Beroerte: Onvoldoende bloedtoevoer naar hersenen

Beroerte: Onvoldoende bloedtoevoer naar hersenen Elke twee seconden krijgt iemand ergens in de wereld een beroerte. Bij een beroerte hebben de hersenen te weinig zuurstof en voedingsstoffen, waardoor de hersencellen afsterven. Een beroerte bestaat in drie soorten en veroorzaakt diverse lichamelijke en mentale symptomen, afhankelijk van het getroffen hersendeel en het type beroerte. Spraakproblemen, zwakte en persoonlijkheidsstoornissen zijn enkele klachten die mogelijk verschijnen bij een beroerte. De behandeling van een beroerte moet zo snel mogelijk gebeuren omdat de schade aan de hersenen dan teruggedraaid of geminimaliseerd kan worden. Hierbij geldt dat elke minuut telt. Een gezonde levensstijl biedt tot slot de beste bescherming tegen het ontstaan van een beroerte.

Synoniemen ziekte

Een beroerte (CVA) is ook nog gekend onder deze benamingen:
  • attaque
  • cerebrovasculair accident
  • stroke
  • vaataccident
  • vasculair accident

Epidemiologie aandoening

Jaarlijks worden in Nederland circa 41.000 mensen getroffen door een beroerte, in België zijn dat er rond de 19.000. Wereldwijd leeft ongeveer twee derde van de patiënten met een beroerte in midden- en laaginkomstenlanden. Het jaarlijkse sterftecijfer bij beroertes bedraagt ongeveer 200 per 100.000. De sterftecijfers zijn hoger bij Aziatische en zwarte Afrikaanse populaties dan bij patiënten met een blanke huidskleur. Een beroerte is ongewoon onder de leeftijd van veertig jaar. Verder treft een beroerte meer mannen dan vrouwen.

Oorzaken

Een beroerte is een aandoening waarbij de bloedtoevoer naar een gedeelte van de hersenen plots stopt. Duurt deze afsnijding van de bloedtoevoer langer dan een paar seconden, dan krijgen de hersenen onvoldoende zuurstof en voedingsstoffen. Hierdoor sterven hersencellen kunnen af en staat blijvende schade.

Risicofactoren van onvoldoende bloedtoevoer naar hersenen

Bij een aantal aandoeningen en omgevingsfactoren komt een beroerte sneller tot stand. Ook het gebruik van bepaalde medicijnen is geassocieerd met de ontwikkeling van een beroerte.

Migraine is een risicofactor van een beroerte / Bron: Geralt, PixabayMigraine is een risicofactor van een beroerte / Bron: Geralt, Pixabay
Aandoeningen
Volgende aandoeningen verhogen de kans op een beroerte:
  • amyloïdose (afzettingen van amyloïde in weefsels en organen met symptomen aan hart, huid, maag en darmen, lever, nieren en hersenen)
  • anti-cardiolipine en lupus anticoagulerende antilichamen met bloedstolsels in slagaders (antifosfolipidsyndroom)
  • bloedingstoornissen zoals bij een neusbloeding
  • CADASIL (cerebrale dominante arteriopathie met subcorticale infarcten en leucoencefalopathie)
  • diabetes mellitus (suikerziekte)
  • een arterioveneuze malformatie (misvorming) (AVM)
  • een bestaand cerebraal aneurysma (uitstulping van een deel van de slagader in de hersenen)
  • een chronische nierziekte
  • een familiegeschiedenis van een beroerte
  • een hersenbloeding
  • een slechte denkfunctie
  • een trauma aan de nek (in december 2016 werd bekend dat een man een beroerte kreeg na een kappersbezoek; door het hoofd naar achteren te kantelen aan de wastafel werd een belangrijk bloedvat geraakt dat naar de hersenen gaat)
  • een verhoogd cholesterolgehalte
  • een verhoogd hematocrietgehalte
  • een verhoogde bloeddruk (hypertensie): Een chronische hoge bloeddruk doet de bloedvaten barsten, wat leidt tot een hemorragische beroerte. Hypertensie is de meest behandelbare risicofactor voor een beroerte. Het risico op een beroerte neemt af bij patiënten die tussen de veertig en zestig jaar oud zijn omdat ze dan meestal een behandeling krijgen voor de te hoge bloeddruk. Bij ouderen blijft het een belangrijke oorzaak van morbiditeit en sterfte.
  • granulomatische angiitis van het centrale zenuwstelsel
  • hart- en vaatziekten: Hart- en vaatziekten of een slechte doorbloeding in de benen als gevolg van vernauwde beroerteaders verhoogt het risico op een beroerte. Voorbeelden hiervan zijn atriumfibrillatie (voorkamers van het hart trekken te snel en te onregelmatig samen waardoor een te hoge hartslag optreedt), ernstige carotisstenose en endocarditis (een ontsteking van de binnenkant van het hart)
  • een verminderde grijpkracht
  • hyperhomocysteïnemie
  • kanker
  • migraine (aanvallen van een aura en/of eenzijdige hoofdpijn)
  • neurosyfilis (een complicatie van syfilis, een bacteriële infectie)
  • slaapapnoe
  • sommige vormen van artritis (gewrichtsontsteking)
  • trombocytemie en trombofilie (eiwit C-deficiëntie, factor V leiden)
  • vasculitis (bloedvatontsteking) zoals bij systemische lupus erythematosus (SLE), polyarteritis (bloedvatziekte), gigantische arteritis

