Kind: Oorbuisjes plaatsen door vocht achter het trommelvlies

Oorinfecties bij kinderen komen frequent voor. Wanneer een kind echter langdurige of terugkerende oorinfecties heeft en/of langdurig vocht achter het trommelvlies ontstaat, kan het chirurgisch plaatsen van oorbuisjes door het trommelvlies aangewezen zijn. Voor de operatie zijn enkele onderzoeken vereist voordat een kind kan worden geopereerd. Tijdens de operatie krijgt het kind volledige anesthesie en is pijnvrij. De operatie is doorgaans veilig met weinig risico's en de prognose voor het kind is meestal zeer goed. Ook oudere patiënten kunnen voor deze operatie in aanmerking komen, waarbij de ingreep meestal onder lokale verdoving plaatsvindt.

• Synoniemen voor het plaatsen van oorbuisjes
• Werking van het trommelvlies
• Indicaties voor het plaatsen van oorbuisjes
• Voorbereidingen voor het plaatsen van een oorbuisje
• Tijdens de operatie: Anesthesie en procedure
• Risico’s van de operatie
• Na de operatie
• Prognose en vervolgzorg
• Preventie van oorinfecties

Synoniemen voor het plaatsen van oorbuisjes

De operatie waarbij de chirurg oorbuisjes plaatst is ook bekend onder de volgende synoniemen:

• myringotomie
• oorbuischirurgie
• oorontsteking – buisjes
• otitis – buisjes
• tympanostomie

Werking van het trommelvlies

Het trommelvlies, in medische termen bekend als membrana tympani, bevindt zich diep in het oor en is een dunne laag weefsel die het buitenoor van het middenoor scheidt. De ruimte achter het trommelvlies (het middenoor) is verbonden met de buis van Eustachius (tuba Eustachii, tuba auditiva). Deze buis verbindt de neusholte met het middenoor en zorgt voor de afvoer van lucht en vocht uit het middenoor. Soms functioneert deze buis niet goed, bijvoorbeeld door allergieën, verkoudheden, ontstekingen van de keel, of drukveranderingen. Wanneer vocht zich ophoopt achter het trommelvlies en niet kan afvloeien, ontstaan pijn en gehoorverlies.

Indicaties voor het plaatsen van oorbuisjes

Een kind kan vocht ophopen achter het trommelvlies, wat kan leiden tot gehoorverlies. Dit veroorzaakt meestal geen spraak- of taalproblemen, zelfs niet als het vocht maandenlang aanwezig blijft. Als het vocht echter niet verdwijnt na drie maanden bij beide oren, of na zes maanden bij één oor, wordt een operatie aanbevolen. Ook bij vaak terugkerende of moeilijk te behandelen oorontstekingen of oorinfecties kan het plaatsen van oorbuisjes noodzakelijk zijn. Bij oudere patiënten kan de ingreep soms nodig zijn bij aandoeningen zoals mastoïditis, een ontsteking van het mastoïd, het tepelvormige aanhangsel van het slaapbeen. Wanneer de ontsteking zich verspreidt naar de zenuwen of de hersenen, of na letsel door plotselinge drukveranderingen door vliegen of diepzeeduiken (gescheurd trommelvlies), kan de operatie eveneens noodzakelijk zijn.

Voorbereidingen voor het plaatsen van een oorbuisje

Gesprek met KNO-arts

De KNO-arts voert eerst een gesprek met de ouders en/of het kind om meer te leren over de medische geschiedenis van het kind. Een lichamelijk onderzoek en uitgebreid gehooronderzoek zijn essentieel. Dit omvat audiometrie (gehooronderzoek), tympanometrie, pneumatische otoscopie en mogelijk aanvullende CT-scans. Ouders moeten informatie verstrekken over eventuele medicijnen, kruiden, vitaminen en andere supplementen die het kind gebruikt, evenals over eventuele allergieën. Het kind moet gezond zijn op het moment van de operatie; een bestaande infectie kan de ingreep uitstellen.

Dag van de operatie: Kind moet nuchter zijn

Het kind moet nuchter zijn en mag niet eten of drinken voor de operatie. Medicatie kan echter met een kleine hoeveelheid water worden ingenomen indien dit is voorgeschreven door de arts.

Tijdens de operatie: Anesthesie en procedure

Het kind ontvangt volledige narcose (anesthesie bij kinderen), zodat het geen pijn voelt en slaapt tijdens de operatie. Bij oudere patiënten wordt meestal lokale verdoving toegepast. De chirurg maakt een kleine incisie in het trommelvlies, zuigt het opgehoopte vocht weg en plaatst een buisje in het trommelvlies. Dit buisje zorgt voor luchtcirculatie en voorkomt dat vocht zich opnieuw ophoopt, waardoor gehoorverlies wordt verminderd en het risico op oorontstekingen afneemt.

Risico’s van de operatie

Na de operatie kan er tijdelijk vocht uit het oor komen. Soms valt het oorbuisje uit en kan een gaatje in het trommelvlies ontstaan dat niet direct geneest. De meeste kinderen ervaren echter slechts milde of kortdurende problemen. Mogelijke complicaties van de anesthesie kunnen ademhalingsproblemen of allergische reacties op medicijnen zijn. Bloedingen (oorbloeding) en infecties door de operatie komen zelden voor.

Na de operatie

Na de operatie wordt het kind meestal naar de verkoeverkamer (uitslaapzaal) gebracht. Het kind kan aanvankelijk wat onrustig of suf zijn na de narcose, maar mag vaak binnen een dag weer naar huis. Kort na de operatie wordt een audiometrie uitgevoerd als er vóór de operatie gehoorverlies was. Na de ingreep krijgt het kind gedurende enkele dagen oordruppels en/of antibiotica.

Prognose en vervolgzorg

De operatie is doorgaans succesvol. Kinderen herstellen snel van infecties en ervaren minder frequent oorontstekingen. Vaak verbetert de slaap, taal- en spraakontwikkeling na enkele weken tot maanden. Evenwichtsproblemen verdwijnen meestal binnen enkele maanden. De oorbuisjes vallen meestal vanzelf uit na zes tot twaalf maanden, maar kunnen indien nodig door de KNO-arts worden verwijderd. Indien de infecties terugkeren, kan de chirurg besluiten om opnieuw oorbuisjes te plaatsen.

Preventie van oorinfecties

• Hygiëne: Regelmatig handen wassen en het voorkomen van blootstelling aan ziekteverwekkers kan helpen om infecties te verminderen.
• Vaccinaties: Vaccinatie tegen influenza en pneumokokken kan helpen om ademhalingsinfecties te voorkomen die oorinfecties kunnen veroorzaken.
• Vermijden van rook: Vermijden van blootstelling aan tabaksrook kan het risico op oorinfecties verminderen.
• Behandelen van allergieën: Het beheren van allergieën en het behandelen van verkoudheden kan de kans op vochtophoping en oorinfecties verminderen.

Lees verder

• Oorinfecties: Soorten, symptomen en behandeling