Rode wijn: Voordelen voor gezondheid van alcoholisch drankje

Rode wijn is een alcoholische drank die wordt gemaakt door donker gekleurde, hele druiven te pletten en te vergisten. Het bevat antioxiderende stoffen die mogelijk een positief effect op de gezondheid hebben en verschillende gezondheidsvoordelen kunnen bieden. Matige consumptie van rode wijn kan bijvoorbeeld bescherming bieden tegen aandoeningen zoals hartaandoeningen en depressie. Het is echter belangrijk om te benadrukken dat mensen niet in één keer een fles leegdrinken. Het wordt aangeraden om de consumptie te beperken tot maximaal één glas wijn per dag. Het Voedingscentrum adviseert zelfs om alcoholconsumptie te vermijden, gezien de mogelijke gezondheidsrisico's van alcohol. Personen met bestaande gezondheidsproblemen wordt aangeraden om eerst met hun arts te overleggen voordat ze beginnen met het matig drinken van wijn.

• Plantaardige stoffen en antioxidanten in rode wijn
• Resveratrol
• Proanthocyanidinen
• Cholesterol verlagen
• Dementie voorkomen
• Depressie voorkomen
• Gewichtsverlies bevorderen
• Hartziekten voorkomen
• Kanker voorkomen
• Effecten van alcohol op lange termijn
• Nieuwe onderzoeksbevindingen (2024)

Plantaardige stoffen en antioxidanten in rode wijn

Rode wijn zit boordevol krachtige plantaardige stoffen en antioxidanten. Het is gemaakt van druiven, die een rijke bron van zeer heilzame antioxidanten zijn, waaronder resveratrol, catechine, epicatechine en proanthocyanidinen.

Resveratrol

Resveratrol is een type antioxidant dat aanwezig is in de schil en zaden van druiven, pinda's, veenbessen en bosbessen. Deze stof is ook aanwezig in rode wijn en biedt anti-stress eigenschappen door een enzym te blokkeren dat de stressreactie in de hersenen regelt. Resveratrol zou daarom mogelijk een effectief alternatief kunnen zijn voor geneesmiddelen voor de behandeling van patiënten met een depressie (antidepressiva) en angststoornissen (anti-angstmedicatie). Resveratrol heeft ook een gunstig effect op het verminderen van ontstekingen. Het vermindert bovendien de kans op het ontwikkelen van ernstige ontstekingsziekten zoals appendicitis (blindedarmontsteking), peritonitis (buikvliesontsteking door infectie in de buikholte) en systemische sepsis (bloedvergiftiging).

Proanthocyanidinen

Proanthocyanidinen beschermen het lichaam tegen vrije radicalen en hartziekten. Ze bieden ook bescherming tegen sommige vormen van kanker. Resveratrol bestrijdt ontstekingen en reguleert de bloedstolling. Mogelijk hebben ouderen met een hoog risico op hartaandoeningen meer baat bij matige wijnconsumptie. Het drinken van één tot drie glazen rode wijn per dag gedurende drie à vier dagen van de week kan het risico op een beroerte bij mannen van middelbare leeftijd verminderen. The Health Site meldt op 28 oktober 2020 dat matige wijnconsumptie gunstig kan zijn. Voedingscentrum waarschuwt echter dat het overschrijden van dit aantal mogelijk de kans op negatieve gezondheidseffecten verhoogt.

Cholesterol verlagen

Rode wijn is gekoppeld aan verhoogde 'goede' cholesterol die bloedcellen beschermt. Dit vermindert het risico op cardiovasculaire aandoeningen (hart- en vaataandoeningen).