Een beroerte komt soms door medicatiegebruik tot stand / Bron: Stevepb, PixabayEen beroerte komt soms door medicatiegebruik tot stand / Bron: Stevepb, Pixabay
Medicijnen
Daarnaast zorgen bepaalde medicijnen voor een snellere ontwikkeling van een beroerte:

Zwaarlijvigheid is een risicofactor voor een beroerte / Bron: Tobyotter, Flickr (CC BY-2.0)Zwaarlijvigheid is een risicofactor voor een beroerte / Bron: Tobyotter, Flickr (CC BY-2.0)
Omgevingsfactoren
Enkele omgevingsfactoren zijn tot slot geassocieerd met een beroerte:
  • drugsmisbruik b.v. cocaïne en andere recreatieve drugs
  • een gebrek aan lichaamsbeweging (minder dan dertig minuten beweging per dag)
  • een onderbroken slaap
  • een vetrijke voeding
  • een zwangerschap (zowel tijdens de zwangerschap als de eerste weken na de zwangerschap)
  • etniciteit: Afro-Amerikanen lopen een verhoogd risico
  • geslacht: mannen krijgen vaker te maken met een beroerte
  • gezoete / gesuikerde dranken
  • het overmatig drinken van alcohol
  • langere werktijden (55u of meer per week werken leidt tot 33% meer kans op een beroerte)
  • leeftijd: hoger dan 55 jaar
  • obesitas (zwaarlijvigheid) (vooral in de tienerjaren)
  • roken

Soorten: Ischemische en hemorragische beroerte

Een beroerte is onderverdeeld in drie types met name een ischemische en een hemorragische beroerte en een TIA.

Ischemische beroerte (herseninfarct)

Een ischemische beroerte, ook gekend als een herseninfarct, komt voor bij 85% van de patiënten met een beroerte. Ischemie staat hierbij voor een tekort aan zuurstof in het bloed. Dit type beroerte is namelijk het gevolg van een verstopping of vernauwing van een bloedvat (dat bloed voert naar de hersenen) en dit gebeurt door een bloedstolsel. Dit bestaat in twee vormen:
  • een trombotische beroerte (trombo-embolische beroerte): Hierbij vormt zich een stolsel in een reeds vernauwde beroerteader.
  • een cerebrale embolie of embolische beroerte: Hierbij breekt een stolsel af van een andere plaats in de bloedvaten van de hersenen, of is dit afkomstig van een ander lichaamsdeel en reist dit naar de hersenen.

