Bloedneus: Oorzaken en behandelingen bij epistaxis

Ongeveer één op de vijf mensen heeft jaarlijks meerdere keren een spontane bloedneus. Spontaan wil in dezen zeggen dat er geen trauma aan de bloedneus vooraf is gegaan, zoals een klap tegen de neus. In de meeste gevallen is een bloedneus erg vervelend, maar vrij onschuldig. Toch is het in sommige situaties raadzaam om een arts te raadplegen. Hoe ontstaat een bloedneus? Zijn er bepaalde risicogroepen? Wat kun je zelf doen als je een bloedneus hebt en wanneer is het verstandig om naar de huisarts te gaan?

• Wat is een bloedneus
• Mogelijke oorzaken van een bloedneus
• Zijn er mensen die een verhoogd risico op epistaxis hebben?
• Waarom hebben kinderen vaker last van een spontane bloedneus?
• Hoe komt het dat zwangere vrouwen een grotere kans hebben op het krijgen van een bloedneus?
• Waarom hebben oudere mensen doorgaans vaker een bloedneus?
• Wat kun je doen als je een spontane bloedneus hebt?
• Het dichtknijpen van de neus
• Het gebruiken van een bloedstollende gel
• Welke zaken dien je te vermijden vlak nadat je neus is gestopt met bloeden?
• Wat nu als je neus na het dichtknijpen nog steeds bloedt?
• Wat kan een arts betekenen bij een bloedende neus?
• Medicatie tegen een bloedneus
• Het dichtbranden van het kapotte bloedvaatje
• Het beschadigde bloedvat dichtetsen
• Het tamponneren van de neusgaten
• Ziekenhuisopname bij een bloedneus

Wat is een bloedneus

In medische terminologie wordt een bloedneus met epistaxis aangeduid. Bij deze aandoening stroomt er meestal uit een, maar soms ook uit beide neusgaten bloed. Het gevoelige neusslijmvlies bevat veel kleine bloedvaten. Wanneer zo’n bloedvaatje wordt beschadigd of scheurt, dan komt er bloed vrij dat de neus via de nasale openingen verlaat. Deze interne neusbloeding kan ontstaan door een kapot bloedvat in het slijmvlies in de plek van Kiesselbach, die zich ongeveer een centimeter of twee in de neus bevindt. Bij kinderen en jongvolwassenen betreft het vaak een kapot bloedvat in het neustussenschot, oftewel het septum. Bij oudere mensen komt het weleens voor dat er een bloedvat achterin de neus kapot gaat, waardoor er meer bloed in de keelholte loopt dan in de neus.

Mogelijke oorzaken van een bloedneus

Het ontstaan van een bloedneus kan op verschillende manieren gebeuren, waarvan sommige een duidelijke oorzaak hebben. Epistaxis kun je onder andere krijgen door:

• Een harde klap tegen de neus
• Het met de nagel beschadigen van het neusslijmvlies (neuspeuteren)
• Een flinke verkoudheid, waarbij je vaak en hard niest
• Het te hard snuiten van de neus
• Een voorwerp in de neus. Kinderen stoppen nog wel eens steentjes of kraaltjes in de nasale openingen.
• Poliepen in de neus

Ook is het mogelijk dat een bloedneus een onderliggende oorzaak heeft. Diverse aandoeningen, waaronder bloedarmoede en een verhoogde bloeddruk, kunnen ervoor zorgen dat je gevoeliger bent voor het krijgen van een bloedneus. Ook wanneer je een bloedstollingsstoornis hebt of bloedverdunners gebruikt, dan loop je een groter risico.

Zijn er mensen die een verhoogd risico op epistaxis hebben?

Er zijn bepaalde groepen mensen die een verhoogd risico lopen op het krijgen van een spontane bloedneus. Dit zijn onder andere kinderen, zwangere vrouwen en oudere mensen.

Waarom hebben kinderen vaker last van een spontane bloedneus?

