade aan het zenuwstelsel en lage bloedsuikers veroorzaken deze problemen bij mensen met diabetes. Extreem lage bloedsuikers veroorzaken een vecht-of-vluchtreactie, waardoor hormonen vrijkomen die het zweten in gang zetten. Wanneer bloedsuikerspiegels gedurende langere tijd te hoog zijn, kan er een verlies van zenuwfunctie optreden. Deze aandoening staat bekend als
diabetische neuropathie. Als de zenuwen die de zweetklieren controleren beschadigd zijn, kunnen ze de verkeerde signalen naar de zweetklieren sturen, of helemaal geen signalen meer doorgeven. In de meeste gevallen veroorzaken neuropathieën overmatig zweten of een onvermogen om te zweten.
Zweethanden door alcohol /
Bron: Marian Weyo/Shutterstock.comTe veel alcohol drinken
Af en toe een glas alcohol drinken is geen enkel probleem. Alcohol kan echter problemen opleveren als je kwetsbaar bent voor zweethanden, omdat alcohol dit kan verergeren of de klachten kan triggeren. Dit komt omdat alcohol ervoor zorgt dat je bloedvaten verwijden, wat een verwarmend effect heeft op je huid. Dit zorgt ervoor dat je parasympathisch zenuwstelsel veel zweet vrijgeeft om je lichaamstemperatuur terug te brengen. Deze symptomen worden erger naarmate je meer alcohol gebruikt en kunnen chronisch worden bij mensen die afhankelijk zijn van alcohol.
Pittig eten en koffie
Hoewel pittig eten en koffie waarschijnlijk geen zweethanden of klamme handen veroorzaken, kunnen ze een krachtig effect hebben op de thermoregulatie van je lichaam en eventuele symptomen verergeren die je misschien al hebt, vooral als je gevoelig bent voor kruiden of cafeïne. Zowel kruiden als cafeïne kunnen neurotransmitters zoals acetylcholine activeren, waardoor jew zweetklieren overmatig reageren en een zweetreactie teweeg kunnen brengen. Ze kunnen ook de vrijgave van stresshormonen veroorzaken, waardoor het probleem nog erger kan worden.
Schildklieraandoeningen
Als je aan een
schildklieraandoening lijdt, is het zeer waarschijnlijk dat je ook last hebt van overmatig zweten. Bij een te snel werkende schildklier (
hyperthyreoïdie) komen stofwisselingsprocessen in een stroomversnelling terecht, waardoor je last kunt hebben van
hartkloppingen, zweten, afvallen en een gejaagd gevoel.
Overgang
Opvliegers en nachtelijk zweten zijn een bekend onderdeel van de overgang en kunnen overmatig zweten veroorzaken aan de handpalmen, handen, voeten en rest van het lichaam. Dit is te danken aan schommelende hormoonniveaus (oestrogeen en progesteron) die interfereren met het lichaamstemperatuurreguleringsproces en die hete en zweterige momenten veroorzaken. Als je hormoongevoelig bent, kan dit leiden tot ernstige symptomen die vele jaren kunnen aanhouden als ze niet worden aangepakt.
Hoe zweethanden stoppen
Hier zijn enkele snelle tips als je last hebt van zweethanden of klamme handen:
- Was je handen regelmatig. Tenzij ze echt vies zijn, is alleen het gebruik van water prima, omdat voortdurend wassen met zeep je huid zal uitdrogen.
- Handgels helpen bij het reinigen en drogen van je handen wanneer je niet bij een gootsteen in de buurt bent.
- Talkpoeder (voor baby's) kan helpen zweet te absorberen en je handen een betere grip te geven.
- Gebruik geen handschoenen om zweethanden te verdoezelen. Hierdoor zweten je handen nog meer, omdat de huid niet kan ademen.
- Omdat stress een grote rol kan spelen bij het zweten, kan het aanpakken van de bron van de stress soms helpen om de klachten te verminderen.
Zweethanden behandeling
Vaak wordt er bij zeethanden gekozen tussen iontoforese, Botox-injecties of een zenuwoperatie.