Plaques, een soort kleverige stof, doet de beroerteaders verstoppen wat ook leidt tot een ischemische beroerte.

Hemorragische beroerte

Een hemorragische beroerte komt tot stand wanneer een bloedvat van de hersenen verzwakt en vervolgens openbarst. Als gevolg hiervan lekt bloed in de hersenen. Deze hersenbloeding gebeurt bij volgende aandoeningen:
  • aneurysma
  • arterioveneuze misvorming

Voorts resulteert een ischemische beroerte mogelijk in een bloeding in de hersenen waardoor sprake is van een hemorragische beroerte.

TIA (Transiënte ischemische aanval)

Een TIA (transient ischemic attack) betekent een plotseling maar voorbijgaand (transiënt) tekort van de bloedaanvoer naar de hersenen. Dit type beroerte is een soort waarschuwingssignaal voor de patiënt omdat hierop bij ongeveer één op de drie patiënten onbehandeld binnen het jaar een echte beroerte (meestal een trombo-embolische beroerte) volgt. Bij een TIA is een bloedstolsel in het hart aanwezig of is een slagader gedeeltelijk verstopt. De patiënt herstelt normaal gezien wel volledig bij een TIA.

Lichamelijke en mentale symptomen

De symptomen van een beroerte zijn afhankelijk van het getroffen deel in de hersenen. Soms is een patiënt zich niet bewust van de beroerte. Veelal verschijnen de tekenen plots, maar in sommige gevallen presenteert een patiënt zich pas na één of twee dagen met klachten. Net na het ontstaan van een beroerte zijn de symptomen meestal het meest ernstig, maar het gebeurt ook dat de klachten langzaam verergeren

Hoofdpijn

Plotseling ontstane hoofdpijn is één van de kenmerkende symptomen wanneer sprake is van een hersenbloeding. De hoofdpijn verergert bij het bewegen of hoesten en bij het plat gaan liggen. De pijn is dusdanig ernstig dat mogelijk slaapstoornissen tot stand komen. Ook ochtendhoofdpijn is een mogelijk symptoom van een beroerte.

Andere symptomen

Andere symptomen zijn afhankelijk van de ernst en locatie van de beroerte. Zowel lichamelijke als neurologische (mentale) tekenen komen mogelijk tot stand.

Problemen met het gezichtsvermogen komen mogelijk tot stand / Bron: Nufkin, Flickr (CC BY-2.0)Problemen met het gezichtsvermogen komen mogelijk tot stand / Bron: Nufkin, Flickr (CC BY-2.0)
Lichamelijk

Mentaal

Mogelijk zijn de dagelijkse activiteiten hierdoor belemmerd.

Diagnose en onderzoeken

FAST: Beroerte snel herkennen

Een beroerte gebeurt snel en treedt vaak op voordat iemand een arts kan raadplegen. Een beroerte herkennen is dan ook belangrijk om zo snel mogelijk de diagnose te stellen en een behandeling in te zetten bij de patiënt. Uit een onderzoek van de Nederlandse Hartstichting in mei 2016 bleek dat twee derde van de Nederlanders niet in staat is om de signalen van een beroerte te herkennen. Het acroniem FAST (snel) is een manier om deze tekenen snel te identificeren.

F: Face (Hangend gezicht): Heeft de patiënt een scheve mond / een hangend gezicht aan één zijde wanneer hij probeert te glimlachen, dan wijst dit mogelijk op een beroerte.
A: Armzwakte: Wanneer de patiënt de armen omhoogtilt, dan hangt één arm naar beneden. Dit geldt ook voor het been.
S: Spraakmoeilijkheden: Bij het herhalen van een eenvoudige zin is de spraak onduidelijk of vreemd.
T: Tijd: Wanneer de drie vorige symptomen verschijnen, is dringende medische interventie een noodzaak.

