Anesthesie bij operatie kinderen door anesthesioloog

Een kind dat een operatie of behandeling ondergaat, krijgt vaak algemene, regionale of lokale anesthesie toegediend. Bij algemene anesthesie slaapt het kind volledig, bij regionale anesthesie is een groot deel van het lichaam verdoofd, en bij lokale anesthesie is een klein deel van het lichaam verdoofd. Bij deze drie grote soorten anesthesie voelt het kind geen pijn en ontspannen de spieren. De anesthesioloog kiest de veiligste anesthesie en bewaakt de patiënt voortdurend om te zorgen voor stabiliteit, pijnloosheid en comfort tijdens de procedure. De anesthesioloog is verantwoordelijk voor de zorg van het kind voor, tijdens en na de operatie.

• Voor de operatie (preoperatief): Ouders delen informatie mee
• Tijdens de operatie (peroperatief): Kind krijgt verdoving
• Na de operatie (postoperatief): Bewaking en wakker worden kind
• Veiligheid van anesthesie bij kinderen

Voor de operatie (preoperatief): Ouders delen informatie mee

Gesprek met de anesthesioloog

Soms spreekt een anesthesioloog, ook wel anesthesist genoemd, enkele dagen of weken voorafgaand aan de operatie met het kind en zijn ouders. In andere gevallen gebeurt dit enkele uren voor de operatie. Tijdens dit gesprek verschaffen de ouders belangrijke informatie over de medische geschiedenis van het kind, eventuele allergieën (bijvoorbeeld voor voedsel, medicijnen of latex), en eerdere ervaringen met anesthesie. Het is cruciaal om details te geven over eventuele complicaties of reacties op eerdere anesthesie. Verder moeten ouders informatie geven over de huidige medicatie, voedingssupplementen en kruidengeneesmiddelen die het kind gebruikt. Het is nuttig om deze informatie in de vorm van een lijst te verstrekken. Indien van toepassing, moeten ook gegevens over roken, alcoholgebruik of recreatieve drugs door oudere tieners worden doorgegeven. Eerlijke en uitgebreide informatie is essentieel voor de veiligheid van het kind en om mogelijke complicaties te verminderen.

Onderzoeken door de anesthesioloog

De anesthesioloog onderzoekt de medische geschiedenis van het kind zorgvuldig om de meest geschikte anesthesie te bepalen. Dit kan ook het aanvragen van aanvullende onderzoeken inhouden, zoals een bloedonderzoek of ander laboratoriumonderzoek. Daarnaast wordt een grondig lichamelijk onderzoek uitgevoerd, waarbij de aandacht uitgaat naar de luchtwegen, het hart en de longen van het kind.

Tips voor de ouders
Het is belangrijk dat ouders eerlijk en duidelijk communiceren over de operatie. Gebruik eenvoudige taal en vermijd woorden die angst kunnen veroorzaken. Als het kind bijvoorbeeld een operatie aan het been ondergaat, kan men zeggen dat een arts het been zal 'genezen' in plaats van 'snijden'. Vermijd ook het gebruik van termen zoals 'slaap' in plaats van 'verdoving' om negatieve associaties te vermijden. Leg uit dat het ziekenhuisverblijf tijdelijk is en dat de operatie geen straf is. Luister naar de gevoelens van het kind en bied steun aan. Het is ook belangrijk dat ouders zelf goed voor zichzelf zorgen, door voldoende rust te nemen en een gezonde levensstijl te onderhouden. Praat met vrienden, zorg voor voldoende nachtrust en houd een gezonde levensstijl aan.

Narcose oefenen
Sommige ziekenhuizen bieden trainingen aan waarbij een kind en zijn ouders kunnen oefenen met het proces van narcose, bijvoorbeeld met behulp van een pop en een narcosekapje. Dit helpt het kind te begrijpen wat hem of haar te wachten staat en vermindert angst. Het is belangrijk dat zowel het kind als de ouders goed geïnformeerd en gerustgesteld zijn om een rustige toestand te bevorderen.

