Geel of groen slijm ophoesten: oorzaken en wat te doen?
Het is niet ongewoon om slijm op te hoesten als je een hoestbui van diep in je longen ontwikkelt. Geel of groen slijm ophoesten wijst vaak op een ontsteking of infectie. Het lichaam produceert elke dag ongeveer 1 tot 1,5 liter slijm, ook als je gezond bent. Als je aanzienlijke hoeveelheden slijm ophoest, kan dit wijzen op een infectie of allergie. Ofschoon het ophoesten van een beetje helder slijm als normaal wordt beschouwd, kunnen grotere hoeveelheden slijm op een zich ontwikkelende infectie duiden. Dit gebeurt als gevolg van het ontstoken raken van de luchtwegen, wat ook tot andere klachten kan leiden als benauwdheid en kortademigheid.
Wit of grijs slijm
Bovenste luchtweginfectie
Het ophoesten van wit of grijs
slijm is vaak een aanwijzing voor een bovenste luchtweginfectie of congestie en zwelling van de bijholten. Dit type slijm is afkomstig uit de bijholten. Normaal druppelt er geen slijm uit de bijholten, maar als er een ontsteking is, van virale of bacteriële aard, dan kan het slijm achter in de keel terechtkomen waardoor je gaat
hoesten.
Door zuivel?
Sommige mensen denken dat het consumeren van zuivelproducten kan leiden tot het ontwikkelen van wit slijm. Dit is echter niet waar. Zuivel kan slijm wel dikker maken en daarom kan het lastiger zijn voor het lichaam om het weg te werken. Dit zorgt ervoor dat het slijm stagneert en uitdroogt, wat leidt tot wat verdikt slijm.
Teer of andere stoffen
Het ophoesten van grijs slijm kan een teken zijn dat het lichaam zich probeert te ontdoen van teer of andere stoffen die in de longen en luchtwegen zijn terechtgekomen door roken of het inademen van grote hoeveelheden luchtverontreinigende stoffen zoals smog.
Andere oorzaken
Mogelijke andere oorzaken van grijs tot wit slijm, zijn:
Astma
Bij mensen met
astma kunnen de luchtwegen geïrriteerd en ontstoken raken, waardoor ze meer slijm aanmaken dan normaal. Dit overtollige slijm kan zich ophopen en opgehoest worden, vaak in de vorm van plakkerig, wit of grijs slijm. De luchtwegen proberen zichzelf te zuiveren, wat leidt tot een regelmatig hoesten en het gevoel van benauwdheid. De kleur van het slijm kan variëren van helder tot een grijstint, afhankelijk van de ernst van de ontsteking.
Chronische bronchitis
Bij chronische bronchitis, vaak een onderdeel van COPD (Chronisch Obstructieve Longziekte), zijn de luchtwegen permanent geïrriteerd. Hierdoor produceren ze meer slijm dan normaal, wat zich ophoopt en leidt tot langdurig hoesten. Dit slijm, vaak wit of grijs van kleur, is een teken dat de luchtwegen zich verzetten tegen de voortdurende irritatie. Het is alsof de longen in een constante strijd zijn om zich te ontdoen van de prikkels die hen verstikken.
Gastro-oesofageale refluxziekte (GORZ)
Gastro-oesofageale refluxziekte (GORZ), of zure
reflux zorgt ervoor dat maagzuur terugstroomt naar de slokdarm en soms zelfs de keel, waar het de slijmvliezen irriteert. Dit kan een toename van wit slijm in de keel veroorzaken, dat vervolgens wordt opgehoest. Het is een ongemakkelijk en branderig gevoel, alsof het lichaam probeert het zuur en de irritatie weg te spoelen met dit slijm. De keel voelt dik en plakkerig aan, wat het hoesten verder aanwakkert.
Uitdroging
Wanneer het lichaam
uitdroogt, wordt ook het slijm in de luchtwegen dikker en kleveriger. Dit dikkere slijm kan wit of grijs van kleur worden en maakt het moeilijker om te hoesten. Het gevoel van vastzittend slijm in de keel zorgt voor een voortdurend ongemak, alsof er een stroperige massa aan de luchtwegen blijft kleven, wachtend om eindelijk los te komen.
Extra slijm door hooikoorts /
Bron: Istock.com/mkrberlin Allergieën
Bij allergieën zoals hooikoorts, stofmijt- of schimmelallergieën reageert het lichaam door extra slijm aan te maken. Dit slijm is vaak wit en schuimig van structuur, als een directe reactie op de allergenen die de luchtwegen prikkelen. Het is een constante strijd waarin de luchtwegen proberen zichzelf te zuiveren van deze ongewenste indringers, resulterend in een opeenhoping van schuimig slijm.