Lichamelijk onderzoek

Bij een lichamelijk onderzoek test de arts het gezichtsvermogen, de beweging, het gevoel, het begrip en het spraakvermogen. Verder bemerkt de arts mogelijk ook reflexstoornissen wanneer hij met een rubberen hamertje op de knie klopt, omdat dan geen reactie optreedt. De arts herhaalt dit onderzoek na verloop van tijd om te kijken of de beroerte verergerd of verbeterd is. Verder gebruikt hij zijn stethoscoop om te luisteren naar de halsberoerteaders in de nek. Hij hoort hierbij een abnormaal geluid als gevolg van een abnormale bloedstroom. Daarnaast voert hij een bloeddrukonderzoek uit. Vaak is namelijk sprake van een te hoge bloeddruk.

Elektrocardiografie (hartfilmpje) / Bron: CardioNetworks, Wikimedia Commons (CC BY-SA-3.0)Elektrocardiografie (hartfilmpje) / Bron: CardioNetworks, Wikimedia Commons (CC BY-SA-3.0)
Diagnostisch onderzoek
Verdere beeldvormende en diagnostische onderzoeken zij nodig om het type, de locatie en de oorzaak van de beroerte op te sporen en andere problemen uit te sluiten.
  • een angiografie van de schedel: om een verstopt bloedvat of een bloeding in de hersenen op te sporen
  • een bloedonderzoek: om een infectie uit te sluiten, de bloedstollingstijd te kennen en bepaalde stoffen en stollingsfactoren te meten
  • een carotis duplex (echografie): om een vernauwde halsberoerteaders in de nek te identificeren
  • een CT-scan: om ook tumoren uit te sluiten
  • een echocardiografie: om een bloedstolsel dat uit het hart komt op te sporen
  • een elektrocardiografie: om de elektrische activiteit van het hart te volgen en om het hartritme te volgen
  • een magnetische resonantie angiografie (MRA) of CT-angiografie: om abnormale bloedvaten in de hersenen te identificeren
  • een MRI-scan: om het beschadigd hersenweefsel te detecteren
  • een oogonderzoek: om oogproblemen op te sporen

Differentiële diagnose

In een aantal gevallen zijn uitgebreide medische onderzoeken nodig omdat het klinisch beeld van een beroerte sterk lijkt op andere aandoeningen zoals:

Behandeling

Snelle behandeling nodig

Bij een beroerte is het belangrijk om zo snel mogelijk de eerste hulpafdeling van een ziekenhuis op te zoeken. Een medicijn breekt een bloedstolsel af indien dit de oorzaak is van een beroerte. Dit moet binnen 3 tot 4,5u zijn toegediend nadat de eerste symptomen zijn begonnen. Des te eerder deze behandeling wordt gestart, des te groter de kans op een goed resultaat.

Ondersteunende behandelingen

Andere behandelingen zijn afhankelijk van de oorzaak van de beroerte. Enkele mogelijke behandelingen zijn:
  • bloedverdunners zoals heparine, warfarine (coumadin), aspirine of clopidogrel (plavix)
  • fysiotherapie, ergotherapie, logopedie, en sliktherapie
  • het plaatsen van een maagsonde (gastrostomie) bij ernstige slikproblemen
  • medicijnen om risicofactoren te behandelen zoals geneesmiddelen voor de behandeling van een hoge bloeddruk (plaspillen, bètablokkers, ACE-remmers), diabetes en hoge cholesterol (statines)
  • speciale procedures of een operatie om de symptomen te verlichten of te voorkomen dat meer beroertes optreden
  • voedingsstoffen en vloeistoffen

Nieuwe ontwikkeling

In maart 2017 meldden wetenschappers dat gif van een dodelijke spin (trechterwebspin) mogelijk de hersenen na een beroerte kan beschermen. Dit is enkel getest op ratten waarbij bleek dat het bestanddeel zelfs werkt als het meerdere uren na de beroerte is toegediend.

