Spiriva of tiotropium: medicijn bij langdurige benauwdheid

In Nederland hebben veel mensen last van klachten van de luchtwegen die met een verzamelnaam COPD genoemd worden. Hiervoor zijn verschillende medicijnen beschikbaar die de klachten kunnen verminderen en zelfs soms voorkomen. Een bekend middel is Spiriva. Het werkzame bestanddeel is tiotropium. Dit is een medicijn dat je inhaleert zodat de luchtwegen verwijd worden en je meer lucht krijgt. Men gebruikt een handihaler om het poeder in de capsules te inhaleren.

• Wat is COPD
• Medicijnen bij COPD
• Spiriva
• De werking van Spiriva
• Gebruik van het medicijn
• De handihaler
• Bijwerkingen
• De verpakking
• Bewaren van spiriva
• Stoppen met medicijn

Wat is COPD

COPD betekent Chronic Obstructive Pulmonary Disease. Het is een chronische obstructieve longziekte. Dit is een verzamelnaam voor aandoeningen zoals chronische bronchitis of longemfyseem. Het gaat om een chronische aandoening. De aandoening komt meestal voor op oudere leeftijd maar er kunnen ook erfelijke factoren een rol spelen waardoor de ziekte zich al vroeg openbaart. Mensen die roken lopen een verhoogd risico op het krijgen van deze chronische ziekte maar ook fijnstof is een grote boosdoener. Als astma niet of onvoldoende wordt behandeld dan kan dit op den duur ook COPD veroorzaken. Mensen krijgen door COPD te weinig zuurstof in de longen.

Benauwdheid

Patiënten met COPD hebben veel last van benauwdheid. Er ontstaat een verkramping van de luchtwegen. Ook zit er slijm in de luchtwegen en je moet vaak hoesten. Op den duur zal de conditie verslechteren en soms zijn al andere medicijnen voorgeschreven om de benauwdheid of een acute aanval te voorkomen. Men kan een tweedeling maken van medicijnen die worden verstrekt in:

• Ontstekingsremmers
• Luchtwegverwijders

Medicijnen bij COPD

Er zijn diverse medicijnen op de markt die het ademen gemakkelijker kunnen maken. Veel van deze medicijnen zijn noodzakelijk bij een plotselinge aanval van benauwdheid. Vaak worden naast spiriva ook ontstekingsremmers voorgeschreven. Dit is vooral het geval bij astma. Bij COPD werken ontstekingsremmers niet altijd goed. Consultatie van een arts is nodig bij zwangerschap of het geven van borstvoeding. Ook als je nierproblemen hebt dan is het belangrijk om dit door te geven aan de arts. Wanneer je allergisch bent voor atropine of tiotropium dien je dit te melden aan de arts.

Medicijnen bij COPD zijn over het algemeen inhaleermiddelen, waarbij het belangrijk is dat ze op de goede manier worden gebruikt. Inhaleermiddelen hebben over het algemeen minder bijwerkingen, er is minder nodig, ze werken sneller en je kunt er niet aan verslaafd raken. Dit betekent niet dat er geen gewenning kan optreden.

Spiriva

Dit medicijn behoort tot de luchtwegverwijders. De werkzame stof in Spiriva is tiotropium. Deze stof is aanwezig in de vorm van tiotropiumbromide monohydraat. Tijdens het inhaleren wordt 10 microgram tiotropium afgegeven door het mondstuk van de handihaler. De andere stof in dit medicijn is lactosemonohydraat, dit kan kleine hoeveelheden melkeiwitten bevatten. Dit medicijn wordt gebruikt als onderhoudsbehandeling om klachten te verminderen van COPD. Binnen een half uur na het inhaleren merken de patiënten dat het ademhalen iets gemakkelijker gaat. Spiriva wordt verstrekt in capsules die het werkzame poeder bevatten.

De werking van Spiriva

Spiriva verwijdt de luchtwegen, waardoor de spiertjes in de luchtwegen minder verkrampen. Hierdoor kun je gemakkelijker ademhalen. Kortademigheid en hoesten worden hierdoor verminderd. Ook het slijm wordt opgelost. Dit betekent niet dat de ontsteking in de luchtwegen geneest. Spiriva wordt zowel bij COPD als bij astma verstrekt. Men dient het medicijn langere tijd te gebruiken om een gunstig effect te krijgen. De werking is gedurende 24 uur en geeft vaak wat betere nachtrust. Spiriva is niet geschikt om een aanval te voorkomen.