Inhalatie van irriterende stoffen
Naast teer en smog kunnen ook andere irriterende stoffen zoals stof, chemicaliën, of rook van open vuur je luchtwegen binnendringen. Het lichaam reageert door grijs slijm te produceren in een poging om deze schadelijke deeltjes kwijt te raken. Het voelt alsof je luchtwegen zich willen reinigen van alles wat hen verstikt; een grijs teken dat je longen zichzelf verdedigen tegen de binnengekomen verontreinigingen.
Luchtvochtigheid
In droge lucht, bijvoorbeeld tijdens de winter of in ruimtes met airconditioning, kan het slijm in de luchtwegen uitdrogen en verdikken. Dit dikkere slijm krijgt een grijze tint en plakt aan de luchtwegen, wat het hoesten bemoeilijkt. Het is alsof de luchtwegen vast komen te zitten in een droog klimaat, waardoor ze zich niet goed kunnen ontdoen van het opgehoopte slijm.
Medicatiegebruik
Bepaalde medicijnen, zoals antihistaminica, kunnen de slijmproductie verminderen. Hierdoor wordt het slijm dikker en plakkeriger, wat kan resulteren in wit of grijs slijm dat moeilijk op te hoesten is. Het is alsof het lichaam wordt afgeremd in zijn natuurlijke zelfreiniging, waardoor het slijm stagneert en de luchtwegen verstopt.
Bruin slijm
Mensen die roken hoesten vaak
bruin slijm op, dat vaak een korrelige textuur heeft. Overmatig roken kan ervoor zorgen dat slijm bruin wordt vanwege alle stoffen in tabak die in de longen terechtkomen en die het lichaam probeert op te
hoesten.
Roze slijm
Het ophoesten van roze slijm is een indicator van
longoedeem, ook bekend als
vocht achter de longen. Het kan ook wijzen op een kleine bloeding. Dit type slijm kan ook een schuimige textuur hebben, die meestal voorkomt bij mensen met reeds bestaande
hartproblemen.
Bloederig slijm
Bloed dat wordt aangetroffen in slijm staat bekend als hemoptoë. Strepen van bloed in slijm is een goedaardig teken van bronchitis. Het
ophoesten van een aanzienlijke hoeveelheid bloed kan ook een teken zijn van tuberculose, longontsteking, kanker of
longembolie. Als je bloed ophoest, is het verstandig om direct je huisarts re raadplegen.
Groen of geel slijm ophoesten
Dik, donkergeel tot groenig slijm kan een teken zijn van een virale of bacteriële infectie,
sinusinfectie of infectie van de lagere luchtwegen. Meestal gebeurt dit wanneer het immuunsysteem witte bloedcellen, ook wel neutrofielen genaamd, naar het infectiegebied stuurt. Deze cellen bevatten een groen eiwit dat, wanneer het in grote hoeveelheden aanwezig is, het slijm in een groenige tint verandert. In tegenstelling tot wat vaak wordt gedacht, betekent groenachtig slijm niet noodzakelijkerwijs dat je een bacteriële infectie hebt.
Geel en groen slijm ophoesten en keelpijn /
Bron: Istock.com/ajijchanBijkomende symptomen en klachten
Geel of groen slijm ophoesten kan gepaard gaan met de volgende klachten en symptomen:
Bij wie en wanneer komt het voor?
Wie?
Geel of groen slijm ophoesten komt vaak voor bij:
- kinderen jonger dan vijf jaar
- ouderen
- mensen met een chronische longaandoening.
- rokers
Wanneer?
In de volgende situaties ben je vatbaarder voor infectie en voor het ophoesten van geel of groen slijm:
- als je in een gestreste of verzwakte toestand verkeert en wordt blootgesteld aan iemand anders die ziek is
- na een virale infectie zoals verkoudheid of griep, of een kinderziekte zoals waterpokken of mazelen
- als je een chronische longziekte hebt, zoals chronische bronchitis en longemfyseem
Oorzaken van geel of groen slijm ophoesten
Meest voorkomende oorzaken
De meest voorkomende oorzaken van geel of groen slijm ophoesten zijn:
- Milde tot matige bacteriële infecties, die over het algemeen geel slijm produceren.
- Acute ontsteking van de longen.
- Acute ontsteking van het strottenhoofd (laryngitis), produceert een zeer schorre stem.
- Chronische bijholteontsteking (sinusitis).
Minder vaak voorkomende oorzaken
Minder vaak voorkomende oorzaken van geel of groen slijm ophoesten zijn:
- Ernstige bacteriële infecties, die de neiging hebben om groen slijm te produceren.
- Bacteriële infecties van de longen, die vrij grote hoeveelheden groen slijm kunnen produceren samen met hoge koorts.
- Een abces in de longen (longabces), dat na een onbehandeld of ernstig geval van longontsteking kan optreden. Een gescheurd abces veroorzaakt groen slijm, pijn en koorts.