Praktisch

De anesthesist, chirurg, of een verpleegkundige informeert de ouders over voedings- en drinkbeperkingen voor de operatie. Het kind moet meestal nuchter zijn vanaf een bepaald tijdstip, afhankelijk van leeftijd, medische toestand, soort ingreep, gekozen verdoving en operatietijd. Ouders ontvangen ook informatie over het al dan niet mogen meekomen naar de operatiekamer, de verdovingsmethode (infuus, ademhalingsmasker of buis in de keel), de geschatte duur van de operatie, wanneer het kind weer wakker zal worden, en eventuele apparatuur die na de operatie wordt gebruikt. Ook willen ouders weten wanneer ze hun kind weer kunnen zien en wanneer het kind naar huis mag. Deze informatie wordt, indien mogelijk, vooraf verstrekt.

Tijdens de operatie (peroperatief): Kind krijgt verdoving

De anesthesioloog voert een inductie uit bij het wakkere kind, waarbij het kind in slaap wordt gebracht met medicatie die intraveneus via een infuus, via een ademhalingsmasker of via een buis in de keel wordt toegediend. Kinderen kunnen angstig of boos zijn bij de voorbereiding op de operatie. In dergelijke gevallen krijgt het kind vaak eerst een slaapwekkend middel via een inhalatiemasker met een aangename geur, gemengd met narcosegas, voordat de anesthesioloog de daadwerkelijke verdoving toedient. Tijdens de operatie houdt de anesthesioloog de vitale functies van het kind nauwlettend in de gaten, zoals hartslag, bloeddruk, ademhaling en zuurstofgehalte in het bloed. Dit gebeurt onder andere via een pulsoximetrie. De anesthesioloog zorgt ervoor dat het kind in de juiste diepte van slaap blijft en voorkomt voortijdig ontwaken. De beademing kan plaatsvinden via een endotracheale buis (medische term voor "een plastic buis die via de mond of neus in de luchtpijp is geplaatst") of een larynxmasker, een masker met een buis die in de achterkant van de mond past.

Na de operatie (postoperatief): Bewaking en wakker worden kind

Voortdurende bewaking van het kind

Na de operatie stopt de anesthesioloog met de narcose en helpt hij het kind bij het ontwaken. Het kind wordt vaak naar een verkoeverkamer (ook wel uitslaapkamer of recovery genoemd) gebracht, waar een verpleegkundige en/of anesthesioloog de toestand van het kind zorgvuldig monitoren. Dit zorgt ervoor dat het kind zo comfortabel mogelijk uit de verdoving ontwaakt.

Wakker worden van het kind

Wanneer het kind stabiel en bijna volledig wakker is, mogen de ouders meestal het kind bezoeken. Het duurt vaak ongeveer 45 minuten voordat een kind volledig wakker is na een algemene narcose. Soms kan de herstelperiode iets langer duren, afhankelijk van de gebruikte medicijnen. Het kind kan suf, verward, kil, misselijk, bang of verdrietig zijn, wat normale reacties zijn die verdwijnen naarmate de verdoving uitwerkt. Mogelijke pijn of ongemak, zoals een zere keel bij gebruik van een endotracheale buis, wordt verlicht door de anesthesioloog met medicijnen. Zodra de vitale functies van het kind stabiel zijn en het kind volledig alert is, kan hij de verkoeverkamer verlaten en naar een gewone kamer of naar huis. Soms blijft een ouder of beide ouders in het ziekenhuis om het kind gerust te stellen.

Naar huis

Voor het verlaten van het ziekenhuis ontvangen ouders instructies over het herstel thuis. Tevens wordt een controleafspraak met de chirurg en/of behandelend arts gemaakt. Ouders moeten het ziekenhuis verwittigen bij ongebruikelijke roodheid, afscheiding uit de operatiewond, ongewoon bloedverlies, koorts boven 38,3°C, problemen met het innemen van voedsel of vocht, of ongebruikelijke pijn.

Veiligheid van anesthesie bij kinderen

Jaarlijks ondergaan miljoenen kinderen een behandeling of operatie onder narcose zonder ernstige complicaties. De kans op een dodelijke afloop bij een gezond kind is ongeveer 1 op 300.000. Het gebruik van moderne apparatuur en effectieve medicijnen draagt bij aan een continue daling van dit risico.

Lees verder

• Lokale anesthesie: Plaatselijk verdovende geneesmiddelen
• Anesthesie door anesthesioloog: Verloop en bijwerkingen