Gebruik van het medicijn

Spiriva dient nauwkeurig gebruikt te worden volgens de instructie die met de arts is afgesproken. Aanbevolen wordt om een keer per dag de inhoud van één capsule te inhaleren. Het beste is om het middel iedere dag op hetzelfde tijdstip te gebruiken want het middel is gedurende 24 uur werkzaam. Een vast tijdstip werkt over het algemeen het beste. Mocht men toch méér dan een capsule per dag gebruikt hebben dan bestaat er een groter risico op bijwerkingen. Mocht je het medicijn een keer vergeten hebben neem dan geen dubbele hoeveelheid op dezelfde dag maar neem weer de gewone dosis op de volgende dag op het tijdstip daarop je normaal het medicijn gebruikt. Het medicijn is niet geschikt voor kinderen en jongeren tot 18 jaar.

De handihaler

Om de spirivacapsules te inhaleren gebruik je de handihaler. Deze is speciaal ontworpen voor het medicijn Spiriva. De handihaler maakt hele kleine gaatjes in de capsule waardoor de juiste hoeveelheid wordt gebruikt. Het is van belang dat je de handihaler niet gebruikt voor andere geneesmiddelen. Men kan gedurende één jaar het apparaat gebruiken. Iedere maand moet het apparaat worden gereinigd volgens de aanwijzingen die in de bijsluiter staan. De arts of apotheker zal de juiste instructie kunnen geven hoe het beste resultaat kan worden verkregen. Inhaleren is niet gemakkelijk, vraag daarom de apotheker eerst om een demonstratie.

Contact met ogen

Men dient voorzichtig te zijn om niet te blazen in het apparaat anders kan er poeder vrijkomen. Mocht men onverhoeds toch wat poeder in de ogen krijgen dan kan dit tot gevolg hebben dat je wazig gaat zien. Dan is het belangrijk om de ogen direct met warm water te spoelen en contact op te nemen met de arts.

Bijwerkingen

Zoals ieder medicijn kent ook dit middel bijwerkingen. Soms gaan in de beginperiode de handen trillen en ontstaat er een gevoel van onrust. Dit is niet schadelijk maar wel vervelend. Andere bijwerkingen zijn onder te verdelen in bijwerkingen die vaak, soms of zelden voorkomen.

Vaak

Vaak maar minder dan één op de tien patiënten krijgen na enige tijd last van een droge mond. Dit kan op de duur tandbederf tot gevolg krijgen. Daarom is extra aandacht nodig bij de verzorging van het gebit. Vaak verdwijnt de klacht weer na verloop van enige weken.

Soms

Bijwerkingen die voorkomen bij minder dan 1 op 100 patiënten zijn o.a.:
Indien je last hebt van bijwerkingen neem dan contact op met de behandelend arts.

• Duizeligheid
• hoofdpijn
• veranderde smaak
• wazig zien
• onregelmatige hartslag
• keelontsteking
• heesheid
• hoest
• zuurbranden
• verstopping
• schimmelinfectie in mond en keel
• huiduitslag
• moeilijk plassen en pijn tijdens plassen

Zelden

Bijwerkingen die voorkomen bij minder dan 1 op de 1000 patiënten zijn o.a:

• slapeloosheid
• zien van kringen rond licht of gekleurde beelden
• verhoogde oogboldruk
• onregelmatige hartslag of versneld hartritme
• hartkloppingen
• drukkend gevoel op de borst, hoesten, piepende ademhaling direct na inhalatie
• bloedneus
• ontsteking aan het strottenhoofd
• ontsteking van de neusbijholten
• blokkade in de darm
• ontsteking van tandvlees en/of tong
• moeilijkheden met slikken
• misselijkheid
• overgevoeligheid van de huid, uitslag, zwelling, jeuk
• ernstige allergische reactie dat gepaard kan gaan met moeilijkheden met ademen

Indien je last krijgt van genoemde, maar ook van andere bijwerkingen die niet staan vermeld, dan is het van groot belang om contact op te nemen met de behandelend arts. Soms kunnen niet genoemde allergische reacties optreden of een plotseling verlaagde bloeddruk. Mensen die in de afgelopen zes maanden hartproblemen hebben gehad dienen met de arts te overleggen of dit middel wel geschikt is. Voor mensen met COPD is het noodzakelijk om ieder jaar de griepprik te halen omdat bij het krijgen van deze ziekte er extra prikkeling in de luchtwegen zal ontstaan. Ook dient de arts op de hoogte te zijn als je bètablokkers gebruikt.

De verpakking

Spiriva is verkrijgbaar in verkrijgbaar in verpakkingen van 30, 60 of 90 capsules. Ook zijn er verpakkingen waarbij de handihaler wordt meegeleverd met 10 of 30 capsules.

Bewaren van spiriva

Het spreekt vanzelf dat het medicijn buiten het bereik van kinderen moet worden gehouden. Ook mag men het niet gebruiken na de uiterste houdbaarheidsdatum. Het medicijn moet worden bewaard beneden 25 graden Celsius en mag beslist niet in de vriezer.

Stoppen met medicijn

Overleg altijd met je behandelend arts als je wilt stoppen met het medicijn. De symptomen van COPD kunnen dan weer erger worden.