Kinderen tot de leeftijd van ongeveer tien jaar hebben een kleinere neus dan volwassenen. Ook de bloedvaten die binnenin de neus zitten, zijn kleiner. Ook zijn deze bloedvaatjes dunner en vatbaarder voor beschadigingen. Wanneer een kind veel kracht zet, kan er zelfs al een bloedneus ontstaan. Ook hebben veel kinderen de gewoonte om in hun neus te peuteren. Hiermee wordt de kans dat de toch al zo tere bloedvaten beschadigd raken of scheuren alleen maar groter.

Hoe komt het dat zwangere vrouwen een grotere kans hebben op het krijgen van een bloedneus?

Er zijn drie redenen waarom een zwangere vrouw meer kans heeft op het krijgen van een spontane bloedneus. Ten eerste maken zwangere vrouwen het hormoon progesteron aan. Dit hormoon maakt dat de wanden van de bloedvaten dunner en slapper worden. Ook worden de slijmvliezen van een zwangere vrouw beter doorbloed én er wordt eveneens meer bloed aangemaakt in het lichaam van een zwangere vrouw. Hierdoor komt er meer druk te staan om de bloedvaten en dus ook op de kleine bloedvaatjes die in de neus aanwezig zijn.

Waarom hebben oudere mensen doorgaans vaker een bloedneus?

Ouderdom komt met gebreken. Het lichaam is gedurende tientallen jaren aan slijtage onderhevig geweest. Dit geldt mogelijk ook voor de bloedvaten van een senior. Door de jarenlange druk op de bloedvaten kunnen de wanden slapper geworden zijn, waardoor er makkelijker een bloedneus kan ontstaan.

Wat kun je doen als je een spontane bloedneus hebt?

Een bloedneus kun je eenvoudig zelf behandelen. Na het uitvoeren van deze handelingen zal het bloeden in veruit de meeste gevallen gestopt zijn.

Het dichtknijpen van de neus

• Ga eerst in een houding zitten waarbij het hoofd heel lichtjes naar voren gebogen is. Sommige mensen denken dat zij het best het hoofd naar achteren gekanteld kunnen houden, maar dit helpt niet. Het enige dat je hiermee bereikt is dat het bloed niet de neus uitloopt, maar in plaats daarvan mogelijk in de keelholte terechtkomt. Dit kan misselijkheid geven en braakneigingen opwekken. Houd je je hoofd ver naar voren gebogen, dan verhoog je de druk op de bloedvaten in de neus. Hierdoor zal het bloed minder makkelijk stollen, waardoor de bloedneus langer aanhoudt.
• Snuit vervolgens de neus voorzichtig uit. Zet hierbij niet veel kracht, want daarmee beschadig je het weefsel alleen maar. Blaas dus voorzichtig via de neus het bloed en de eventuele stolsels naar buiten.
• Knijp je neus, terwijl je nog steeds licht voorovergebogen zit, dicht. Plaats hierbij je duim en wijsvinger net onder je neusbeen op het gedeelte waar het hardere gedeelte van je neus overgaat in het zachtere deel. Houd je neus ongeveer tien minuten dichtgeknepen en adem gedurende deze tien minuten rustig door de mond.

Het gebruiken van een bloedstollende gel

Als je wat vaker een bloedneus hebt, dan kun je een bloedstollende neusgel bij je dragen. Mocht je dan onverhoopt een bloedneus krijgen, dan kun je deze gel direct gebruiken. Het voordeel van dergelijke neusgels is dat het bloeden doorgaans direct na gebruik stopt. Voordat je de gel in de neus inbrengt, is het wel belangrijk dat je voorzichtig de neus leegsnuit. Je kunt een neusgel zonder recept bij de apotheek verkrijgen. Zoals bij elk geneesmiddel is het advies om voor gebruik de bijsluiter zorgvuldig door te lezen.

Welke zaken dien je te vermijden vlak nadat je neus is gestopt met bloeden?

