Compressiekousen en steunkousen: Soorten, functies en tips

Compressiekousen en steunkousen: Soorten, functies en tips Compressiekousen en steunkousen zijn nauwsluitende, elastische sokken die druk uitoefenen op het been. Deze druk verbetert de werking van de bloedvaten door de bloedcirculatie te bevorderen. De slagaders, die zuurstofrijk bloed naar de spieren transporteren, kunnen zich ontspannen, waardoor het bloed gemakkelijker kan stromen. Tegelijkertijd krijgen de aders door het dragen van de kousen een extra stimulans om het bloed terug naar het hart te pompen. Steunkousen worden vaak gedragen voor comfort en prestatieverbetering bij sport, terwijl compressiekousen specifiek zijn ontworpen om ernstige medische aandoeningen te voorkomen of te behandelen. Beide typen kousen zijn beschikbaar in verschillende uitvoeringen, kleuren, maten en compressieniveaus. Voor optimaal resultaat is het belangrijk om enkele richtlijnen te volgen bij het gebruik van deze kousen.

Steunkousen

Steunkousen zijn een lichtere versie van compressiekousen en bieden minder druk, maar ze kunnen toch nuttig zijn voor het ondersteunen van de bloedsomloop en het verminderen van vermoeidheid in de benen.

Werking van steunkousen
Steunkousen bieden een milde compressie die de bloedsomloop ondersteunt zonder de intensiteit van compressiekousen. Ze zijn vaak elastischer en geven een minder gecontroleerde druk. Steunkousen kunnen helpen om de bloedcirculatie te verbeteren, maar de effectiviteit is minder uitgesproken dan bij compressiekousen.

Soorten steunkousen
Steunkousen zijn beschikbaar in verschillende stijlen, waaronder kniekousen, panty’s en sokken. Ze bieden over het algemeen een lagere druk dan compressiekousen, met druk in het bereik van 8-15 mmHg, wat geschikt is voor mensen met lichte symptomen van vermoeidheid of mild oedeem.

Indicaties voor het gebruik van steunkousen
Steunkousen worden vaak gebruikt voor preventieve doeleinden of voor mensen die al mildere circulatieproblemen hebben, zoals:
  • Vermoeide of zware benen
  • Mild oedeem
  • Tijdens langdurige vliegreizen om de bloedsomloop te bevorderen
  • Lichte tot gematigde spataderen

Steunkousen verlichten gezwollen voeten / Bron: By Herbert L. Fred, MD and Hendrik A. van Dijk, Wikimedia Commons (CC BY-2.0)Steunkousen verlichten gezwollen voeten / Bron: By Herbert L. Fred, MD and Hendrik A. van Dijk, Wikimedia Commons (CC BY-2.0)

Steunkousen

Steunkousen bevorderen, net als compressiekousen, de bloeddoorstroming, maar de druk is over het hele been gelijkmatiger verdeeld en veel lager dan bij compressiekousen. Deze kousen zijn nuttig voor het behandelen van vermoeide, zwaar aanvoelende benen, beenpijn, en beenkrampen. Ze zijn bijzonder nuttig voor mensen die lange tijd staan, zoals werkenden in de detailhandel of verzorgenden, en voor mensen die lange vluchten maken, zoals piloten (vliegtuigsokken). Steunkousen helpen ook bij het verminderen van gezwollen voeten en enkels en kunnen duizeligheid bij het opstaan door orthostatische hypotensie voorkomen. Voor zwangere vrouwen kunnen zwangerschapssteunkousen verlichting bieden door het extra gewicht te ondersteunen en vochtophoping in de benen, voeten en enkels te verminderen.