Prognose

De vooruitzichten zijn variabel bij een beroerte en hangen af van volgende factoren:
  • de getroffen lichaamsfuncties
  • de hoeveelheid schade aan het hersenweefsel
  • de snelheid van het opstarten van de snel behandeling (des te sneller, des te beter)
  • het type beroerte

Het merendeel van de patiënten verbetert in de eerste maanden of jaren dankzij een intensieve therapie. Meer dan de helft van de patiënten die een beroerte hebben gehad, zijn in staat om thuis te blijven wonen, maar bij anderen is wel gespecialiseerde zorg nodig.

Heeft de patiënt een medicijn gekregen om de klonter op te lossen en is dit succesvol, dan verdwijnen de symptomen van een beroerte. Soms echter geraakt een patiënt niet tijdig in het ziekenhuis of heeft hij een andere aandoening waardoor hij de geneesmiddelen niet kan krijgen. EHBO bij een beroerte is nuttig wanneer medische hulp niet direct beschikbaar is.

De overlevingskansen zijn over het algemeen beter bij patiënten met een ischemische beroerte (door een bloedstolsel) dan bij patiënten die lijden aan een hersenbloeding. Het risico voor een tweede beroerte is het hoogst tijdens de weken of maanden na de eerste beroerte. Daarna daalt het risico op een nieuwe beroerte.

Preventie

Een lage dosis aspirine is inzetbaar als primaire preventie bij mannen en vrouwen met een ernstig risico op hart- en vaatziekten. Daarnaast is het belangrijk om het medicatiegebruik te bespreken met de arts. Indien mogelijk is het nodig om de omgevingsfactoren te vermijden om het risico op een beroerte te verlagen. Verder zijn voedingsaanpassingen nuttig volgens een onderzoek uit 2014 dat verscheen in het wetenschappelijk tijdschrift "Stroke". Epidemiologen van het Albert Einstein College of Medicine in New York meldden namelijk dat een kaliumrijke voeding beschermende effecten biedt op een beroerte en hierdoor de kans op overlijden verlaagt. Kalium bevindt zich in fruit, groenten en plantaardige producten. Tuinieren speelt eveneens een belangrijke rol in de voorkoming van een beroerte. Verder zou borstvoeding van minimaal één jaar op latere leeftijd het risico op een beroerte verlagen bij de moeder. In juni 2017 verscheen dit namelijk een onderzoeksrapport in het Journal of the American Heart Association, gepubliceerd door onderzoekers van Oxford University, de Chinese Academy of Medical Sciences en Peking University.

Complicaties

Naast de eventuele neurologische restschade is een depressie na een beroerte vrij gebruikelijk. Dit ontwikkelt zich na de beroerte of maximaal twee jaar na de beroerte.

Bekende personen met een beroerte

Enkele bekende personen hebben een beroerte gehad of zijn hieraan overleden zoals onder andere:
  • Aaron Spelling (Amerikaanse film- en tv-producent)
  • Al Capone (Amerikaanse gangster)
  • Charles Dickens (Engels auteur en sociaal criticus)
  • Gare Coleman (acteur)
  • Gene Kelly (Amerikaanse danser, acteur, zanger, regisseur, producer en choreograaf)
  • Johann Sebastian Bach (Duitse componist en muzikant)
  • Joseph Stalin (ex-leider van de Sovjet-Unie)
  • Loretta Lynn (Amerikaanse countryzangeres)
  • Louis Pasteur (Franse chemicus en microbioloog)
  • Marco Borsato (Nederlandse zanger)
  • Nardwuar (muziekjournalist)
  • Nicolaus Copernicus (wiskundige en astronoom)
  • Richard Nixon (37ste president van de Verenigde Staten)
  • Roger Cicero (Duitse jazzzanger)
  • Romijn Conen (Nederlandse acteur)
  • Shimon Peres (voormalige Iraëlische president)
  • Winston Churchill (Britse politicus)
  • Woodrow Wilson (28ste president van de Verenigde Staten)
  • Zsa Zsa Gabor (Amerikaanse actrice)

