Oropouche-koorts: Virale infectie (tropische ziekte)

Oropouche-koorts is een tropische virale infectie die wordt overgedragen door de beet van een besmette mug. Patiënten presenteren zich met een plotselinge opkomst van koorts, gecombineerd met niet-specifieke symptomen zoals braken, hoofdpijn en gewrichtspijn. De behandeling is voornamelijk ondersteunend en gericht op het verlichten van de symptomen. Meestal herstelt de patiënt binnen een week, maar in sommige gevallen kunnen de symptomen langer aanhouden of kan er een complicatie zoals hersenvliesontsteking optreden. Deze ziekte is vernoemd naar de regio waar de infectie voor het eerst werd ontdekt en geïsoleerd in 1955 door het 'Trinidad Regional Virus Laboratory', nabij de rivier Oropouche in Trinidad en Tobago.

• Epidemiologie van Oropouche-koorts
• Oorzaken: Oropouche-virus
• Symptomen: Koorts, hoofdpijn en gewrichtspijn
• Incubatietijd
• Symptomen
• Diagnose en onderzoeken
• Behandeling
• Ondersteunende zorg en zelfzorg
• Prognose van Oropouche-koorts
• Complicaties
• Preventie van virale infecties door besmette muggen

Epidemiologie van Oropouche-koorts

Het Oropouche-virus (OROV) is een belangrijke oorzaak van arbovirale ziekten in Latijns-Amerikaanse landen, vooral in het Amazonegebied van Brazilië, Venezuela en Peru, maar ook in andere landen zoals Panama. Oropouche-koorts komt voornamelijk voor tijdens de regenseizoenen, hoewel epidemieën ook tijdens het droogteseizoen kunnen optreden. Dit kan worden toegeschreven aan de hoge bevolkingsdichtheid van muggen uit het voorgaande regenseizoen. Sinds de eerste isolatie van het Oropouche-virus in 1955, heeft het meer dan een half miljoen mensen getroffen (tot mei 2017). De ziekte wordt vaak verward met andere virale infecties, wat kan leiden tot onderrapportage en een mogelijk hoger aantal gevallen.

Oorzaken: Oropouche-virus

Virus
Oropouche-koorts wordt veroorzaakt door het Oropouche-virus (OROV), een arbovirus behorend tot de familie Bunyaviridae. Dit virus is een enkelstrengig negatief-RNA-virus. Luiaards, buideldieren, primaten en vogels dienen als natuurlijke gastheren voor dit virus. Het wordt overgedragen aan mensen door zeer kleine muggen zoals Aedes serratus en Culex quinquefasciatus.

Verspreiding
De verspreiding van de infectie bij mensen vindt plaats door de beet van een besmette mug. Oropouche-koorts komt vooral tot uiting in epidemieën, wat betekent dat de kans op besmetting bij normale blootstelling aan muggen relatief klein is. Mens-op-mens overdracht komt niet voor.

Symptomen: Koorts, hoofdpijn en gewrichtspijn

Incubatietijd

De incubatietijd, oftewel de tijd tussen blootstelling aan het virus en het verschijnen van symptomen, bedraagt gemiddeld vier tot acht dagen. In enkele gevallen zijn incubatietijden van drie tot vier maanden gerapporteerd, zoals bij twee laboratoriumtechnici die mogelijk door inademing van het virus geïnfecteerd raakten.

Symptomen

Oropouche-koorts begint vaak met een plotselinge hoge koorts. Andere symptomen die kunnen optreden zijn:

• Braken
• Conjunctivale congestie
• Diarree
• Duizeligheid
• Huiduitslag (soms vergelijkbaar met rodehond, met uitslag op het gezicht, de romp, de armen en de benen)
• Verlies van eetlust
• Epigastrische pijn (pijn in het midden van de bovenbuik, boven de maag)
• Fotofobie (overgevoeligheid voor licht)
• Gewrichtspijn
• Hoofdpijn (ernstig)
• Koude rillingen
• Lichaamszwakte
• Misselijkheid
• Retro-orbitale pijn (pijn achter de oogkas)
• Spierpijn
• Zelden: Tekenen van bloedingen zoals spontane bloedingen, petechiën (kleine, rode, vlakke puntbloedingen op de huid), een bloedneus, tandvleesbloedingen

De eerste koortsepisode duurt meestal enkele dagen. Ongeveer 60% van de patiënten ervaart echter een terugkeer van symptomen, vaak met verminderde intensiteit in vergelijking met de eerste episode.

Diagnose en onderzoeken

De diagnose van oropouche-koorts wordt bevestigd door een bloedonderzoek. De klinische diagnose kan lastig zijn vanwege de vele niet-specifieke symptomen die ook voorkomen bij andere virale infecties. De ziekte wordt vaak verward met dengue, gele koorts, malaria, zika, chikungunya, Mayaro-koorts en andere arbovirale infecties.

Behandeling

Er bestaat geen specifieke therapie voor Oropouche-koorts. De behandeling is ondersteunend en gericht op het verlichten van de symptomen. Orale pijnstillers en ontstekingsremmers kunnen worden voorgeschreven om hoofdpijn en lichaamspijn te verminderen. Bij ernstige symptomen kan Ribavirin worden toegediend als een vorm van antivirale therapie. Het is belangrijk om veel vloeistoffen te drinken om uitdroging te voorkomen. Aspirine wordt afgeraden omdat het de bloedstolling kan beïnvloeden en bloedingen kan verergeren, wat de hersteltijd kan verlengen.

Ondersteunende zorg en zelfzorg

Bij Oropouche-koorts is zelfzorg essentieel om het herstel te bevorderen en complicaties te voorkomen. Belangrijke aanbevelingen zijn:

• Hydratatie: Zorg voor voldoende vochtinname om uitdroging te voorkomen.
• Rust: Neem voldoende rust om het lichaam de kans te geven te herstellen.
• Symptoombeheer: Gebruik aanbevolen medicijnen voor pijn en koorts, zoals voorgeschreven door een arts.

Door deze richtlijnen te volgen, kunt u helpen bij het verminderen van het risico op Oropouche-koorts en bijdragen aan een snellere genezing.

Prognose van Oropouche-koorts

De infectie is meestal zelflimiterend; de symptomen verdwijnen doorgaans spontaan na ongeveer één week. Patiënten herstellen meestal volledig zonder langdurige nadelige effecten. Tot oktober 2020 zijn er geen geregistreerde sterfgevallen als gevolg van oropouche-koorts.

Complicaties

Complicaties van Oropouche-koorts zijn zeldzaam. In sommige gevallen kunnen de symptomen langer aanhouden. Zeer sporadisch kan meningitis (hersenvliesontsteking) optreden, wat gepaard gaat met hoofdpijn en een stijve nek.

Preventie van virale infecties door besmette muggen

Om de verspreiding van het Oropouche-virus te voorkomen, is het belangrijk om muggenbroedplaatsen te elimineren en contact tussen muggen en mensen te verminderen. Dit kan worden bereikt door:

• Eliminatie van broedplaatsen: Verminder het aantal natuurlijke en kunstmatige waterhoudende habitats waarin muggen zich voortplanten.
• Gebruik van muggenwerende middelen: Pas insectenwerende middelen toe op blootgestelde huid en kleding.
• Muggennetten en kleding: Draag beschermende kleding en gebruik muggennetten, vooral tijdens het regenseizoen.

Lees verder

• Koorts en verhoogde lichaamstemperatuur met zwakte