Als het je gelukt is om het bloeden van de neus te stoppen, dan is er een aantal dingen dat je de komende uren het best kunt vermijden, omdat de kans anders groot is dat de neus opnieuw begint te bloeden en je weer van vooraf aan kunt beginnen. Het bloedvat dat gescheurd was en de bloedneus veroorzaakte, is zo vlak na een bloedneus nog erg zwak. Het is dus verstandig om de bloeddruk in je hoofd (en dus ook in je neus) niet onnodig te verhogen. Ga zo vlak na een bloedneus geen zware dingen tillen, uitbundig sporten of met je hoofd ondersteboven hangen. Ook het eten van pittig voedsel en het drinken van alcoholische dranken (wat bloedverdunnend werkt) vergroot je de kans om opnieuw een bloedneus te krijgen. Als je moet niezen, probeer dit dan met je mond open te doen, zodat de druk die op je neus komt te staan mogelijk minder extreem is dan wanneer je je mond gesloten zou houden.

Wat nu als je neus na het dichtknijpen nog steeds bloedt?

Als je neus niet stopt met bloeden, nadat je deze tien minuten op de beschreven manier dichtgeknepen hebt gehouden, je de gel hebt gebruikt en je neus nog bloedt of als je wekelijks last hebt van een bloedneus, dan doe je er verstandig aan om een specialist in te schakelen. Als je onlangs een chemotherapie hebt ondergaan, is het eveneens raadzaam om je tot een arts te wenden. Bij bijkomende klachten als uitslag, koorts, duizeligheid, ademhalingsmoeilijkheden en het overgeven van bloed dien je je arts hierover in te lichten. Mogelijk is er sprake van een onderliggende aandoening en is de bloedneus slechts een symptoom of gevolg hiervan. Het is dan zaak om zo snel mogelijk te achterhalen wat er mis is.

Wat kan een arts betekenen bij een bloedende neus?

De arts zal per situatie bekijken welke behandelmethode het meest geschikt is.

Medicatie tegen een bloedneus

Wanneer je niet vaak last hebt van een bloedende neus en de bloeding waarvoor je op consult bent gekomen niet heel heftig is, dan wordt er in de eerste instantie waarschijnlijk gekozen voor neusspray, -druppels of zalf. Deze medicijnen bevatten stoffen die ervoor zorgen dat de kleine bloedvaatjes in je neus samentrekken. Hierdoor zal de bloeding stoppen.

Het dichtbranden van het kapotte bloedvaatje

Als de bloedneus wat heviger is of je regelmatig kampt met epistaxis, dan kan de arts ervoor kiezen om het kapotte bloedvat dicht te branden. Hij zal je neusslijmvlies eerst verdoven alvorens hij overgaat op het dichtschroeven van het bloedvat. Na deze behandeling mag je direct naar huis. Bij jonge kinderen kan er worden gekozen voor een kortdurende narcose voor het uitvoeren van deze methode.

Het beschadigde bloedvat dichtetsen

Een andere methode om een hevige en/of frequente bloedneus aan te pakken, is het dichtetsen van het gescheurde bloedvat. Deze methode is effectief, wanneer er sprake is van een bloeding uit één neusgat. Er wordt bij deze behandeling namelijk slechts één neusgat per keer behandeld, omdat er anders te weinig bloedvoorziening in het septum zal zijn. Voor het dichtetsen zal het slijmvlies van de neus, net als bij het dichtbranden, worden verdoofd.

Het tamponneren van de neusgaten

De methodes dichtbranden en dichtetsen kunnen alleen wanneer exact duidelijk is welke bloedvaatje het probleem is. Wanneer de arts dit niet goed kan vaststellen, dan zijn deze methodes geen optie. De arts weet immers niet welk bloedvat kapot is en dichtgemaakt moet worden. In een dergelijke situatie zal er een neustampon worden aangebracht in het neusgat. Een neustampon moet 24 tot 72 uur blijven zitten en zal als deze tijd verstreken is heel voorzichtig, vaak door een KNO-arts, worden verwijderd. Gedurende de tijd dat je een neustampon in hebt, is het niet mogelijk om via het betreffende neusgat te ademen, wat niet zelden tot hoofdpijn leidt.

Ziekenhuisopname bij een bloedneus

In sommige gevallen kan er bij hevige bloedingen worden gekozen voor een ziekenhuisopname. Vaak wordt voor deze optie gekozen als de bloeding zich achterin de neus bevindt.