Virale ziekten en longschade
Virale ziekten, aangeboren aandoeningen en schade aan de longen:
- Virale bovenste luchtweginfectie, ook bekend als een verkoudheid. Witgeel sputum kan bij verkoudheid verschijnen.
- Virale infecties van de longen kunnen kleine hoeveelheden geelwit slijm en een lichte koorts veroorzaken.
- Schade aan de longen door herhaalde ontsteking (bronchiëctasieën), waardoor het moeilijk wordt om het slijm op een normale manier te verdrijven, waardoor je zwaar gaat hoestent. Dit komt soms door een aangeboren afwijking.
Bronchitis
Bij
acute bronchitis kun je groen of geel slijm ophoesten. Bronchitis is een ontsteking van de bronchiën, de vertakkingen van de luchtpijp. Het veroorzaakt een hoest vaak met slijm, evenals kortademigheid, piepende ademhaling en een beklemmende gevoel op de borst. Andere symptomen zijn
keelpijn en kortademigheid. Het wordt meestal veroorzaakt door een virus.
Benauwdheid /
Bron: Wavebreakmedia/Shutterstock.comLongontsteking
Een
longontsteking veroorzaakt hoesten, met eventueel een
zere keel en ophoesten van groen of geel slijm. Veel voorkomende klachten zijn
benauwdheid, snelle en oppervlakkige ademhaling, (hoge) koorts (met transpireren en
rillingen), pijn op de borst (welke wordt verergerd door diep ademhalen en hoesten) en algeheel gevoel van malaise, zich uitend in een slechte eetlust, vermoeidheid en hoofdpijn.
Chronische bronchitis
Bij chronische
bronchitis zijn de bronchiën (de vertakkingen van de luchtpijp) blijvend ontstoken.
Chronische bronchitis valt, evenals
longemfyseem onder de noemer
COPD. Bronchitis is een ontsteking van de bronchiën en het veroorzaakt een hoest met slijm, evenals kortademigheid, piepende ademhaling en een pijn op de borst.
Tuberculose (tbc)
Tuberculose (tbc) is een ziekte die wordt veroorzaakt door bacteriën die Mycobacterium tuberculosis worden genoemd en die vaak de longen infecteren, hoewel het ook andere organen in het lichaam kan beïnvloeden. De bacteriën kunnen lange tijd (zelfs jaren) inactief zijn in het lichaam, totdat ze symptomen veroorzaken zoals hoesten, koorts,
verlies van eetlust en
nachtzweten.
Bronchiëctasieën
Bronchiëctasieën is ene chronische longziekte, waarbij er abnormale verwijdingen van de wand van de luchtwegen, de bronchiën, optreden. Er ontwikkelt zich vaak een chronische, productie hoest.
Acute bijholteontsteking
Acute bijholteontsteking wordt vaak veroorzaakt door verkoudheidsvirussen of griepvirussen (influenzavirussen), maar een bacterie kan ook de boosdoener zijn. Het gaat vaak gepaard met lopende, snotterige of verstopte neus, pijn/druk in het gezicht of minder ruiken. Soms gaat het gepaard met geel of groen slijm wat achterin de keel loopt en wat je ophoest.
Longabces
Een abces is een verzameling pus in een holte die het gevolg is van een infectie. Na een infectie zoals een longontsteking kan zich een
longabces vormen. Symptomen bestaan uit het ophoesten van groen of geel slijm,
ribpijn die erger wordt bij ademhalen, hoesten, niezen of lachen, nachtzweten en onbedoeld gewichtsverlies.
Wanneer medische hulp inschakelen?
Huisarts
Maak een afspraak met je huisarts als je groen of geel slijm ophoest en:
- je voelt je slechter na een paar dagen in plaats van beter
- je bent zwanger
- je bent ouder dan 65 jaar
- de symptomen duren drie weken of langer
- je hebt een chronische ziekte, zoals hart-, long- of nieraandoening
- je hebt een verzwakt immuunsysteem
Alarmsymptomen
Ga onmiddellijk naar de eerstehulpafdeling van een ziekenhuis of bel 112 als je groen of geel slijm ophoest en:
- je hebt moeite met ademhalen, vooral als je ook pijn op de borst hebt
- je hoest meer dan wat streepjes of stippen bloed of je ziet herhaaldelijk bloed in het slijm
Onderzoek en diagnose
Je staat op, neemt een diepe ademhaling en... oeps, daar komt weer dat dikke, geelgroene slijm tevoorschijn. Niet bepaald een fris begin van de dag! Als je langere tijd last hebt van het ophoesten van geel of groen slijm, is het tijd om even langs de huisarts te gaan voor onderzoek. Hier is wat je kunt verwachten:
Gesprek over je klachten
De arts begint met een aantal vragen: Hoe lang hoest je al? Is het slijm altijd geel of groen, of wisselt de kleur? Heb je koorts, benauwdheid of pijn op de borst? Dit helpt om in te schatten of het om een gewone verkoudheid, een bacteriële infectie of iets anders gaat.
