Hersenstamberoerte: Soorten, oorzaken en behandeling
De hersenstam bevindt zich net boven het ruggenmerg. De hersenstam is verantwoordelijk voor automatische functies zoals de hartslag, de ademhaling, de lichaamstemperatuur en de bloeddruk. De hersenstam regelt ook beweging voor de ogen en spierbewegingen. Horen, praten, kauwen en slikken worden ook gereguleerd door de hersenstam. De hersenstam is met andere woorden levensnoodzakelijk. Wanneer de bloedtoevoer naar het gebied wordt gestopt, is sprake van een hersenstamberoerte. Bloed brengt zuurstof en voedingsstoffen naar hersenweefsel. Door de gestopte bloedstroom, sterft het hersenweefsel snel af, wat in het geval van een hersenstamberoerte leidt tot de dood.
Soorten en oorzaken
Er zijn twee hoofdtypen van een
beroerte in de hersenstam: ischemisch en hemorragisch.
Ischemisch
Een ischemische beroerte is het meest voorkomende type beroerte. Een ischemische beroerte (infarct in de hersenstam, hersenstaminfarct) resulteert uit een blokkade van de bloedstroom door een verstopping van een bloedvat, wat te wijten is aan
- een scheur in een ader die bloed naar de hersenen levert (arteriële dissectie)
- een stolsel dat zich vormt in een slagader die bloed naar de hersenen levert
- een stolsel uit een ander lichaamsdeel zoals het hart of de nek. Het stolsel breekt af en stroomt door het bloed totdat het opgesloten raakt in een bloedvat dat de hersenen voedt.
Hemorragisch
Een hemorragische beroerte (bloeding in de hersenstam, hersenstambloeding) is het gevolg van een gebarsten bloedvat. Bloed stroomt uit het gebroken bloedvat en verzamelt zich in de hersenen. Dit vertraagt of stopt de bloedstroom en veroorzaakt een opbouw van druk op de hersenen.
Risicofactoren van hersenstamberoerte

Een zwangerschap verhoogt de kans op een beroerte in de hersenstam /
Bron: PublicDomainPictures, PixabayAandoeningen
Bepaalde aandoeningen verhogen het risico op een hersenstamberoerte:
Omgevingsfactoren
Bepaalde factoren verhogen de risico op een hersenstamberoerte zoals:
- drugsmisbruik door cocaïne, amfetamine of heroïne
- een familiegeschiedenis van een beroerte
- een gebrek aan activiteit
- leeftijd: ouder dan 55 jaar oud
- ras: mensen van Afro-Amerikaanse, Spaanse of Aziatische afkomst of Pacifische eilandbewoners lopen een verhoogd risico.
- roken
Symptomen
De symptomen van een hersenstamberoerte zijn ernstig omdat de vitale functies getroffen zijn, zoals de ademhaling en het bewustzijn.
Kauwproblemen,
slikken en
spreken komen eveneens tot uiting. Door een beroerte van de hersenstam treden ook
evenwichtsstoornissen,
duizeligheid en
misselijkheid op. Gevoelsstoornissen en
verlamming zijn andere mogelijke tekenen. Verder zijn ook de zintuigen aangetast, hetgeen resulteert in
gehoorverlies en problemen met het gezichtsvermogen (
dubbelzien, ongecontroleerde oogbewegingen). Ook kan de patiënt de urine mogelijk niet meer ophouden wanneer hij getroffen is door een hersenstambloeding of hersenstaminfarct.
Verwardheid en
hoofdpijn treden ook op. Verder verschijnt het
locked-in-syndroom, waardoor de patiënt uitsluitend de ogen kan bewegen omdat hij opgesloten is in zijn eigen lichaam. Tot slot komt een patiënt onbehandeld vaak in een
coma terecht.