Compressiekousen

Compressiekousen (ook wel drukkousen of therapeutische elastische kousen genoemd) worden gebruikt om diverse aandoeningen te behandelen en te voorkomen. De druk van compressiekousen is variabel en meestal hoger dan bij steunkousen. De druk is aan de enkels het hoogst en neemt geleidelijk af naar boven toe. Dit helpt bij het versnellen van de afvoer van vocht en afvalstoffen uit de benen. Voor een effectieve behandeling is het essentieel om de benen correct op te meten, idealiter 's ochtends wanneer ze nog niet gezwollen zijn.

Indicaties voor het dragen van compressiekousen

Compressiekousen zijn vaak geïndiceerd voor:
  • Verbetering van de bloeddoorbloeding bij atleten
  • Behandeling of preventie van bloeddoorstromingsproblemen bij bedlegerige mensen of mensen die moeite hebben met bewegen
  • Ondersteuning na een operatie
  • Behandeling van bloedcirculatieproblemen zoals diep veneuze trombose, spataderen, en diabetes mellitus (ook bekend als anti-trombosekousen)

Sommige atleten dragen compressiekousen / Bron: Skeeze, PixabaySommige atleten dragen compressiekousen / Bron: Skeeze, Pixabay

Atleten

Veel atleten, zoals hardlopers, basketbalspelers en triatleten, gebruiken compressiekousen om hun prestaties te verbeteren. Deze kousen bevorderen de doorbloeding, wat de spieren van zuurstof voorziet en weefselbeschadiging vermindert. Door een verbeterde bloed- en lymfecirculatie herstellen de spieren sneller na intensieve inspanning. Dit kan krampen en pijn verminderen.

Preventie van embolie door bloeddoorstromingsproblemen

Compressiekousen kunnen helpen om de ophoping van bloed in de aderen te voorkomen. Wanneer bloed zich ophoopt, kan het stollen en een bloedprop vormen die gevaarlijk kan zijn als deze in de bloedstroom terechtkomt, zoals bij longembolie. Door de bloedcirculatie te bevorderen, verminderen compressiekousen het risico op het ontstaan van zulke bloedstolsels en de bijbehorende complicaties.

Verschillen tussen compressiekousen en Steunkousen

Er zijn verschillende belangrijke verschillen tussen compressiekousen en steunkousen, vooral op het gebied van druksterkte, toepassing en effectiviteit.

Druksterkte en toepassingen
Compressiekousen oefenen een hogere druk uit en worden vaak voorgeschreven door medische professionals voor ernstigere aandoeningen. Ze zijn bedoeld voor patiënten met significante circulatieproblemen, terwijl steunkousen meestal worden gedragen voor lichtere symptomen van vermoeidheid en ter preventie.

Gebruik zonder voorschrift
Steunkousen kunnen vaak zonder recept worden gekocht en zijn te vinden in winkels of online, terwijl compressiekousen meestal op voorschrift van een arts worden gekocht, omdat de juiste druk en pasvorm essentieel zijn voor hun effectiviteit.

Soorten kousen

Compressiekousen zijn beschikbaar in verschillende lengtes en drukken. Voor diep veneuze trombose reiken de meeste kousen tot net onder de knie, maar er zijn ook langere varianten die tot de dijen reiken of zelfs als panty beschikbaar zijn. De drukniveaus worden gemeten in mm Hg, waarbij een milde compressie meestal comfortabel is voor dagelijks gebruik. Voor het voorkomen van diep veneuze trombose zijn kousen met een hogere druk en een betere pasvorm nodig. Compressiekousen zijn beschikbaar in diverse maten, kleuren, drukwaarden en uitvoeringen, waaronder met open of gesloten tenen.

Voordelen van het dragen van compressiekousen en steunkousen

Beide soorten kousen kunnen aanzienlijke voordelen bieden voor mensen met circulatieproblemen, evenals voor mensen die lange periodes moeten staan of zitten, zoals tijdens reizen of werk.

Verbeterde bloedcirculatie
De belangrijkste voordelen van zowel compressiekousen als steunkousen zijn de verbetering van de bloedsomloop. Compressiekousen helpen de bloedstroom sterk te verbeteren, terwijl steunkousen meer geschikt zijn voor het behoud van een gezonde circulatie op de lange termijn.

