Eetlustremmers: Medicijnen om honger te stillen
Honger is een normaal symptoom dat het lichaam aangeeft wanneer het tijd is om te eten. Als iemand net heeft gegeten en toch weer trek heeft, kan dit leiden tot gewichtstoename. In dergelijke gevallen kunnen eetlustremmers, een vorm van gewichtsverliesmedicatie, effectief zijn. Deze medicijnen, die alleen op doktersvoorschrift verkrijgbaar zijn, helpen bij het onderdrukken van de eetlust door een verzadigd gevoel te creëren, waardoor de patiënt minder eet en uiteindelijk gewicht verliest. Net als andere medicijnen kunnen eetlustremmers bijwerkingen hebben. Het is belangrijk dat de patiënt met de arts overlegt welke stappen het beste zijn om gewicht te verliezen en of het gebruik van eetlustremmers een geschikte optie is. Bijwerkingen komen voor, maar zijn meestal mild.
Indicatie voor eetlustremmers
Eetlustremmers zijn medicinale middelen die worden voorgeschreven om de eetlust te verminderen en zo bij te dragen aan gewichtsverlies. Deze middelen zijn vaak onderdeel van een bredere behandelingsstrategie voor patiënten met overgewicht of obesitas. Het is belangrijk om de indicaties voor het gebruik van eetlustremmers te begrijpen om een effectieve en veilige behandeling te waarborgen.
Behandeling van obesitas
Eetlustremmers worden voornamelijk voorgeschreven voor de behandeling van obesitas, waarbij patiënten een aanzienlijk gewicht willen verliezen om hun algehele gezondheid te verbeteren. Obesitas is een complexe aandoening die gepaard gaat met verschillende gezondheidsrisico’s, waaronder diabetes type 2, hypertensie en hart- en vaatziekten. Eetlustremmers kunnen een waardevol hulpmiddel zijn in combinatie met veranderingen in het voedingspatroon en fysieke activiteit om gewichtsverlies te ondersteunen.
Specifieke patiëntengroepen
Bepaalde patiëntengroepen kunnen in het bijzonder profiteren van het gebruik van eetlustremmers. Dit omvat patiënten die niet in staat zijn om gewichtsverlies te bereiken met alleen levensstijlinterventies. Patiënten met een Body Mass Index (BMI) van 30 of hoger, of met een BMI van 27 of hoger in combinatie met comorbiditeit, kunnen in aanmerking komen voor eetlustremmers. Het is essentieel dat deze patiënten zorgvuldig worden beoordeeld door zorgverleners om te bepalen of medicatie de beste aanpak is.
Psychologische factoren
Soms kunnen psychologische factoren bijdragen aan een overmatige eetlust en gewichtstoename. Eetlustremmers kunnen nuttig zijn voor patiënten die lijden aan emotioneel eten of binge-eating stoornissen. In combinatie met therapie, zoals psychotherapie of gedragsinterventies, kunnen eetlustremmers helpen om de eetgewoonten van patiënten te verbeteren en hen te ondersteunen in hun gewichtsverliestraject.
Preventie van gewichtsherstel
Na succesvol gewichtsverlies is het belangrijk om gewichtsherstel te voorkomen. Eetlustremmers kunnen een rol spelen in de langdurige beheersing van gewicht, vooral voor patiënten die het moeilijk vinden om hun nieuwe voedingspatroon vol te houden. Het gebruik van deze middelen in een gecontroleerde omgeving kan patiënten helpen om hun eetlust te beheersen en terugval te voorkomen.
Ondersteuning bij medische aandoeningen
Eetlustremmers kunnen ook worden voorgeschreven aan patiënten met bepaalde medische aandoeningen die gewichtstoename veroorzaken, zoals polycysteus ovariumsyndroom (PCOS) of hypothyreoïdie. Het onder controle krijgen van de eetlust kan bijdragen aan een betere beheersing van deze aandoeningen en het verbeteren van de algehele gezondheid van de patiënt.
Tegenindicaties voor eetlustremmers
Hoewel eetlustremmers voordelen bieden voor gewichtsverlies en de beheersing van eetlust, zijn er ook belangrijke tegenindicaties om rekening mee te houden. Het is cruciaal om patiënten te screenen op deze tegenindicaties om ongewenste bijwerkingen en complicaties te voorkomen.
