Concentratieproblemen: Tips voor verbeteren van concentratie

Concentratie is het vermogen om de aandacht effectief te richten op specifieke taken. Met voldoende concentratie kunnen afleidingen zoals irrelevante gedachten of geluiden worden geblokkeerd. Concentratieproblemen komen op elke leeftijd voor. Kinderen kunnen hierdoor lage schoolresultaten behalen, terwijl volwassenen geconcentreerd moeten blijven om uitdagingen in werk en gezinsleven aan te pakken. Concentratiestoornissen kunnen het dagelijks leven verstoren, zowel op het werk, op school als in sociale situaties. Er zijn verschillende strategieën om de concentratie te verbeteren.

• Oorzaken van concentratiestoornissen
• Symptomen van een gebrek aan concentratie
• Bij kinderen
• Bij volwassenen
• Tips voor het verbeteren van concentratieproblemen
• Afleidingen minimaliseren
• Enkele taken tegelijk uitvoeren
• Vermijden van onbewezen voedingssupplementen
• Gezond leven
• Hersentraining
• Mindfulness
• Natuur opzoeken
• Regelmatig pauzes nemen
• Prioriteiten stellen
• Slim gebruik van technologie

Oorzaken van concentratiestoornissen

Er zijn tal van oorzaken voor concentratiestoornissen, waaronder:

• bepaalde psychologische en fysieke aandoeningen zoals ADHD (moeite met aandacht en energiecontrole), bloedarmoede, een hersentumor, een hersenschudding, loodvergiftiging, een posttraumatische stressstoornis, het chronisch vermoeidheidssyndroom, een beroerte, schildklierproblemen, en andere medische aandoeningen
• alcoholmisbruik
• drugsmisbruik
• slaapproblemen en uitputting
• fysieke pijn
• persoonlijke concentratiecapaciteit, zoals moeite met langdurige focus
• honger en slechte voeding
• hormonale veranderingen, zoals menopauze of zwangerschap
• medicijnen
• omgevingsfactoren zoals afleidingen door andere mensen of plekken
• vermoeidheid en emotionele stress
• zorgen en piekeren

Symptomen van een gebrek aan concentratie

Bij kinderen

Kinderen hebben vaak een ander concentratievermogen dan volwassenen, deels omdat hun brein nog in ontwikkeling is. Het is normaal dat kinderen niet continu gedurende een heel lesuur geconcentreerd blijven. Dit betekent echter niet noodzakelijk dat er sprake is van een concentratiestoornis. Als een kind moeite heeft om te concentreren tijdens de les, zonder andere problemen in andere levensgebieden te vertonen, kan de oorzaak vaak liggen bij de manier van lesgeven of de lesomgeving.

Symptomen van concentratieproblemen bij kinderen kunnen zijn:

• afgeleid zijn
• constant dagdromen
• moeite met aandacht tijdens de les
• moeite met concentreren op huiswerk
• niet opletten tijdens gesprekken
• ongeorganiseerd gedrag tijdens spelletjes
• moeite met het volgen van een tv-programma of film
• onvermogen om zich te concentreren op leuke of interessante activiteiten

Wanneer deze symptomen optreden, kan het kind mogelijk aan ADHD lijden.

Bij volwassenen

Bij volwassenen kunnen concentratieproblemen zich uiten in:

• afgeleid zijn tijdens gesprekken
• lange tijd nodig hebben om taken af te ronden
• gemakkelijk afgeleid worden
• het gevoel van mentale blokkade of een vol hoofd
• moeite met lezen
• onvermogen om een enkele taak gedurende langere tijd uit te voeren
• vergeetachtigheid

Tips voor het verbeteren van concentratieproblemen

Als concentratieproblemen worden veroorzaakt door een onderliggende ziekte of probleem, moet dit eerst worden aangepakt door een arts. Daarnaast kunnen de volgende tips helpen om de concentratie te verbeteren:

Afleidingen minimaliseren

Mensen kunnen snel afgeleid worden door omgevingsfactoren. Het wegleggen van de telefoon, het beperken van visuele en auditieve afleidingen zoals het openen van slechts één raam of het gebruik van oordopjes, kan helpen de concentratie te verbeteren.

Enkele taken tegelijk uitvoeren

Multitasking kan de concentratie verminderen door de stressniveaus te verhogen en afleidingen te creëren. Het is vaak effectiever om één taak tegelijk uit te voeren, vooral bij concentratiestoornissen.

Vermijden van onbewezen voedingssupplementen

Hoewel sommige voedingssupplementen beweren de concentratie te verbeteren, zijn ze vaak niet effectief en kunnen ze duur zijn. Alleen medicijnen die door een arts zijn voorgeschreven, kunnen helpen bij ernstige concentratiestoornissen.

Gezond leven

Een gezonde levensstijl ondersteunt een gezonde geest. Dit omvat voldoende slaap (minimaal zeven tot acht uur per nacht), ontspanning, een gezonde en evenwichtige voeding, veel water drinken, en het deelnemen aan plezierige activiteiten om de concentratie te verbeteren.

Hersentraining

Diverse (online) hersentrainingsprogramma’s kunnen de concentratie en cognitieve functies verbeteren voor zowel kinderen als volwassenen. Programma’s zoals CogniFit bieden klinisch gevalideerde tools voor hersentraining en beoordeling. Met CogniFit kunnen gebruikers hersenfuncties verbeteren door middel van interactieve spelletjes en activiteiten die gericht zijn op het trainen van verdelende aandacht, cognitieve flexibiliteit en remming.

Mindfulness

Mindfulness kan de concentratie verbeteren en tegelijkertijd stress, angst en depressie verminderen. Het helpt de gedachten te focussen op één idee, wat bevorderlijk is voor de concentratie. Zelfs vijf tot tien minuten mindfulness per dag kan aanzienlijke voordelen opleveren.

Natuur opzoeken

In drukke stedelijke gebieden worden de hersenen vaak blootgesteld aan veel afleidingen. Wandelen in een bosrijke omgeving of een plek met veel groen kan de concentratie verbeteren door de afleidingen te verminderen en meer rust te brengen.

Regelmatig pauzes nemen

Regelmatige pauzes gedurende de dag kunnen de concentratie verbeteren door vermoeidheid en mentale uitputting te verminderen. Na intensieve concentratie op werk of studie, is het nuttig om korte pauzes te nemen (bijvoorbeeld tien minuten per uur) om op te staan, te bewegen, of gewoon te ontspannen.

Prioriteiten stellen

Het is gemakkelijker om taken uit te voeren wanneer men zich fris en uitgerust voelt. Het maken van een lijst met activiteiten en deze te rangschikken op moeilijkheid kan helpen bij het effectief beheren van taken. Het nemen van voldoende pauzes, vooral bij complexere taken, is ook belangrijk.

Slim gebruik van technologie

Hoewel technologie nuttig kan zijn, is het belangrijk om niet overweldigd te raken door constante meldingen en apparaten. Het kan helpen om specifieke tijden in te plannen voor telefoongesprekken, e-mails en andere technologiegerelateerde taken om afleiding te minimaliseren.

Lees verder

• Prikkelbaarheid: Oorzaken humeurige, chagrijnige stemming
• Angst & angstgevoelens: Soorten & symptomen angststoornissen
• Stress: Symptomen, gevolgen en tips bij gestrest zijn
• Emotionele uitputting: Psychische aandoening
• Hersenmist (brain fog): Geheugen- en concentratieproblemen