Vermindering van zwelling en pijn
Beide soorten kousen kunnen helpen bij het verminderen van zwelling in de benen en voeten. Compressiekousen zijn effectiever bij het behandelen van ernstigere zwelling en pijn, terwijl steunkousen nuttig zijn voor preventie of milde klachten.

Voorkoming van spataderen
Door het verbeteren van de circulatie kunnen zowel compressiekousen als steunkousen helpen bij het voorkomen van de vorming van spataderen, vooral bij mensen die langdurig staan of zitten.

Wanneer compressiekousen of steunkousen te gebruiken?

Het is belangrijk om de juiste keuze te maken op basis van de symptomen en de ernst van de aandoening. Het dragen van de verkeerde kousen kan het probleem verergeren.

Compressiekousen voor ernstigere gevallen
Als er sprake is van ernstige circulatieproblemen, zoals diepe veneuze trombose, ernstig oedeem of spataderen, zijn compressiekousen meestal de beste optie. Deze kousen bieden de juiste mate van druk om de bloedstroom te bevorderen en verdere complicaties te voorkomen.

Steunkousen voor preventie en lichte symptomen
Steunkousen kunnen nuttig zijn voor mensen die preventief willen handelen tegen circulatieproblemen, zoals tijdens een lange vlucht, of voor mensen die last hebben van lichte vermoeidheid of pijn in de benen na een lange werkdag.

Steunkousen of compressiekousen dragen

Aanschaf van kousen

Kousen met een lage compressie zijn vrij verkrijgbaar, maar sterkere compressiekousen moeten op recept worden aangeschaft, waarbij de arts de juiste specificaties bepaalt op basis van de aandoening.

Draaginstructies

Voor optimaal resultaat moeten kousen zo lang mogelijk worden gedragen, soms zelfs 's nachts, in overleg met de arts. Kousen hoeven niet gedragen te worden tijdens het douchen of baden.

Voor het aandoen

Een goede voethygiëne is belangrijk bij het dragen van kousen. Nagels moeten kort zijn en eelt moet worden verwijderd. Lotions of zalven mogen alleen worden aangebracht wanneer de kousen niet worden gedragen, bijvoorbeeld 's nachts. Begin met schone, droge benen en voeten en gebruik indien nodig babypoeder of maïzena om de kousen gemakkelijker aan te trekken. Strijk de kousen glad om kreukels te voorkomen.

Bij het aandoen en uitdoen

Trek de kousen voorzichtig aan en gebruik indien nodig hulpmiddelen. Trek niet aan de boord. Houd de bovenkant van de kous vast en rol deze naar beneden over de hiel. Steek de voet zo ver mogelijk in de kous en plaats de hiel in de hak. Trek de kous verder omhoog en rol deze over het been uit. Strijk eventuele rimpels glad met rubberen handschoenen indien nodig.

Dragen van kousen

Zorg ervoor dat de kousen niet te lang zijn en vermijd het dragen van sokken, pantoffels of schoenen over de kousen die de druk kunnen verhogen. Vouw of rol de bovenkant van de kousen niet om om te voorkomen dat ze te strak zitten, en zorg ervoor dat er geen plooien of kreukels zijn die de bloedcirculatie kunnen belemmeren.

Verzorging van compressiekousen

Om de levensduur en effectiviteit van compressiekousen te maximaliseren, moeten ze dagelijks worden gewassen. Was de kousen op maximaal 30 graden, bij voorkeur met de hand of in een machine. Gebruik geen wasverzachter; een mild wasmiddel is geschikt. Spoel de kousen goed uit en rol ze in een handdoek om overtollig vocht te verwijderen. Droog de kousen niet op de verwarming of in de zon en strijk ze niet. Vermijd het gebruik van chemische middelen voor het verwijderen van vlekken.