Iontoforese
Iontoforese is een techniek waarbij elektrische stroom aan de huid wordt toegediend. Op de te behandelen hand wordt een elektrode geplaatst en deze geleid de elektrische lading van het apparaat naar de huid. De behandeling verhelpt je niet voorgoed van zweethanden en daarom zal de behandeling altijd voortgezet moeten worden zolang effect gewenst is. Het voordeel is dat je zelf een iontoforese-apparaat kan aanschaffen.
Botox
Een Botox-behandeling tegen zweethanden kan de oplossing zijn. De behandeling met botuline toxine verhelpt overmatig zweten van de handen. De toxine blokkeert de zenuw die zweetklieren aanstuurt, wat ervoor zorgt dat de klieren geen zweet meer kunnen aanmaken.
Operatie
Een operatieve ingreep kan uitkomst bieden bij zweethanden. Door gebruik te maken van een operatierobot, kan men anno 2024 nauwkeurig te werk gaan en niet de hele zenuw doorknippen, maar alleen de kleine zijtakjes. Hierdoor heb je een veel kleinere kans op compensatoir zweten, dus dat je elders in het lichaam heviger gaat zweten.
Zelfzorg
Anti-transpiranten
Anti-transpiranten worden vaak geassocieerd met zweten onder de oksels, maar deze zijn ook effectief voor het stoppen van transpiratie in verschillende andere delen van het lichaam, inclusief de handen. Als je zweethanden hebt, breng dan een anti-transpirant aan op je handen om het zweten te verminderen. Begin met een regulier anti-transpirant en schakel vervolgens over naar een klinisch sterk antitranspiratiemiddel als je niet het gewenste resultaat krijgt. Antitranspiratiemiddelen werken het beste wanneer je ze 's nachts aanbrengt, omdat het je handen meer tijd geeft om ze op te nemen. Deze producten werken door je lichaam het signaal te geven om te stoppen met zweten. Je kunt vrij verkrijgbare deodoranten gebruiken en als deze niet werken, dan kan je huisarts een anti-transpirant voorschrijven.
Zuiveringszout
Zuiveringszout is een snelle en goedkope manier om zweethanden te verminderen. De meeste mensen hebben een doos zuiveringszout of
baking soda in hun keuken of badkamer staan. De effectiviteit van zuiveringszout bij het reinigen en witten van tanden is bekend, maar je beseft misschien niet hoe goed zuiveringszout werkt als een anti-transpirant en deodorant. Omdat baking soda alkalisch is, kan het goedje zweten verminderen en ervoor zorgen dat zweet snel verdampt. Meng een paar theelepels baksoda met water om een pasta te maken. Wrijf de pasta ongeveer vijf minuten over je handen en was dan je handen.
Appelazijn toepassen bij zweethanden /
Bron: Wicherek, PixabayAppelazijn
Als je hyperhidrose hebt, kan organische
appelazijn je zweethanden droog houden door de pH-waarden in je lichaam in balans te houden. Je kunt je handpalmen insmeren met appelazijn. Laat het een nacht intrekken voor het beste effect. Je kunt ook 2 eetlepels in je dagelijkse voeding opnemen. Het smaakt beter met honing en water of met een vruchtensap.
Salieblad
Het toevoegen van salieblaadjes aan je eten of het drinken van saliethee kan verlichting bieden bij zweethanden of klamme handen. Je kunt ook gedroogde
salie in doekfolie (sachet) in je zak dragen en je hand er omheen leggen om transpiratie te absorberen en te voorkomen. De adstringerende eigenschap van salie voorkomt zweten. Het kan tevens de geur verminderen die wordt veroorzaakt door zweten. Voor het beste resultaat, leg je een handvol salieblaadjes in water en laat dan je handen ongeveer 20 minuten in het mengsel weken. Een andere optie is het drinken van salie thee. Aangezien salie een kruid is, moet je met je apotheker te overleggen voordat je deze thee drinkt om ervoor te zorgen dat deze geen invloed heeft op de medicijnen die je op dit moment gebruikt.
Crème tegen zweethanden
Er bestaan verschillende soorten crèmes tegen zweethanden. Een anti-transpiratie lotion werkt vaak effectief en maakt een extra laagje op de handen, wat de transpiratie van de handen tegenhoudt.
Lees verder