Dementie voorkomen

Het drinken van één tot matige hoeveelheden alcohol is in verband gebracht met een verminderd risico op dementie en de ziekte van Alzheimer. Rode wijnconsumptie heeft positieve effecten op de hippocampus, een hersengebied dat cruciaal is voor functies zoals geheugen, leren en humeur. De resveratrol in rode wijn helpt zelfs patiënten met ernstige neurodegeneratieve aandoeningen. De website BMJ meldt echter niet specifiek hoeveel 'matige hoeveelheden alcohol' zijn. Het is belangrijk om te realiseren dat overmatig alcoholgebruik het risico op dementie kan verhogen. Daarom richten onderzoekers zich steeds meer op frambozen, druiven en andere voedingsmiddelen die ook resveratrol bevatten als een gezondere manier om neurodegeneratieve ziekten te voorkomen.

Depressie voorkomen

Mensen van middelbare leeftijd en ouderen die wekelijks twee tot zeven glazen wijn drinken, hebben mogelijk een verlaagd risico op depressie. Het drinken van rode wijn stimuleert de afgifte van het stressrespons-eiwit PARP-1, dat genen activeert die verantwoordelijk zijn voor het repareren van DNA en het bevorderen van de levensduur.

Gewichtsverlies bevorderen

Resveratrol in rode wijn zet wit vet om in beige vet, dat gemakkelijker te verbranden is. Het onderdrukt de eetlust en voorkomt dat mensen te veel eten. Het drinken van rode wijn kan de gezondheid van mensen met overgewicht verbeteren door te helpen bij het verbranden van vet. Het consumeren van donker gekleurde druiven (druivensap, druiven eten of wijn drinken) kan helpen om obesitas (zwaarlijvigheid) en obesitasgerelateerde metabole stoornissen zoals leververvetting beter onder controle te krijgen.

Hartziekten voorkomen

Antioxidanten in rode wijn bevorderen de behandeling van hartaandoeningen, met name tijdens een angioplastiek. Slagaderverkalking treedt op wanneer plaque zich ophoopt binnen de vaatwanden en de bloedstroom door weefsels in het lichaam blokkeert. Dit verhoogt het risico op een hartaanval of beroerte. Het drinken van rode wijn tijdens een angioplastiek kan mogelijk de ophoping van overtollig weefsel voorkomen, waardoor de bloedvaten niet vernauwen tijdens het genezingsproces.

Kanker voorkomen

Het regelmatig drinken van rode wijn kan mogelijk het risico op darmkanker, basaalcelcarcinoom (langzaam groeiende vorm van huidkanker), eierstokkanker, borstkanker en prostaatkanker verlagen. De resveratrol in rode wijn kan beschadigde cellen doden die mogelijk leiden tot kanker. Hoewel het mogelijk is dat rode wijn kan helpen bij het voorkomen van kanker, is verder wetenschappelijk onderzoek nodig om deze stelling te bevestigen. Voedingscentrum meldt dat het bij voorkeur beter is om geen alcohol te drinken. Het Voedingscentrum (geraadpleegd op 30/07/19) waarschuwt dat het drinken van één glas rode wijn per dag juist de kans op borstkanker kan verhogen.

Effecten van alcohol op lange termijn

Langdurige alcoholconsumptie, zelfs in matige hoeveelheden, kan nadelige effecten op de gezondheid hebben, zoals leveraandoeningen, verhoogde bloeddruk en een verhoogd risico op bepaalde vormen van kanker. Het is essentieel om bewust te zijn van de mogelijke risico's en om alcoholgebruik te matigen of te vermijden, vooral bij mensen met een familiegeschiedenis van alcoholgerelateerde ziekten.

Nieuwe onderzoeksbevindingen (2024)

Recente studies hebben aangetoond dat de gezondheidsvoordelen van rode wijn mogelijk niet volledig opwegen tegen de risico's van alcoholconsumptie. Onderzoekers benadrukken dat hoewel resveratrol en andere antioxidanten gunstige effecten kunnen hebben, de voordelen van rode wijn vaak worden overschaduwd door de risico's van alcoholgebruik. Het is belangrijk om nieuwe richtlijnen te volgen en alternatieven te overwegen, zoals voedingsmiddelen die rijk zijn aan antioxidanten zonder de nadelen van alcohol.

Lees verder

• Druiven: Voordelen voor gezondheid van deze vruchten