Lichamelijk onderzoek
Met een stethoscoop luistert de arts naar je longen en luchtwegen. Die vervelende hoest kan wijzen op een luchtweginfectie, zoals bronchitis of longontsteking. Een piepende ademhaling of gekraak kan aangeven dat er slijm diep in je longen zit, wat soms duidt op iets ernstigers.
Sputumtest
Als de arts vermoedt dat er een bacteriële infectie in het spel is, zoals een longontsteking, kan hij een sputumtest doen. Hierbij geef je wat slijm af (door even flink te hoesten), zodat dit getest kan worden op bacteriën of virussen. Op basis van de uitslag weet de arts welke behandeling het beste is.
Bloedonderzoek
Bij langdurige klachten kan een bloedonderzoek nodig zijn. Dit helpt om te kijken of er sprake is van een infectie. Verhoogde ontstekingswaarden geven vaak een duidelijk signaal af dat je lichaam ergens tegen vecht, en dat kan extra informatie opleveren voor een passende behandeling.
Röntgenfoto van de borst
Als er sprake is van langdurig geel of groen slijm, gecombineerd met andere symptomen zoals koorts of vermoeidheid, kan de arts besluiten een röntgenfoto van de borst te maken. Dit helpt om te zien of er sprake is van een longontsteking of andere longproblemen, zoals COPD.
Behandeling van geel of groen slijm ophoesten
Geel of groen slijm ophoesten is niet alleen vervelend, het is vaak een teken dat je lichaam ergens tegen vecht. Gelukkig zijn er verschillende manieren om van dat dikke slijm af te komen en weer vrij te ademen. Hier zijn de beste behandelingen om je luchtwegen weer lekker schoon te krijgen!
Drinken, drinken, drinken!
Drink veel water! Het klinkt simpel, maar door goed gehydrateerd te blijven, wordt dat dikke slijm dunner en makkelijker om op te hoesten. Thee met honing werkt ook verlichtend en geeft je keel wat extra rust.
Stoom in de badkamer
Zet de douche lekker heet en creëer een mini-sauna in je badkamer. Door de stoom openen je luchtwegen, wordt het slijm losser en hoest je het makkelijker op. Een kom heet water met een paar druppels eucalyptusolie helpt ook om de luchtwegen te openen.
Verlicht met medicijnen
Als je hoest aanhoudt of echt te vervelend wordt, kan een hoestdrankje of slijmoplosser helpen. Je huisarts of apotheek kan je een middel aanraden dat het slijm dunner maakt, zodat het makkelijker loskomt. Een inhalator kan soms ook nuttig zijn als je benauwd bent.
Antibiotica bij bacteriële infecties
Als je arts denkt dat je slijm door een bacteriële infectie, zoals bronchitis of longontsteking, wordt veroorzaakt, krijg je waarschijnlijk een antibioticakuur. Deze helpt je lichaam om de bacteriën aan te pakken, en binnen een paar dagen voel je je weer een stuk beter.
Rust en frisse lucht
Gun je lichaam de rust die het nodig heeft om te herstellen. Neem wat extra rust, blijf warm en vermijd rook en vervuilde lucht. Zorg ook voor frisse lucht in huis door af en toe een raam open te zetten—het helpt je longen om zich te reinigen en je herstel te versnellen.
Verhoging onder je hoofd
Slaap met een extra kussen onder je hoofd, zodat je luchtwegen open blijven. Dit voorkomt dat slijm zich 's nachts ophoopt en maakt het makkelijker om de volgende ochtend op te staan zonder meteen in een hoestbui te belanden.
Probeer een zoutoplossing
Een neusspray met zoutoplossing of een zoutinhalator kan helpen om je luchtwegen te kalmeren en het slijm losser te maken. Dit helpt vooral als je ook last hebt van een verstopte neus.
Voldoende drinken /
Bron: Luminast/Shutterstock.comTips voor zelfzorg
Neem de volgende zelfzorgmaatregelen in acht:
- neem voldoende rust
- drink veel water
- gebruik een luchtbevochtiger
- eet gezond en gevarieerd
- gebruik vrij verkrijgbare, niet-steroïde ontstekingsremmende medicijnen zoals ibuprofen om koorts en pijn onder controle te houden
- gebruik paracetamol
- stoppen met roken
- keel verzachten met een hoestmiddel met althaea, tijm, saccharose of honing
- sommige middelen stimuleren de aanmaak van slijm, zoals dranken met anijs, salmiak of zoethout
- sommige middelen maken taai slijm in de luchtwegen dunner en minder taai: acetylcysteïne, broomhexine en carbocysteïne