Controle van de benen

Controleer dagelijks de benen op huidirritatie, roodheid of andere veranderingen tijdens het dragen van de kousen. Als er symptomen optreden of als er twijfel bestaat, raadpleeg dan een arts om te controleren of de kousen goed passen of als er sprake kan zijn van een huidinfectie.

Een gezonde voeding ondersteunt de bloedcirculatie / Bron: Jill111, PixabayEen gezonde voeding ondersteunt de bloedcirculatie / Bron: Jill111, Pixabay

Tips voor het verbeteren van de gezondheid van aderen

Het regelmatig dragen van steunkousen of compressiekousen kan helpen bij het beheersen van problemen met de bloedcirculatie, maar het is ook belangrijk om de bloedcirculatie op andere manieren te verbeteren. Dit kan onder meer door:
  • Regelmatig bewegen en het vermijden van langdurig staan of zitten
  • Comfortabele schoenen dragen
  • Een gezonde en gevarieerde voeding volgen
  • Het vermijden van het kruisen van de benen tijdens het zitten

Door deze tips te volgen, kunt u bijdragen aan een betere bloedsomloop en mogelijk de noodzaak voor het dragen van kousen verminderen of verkorten.

Praktische tips voor het leven met / omgaan met compressiekousen en steunkousen

Compressiekousen en steunkousen worden vaak gebruikt om circulatieproblemen te verlichten, zoals bij het verminderen van zwellingen, het voorkomen van diepe veneuze trombose (DVT) of het verbeteren van de bloedsomloop. Ze kunnen bijdragen aan comfort en gezondheid, maar het is belangrijk om ze op de juiste manier in je dagelijkse routine te integreren. Hier zijn enkele praktische tips die je kunnen helpen.

Zorg ervoor dat je de juiste maat en pasvorm kiest

Compressiekousen werken het beste als ze goed passen. Een te strakke kous kan ongemak veroorzaken, terwijl een te losse kous niet effectief is. Laat je, indien mogelijk, opmeten door een specialist om de juiste maat te bepalen. De kousen moeten strak om je benen zitten, maar zonder dat er drukplekken ontstaan. Bij verkeerd passende kousen kun je last krijgen van huidinfectie of ongemak, en de gewenste werking wordt dan niet behaald.

Trek de kousen op het juiste moment aan

Het is belangrijk om compressiekousen op de juiste momenten te dragen voor het beste effect. Vaak wordt aanbevolen om ze 's ochtends direct na het opstaan aan te trekken, omdat je benen dan nog niet gezwollen zijn. Dit voorkomt dat de bloedsomloop al verstopt is door zwelling. Draag de kousen de hele dag door, vooral als je lange periodes zit of staat, om een goede bloedsomloop te bevorderen. Verwijder de kousen 's avonds voordat je naar bed gaat om je benen de kans te geven om te ontspannen.

Zorg voor goede hygiëne van de kousen

Net als andere kledingstukken moeten je compressiekousen regelmatig gewassen worden om huidinfectie en geurtjes te voorkomen. Was ze op een zachte manier, bijvoorbeeld met lauw water en een mild wasmiddel, en laat ze aan de lucht drogen. Vermijd het gebruik van de droger, omdat dit de elasticiteit van de kousen kan aantasten. Controleer de kousen ook regelmatig op slijtage of beschadigingen, zoals kleine gaatjes of scheuren, en vervang ze indien nodig.

Wees actief en blijf bewegen

Hoewel compressiekousen helpen bij de bloedsomloop, is het belangrijk om daarnaast voldoende lichaamsbeweging te krijgen. Probeer dagelijks een actieve routine aan te houden, bijvoorbeeld door korte wandelingen te maken of lichte stretchoefeningen te doen. Beweging helpt de bloedsomloop te verbeteren en voorkomt dat het bloed zich ophoopt in de benen, wat kan leiden tot ongemak of ernstigere gezondheidsproblemen. Dit is vooral belangrijk als je veel moet zitten of staan gedurende de dag.