Medische aandoeningen
Bepaalde medische aandoeningen vormen een directe tegenindicatie voor het gebruik van eetlustremmers. Patiënten met een voorgeschiedenis van hart- en vaatziekten, zoals hartaanvallen of ernstige aritmieën, mogen geen eetlustremmers gebruiken vanwege het risico op verhoogde bloeddruk en hartslag. Daarnaast kunnen patiënten met een geschiedenis van beroertes of ernstige hypertensie ook risico lopen bij het gebruik van deze medicatie.
Psychiatrische aandoeningen
Patiënten met een geschiedenis van psychiatrische aandoeningen, zoals ernstige depressie, angststoornissen of bipolaire stoornis, dienen voorzichtig te worden benaderd bij het gebruik van eetlustremmers. Sommige eetlustremmers kunnen de symptomen van deze aandoeningen verergeren of leiden tot nieuwe psychische problemen. Zorgverleners moeten alternatieve behandelingen overwegen en patiënten nauwlettend opvolgen.
Interacties met andere medicatie
Eetlustremmers kunnen ook interageren met andere medicatie die patiënten gebruiken. Het is belangrijk om een volledige lijst van medicatie en supplementen die de patiënt gebruikt te beoordelen voordat eetlustremmers worden voorgeschreven. Geneesmiddelen die de bloeddruk, hartfunctie of psychiatrische toestand beïnvloeden, kunnen ongewenste interacties vertonen, wat kan leiden tot ernstige bijwerkingen.
Zwangere en borstvoeding gevende patiënten
Het gebruik van eetlustremmers is niet aanbevolen voor zwangere vrouwen of vrouwen die borstvoeding geven. De effecten van deze medicatie op de foetus of pasgeborene zijn onvoldoende onderzocht, waardoor de veiligheid niet kan worden gegarandeerd. Zorgverleners moeten alternatieve benaderingen voor gewichtsbeheersing aanbevelen aan deze patiëntengroepen.
Ouderen
Ouderen moeten ook met voorzichtigheid worden behandeld bij het gebruik van eetlustremmers. Deze patiënten hebben vaak een verhoogd risico op bijwerkingen door de aanwezigheid van meerdere chronische aandoeningen en het gebruik van verschillende medicaties. Een zorgvuldige afweging van de risico's en voordelen is essentieel voordat deze medicatie wordt voorgeschreven aan ouderen.
Soorten eetlustremmende middelen
Liraglutide (Saxenda en Victoza)
Liraglutide wordt toegediend via een injectie. Dit medicijn werd oorspronkelijk ontwikkeld om de bloedsuikerspiegel te verlagen bij patiënten met diabetes mellitus (
suikerziekte). Het werkt door in te grijpen op hormonen in de darmen, waardoor de honger wordt verminderd en het gevoel van verzadiging wordt versterkt.
Naltrexon-Bupropion (Contrave, Mysimba)
De combinatie van Naltrexon en Bupropion beïnvloedt het beloningssysteem in de
hersenen, wat de patiënt minder plezierig vindt in bepaalde voedingsmiddelen. Daarnaast beïnvloeden deze medicijnen de hypothalamus, het hersengebied dat de eetlust, lichaamstemperatuur en andere functies reguleert. Dit medicijn is echter niet geschikt voor patiënten met
epilepsie, mensen die behandeld worden voor een verslaving aan
opioïden, en patiënten met een
eetstoornis. Er is ook een verhoogd risico op zelfmoordgedachten bij het gebruik van Contrave/Mysimba.
Wat zijn geen eetlustremmers?
Orlistat
Orlistat is een medicijn dat wordt voorgeschreven voor de behandeling van
obesitas. Het werkt door te voorkomen dat een deel van het vet uit de voeding wordt opgenomen door het lichaam. Hierdoor vermindert de calorie-inname en kan gewichtsverlies worden bevorderd.
Supplementen
Er zijn verschillende supplementen op de markt die beweren eetlustremmend te zijn. Deze producten zijn echter niet gecategoriseerd als medicijnen en hun effectiviteit is niet bewezen.
