Chronische oorinfectie: Soorten, oorzaken en behandeling

Een oorinfectie die telkens terugkeert, of aanhoudt, staat bekend als een chronische oorinfectie. Eerst ontstaat een acute oorinfectie die zich dan ontwikkelt in een chronische vorm. Diverse soorten oorinfecties zijn mogelijk, die meestal het gevolg zijn van virussen. Concentratieproblemen, problemen met spreken of lezen en gehoorproblemen zijn enkele symptomen van een chronische oorinfectie. Oorpijn komt hierbij niet altijd tot uiting. De meeste chronische oorinfecties verdwijnen spontaan. Wanneer een oorinfectie verergert, langer dan drie dagen aanhoudt of gepaard gaat met wijzigende symptomen, is een bezoek aan de arts vereist. Soms zijn medicijnen, medische procedures of chirurgische ingrepen nodig om de chronische oorinfectie te verhelpen.

• Soorten chronische oorinfecties
• Chronische otitis media met effusie
• Chronische etterige otitis media
• Oorzaken: Na acute of herhaalde oorinfectie
• Risicofactoren
• Symptomen: Oorpijn en gehoorverlies
• Acute oorinfectie
• Chronische oorinfectie
• Behandeling van chronische oorinfectie
• Complicaties van infecties aan het oor
• Preventie

Soorten chronische oorinfecties

Meestal veroorzaken virussen chronische oorinfecties.

Chronische otitis media met effusie

Meestal ontstaat otitis media (middenoorontsteking) met effusie bij kinderen. De oorinfectie ontwikkelt zich nadat een oorspronkelijke oorinfectie is verdwenen, maar waarbij vocht langdurig achterblijft in het middenoor. Niet altijd komen symptomen voor, maar de arts bemerkt wel tekenen van vocht achter het trommelvlies. Gehoorproblemen treden mogelijk wel op. De arts stelt de diagnose van chronische otitis media met effusie nadat een patiënt otitis media met effusie reeds drie maanden of langer heeft. Bij de meeste patiënten verdwijnt otitis media met effusie binnen de drie maanden vanzelf. Bij vijf à tien procent van de patiënten houdt de oorinfectie één jaar of langer aan.

Chronische etterige otitis media

Patiënten met chronische etterige otitis media hebben een terugkerende en aanhoudende oorafscheiding. De aandoening ontwikkelt zich meestal als een complicatie van acute otitis media met perforatie van het trommelvlies in de kindertijd.

Oorzaken: Na acute of herhaalde oorinfectie

Een chronische oorinfectie ontwikkelt zich wanneer een patiënt een acute oorinfectie (acute otitis media) heeft die niet volledig geneest of herhaalde oorinfecties heeft. Acute oorinfecties treden op wanneer de buis van Eustachius (een buis die van het middenoor naar de achterkant van de keel loopt) verstopt raakt. Kinderen hebben meer kans op oorinfecties omdat bij hen de buizen korter en smaller zijn, waardoor ze gemakkelijker verstopt raken. Een vochtophoping in het middenoor raakt mogelijk geïnfecteerd, wat oorpijn en andere symptomen veroorzaakt.

Risicofactoren

Risicofactoren van chronische oorinfecties zijn onder andere:

• allergieën
• chronische sinusitis (chronische ontsteking van de neusbijholte)
• de griep
• de verkoudheid
• drukke kinderdagverblijven (deze plaatsen komen meer in contact met virussen en bacteriën)
• een familiegeschiedenis van oorinfecties
• een gespleten gehemelte (schisis)
• het syndroom van Down

Symptomen: Oorpijn en gehoorverlies

De symptomen verschillen en hangen af van het type oorinfectie. De symptomen zijn in één of beide oren constant of met tussenpozen aanwezig.

Acute oorinfectie

De symptomen van een acute oorinfectie zijn onder andere:

• aan het aangetaste oor trekken (bij kinderen)
• een oorafscheiding
• gehoorverlies
• hoge koorts
• misselijkheid of braken
• oorpijn
• prikkelbaarheid (bij kinderen)
• vaker huilen (bij kinderen)

Chronische oorinfectie

Otitis media met effusie
Otitis media met effusie leidt tot:

• concentratieproblemen
• een gevoel van druk in het oor
• een oorafscheiding
• een slechte balans
• gehoorverlies
• milde koorts
• milde oorpijn
• minder vermogen om zelfstandig te werken
• problemen met spreken of lezen
• slaapproblemen
• vertraagde reacties, of veel tijd nodig om spraak te verstaan

Chronische etterige otitis media
Een patiënt met chronische etterige otitis media heeft een gaatje in het trommelvlies. Wanneer het trommelvlies barst, komt spanning vrij, waardoor pijn niet altijd tot uiting komt. Andere symptomen zijn gehoorverlies en lekkende vloeistof uit het oor. Koorts komt meestal niet tot stand.