Een bloedonderzoek is nuttig /
Bron: Frolicsomepl, PixabayDiagnose en onderzoeken
De arts wil zo snel mogelijk een diagnose stellen, want een vertraagde diagnose leidt tot slechtere uitkomsten. Een
neurologisch onderzoek is nodig. Ook voert de arts soms een
bloedonderzoek uit om bloedstollingsproblemen te detecteren. Het is hiermee eveneens mogelijk om veranderingen in de nier- en leverfunctie op te sporen.
Beeldvormende onderzoeken van de hersenen zijn ook nuttig. Dit is mogelijk met:
De arts volgt bovendien de hartfunctie op met een elektrocardiografie (toont de elektrische activiteit van het hart) en een echocardiografie (toont bewegingen van de hartspieren).
Behandeling
Medische noodhulp is nodig wanneer een patiënt tekenen van een hersenstamberoerte vertoont. Hersenweefsel zonder bloedstroom sterft snel af. Een vroege behandeling beperkt de schade.

Diverse medicijnen zijn inzetbaar voor het behandelen van een hersenstamberoerte /
Bron: Stevepb, PixabayMedicatie
De arts dient medicatie toe bij patiënten met een hersenstamberoerte om:
- bloed te verdunnen (bloedverdunners)
- bloedstolsels op te lossen en een nieuwe vorming van bloedstolsels te voorkomen
- de bloeddruk onder controle te houden
- de hersenen minder te laten reageren op bloedingen
- een hoog cholesterolgehalte in het bloed te behandelen (statines)
- een onregelmatige hartslag te behandelen
Chirurgie
De arts moet een ischemische hersenstamberoerte mogelijk chirurgisch behandelen. Bij een embolectomie leidt hij een buis door bloedvaten naar het geblokkeerde vat. Hij verwijdert dan het stolsel of dient medicijnen toe om het stolsel te breken. Ook een vertebrobasilaire angioplastiek en
stenting is een mogelijke procedure. De halsslagader, een belangrijke slagader van de hersenen, wordt bij deze chirurgische procedure verbreed. Een speciaal buisje houdt de slagader open. Mogelijk moet later een voedingssonde worden geplaatst zodat de patiënt voldoende voedingsstoffen krijgt.
Revalidatie
Een infarct of bloeding in de hersenstam leidt mogelijk tot ernstige problemen leiden. revalidatietherapie is gericht op het herstellen van zoveel mogelijk vaardigheden:
- ergotherapie helpt bij dagelijkse taken en zelfzorg
- fysiotherapie verbetert de beweging
- logopedie verbetert slik- en spraakproblemen
- psychotherapie biedt te ondersteuning na de hersenstamberoerte
Prognose
Circa 50% van de patiënten met een hersenstamberoerte komt te overlijden. Een grote hersenstamberoerte leidt bij veel patiënten tot een coma en de dood. De vooruitzichten voor overlevende patiënten zijn variabel. Sommige patiënten herstellen gedeeltelijk tot zelfs goed. Andere patiënten krijgen te maken met een langdurige bewustzijnsstoornis.

Het eten van een gezonde, gevarieerde voeding is belangrijk /
Bron: Jill111, PixabayPreventie van infarct of bloeding in de hersenstam
Door veel risicofactoren voor een hersenstamberoerte aan te pakken, is het mogelijk om het risico op dit type beroerte te voorkomen. Volgende veranderingen in de levensstijl zijn nuttig:
- aspirine nemen als de arts hiervoor de toestemming geeft
- chronische aandoeningen onder controle houden zoals een hoog cholesterolgehalte in het bloed en suikerziekte
- een gezond gewicht handhaven
- medische hulp zoeken bij symptomen van een beroerte, zelfs als de symptomen stoppen.
- meer vis, fruit, groenten en volle granen eten en alcohol, zout en vet in de voeding beperken (gezonde, evenwichtige voeding)
- regelmatig de bloeddruk controleren en binnen een veilig bereik behouden
- regelmatige lichaamsbeweging uitoefenen
- statines nemen: Dit soort medicijnen verlaagt bij sommige patiënten bepaalde soorten beroertes
- stoppen met het nemen van drugs
- stoppen met roken
Lees verder