Raadpleeg je arts voor advies en opvolging

Als je compressiekousen gebruikt voor medische aandoeningen, zoals het voorkomen van diabetes mellitus, suikerziekte of nieren, is het belangrijk om regelmatig je arts te raadplegen voor advies en opvolging. Je arts kan controleren of de kousen goed passen, of ze effectief zijn en of er geen complicaties optreden. Het is belangrijk om regelmatig controleafspraken te maken om te zorgen dat je gezondheid optimaal blijft.

Misvattingen rond compressiekousen en steunkousen

Compressiekousen en steunkousen worden vaak geassocieerd met bepaalde medische aandoeningen, maar er zijn verschillende misvattingen over hun werking en toepassing. Van de voordelen tot de vraag of ze altijd nodig zijn, hier worden de meest voorkomende misverstanden rond het gebruik van deze kousen besproken.

Compressiekousen zijn alleen voor ouderen

Veel mensen denken dat compressiekousen alleen geschikt zijn voor ouderen of mensen met een mentale gezondheidsstoornis, maar dit is niet het geval. Compressiekousen worden ook gebruikt door jongere mensen, bijvoorbeeld door sporters om beenproblemen zoals spiervermoeidheid te verlichten of door mensen die lange tijd moeten staan of zitten tijdens werk of reizen.

Steunkousen helpen altijd bij pijn in de benen

Steunkousen kunnen helpen bij het verlichten van pijn in de benen, maar dit is niet altijd het geval. Ze kunnen nuttig zijn voor mensen die lijden aan aandoeningen zoals maagproblemen of slechte bloedcirculatie, maar ze zijn niet altijd de oplossing voor elke vorm van beenpijn. Bij ernstige pijn of andere gezondheidsproblemen is het raadzaam om een arts te raadplegen.

Compressiekousen zijn niet nodig na een operatie

Na een operatie, vooral bij ingrepen die betrekking hebben op de bloeddruk of het vaatstelsel, kunnen compressiekousen wel degelijk nuttig zijn. Ze helpen de bloedcirculatie te bevorderen en verminderen het risico op het ontwikkelen van abces of ziekenhuisinfecties. Dit geldt met name voor mensen die lange tijd bedrust moeten houden na een operatie.

Alle compressiekousen zijn hetzelfde

Compressiekousen variëren in sterkte, lengte en ontwerp, afhankelijk van de medische aandoening waarvoor ze worden gebruikt. Het is belangrijk om de juiste maat en sterkte te kiezen om effectief te zijn. Sommige kousen zijn ontworpen om specifiek te helpen bij aandoeningen zoals leverproblemen of pijn in de benen, terwijl andere meer algemeen zijn voor het verbeteren van de bloedcirculatie.

Compressiekousen kunnen geen oksels helpen verlichten

Hoewel compressiekousen voornamelijk gericht zijn op de benen, kunnen ze in sommige gevallen ook verlichting bieden bij pijn of ongemak in andere delen van het lichaam. Dit geldt met name voor mensen die lijden aan pijn in de spieren door overbelasting of letsel. Het is echter belangrijk om te weten dat compressiekousen niet altijd geschikt zijn voor alle lichaamsdelen.

Steunkousen moeten de hele dag gedragen worden

Steunkousen hoeven niet altijd de hele dag gedragen te worden, hoewel het voor sommige aandoeningen aanbevolen kan zijn om ze gedurende langere periodes te dragen. In veel gevallen kan het helpen om ze alleen te dragen tijdens activiteiten waarbij de circulatie extra steun nodig heeft, zoals tijdens het reizen of langdurig staan. Het is belangrijk om altijd het advies van een arts op te volgen bij het gebruik van steunkousen.