Behandeling van chronische oorinfectie

Sommige chronische oorinfecties verdwijnen spontaan zoals otitis media met effusie. Warmte of koude toepassen tegen het oorgebied verlicht de pijn. Een oorinfectie die na enkele dagen nog niet verdwenen is, vereist medische aandacht.

Oor spoelen
De arts spoelt en reinigt soms het oor. Dit versnelt het herstel van sommige soorten chronische oorinfecties, zoals chronische etterige otitis media, omdat het de gehoorgang vrijhoudt van vuil en een oorafscheiding.

Medicijnen
Patiënten met een oorinfectie zijn vaak gebaat met vrij verkrijgbare medicijnen tegen pijn en koorts, zoals paracetamol of niet-steroïde ontstekingsremmers (NSAID's). Kinderen mogen geen aspirine innemen omdat deze pijnstillers het risico op het Reye-syndroom verhogen (zwelling van de hersenen en lever). Antibiotica werken alleen als bacteriën de oorzaak van de oorinfectie zijn. Bij een doorboord trommelvlies of een gat in het middenoor zijn antibiotica-oordruppels mogelijk wel nuttig. Ook bij een kind jonger dan twee jaar dat een oorinfectie aan beide oren heeft, is antibiotica soms ook nodig. Antischimmelmedicatie is soms nodig als een schimmelinfectie de oorinfectie veroorzaakt.

Tympanocentese
De arts verwijdert bij een tympanocentese vloeistof van achter het trommelvlies en laat dan de vloeistof onderzoeken om de oorzaak van de oorinfectie te bepalen. Soms brengt de arts een buisje in in het trommelvlies via een operatie, waardoor vloeistof uit het middenoor kan weggaan en de druk in het trommelvlies wordt verlicht. Soms vallen deze buisjes spontaan uit, en anders moet de arts deze verwijderen.

Adenoïdectomie
Wanneer de keelamandelen vergroot zijn door een infectie, veroorzaken ze oorpijn en een opeenhoping van vocht. Wanneer de oorinfectie meermaals optreedt, is een adenoïdectomie een mogelijke behandelingsoptie. Bij deze chirurgische procedure verwijdert de arts de adenoïden (keelamandelen). Dit zijn de klieren aan de achterkant van de neus die infecties helpen bestrijden.

Complicaties van infecties aan het oor

Patiënten met onbehandelde of chronische oorinfecties krijgen mogelijk te maken met:

• aangezichtsverlamming
• een cholesteatoom: een groei van huidcellen (tumor) in het middenoor, vaak als gevolg van terugkerende oorinfecties
• een ontsteking rond of in de hersenen
• een oorafscheiding uit een geperforeerd trommelvlies
• gehoorverlies
• mastoïditis: een zeldzame aandoening die symptomen van acute otitis media veroorzaakt, evenals roodheid of zwelling achter het oor / rode oren
• schade aan de balansfunctie in het oor
• schade aan de botten in het middenoor
• tympanosclerose: een verharding van weefsel in het oor

Preventie

Een terugkeer van een chronische oorinfectie voorkomen, is mogelijk door het naleven van volgende tips.

Borstvoeding geven
Baby's krijgen in het eerste levensjaar best borstvoeding; dit vermindert de kans op (chronische) oorinfecties.

Geen wattenstaafjes gebruiken
Elk voorwerp in het oor (en dan vooral in de gehoorgang) beschadigt mogelijk de gevoelige structuren in het oor en verhoogt de kans op verwonding. Daarnaast is het natuurlijke reinigingsmechanisme van het oor hierdoor verstoord, en komt oorsmeer hierdoor zelfs nog dieper in de gehoorgang terecht.

Regelmatig de handen wassen
Door contact met bacteriën en virussen te vermijden, blijft het lichaam gezond en voorkomen mensen een oorinfectie. Regelmatig de handen wassen (goede handhygiëne) is bijgevolg essentieel.

Uit de buurt blijven van sigarettenrook
Actief en passief roken irriteert de buis van Eustachius irriteren. Dit verhoogt het aantal en de duur van oorinfecties.

Lees verder

• Oorinfecties: Soorten, symptomen en behandeling
• Otitis media (middenoorontsteking): Infectie bij kinderen
• Oorpijn: Pijn in oor door probleem in oren of lichaam
• Kind: Oorbuisjes plaatsen door vocht achter het trommelvlies
• Perceptief en geleidend gehoorverlies: Oorzaken en symptomen