Slijmoor: vocht achter het trommelvlies

Een slijmoor, ook wel bekend als vocht achter het trommelvlies, komt vooral voor bij jonge kinderen. Het ontstaat vaak na een verkoudheid of middenoorontsteking. Het kind kan als gevolg hiervan slechthorend of doof zijn aan het aangedane oor. Als het kind nog te klein is om het aan te geven, is het vaak te merken aan het gedrag. Soms wordt er besloten om buisjes te plaatsen. Hoe ontstaat deze kwaal en hoe kan dit het beste worden behandeld?

Wat een slijmoor is

Een slijmoor is misschien beter bekend onder de benaming “vocht achter het trommelvlies” of de Engelse term “glue ear”. De medische benaming van deze aandoening is “Otitis Media met Effusie”. Deze aandoening komt vooral voor bij kinderen met de leeftijd tussen de twee tot zeven jaar. Het kan ook voorkomen bij volwassenen. Door een verkoudheid of een middenoorontsteking ontstaat er in de holte van het middenoor slijmerig vocht achter het trommelvlies. Doordat het slijmvlies in het middenoor geïrriteerd is geraakt, zal het extra vocht uitscheiden. Meestal gaat het vanzelf na enkele weken weer over. Het kan ook langer duren tot zelfs enkele maanden.

Symptomen

Door het slijm in het middenoor wordt het gehoor aangetast. Het kind kan zelfs doof worden aan het aangedane oor. Meestal zijn beide oren aangetast. Soms is het moeilijk te merken dat het kind last heeft van deze kwaal. Het is te merken dat het bijvoorbeeld slechter gaat op school omdat het kind niet meer hoort wat de leraar vertelt. Een kind dat niet goed hoort wat er wordt gezegd, gaat andere dingen doen. Horen kost het kind meer energie, waardoor het sneller vermoeid raakt. Dit is te merken in het gedrag. Bij sommige kinderen is het te merken doordat de spraak is verminderd.

De werking van het oor

Om te weten wat deze aandoening inhoudt, is het handig om te weten hoe het oor werkt. Via de buitenkant komt het geluid via de gehoorgang het oor binnen. Het komt tegen het trommelvlies aan die vervolgens een trilling doorgeeft aan de gehoorbeentjes (hamer, aambeeld en stijgbeugel) in het middenoor achter het trommelvlies. Vervolgens wordt de trilling doorgegeven aan het binnenoor. Vanwege de vorm wordt het binnenoor ook wel slakkenhuis genoemd. Hier worden trillingen door zenuwcellen omgezet in elektrische signalen die via de gehoorzenuw in de hersenen komen. Daar word je je bewust van het geluid dat je hoort.

Hoe het ontstaat

Het middenoor is een holte dat normaal gesproken gevuld is met lucht. Het staat via de buis van Eustachius in contact met de neusholte zodat de luchtdruk gelijk is aan die van de buitenwereld. Omdat dit systeem bij kinderen niet altijd goed werkt, kan dit leiden tot klachten. Als er geen lucht meer in het middenoor komt, kan het zich gaan vullen met slijm. Oorzaken hiervan kunnen zijn een verminderde werking van de buis van Eustachius of doordat deze buis wordt dichtgedrukt door een vergrote neusamandel. Door de aanwezigheid van het slijm kunnen het trommelvlies en de gehoorbeentjes niet goed trillen waardoor het geluid niet (goed) overgebracht naar de hersenen.

Wat kun je zelf doen?

De eerste weken is het meestal een kwestie van geduldig afwachten. Meestal gaat het vanzelf weer over en het kan enkele weken tot wel zelfs enkele maanden duren. Bij een verkoudheid is het verstandig om de neus open te houden. Gebruik hiervoor een spray met een zoutoplossing. Dat kan helpen om de buis van Eustachius wat sneller open te krijgen. Gebruik liever geen gewone neusdruppels die xylometazoline bevatten, omdat dit het neusslijmvlies kan beschadigen.

Naar de dokter

De dokter zal in eerste instantie willen afwachten en zal het oor na enkele weken nog eens willen controleren. Als er geen verbeteringen te zien zijn, zal het kind worden doorverwezen naar de KNO-arts. Vaak zal een grote neusamandel de veroorzaker zijn van de klacht. Waarschijnlijk zal de KNO-arts de neusamandel operatief willen verwijderen. Meestal worden er dan ook buisjes geplaatst.

Buisjes

Als het kind voor het verwijderen van de neusamandel onder narcose moet, zal meestal tijdens dezelfde ingreep een gaatje in het trommelvlies worden geprikt. Het slijm wordt vervolgens uit het middenoor weggezogen. Als deze behandeling niet voldoende is, en de klachten komen terug kan er besloten worden om buisjes te plaatsen. Het buisje heeft de vorm van een boordenknoopje. Hierbij wordt er een klein sneetje in het trommelvlies gemaakt, wordt er een minuscuul buisje van meestal 1,5 millimeter in geplaatst zodat de lucht in het middenoor kan stromen en het slijm kan verdwijnen. Het trommelvlies zal na verloop van tijd de buisjes uitstoten en weer vanzelf herstellen. Als de kwaal weer opnieuw ontstaan, kan het proces soms worden herhaald.

Verstopt oor

Slechthorendheid kan ook ontstaan als gevolg van een verstopt oor. Oorsmeer kan een prop vormen waardoor de geluidstrillingen het trommelvlies niet goed meer kunnen bereiken.

Lees verder

• Oorpijn: wat kun je er zelf tegen doen
• Veelvoorkomende oorzaken gehoorverlies
• Oorklachten door verkoudheid
• Verstopt oor: wat kun je er zelf aan doen?