Lees verder

© 2017 - 2024 Miske, het auteursrecht van dit artikel ligt bij de infoteur. Zonder toestemming is vermenigvuldiging verboden. Deze informatie is van informatieve aard en geen vervanging voor professioneel medisch advies. Per 2021 gaat InfoNu verder als archief, artikelen worden nog maar beperkt geactualiseerd.
Gerelateerde artikelen
Beroerte: Belangrijke doodsoorzaak in de Westerse wereldJaarlijks worden 50 000 landgenoten getroffen door een beroerte. Deze hersenaandoening is na hartinfarct en kanker de be…
Een CVA of beroerte herkennenBij een beroerte of CVA (cerebro vasculair accident) is er sprake van een zuurstoftekort in de hersenen, vaak door een a…
Snel beroerte vaststellen via test, voorkomt hersenschadeSnel beroerte vaststellen via test, voorkomt hersenschadeJaarlijks worden in Nederland ruim 40.000 mensen door een beroerte getroffen. Een beroerte kan onherstelbaar letsel aan…
Aandoening: BeroerteAandoening: BeroerteAls de toevoer naar de hersenen onderbroken wordt, dan spreekt men van een beroerte. In Nederland zijn er per jaar zo'n…

Bultjes op handen: oorzaken pijnlijke of jeukende bultjesBultjes op handen: oorzaken pijnlijke of jeukende bultjesBultjes op de handen of kleine bultjes op de handpalm kent meerdere mogelijke oorzaken. Bij bultjes op de handen kan het…
Sjögren-Larsson syndroom: Symptomen aan huid en hersenenSjögren-Larsson syndroom: Symptomen aan huid en hersenenHet Sjögren-Larsson syndroom is een zeldzame erfelijke aandoening waarbij de patiënt ter wereld komt met een droge, schi…
Bronnen en referenties
  • Geraadpleegd op 16 juli 2017:
  • Borstvoeding verkleint bij moeder kans op hartaanval en beroerte, https://www.vakbladvroeg.nl/borstvoeding-verkleint-moeder-kans-op-hartaanval-en-beroerte/
  • Europese Dag van de Beroerte: deze 6 symptomen helpen je een beroerte te herkennen, http://www.knack.be/nieuws/gezondheid/europese-dag-van-de-beroerte-deze-6-symptomen-helpen-je-een-beroerte-te-herkennen/article-normal-492395.html
  • Kaliumrijk dieet beschermt tegen beroerte, vermindert sterftekans, http://www.ergogenics.org/kalium-beschermt-tegen-beroerte-vermindert-sterftekans.html
  • Kan je een beroerte krijgen na een bezoek aan de kapper?, https://radio1.be/kan-je-een-beroerte-krijgen-na-een-bezoek-aan-de-kapper
  • Loretta Lynn in ziekenhuis opgenomen na beroerte, http://www.nu.nl/muziek/4672041/loretta-lynn-in-ziekenhuis-opgenomen-beroerte-.html
  • Onderzoek: maagzuurremmers kunnen kans op beroerte vergroten, https://www.volkskrant.nl/wetenschap/onderzoek-maagzuurremmers-kunnen-kans-op-beroerte-vergroten~a4415937/
  • Overgewicht in tienerjaren vergroot kans op beroerte, http://www.apotheekverlinden.be/news/be-nl/1/detail/item/10880/
  • Geraadpleegd op 14 juli 2017:
  • "Acteur Gary Coleman krijgt beroerte", http://www.hbvl.be/cnt/aid906169/acteur-gary-coleman-krijgt-beroerte
  • Acteur Romijn Conen had hersenbloeding, http://www.telegraaf.nl/prive/24787798/__Romijn_Conen_had_hersenbloeding__.html
  • Coëlho, Medisch Zakwoordenboek, digitale editie, versie 2010
  • COX-2-remmers (pijnstillers), http://www.consumed.nl/medicijnen/groepen/1874
  • DEZE BEKENDE MENSEN VERLIETEN ONS IN 2016, https://nieuws.vtm.be/cultuur-media/218461-deze-bekende-mensen-verlieten-ons-2016
