Vliegtuigreis: Gezondheidsrisico's door reizen met vliegtuig
Vliegtuigen zijn een geweldige manier om van de ene plaats naar de andere te komen in een relatief korte tijd. Mensen worden echter mogelijk ziek na het nemen van een vliegtuigvlucht. Er zijn namelijk een aantal mogelijke gezondheidsrisico’s verbonden aan het reizen met een vliegtuig, zoals een diep veneuze trombose, een infectie of een jetlag. In sommige gevallen is de persoon in staat om al enkele preventieve maatregelen te treffen om deze aandoeningen te voorkomen of om het risico op deze gezondheidsproblemen te verkleinen.
Diep veneuze trombose en vliegtuigreizen
Een
diep veneuze trombose (DVT) is de op twee na meest voorkomende vasculaire ziekte (vaataandoening) naast een
beroerte (onvoldoende bloedtoevoer naar de
hersenen met mentale en lichamelijke symptomen) en een
hartaanval. Naar schatting treft een diep veneuze
trombose één op de vijfduizend reizigers op lange vluchten. Het risico neemt toe als gevolg van blootstelling aan meer vluchten binnen een kort tijdsbestek en met een toenemende duur van vluchten. Een diep veneuze trombose treedt op wanneer de bloedstroom vertraagd of gestopt is. De
bloedstolsels van een DVT vormen zich gewoonlijk in de benen tijdens het vliegen omdat de persoon in een kleine ruimte verkrampt is en gedurende langere tijd onbeweeglijk is. Meestal verdwijnt een DVT spontaan maar soms veroorzaakt deze aandoening
pijn,
zwelling van het been of een spierafbraak. Ook reizen de bloedstolsels mogelijk naar de bloedvaten van de longen, wat dan leidt tot een
longembolie (afsluiting van een slagader in de longen). Personen die het risico lopen op een diep veneuze trombose, bespreken dit het beste met een arts. De persoon moet namelijk mogelijk voorafgaand aan de vlucht
bloedverdunners gebruiken. Het dragen van
compressiekousen is een ander advies. Verder moet de persoon regelmatig opstaan en zo veel mogelijk bewegen tijdens de vlucht. Tot slot is gehydrateerd blijven (voldoende blijven drinken) een ander advies.
Infectie en reizen met vliegtuig
In een vliegtuig zitten veel personen gedurende langere tijd in een afgesloten ruimte, waardoor het risico op de
overdracht van een infectie via de lucht verhoogd is. Dit is dan ook de reden waarom luchtvaartmaatschappijen melden dat passagiers met bekende door de lucht verspreide besmettelijke ziekten geen vliegtuigreis mogen maken. Voorbeelden van deze ziekten zijn
tuberculose (bacteriële infectie met
longproblemen) en het severe acute respiratory syndrome (SARS). Andere infecties die snel overgedragen worden via vliegtuigreizen zijn
mazelen (virale infectieziekte met symptomen aan ogen en huid),
parainfluenza (virale infectie met symptomen aan luchtwegen) en influenza (
griep). Vliegreizen vergroten eveneens de snelheid waarmee infecties zich over de hele wereld verspreiden.
Jetlag en langeafstandsvluchten met vliegtuig
Één van de voordelen van langeafstandsvliegen is dat mensen hierdoor binnen een paar uur de wereld rond kunnen vliegen. Het lichaam heeft echter veel langer de tijd nodig om zich aan te passen aan de nieuwe omgeving. Het onvermogen om zich aan te passen resulteert in een groot aantal symptomen die bekend staat als een ‘
jetlag’. De fundamentele basis van een jetlag is de verstoring van het lichaamskloksysteem. Mensen bezitten een circadiaans kloksysteem (ritme) dat alles van het lichaam regelt. Het is een zeer geavanceerd kloksysteem dat zich in elke cel en orgaan in het lichaam bevindt en wordt aangestuurd door een besturingsklok in de hersenen. Elke cyclus van de circadiane klok loopt ongeveer 24 uur en wordt elke dag gereset door een reeks aanwijzingen, zoals licht, temperatuurcycli en voedsel. De circadiane klok regelt tal van lichaamsfuncties, waaronder slaap, de alertheid, de activiteitenperioden, de metabole cycli en de spijsvertering. Een verstoring van het circadiane ritme van een persoon tast het immuunsysteem aan. Mensen met verstoorde circadiane ritmes zijn bijgevolg sneller vatbaar voor infecties. Aangezien de interne lichaamsklok zich niet meer dan één uur tot anderhalf uur per dag kan aanpassen, moeten passagiers op internationale langeafstandsvluchten meerdere dagen van circadiane ritmeverstoring op elke reis doorstaan. Zij verschuiven best hun circadiane ritme voorafgaand aan geplande reizen. Een paar dagen voor de reis, is het verstandig om de eet-, slaap- en activiteitspatronen te verschuiven in combinatie met de blootstelling aan het licht die overeenkomt met deze van de bestemming.
Andere mogelijke gezondheidsrisico's door een vliegtuigreis
Andere mogelijke gevaren van vliegreizen zijn
Lees verder