Effectiviteit van medicijnen om eetlust te remmen
Gezond eten is noodzakelijk in combinatie met het gebruik van eetlustremmers /
Bron: Jill111, PixabayVoordelen
Eetlustremmers kunnen effectief zijn, maar de resultaten kunnen variëren. Gemiddeld verliezen patiënten binnen een jaar ongeveer 5% van hun lichaamsgewicht met behulp van deze medicijnen. Sommige patiënten kunnen meer gewicht verliezen, terwijl anderen minder resultaat ervaren. Deze medicijnen zijn het meest effectief in combinatie met gezonde voedingsveranderingen (
gezonde en evenwichtige voeding) en verhoogde fysieke activiteit. Eetlustremmers werken beter wanneer ze worden gecombineerd met een actieve levensstijl en voedingsaanpassingen.
Nadelen
Eetlustremmers dienen tijdelijk te worden gebruikt, onder nauwlettende medische controle. Bij langdurig gebruik kan het lichaam zich aanpassen aan de verminderde calorie-inname door efficiënter om te gaan met beschikbare voedingsstoffen. Na het stoppen met de medicatie kan het lichaam snel extra calorieën omzetten in vet, wat kan leiden tot een jojo-effect. Dit betekent dat gewichtsverlies vaak tijdelijk is en kan worden gevolgd door gewichtstoename.
Gewichtsverliesmedicatie is niet voor iedereen geschikt, daarom is het cruciaal om eerst met een arts te overleggen. De arts zal de patiënt adviseren over voedingsaanpassingen, het verhogen van de lichamelijke activiteit en het verbeteren van de slaapgewoonten. Bovendien kan de arts eventuele emotionele problemen onderzoeken die bijdragen aan
verhoogde eetlust en waar nodig psychologische ondersteuning bieden. Als veranderingen in levensstijl niet effectief zijn en het BMI ten minste 30 bedraagt (of ten minste 27 met een aan gewicht gerelateerd gezondheidsprobleem zoals hoge bloeddruk), kan het gebruik van medicatie een optie zijn.
Bijwerkingen van geneesmiddelen om gewicht te verliezen
Eetlustremmers kunnen, net als andere medicijnen, bijwerkingen veroorzaken, hoewel deze meestal mild zijn. Mogelijke bijwerkingen zijn onder andere:
- Duizeligheid
- Nervositeit
- Slapeloosheid
- Spijsverteringsproblemen zoals [ARTIKEL=189617]misselijkheid, obstipatie, diarree en [ARTIKEL=180120]maagpijn
- Voedingstekorten, zoals vitaminetekorten en mineralentekorten bij langdurig gebruik; daarom wordt enkel tijdelijk gebruik aanbevolen
Daarnaast kan het gebruik van bepaalde eetlustremmers een verhoogd risico op pulmonale arteriële hypertensie met zich meebrengen. Problemen met de hart-, mitralis- of aortaklep kunnen ook optreden.
Bij eventuele bijwerkingen is het raadzaam om de arts te raadplegen voor verdere evaluatie en advies.
Eetlustremmers kunnen invloed hebben op de algehele metabole gezondheid, inclusief de glucosehuishouding. Sommige medicijnen, zoals Liraglutide, verbeteren niet alleen de eetlustregulatie, maar kunnen ook de insulinegevoeligheid verbeteren en bijdragen aan een betere bloedsuikercontrole bij diabetespatiënten.
Langetermijneffecten en ondersteuning
Bij langdurig gebruik van eetlustremmers is voortdurende medische monitoring cruciaal. Regelmatige controle door een arts helpt bij het identificeren van eventuele bijwerkingen of gezondheidsproblemen die kunnen ontstaan. Het is ook belangrijk om een ondersteunend netwerk te hebben, zoals diëtisten en psychologen, om te zorgen voor een geïntegreerde aanpak van gewichtsbeheer.
Alternatieve benaderingen voor gewichtsverlies
Gezonde levensstijl en gedragsverandering
Naast medicatie kunnen gedragsveranderingen en een gezonde levensstijl een belangrijke rol spelen bij gewichtsverlies. Het implementeren van een evenwichtig voedingspatroon, regelmatige fysieke activiteit, en gedragsinterventies zoals cognitieve gedragstherapie kunnen de effectiviteit van eetlustremmers aanvullen en duurzame resultaten opleveren.
Voedingstips voor ondersteuning van gewichtsverlies
Een gezonde voeding speelt een cruciale rol bij het ondersteunen van gewichtsverlies en het maximaliseren van de effectiviteit van eetlustremmers. Voedingsadviezen zoals het verhogen van vezelinname, het vermijden van suiker en geraffineerde koolhydraten, en het kiezen van voedzame maaltijden kunnen bijdragen aan een betere controle over de eetlust en gewicht.