  • Differential Diagnoses, http://emedicine.medscape.com/article/1916852-differential
  • Differential Diagnoses, http://emedicine.staging.medscape.com/article/1916662-differential
  • Duitse zanger Roger Cicero overleden na beroerte, http://www.ad.nl/show/duitse-zanger-roger-cicero-overleden-na-beroerte~a3664690/
  • EHBO bij een beroerte (C.V.A. / Cerebro Vasculair Accident), http://mens-en-gezondheid.infonu.nl/diversen/174079-ehbo-bij-een-beroerte-cva-cerebro-vasculair-accident.html
  • Europese Dag Beroerte: Elf tips om een beroerte te voorkomen, http://www.gezondheid.be/index.cfm?fuseaction=art&art_id=23789
  • Feiten en cijfers over beroerte, https://www.hartstichting.nl/hart-vaten/cijfers/beroerte
  • Geliefd muziekjournalist Nardwuar ligt in het ziekenhuis na een beroerte, https://noisey.vice.com/nl/article/rbnva5/nardwuar-beroerte
  • Gif van dodelijkste spin kan hersenen beschermen na beroerte, http://www.hln.be/hln/nl/961/Wetenschap/article/detail/3109774/2017/03/20/Gif-van-dodelijkste-spin-kan-hersenen-beschermen-na-beroerte.dhtml
  • Herken jij de symptomen van een beroerte?, http://www.herkeneenberoerte.be/
  • Poor thinking skills linked to greater risk of heart attack, stroke,
  • Stroke – Discharge, https://medlineplus.gov/ency/patientinstructions/000132.htm
  • Stroke – Risk factors, https://medlineplus.gov/ency/patientinstructions/000341.htm
  • STROKE AND CEREBROVASCULAR DISEASE, boek: Clinical Medicine, Door: Parveen Kumar, Michael Clark, Uitgever: Elsevier, ISBN: 9780702029936, blz. 1126-1127
  • Stroke, https://medlineplus.gov/ency/article/000726.htm
  • Stroke, https://medlineplus.gov/stroke.html
  • Stroke: Causes, Symptoms, Diagnosis and Treatment, http://www.medicalnewstoday.com/articles/7624.php, http://www.medicalnewstoday.com/articles/7624.php?page=2 en http://www.medicalnewstoday.com/articles/7624.php?page=3
  • Stroke Famous People Who Died of Stroke, http://www.ranker.com/list/famous-people-who-died-of-stroke/reference
  • Sugar- and Artificially Sweetened Beverages and the Risks of Incident Stroke and Dementia, http://stroke.ahajournals.org/content/early/2017/04/20/STROKEAHA.116.016027
  • 'Twee derde van Nederlanders herkent beroerte niet', https://www.rtlnieuws.nl/nederland/twee-derde-van-nederlanders-herkent-beroerte-niet
  • Afbeelding bron 1: Geralt, Pixabay
  • Afbeelding bron 2: Stevepb, Pixabay
  • Afbeelding bron 3: Tobyotter, Flickr (CC BY-2.0)
  • Afbeelding bron 4: Nufkin, Flickr (CC BY-2.0)
  • Afbeelding bron 5: CardioNetworks, Wikimedia Commons (CC BY-SA-3.0)
Miske (4.039 artikelen)
Laatste update: 14-12-2020
Rubriek: Mens en Gezondheid
Subrubriek: Aandoeningen
Bronnen en referenties: 38
Per 2021 gaat InfoNu verder als archief. Het grote aanbod van artikelen blijft beschikbaar maar er worden geen nieuwe artikelen meer gepubliceerd en nog maar beperkt geactualiseerd, daardoor kunnen artikelen op bepaalde punten verouderd zijn. Reacties plaatsen bij artikelen is niet meer mogelijk.
Medische informatie…
Deze informatie is van informatieve aard en geen vervanging voor professioneel medisch advies. Raadpleeg bij medische problemen en/of vragen altijd een arts.