Lees verder

© 2017 - 2025 Miske, het auteursrecht van dit artikel ligt bij de infoteur. Zonder toestemming is vermenigvuldiging verboden. Deze informatie is van informatieve aard en geen vervanging voor professioneel medisch advies. Per 2021 gaat InfoNu verder als archief, artikelen worden nog maar beperkt geactualiseerd.
Gerelateerde artikelen
Steunkousen, hoe draag ik ze correct?Steunkousen, hoe draag ik ze correct?Voor verschillende medische problemen worden steunkousen gedragen. Zo worden steunkousen gedragen na een operatie, bij s…
Steunkousen en aandoeningen van vaatstelsel en lymfestelselSteunkousen zijn kousen die extra druk geven op plaatsen in de onderbenen waar vocht is opgehoopt en waardoor het vocht…
Spataderen en steunkousen of zwangerschapspanty'sSpataderen en steunkousen of zwangerschapspanty'sSpataderen kunnen behandeld worden door steunkousen en ter preventie van spataderen tijdens de zwangerschap, kunnen zwan…
Steunkous (compressiekous) om trombosebeen te voorkomenSteunkous (compressiekous) om trombosebeen te voorkomenEen steunkous of compressiekous dragen lijkt soms een overbodige verplichting bij de diagnose van een trombosebeen. De d…

Zinkdeficiëntie: Symptomen van zinktekort (tekort aan zink)Zinkdeficiëntie: Symptomen van zinktekort (tekort aan zink)Zink is een cruciaal mineraal dat in bijna alle voedingsmiddelen voorkomt, met een bijzonder hoge concentratie in zeevru…
Ziekte van Sneddon-Wilkinson: Huidaandoening met puistenZiekte van Sneddon-Wilkinson: Huidaandoening met puistenDe ziekte van Sneddon-Wilkinson is een chronische huidziekte die voornamelijk vrouwen boven de veertig jaar treft. Patië…
Bronnen en referenties
  • Inleidingsfoto: Enter, Wikimedia Commons (CC BY-SA-3.0)
  • Geraadpleegd op 10 december 2017:
  • 5 goede redenen om steunkousen te dragen in je zwangerschap, https://www.baby.be/nl/nieuwtjes/news/1425855600-5-goede-redenen-om-steunkousen-te-dragen-in-je-zwangerschap
  • Coëlho, Medisch Zakwoordenboek, digitale editie, versie 2010
  • Compression stockings, https://medlineplus.gov/ency/patientinstructions/000597.htm
  • Do Compression Stockings Actually Help Improve Vein Health?, https://www.centerforvein.com/do-compression-stockings-improve-vein-health/
  • How to Choose and Use Compression Stockings, https://www.webmd.com/dvt/choose-compression-stockings#1
  • Mayo Clinic Q and A: Tips for using compression stockings, https://newsnetwork.mayoclinic.org/discussion/mayo-clinic-q-and-a-tips-for-using-compression-stockings/
  • Verschil tussen steunkousen en compressiekousen, http://www.apotheekvanschoubroeck.be/2017/02/23/steunkoussen-en-compressiekousen/
  • Afbeelding bron 1: By Herbert L. Fred, MD and Hendrik A. van Dijk, Wikimedia Commons (CC BY-2.0)
  • Afbeelding bron 2: Skeeze, Pixabay
  • Afbeelding bron 3: Jill111, Pixabay
Miske (4.039 artikelen)
Laatste update: 28-02-2025
Rubriek: Mens en Gezondheid
Subrubriek: Aandoeningen
Bronnen en referenties: 12
Per 2021 gaat InfoNu verder als archief. Het grote aanbod van artikelen blijft beschikbaar maar er worden geen nieuwe artikelen meer gepubliceerd en nog maar beperkt geactualiseerd, daardoor kunnen artikelen op bepaalde punten verouderd zijn. Reacties plaatsen bij artikelen is niet meer mogelijk.
Medische informatie…
Deze informatie is van informatieve aard en geen vervanging voor professioneel medisch advies. Raadpleeg bij medische problemen en/of vragen altijd een arts.